Lỗ triền miên hàng tỷ USD, vì sao Tesla qua mặt mọi ông lớn ngành ôtô?
Nguyễn Duy -
04/07/2020 07:04 (GMT+7)
Những gì đang diễn ra với Tesla gợi nhớ đến trường hợp của Apple và chiếc điện thoại iPhone đầu tiên, ra mắt hơn 10 năm trước.
CEO Elon Musk của Tesla. Ảnh: Reuters.
Giá cổ phiếu hãng xe điện Tesla của Mỹ tăng hơn 4% trong phiên giao dịch ngày 1/7 lên hơn 1.100 USD/cổ phiếu, đưa giá trị vốn hóa của công ty lên 209 tỷ USD, cao hơn mức 205 tỷ USD của Toyota. Như vậy, Tesla vượt qua Toyota để trở thành nhà sản xuất ôtô giá trị nhất thế giới về vốn hóa, dù còn kém xa hãng xe Nhật Bản nếu xét trên các tiêu chí như sản lượng, doanh số và lợi nhuận.
Kể từ khi phát hành cổ phiếu ra công chúng lần đầu (IPO) hồi cuối tháng 6/2010, Tesla chưa năm nào có lãi. Năm 2017, hãng xe điện này lỗ tới 2,24 tỷ USD. Năm 2018, lỗ của Tesla giảm xuống còn 1 tỷ USD và đến năm 2018, công ty này vẫn lỗ khoảng 862 triệu USD.
Tuy nhiên, công ty của tỷ phú Elon Musk vẫn được các nhà đầu tư đánh giá cao. Thậm chí hãng ARK Invest dự báo giá cổ phiếu Tesla sẽ tăng lên tới 7.000 USD/cổ phiếu vào năm 2024. Điều đó đồng nghĩa với việc giá trị vốn hóa của công ty sẽ chạm mốc khổng lồ 1.300 tỷ USD.
Apple của ngành công nghiệp ôtô?
Theo CNBC, những gì xảy ra với giá cổ phiếu của Tesla cho thấy các nhà đầu tư bi quan với tương lai của ngành công nghiệp xe hơi truyền thống và rất tin tưởng vào triển vọng của xe điện. Rất nhiều nhà quan sát dự báo trong 10-20 năm tới, ngành công nghiệp ôtô sẽ chuyển từ xe chạy xăng/dầu, do người lái sang xe điện được điều khiển bằng phần mềm.
Các công ty xe hơi truyền thống khẳng định sẽ thích ứng kịp thời với sự chuyển đổi này, nhưng Phố Wall dường như không tin tưởng vào lời trấn an đó. Giới đầu tư Phố Wall coi Tesla - chứ không phải những đại gia truyền thống như Toyota hay Ford - là tương lai của ngành xe hơi.
Để hiểu rõ tâm lý của thị trường, cần phải nhớ những gì đã xảy ra với ngành công nghiệp điện thoại toàn cầu hơn 10 năm trước đây. Năm 2007, Nokia thống trị thị trường điện thoại di động với 415 triệu chiếc bán ra mỗi năm, theo sau là Motorola với 164 triệu chiếc.
Năm đó, Apple ra mắt phiên bản iPhone đầu tiên nhưng chỉ bán được chưa đầy 4 triệu chiếc. Không ít nhà phân tích vội vàng cho rằng Apple chỉ là một "tay chơi" nhỏ bé trên thị trường. Tuy nhiên, chiếc iPhone đầu tiên đó kích hoạt những thay đổi lớn trong ngành công nghiệp điện thoại, kéo theo làn sóng smartphone Android.
Ban đầu, các nhà lãnh đạo của Nokia tỏ ra không quá lo lắng. Họ cho rằng dù không có iPhone, Nokia có rất nhiều kỹ sư giỏi và mối quan hệ bền chặt với các nhà mạng di động khắp thế giới. Họ nghĩ Nokia hoàn toàn có thể phát triển một hệ điều hành smartphone đấu lại với iOS của iPhone và kiểm soát thị trường điện thoại thông minh.
Steve Jobs giới thiệu chiếc iPhone đầu tiên hồi năm 2007. Ảnh: Time.
