'Kỳ lân' cà phê 645 triệu USD của Trung Quốc và vụ lừa đảo chấn động chứng khoán Mỹ
Mai Lý -
18/06/2023 07:29 (GMT+7)
(VNF) - Từ “niềm tự hào của cà phê Trung Quốc” khi IPO 645 triệu USD ở Mỹ nhưng Luckin Coffee nhanh chóng bị hủy niêm yết vì tội lừa đảo chứng khoán và đứng trước bờ vực phá sản. Trong lúc tình hình nguy nan, Luckin Coffee đã tìm ra cho mình một hướng đi mới và mang lại kỳ tích cho công ty.
Vào ngày 6/6 vừa qua, chuỗi cà phê Trung Quốc Luckin Coffee đã chính thức khai trương cửa hàng thứ 10.000 tại thị trường nội địa chỉ sau 6 năm ra mắt. Đáng chú ý là Luckin Coffee là chuỗi cà phê đầu tiên tại Trung Quốc làm được điều này.
Luckin Coffee từng được xem là “kỳ lân” của ngành cà phê Trung Quốc. Vụ IPO bom tấn của Luckin Coffee tại Mỹ chỉ sau 19 tháng thành lập khiến chuỗi cà phê này trở thành “con cưng” của các nhà đầu tư. Thế nhưng, chỉ sau đó ít lâu, hành vi gian lận của Luckin Coffee bị phát hiện, dẫn đến việc hủy niêm yết sau chưa đầy một năm lên sàn giao dịch.
Sự hồi sinh mạnh mẽ của Luckin Coffee khiến nhiều người đặt câu hỏi: Bằng cách nào Luckin Coffee có thể “đổi vận” sau những bê bối trong quá khứ? Liệu sự hồi sinh của Luckin Coffee có phải chỉ là may mắn và nằm ngoài dự tính?
6 năm ra mắt và những biến cố của Luckin Coffee
Luckin Coffee có cửa hàng đầu tiên tại Bắc Kinh vào năm 2017. Chỉ sau 2 năm, Luckin Coffee nhanh chóng mở rộng lên 4.500 cửa hàng và bắt đầu được niêm yết trên sàn chứng khoán Nasdaq của New York, Mỹ. Đợt IPO đầu tiên của Luckin Coffee huy động được khoảng 645 triệu USD, một con số vô cùng ấn tượng.
Luckin Coffee từng được xem là "kỳ lân" của ngành cà phê Trung Quốc (Ảnh: SCMP)
Tuy nhiên, vào cuối tháng 1/2020, Luckin Coffee bị tố tham gia vào hành vi lừa đảo kế toán để làm cho hoạt động tài chính của mình có vẻ lành mạnh hơn so với thực tế. Ủy ban Chứng khoán và Sàn giao dịch Mỹ (SEC) cáo buộc Luckin Coffee ngụy tạo hơn 294 triệu USD doanh số bán lẻ kể từ tháng 4/2019 đến tháng 2/2020. Công ty cũng được cho là đã thổi phồng chi phí lên tới hơn 190 triệu USD để chê đậy các khoản doanh thu không có thật.
Kết quả là Luckin Coffee bị hủy niêm yết khỏi Nasdaq và bị SEC phạt 180 triệu USD. Hội đồng quản trị của Luckin Coffee cũng trải qua đợt “thay máu” khi CEO Jenny Zhiya Qian, COO Jian Liu và một số nhân viên khác bị sa thải. Chủ tịch Luckin Coffee là Charles Lu cũng bị cách chức dù vẫn còn là cổ đông.
Luckin Coffee thời mới lên sàn ở Mỹ (Ảnh: Baidu)
Chuyển hướng và gặt hái thành công
Từ “niềm tự hào của cà phê Trung Quốc”, Luckin Coffee trở thành “kẻ tội đồ” và đứng trước bờ vực phá sản sau bê bối kể trên. Thế nhưng, trong lúc tình hình nguy nan, Luckin Coffee đã tìm ra cho mình một hướng đi mới và mang lại kỳ tích cho công ty.
Chiến lược mới của Luckin Coffee nhắm vào thị trường đang chìm của Trung Quốc – chủ yếu là các thành phố cấp 3 hoặc cấp 4. Trong khi các hãng cà phê như Starbucks, Tim Hortons hay McCafé nhắm đến các thị trường giàu có – nơi cà phê phổ biến hơn như Bắc Kinh, Thượng Hải,…thì Luckin Coffee lại áp dụng mô hình nhượng quyền hay còn gọi là “quan hệ đối tác bán lẻ” tại các thành phố, khu vực nhỏ hơn.