Tuy nhiên, việc chế tạo một smartphone chất lượng như iPhone lại khó hơn Nokia tưởng và tập đoàn Phần Lan rơi vào thế bị động. Nỗ lực phát triển hệ điều hành di động riêng sụp đổ, thỏa thuận hợp tác với Microsoft để sản xuất điện thoại sử dụng hệ điều hành Windows cũng trầy trật.
Năm 2014, Nokia buộc phải bán mảng điện thoại di động cho Microsoft. Đây là cái kết đầy đau đớn và đáng xấu hổ với công ty từng thống trị thị trường điện thoại di động toàn cầu trong một thời gian rất dài.
Chúng ta không biết liệu Toyota, Ford và các nhà sản xuất ôtô truyền thống khác có rơi vào cái hố mà Nokia từng mắc kẹt hay không. Nhưng đó là một cách để hiểu tại sao Tesla lại được giới đầu tư Phố Wall đánh giá cao đến vậy. Một số giám đốc Ford từng tự tin khẳng định hãng sẽ dễ dàng sản xuất ôtô điện sử dụng phần mềm, giống như Nokia nghĩ có thể thích ứng với thế giới smartphone.
Bài toán tối đa lợi nhuận
Một bài học quan trọng khác từ thị trường smartphone là trong những ngành công nghệ cao, đôi khi lợi nhuận không tỷ lệ thuận với thị phần. Apple hiện chỉ chiếm hơn 25% thị phần toàn cầu, nhưng "ăn" phần lớn lợi nhuận của cả ngành smartphone. Việc sản xuất cả phần cứng và phần mềm giúp Apple tạo vị thế riêng biệt, qua đó định giá sản phẩm cao hơn đối thủ Android.
Giống Apple, Tesla kiểm soát chặt chẽ quy trình sản xuất mọi bộ phận của sản phẩm, từ pin đến phần mềm tự hành. Nhờ gốc gác tại Thung lũng Silicon, Tesla sản xuất phần mềm xe điện có chất lượng cao hơn hẳn sản phẩm của những hãng xe truyền thống như Ford hay Toyota. Đây sẽ là yếu tố cực kỳ quan trọng khi công nghệ tự hành đóng vai trò lớn hơn trong ngành.
Tương tự Apple, Tesla có lượng khách hàng trung thành, luôn dõi theo từng động thái của hãng và nhanh chóng mua các sản phẩm mới. Tesla cũng đang học tập một chiến lược của Apple. Đó là "khóa chặt" nguồn cung các bộ phận quan trọng của ôtô.
Một trong những bộ phận được Tesla đầu tư nhiều nhất là pin. Xe điện cần rất nhiều pin lithium ion, và trong những năm qua Tesla gặp khó khăn trong việc đảm bảo nguồn cung. Vài năm trước, công ty này xây dựng nhà máy Gigafactory tại Nevada, Mỹ để sản xuất pin quy mô lớn.
CEO Elon Musk kỳ vọng nhà máy Gigafactory sẽ giúp Tesla chạy nhanh hơn các đối thủ. Nguồn cung pin tự thân sẽ giúp xe điện Tesla rẻ hơn so với các đối thủ dựa vào nguồn cung từ bên thứ ba. Các hãng cũng sẽ khó đảm bảo nguồn cung pin quy mô lớn như Tesla.
Showroom của Tesla tại Newport Beach, California (Mỹ). Ảnh: Bloomberg.
Khác với Nokia ngày nào chủ quan trước “tân binh” Apple, các hãng xe truyền thống như Toyota, Ford… đều đang nỗ lực đẩy mạnh phát triển công nghệ xe tự lái để theo kịp xu hướng thị trường. Tuy nhiên, khi càng nhiều hãng sản xuất xe điện, pin điện càng được săn tìm và không dễ để các nhà sản xuất ôtô mở rộng sản xuất xe điện nhanh như Tesla.
Ước tính trong 10 năm qua, giá cổ phiếu Tesla đã tăng tới 4.000%. Từ đầu năm nay, giá cổ phiếu vọt lên mạnh mẽ sau khi Tesla mở nhà máy ở Thượng Hải (Trung Quốc) và bắt đầu sản xuất xe Model Y ở nhà máy Fremont (California, Mỹ).
Các nhà đầu tư cũng đặt niềm tin vào cam kết sản xuất xe tải điện Semi, xe pickup Cybertruck và cải thiện phần mềm tự lái của Tesla. Và bất chấp dịch Covid-19 khiến Tesla phải đóng cửa nhà máy ở California trong vài tuần, giá cổ phiếu của hãng vẫn tăng thêm hơn 140%. "Thế giới xe điện là thế giới của Tesla, và tất cả tay chơi còn lại phải đóng tiền thuê đất", CNBC dẫn lời nhà phân tích Dan Ives của Wedbush Securities nhận định.
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Do nhu cầu leo thang từ các cuộc xung đột ở Ukraine và Gaza cùng xu hướng gia tăng chi tiêu quốc phòng của nhiều quốc gia, doanh thu từ bán vũ khí và dịch vụ quân sự của các tập đoàn quốc phòng lớn trên thế giới đã tăng 5,9% trong năm ngoái, theo báo cáo công bố ngày 1/12 của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI).
(VNF) - Dưới lòng siêu núi lửa cổ đại, một trữ lượng lithium trị giá hàng nghìn tỷ USD được đánh giá như “kho báu” có thể thay đổi cán cân năng lượng và chuỗi cung ứng pin toàn cầu.
(VNF) - Nga chuẩn bị phát hành trái phiếu chính phủ bằng nhân dân tệ lần đầu tiên, tạo động lực quan trọng cho chiến lược quốc tế hóa đồng tiền Trung Quốc. Quyết định này không chỉ giúp Moscow tối ưu hóa nguồn vốn nội địa mà còn góp phần mở rộng tầm ảnh hưởng toàn cầu của nhân dân tệ.
(VNF) - Tổng thống Donald Trump cho biết ông sẽ chỉ định Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) vào cuối năm nay, trong bối cảnh Nhà Trắng thúc đẩy chiến lược hạ lãi suất để củng cố tăng trưởng. Quyết định này đang được giới đầu tư theo sát, bởi nó có thể định hình đường hướng chính sách tiền tệ của Mỹ trong nhiệm kỳ mới và tác động trực tiếp tới thị trường tài chính toàn cầu.
(VNF) - Trong nhiệm kỳ thứ hai, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thực hiện một loạt lệnh ân xá và giảm án mang tính chất phi truyền thống, mở rộng từ những chính khách đến các doanh nhân và tỷ phú có tầm ảnh hưởng trong các lĩnh vực kinh tế mới như tiền điện tử. Gây chú ý cả về khía cạnh pháp lý lẫn tác động tài chính.
(VNF) - Ngày 30/11, cử tri Thụy Sĩ đã bác bỏ sáng kiến thu thuế thừa kế 50% đối với giới tỷ phú. Kết quả này có tác động trực tiếp tới niềm tin nhà đầu tư và môi trường kinh tế Thụy Sĩ.
(VNF) - Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) khẳng định lập trường nghiêm ngặt với tiền điện tử, nhấn mạnh kinh doanh tài sản kỹ thuật số là bất hợp pháp trong phạm vi lãnh thổ nước này. Cơ quan này cũng cảnh báo nguy cơ các stablecoin tiềm ẩn rủi ro tài chính và khả năng bị lợi dụng cho các hoạt động phi pháp như rửa tiền, huy động vốn gian lận và chuyển vốn xuyên biên giới bất hợp pháp.
(VNF) - Hoạt động sản xuất của Trung Quốc cải thiện nhưng vẫn thu hẹp trong tháng 11, kéo dài chuỗi suy giảm lên mức kỷ lục khi nền kinh tế tiếp tục đối mặt với đà giảm tốc.
(VNF) - Chính phủ Indonesia triển khai chiến dịch quy mô lớn nhằm đóng cửa khoảng 1.400 mỏ vàng trái phép tại Vườn quốc gia Halimun Salak. Đánh dấu một trong những chiến dịch mạnh tay nhất của quốc đảo trong nhiều năm với lĩnh vực tài nguyên khoáng sản.
(VNF) - Khi mới 16 tuổi, Zames Chew bỏ ra 23 USD (khoảng 600.000 đồng) mua một tên miền trên Internet - quyết định ngẫu hứng mà chính anh không ngờ sẽ trở thành nền tảng cho sự nghiệp sau này. 9 năm trôi qua, khoản đầu tư nhỏ ấy đã dẫn đường để chàng trai 26 tuổi xây dựng Repair.sg, doanh nghiệp sửa chữa - dọn dẹp quy mô với doanh thu khoảng 1,3 triệu USD (33 tỷ đồng) mỗi năm.