Chính vì thế độ phủ sóng của Luckin Coffee tại các thành phố nhỏ được tăng lên đáng kể. Chưa kể, các cửa hàng của Luckin Coffee thường có không gian nhỏ với chi phí vận hành và tiền thuê mặt bằng thấp hơn so với các đối thủ như Starbucks. Mô hình kinh doanh mới của Luckin Coffee thu hút được đối tượng khách hàng trẻ tuổi và nhanh chóng mang lại lợi nhuận.
Luckin Coffee vượt mặt Starbucks ngay trên sân nhà (Ảnh: Nikkei)
Bên cạnh đó, Luckin Coffee cũng đúng đắn trong chiến dịch quảng cáo khi quyết định hợp tác với nhà vô địch trượt tuyết của Trung Quốc – Cốc Ái Lăng. Điều này đã tạo ra một hiệu ứng khá lớn trong hoạt động kinh doanh của Luckin Coffee. Vào Thế vận hội mùa đông năm 2021, Cốc Ái Lăng trở thành tâm điểm của sự chú ý khi mang về nhiều huy chương nhất cho đoàn thể thao Trung Quốc, giúp Luckin Coffee được “thơm lây” và phát triển hơn.
Luckin Coffee cũng có chiến lược định giá khác với Starbucks. Nếu như một cốc cà phê Americano có giá khoảng 4,2 USD tại Starbucks thì nó chỉ có giá 2,8 USD tại Luckin Coffee.
Trước khi Luckin Coffee ra đời, Starbucks từng kiểm soát tới 80% thị trường cà phê Trung Quốc. Thế nhưng, chỉ trong vòng 6 năm, Luckin Coffee đã phát triển được chuỗi 10.000 cửa hàng trong khi Starbucks đang chật vật trụ lại Trung Quốc sau đại dịch Covid-19.
Doanh thu trong năm tài chính 2022 của Luckin Coffee tăng trưởng 66,9% so với năm trước đó, mang lại lợi nhuận 1,9 tỷ USD bất chấp dịch Covid-19. Doanh thu quý I/2023 của Luckin Coffee đạt 6,2 tỷ USD với lợi nhuận ròng là 79 triệu USD.
Từ Luckin Coffee đến giấc mơ xuất khẩu ngược cà phê Trung Quốc
Tờ China Daily nhận định, thị trường cà phê Trung Quốc đã trải qua ba làn sóng lớn, từ cà phê hòa tan của Maxwell và Nestlé đến cà phê của các thương hiệu lớn Starbucks và Man Coffee và sự trỗi dậy của các thương hiệu cà phê nội địa. Ở thời điểm hiện tại, làn sóng thứ tư đang nổi lên – thời kỳ “xuất khẩu ngược” cà phê sang các quốc gia khác.
Sau khi đại thắng tại thị trường nội địa, đã mở rộng thị trường sang Ấn Độ, Trung Đông và Bắc Phi. Vào tháng 3 năm nay, Luckin Coffee đã khai trương cửa hàng đầu tiên tại Singapore và tham vọng mở thêm 10 cửa hàng vào cuối tháng 4 ở quốc gia này. Chuỗi cà phê hàng đầu Trung Quốc cũng được cho là đang đàm phán với các đối tác nhượng quyền ở Thái Lan để mở rộng thị trường ở Đông Nam Á.
Không chỉ Luckin Coffee, nhiều thương hiệu cà phê Trung Quốc như Santon, Yongpu, Sumidachuan cũng đang bắt đầu vươn ra thị trường nước ngoài. Hiện tại, 3 thương hiệu cà phê Trung Quốc này đều đã tham gia nền tảng thương mại điện tử Yai của Mỹ và kênh bán hàng trực tuyến Amazon.
Khu vực trồng cà phê tại Vân Nam, Trung Quốc (Ảnh: Insideretail)
Từ một quốc gia uống trà nhiều hơn cà phê, Trung Quốc trong những năm gần đây bắt đầu xem việc trồng cà phê như một ngành chủ chốt mang lại thu nhập lớn. Vào khoảng những năm 1980, tỉnh Vân Nam chỉ có khoảng 7 ha cà phê. Tuy nhiên, đến nay, diện tích trồng và sản lượng cà phê của Vân Nam lần lượt chiếm 98% và 99% tổng sản lượng của cả nước, Xinhua News cho hay.