(VNF) - Thị trường toàn cầu ghi nhận nhiều biến động trước kỳ vọng Fed hạ lãi suất. Trên thị trường tiền điện tử, Bitcoin phục hồi nhẹ nhưng vẫn tiềm ẩn rủi ro, gây thiệt hại hàng tỷ USD cho TT Trump. Thế giới cũng rung chuyển sau vụ cháy chung cư nghiêm trọng ở Hong Kong, phơi bày cuộc khủng hoảng nhà ở và BĐS trầm trọng ở Trung Quốc.
(VNF) - Các hãng hàng không Trung Quốc ra thông báo sẽ hủy hơn 900 chuyến bay tới Nhật Bản trong tháng 12, do căng thẳng ngoại giao giữa hai nước. Sự kiện này gây áp lực lớn lên các sân bay tại Nhật Bản, đồng thời tác động mạnh tới du lịch và kinh tế Tokyo với thiệt hại ước tính 1,2 tỷ USD.
(VNF) - Nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga Rosneft ngày 28/11 cho biết lợi nhuận ròng từ tháng 1 đến tháng 9 đã giảm 70% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 277 tỷ rúp (tương đương 3,57 tỷ USD), trong bối cảnh lãi suất cao, giá dầu giảm và đồng rúp mạnh hơn.
(VNF) - Giá bạc vượt mốc lịch sử khi chạm ngưỡng 55 USD/ounce, đánh dấu một giai đoạn tăng nóng hiếm thấy trên thị trường kim loại quý. Diễn biến này vừa phản ánh tình trạng thiếu hụt nguồn cung kéo dài, vừa cho thấy dòng vốn lớn tiếp tục đổ vào thị trường, củng cố kỳ vọng bạc sẽ bước vào chu kỳ tăng giá mạnh mẽ và bền vững trong nhiều năm tới.
(VNF) - Một gia đình Canada đã mất 1,6 triệu USD Bitcoin sau khi bị một nhóm nghi phạm đột nhập, trói giữ và cưỡng ép suốt nhiều giờ. Vụ việc không chỉ thu hút sự chú ý về mức độ bạo lực mà còn phản ánh xu hướng gia tăng các tấn công nhắm vào chủ sở hữu crypto, cảnh báo rủi ro với tài sản kỹ thuật số.
(VNF) - Thụy Sĩ từ lâu đã được xem là thiên đường của giới siêu giàu, nơi 300 cư dân giàu nhất sở hữu tổng tài sản lên tới 850 tỷ franc Thụy Sĩ (tương đương hơn 1.000 tỷ USD), theo tạp chí kinh doanh Bilanz. Tuy nhiên, vào ngày 30/11 tới, cử tri nước này sẽ bỏ phiếu về một loại thuế thừa kế mới đang gây chấn động trong cộng đồng tài phiệt.
(VNF) - CEO OpenAI Sam Altman muốn dùng AI để chữa ung thư, tỷ phú Elon Musk nói robot AI sẽ xóa đói giảm nghèo, còn Trung Quốc lại đặt mục tiêu thực tế hơn: vận hành các nhà máy tốt hơn bằng AI.
(VNF) - Airbus thông báo triệu hồi khẩn cấp trên toàn cầu 6.000 máy bay dòng A320 nguy cơ lỗi phần mềm do liên quan đến bão từ khiến dữ liệu điều khiển bay bị sai lệch.
(VNF) - Indonesia được cho là đang phản đối nỗ lực của Mỹ nhằm đưa cái gọi là điều khoản “thuốc độc” vào một thỏa thuận thương mại thuế quan đang được hai bên đàm phán, hãng tin Financial Times dẫn nguồn tin am hiểu quá trình thảo luận cho hay.
(VNF) - Gần 1/4 doanh nghiệp niêm yết tại Trung Quốc báo cáo lỗ ròng trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9, ghi nhận tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2002, trong bối cảnh công suất dư thừa và nhu cầu nội địa tiếp tục yếu ớt.
(VNF) - Cổ phiếu China Taiping Insurance Holdings từng lao dốc 8% trong phiên 27/11, khi lo ngại về khoản bảo hiểm hơn 200 triệu USD cho khu chung cư Hồng Kông – nơi xảy ra vụ hỏa hoạn khiến ít nhất 94 người thiệt mạng và gần 300 người mất tích.
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.