Tại thành phố Pu’er, Vân Nam, giá trị sản lượng cà phê đạt 2,78 tỷ NDT vào năm ngoái với hơn 400 công ty hoặc xưởng chế biến cùng gần 250.000 lao động. Vào tháng 6/2022, Pu’er đã xuất khẩu hơn 300 tấn hạt cà phê sang châu Âu, đánh dấu cột mốc lần đầu tiên cà phê địa phương được vận chuyển đến châu Âu bằng tàu chở hàng.
Tính đến đầu năm 2022, khối lượng hạt cà phê xuất khẩu của Vân Nam đạt 18.000 tấn với tổng giá trị 550 triệu NDT. Hạt cà phê của Vân Nam được xuất khẩu sang Liên minh châu Âu, Đông Nam Á, Mỹ, Trung Đông và nhiều khu vực khác. Các doanh nghiệp như Nestle, Starbucks, Volcafe cũng hợp tác kinh doanh với Vân Nam.
(VNF) - Cuối năm là thời điểm hoàn hảo để tạm gác lại nhịp sống vội vã và tìm về những không gian trong lành, nơi tâm trí được thư giãn và tái tạo năng lượng. Trên cao nguyên Kon Tum, Măng Đen – được mệnh danh là “Đà Lạt thứ hai của Tây Nguyên” – đang trở thành điểm đến yêu thích của du khách trong và ngoài nước nhờ khí hậu mát lạnh quanh năm, cảnh quan thơ mộng và nét văn hóa bản địa đặc sắc.
(VNF) - Tuần qua, nhiều thông tin đáng chú ý liên tiếp xuất hiện: vợ chồng chủ thẩm mỹ viện Mailisa bị khởi tố tội buôn lậu, Shark Thủy bị kết luận lừa hơn 10.000 nhà đầu tư, trong khi tài sản tỷ phú Phạm Nhật Vượng tăng mạnh và HAGL của “bầu” Đức báo lãi kỷ lục. Những biến động trái chiều này tiếp tục thu hút sự quan tâm lớn từ dư luận và giới đầu tư.
(VNF) - Trong bản kế hoạch 3 năm mới nhất, trùm bán lẻ Thái Lan Central Retail dự kiến tăng gấp đôi vốn đầu tư vào Việt Nam so với kế hoạch trước đó, nhằm mở thêm 10–12 trung tâm thương mại GO! và 23–25 siêu thị Mini go!.
(VNF) - Cục Thuế vừa có văn bản đề nghị Thuế các tỉnh, thành phố xây dựng sớm ban hành bảng giá tính lệ phí trước bạ ô tô, xe máy mới áp dụng từ ngày 1/1/2026.
(VNF) - Tính từ đầu tháng 11/2025 đến nay, giá vàng miếng SJC và vàng nhẫn SJC đều tăng khoảng 2 triệu đồng/lượng ở cả hai chiều mua vào – bán ra. Song, giá vàng trong nước vẫn chưa lấy lại được mốc cao kỷ lục 154,5 triệu đồng/lượng.
(VNF) - Món quà mà CT Group gửi tặng Đại học Cần Thơ mang một ân tình đặc biệt, không chỉ là lời tri ân chân thành gửi đến thầy cô đã và đang miệt mài cống hiến cho ngành giáo dục, đó còn là tâm huyết của CT Group chắp cánh ước mơ công nghệ cho thế hệ tương lai.
(VNF) - Ba tháng kể từ khi chính thức đi vào hoạt động, Trung tâm Triển lãm Việt Nam (VEC) đã chứng minh năng lực kết nối, tổ chức và vận hành chuẩn quốc tế bằng loạt “phép thử” quy mô lớn. Không chỉ là “kỳ quan” quy mô Top 10 thế giới, VEC đang trở thành điểm hẹn quốc gia và quốc tế, nơi khởi động kỷ nguyên kinh tế Expo của Việt Nam.
(VNF) - Từ ngày 11 đến ngày 15/11/2025, Tổng Công ty Phát điện 3 (EVNGENCO3) đã huy động lực lượng từ các đơn vị trực thuộc Công ty EPS, Nhiệt điện Phú Mỹ, Nhiệt điện Vĩnh Tân, Thủy điện Buôn Kuốp, Nhiệt điện Bà Rịa và Công ty Cổ phần Thủy điện Vĩnh Sơn - Sông Hinh (đơn vị liên kết đứng chân trên đị bàn) đến các tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai và Quảng Ngãi, triển khai nhiều hoạt động khẩn cấp hỗ trợ giúp người dân địa phương khắc phục thiệt hại sau cơn bão số 12 và 13.
(VNF) - Trong bối cảnh thị trường lao động F&B cạnh tranh khốc liệt, Starbucks Vietnam vẫn duy trì được sức hút đáng kể: 3 năm liên tiếp được vinh danh Top 1 ngành Du lịch – Ẩm thực – Nghỉ dưỡng và giữ vị trí Top 4 “100 Nơi Làm Việc Tốt Nhất Việt Nam 2025” ở nhóm doanh nghiệp quy mô vừa.
(VNF) - Vingroup tiếp tục được vinh danh là một trong “10 Nơi làm việc Tốt nhất Việt Nam”, do mạng Cộng đồng nghề nghiệp Anphabe công bố. Đặc biệt, 5 Công ty thuộc các lĩnh vực trụ cột là VinFast, Vinhomes, Vinpearl, Vinmec và Vinschool đều giữ vị trí số 1 “Nơi làm việc Tốt nhất theo ngành”, khẳng định sức hấp dẫn và uy tín của hệ sinh thái Vingroup trên thị trường nhân sự.
(VNF) - Với cam kết xóa bỏ gần 93% thuế quan từ phía Israel, VIFTA mở ra cơ hội lớn cho nông sản Việt Nam. Các doanh nghiệp có thể tận dụng lợi thế giá cả để đẩy mạnh xuất khẩu rau củ quả, thịt gia cầm và thực phẩm chế biến.
(VNF) - Giá vàng trong nước liên tục được các nhà vàng điều chỉnh tăng ở cả hai chiều mua vào - bán ra khi giá vàng thế giới đang dần lấy lại "phong độ".
(VNF) - Các nhà khoa học hàng đầu thế giới đang hướng về Việt Nam, nơi tuần lễ khoa học công nghệ VinFuture 2025 chuẩn bị mở màn với chuỗi tọa đàm xoay quanh những lĩnh vực trọng yếu của tương lai nhân loại.
(VNF) - Từ các livestream rầm rộ đến cáo buộc đưa thông tin sai lệch, Quang Linh, Thùy Tiên và Hằng Du Mục trở thành bị cáo trong vụ án liên quan kẹo Kera - sản phẩm được giám định “không như quảng cáo”.
(VNF) - Theo đại diện từ Bộ Công Thương, việc quản lý mua bán vàng miếng tại Việt Nam vẫn đối mặt với nhiều thách thức, trong đó phải kể đến tình trạng găm hàng khi khan hiếm của một số doanh nghiệp.
(VNF) - Trung tâm Trọng tài Thương mại Quốc tế APEC VN chính thức ra mắt chi nhánh tại Đà Nẵng, mở ra cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại nhanh chóng, bảo mật và phù hợp thông lệ quốc tế cho doanh nghiệp miền Trung.
(VNF) - Dòng mỹ phẩm Doctor Magic từng được xem là “cỗ máy kiếm tiền” của Mailisa với lượng bán lớn và xuất hiện dày đặc trên livestream. Tuy nhiên, toàn bộ sản phẩm bất ngờ biến mất khỏi website và các gian hàng trực tuyến.
(VNF) - Porsche vừa giới thiệu hệ thống sạc không dây dành cho xe điện (EV), hứa hẹn thay đổi cách thức sạc của xe điện toàn cầu với giá khoảng 8.000 USD bao gồm lắp đặt. Công nghệ này kết hợp sự tiện lợi, an toàn và khả năng bảo vệ tuổi thọ pin, mở ra bước tiến mới trong ngành xe điện.
(VNF) - Cuối năm là thời điểm hoàn hảo để tạm gác lại nhịp sống vội vã và tìm về những không gian trong lành, nơi tâm trí được thư giãn và tái tạo năng lượng. Trên cao nguyên Kon Tum, Măng Đen – được mệnh danh là “Đà Lạt thứ hai của Tây Nguyên” – đang trở thành điểm đến yêu thích của du khách trong và ngoài nước nhờ khí hậu mát lạnh quanh năm, cảnh quan thơ mộng và nét văn hóa bản địa đặc sắc.
(VNF) - Dự án Khu phức hợp công nghiệp – đô thị – dịch vụ Tiên Tiến (Mường Central) do Công ty cổ phần Thương mại Dạ Hợp thực hiện, với quy mô diện tích lên tới 82ha.