Nâng cao nhận thức, ngăn chặn thuốc lá tấn công thế hệ trẻ

Thực hiện chương trình phối hợp giữa Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và Bộ Y tế về Bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khoẻ thanh, thiếu niên nhi đồng Việt Nam; chương trình là sự phối hợp giữa Trung tâm Hướng dẫn hoạt động thiếu nhi Trung ương, Trung ương Đoàn với Quỹ phòng chống tác hại thuốc lá, Bộ Y tế giai đoạn 2023 - 2024 về việc tổ chức các hoạt động truyền thông về phòng, chống tác hại của thuốc lá trong thanh thiếu nhi.

Thông qua các tác phẩm dự thi, ban tổ chức mong muốn giúp thiếu nhi có cơ hội được tìm hiểu các kiến thức vể phòng, chống tác hại của thuốc lá; tăng cường, đẩy mạnh chất lượng công tác truyền thông; tạo sự chuyển biến trong nhận thức, hành vi và ý thức trách nhiệm của thiếu nhi trong các hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá.

Phát biểu tại lễ tổng kết cuộc thi tìm hiểu kiến thức về phòng, chống tác hại của thuốc lá dành cho thiếu nhi năm 2023, ThS. Phan Thị Hải, Phó giám đốc Quỹ PCTH thuốc lá cho biết: “Mỗi năm Việt Nam có khoảng 40.000 ca tử vong do các bệnh liên quan đến sử dụng thuốc lá. Số tiền người dân Việt Nam chi mua thuốc lá hằng năm là 49.000 tỷ đồng.

Tổng chi phí điều trị và tổn thất mới chỉ cho 5 bệnh trong số 25 căn bệnh do sử dụng thuốc lá gây ra là khoảng 1% GDP tương đương với 3 tỷ USD (67.000 tỷ đồng).

Những năm gần đây xuất hiện các sản phẩm được gọi là thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisa. Các sản phẩm này hiện nay chưa được phép nhập khẩu, kinh doanh và lưu hành tại thị trường trong nước, và đang có xu hướng gia tăng trong lứa tuổi học sinh, sinh viên.

Theo Điều tra năm 2019 của Tổ chức Y tế thế giới, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh 15-17 tuổi tại Việt Nam là 2,6%. Điều tra tình hình sử dụng thuốc lá trong học sinh năm 2022 cho thấy tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử học sinh độ tuổi 13 -15 là 3,5%.

Có thể thấy chỉ sau 3 năm tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh đã gia tăng một cách đáng kể, có thể phá vỡ thành tựu trong gần 10 năm qua Việt Nam đang nỗ lực đạt được, bởi giới trẻ đang là mục tiêu mà các đơn vị sản xuất thuốc lá điện tử đang nhắm tới.

Cuộc thi tìm hiểu kiến thức về phòng, chống tác hại của thuốc lá dành cho thiếu nhi của Trung tâm Hướng dẫn hoạt động thiếu nhi Trung ương là hoạt động hết sức thiết thực và lan tỏa nhằm giúp các em thiếu nhi có cơ hội tìm hiểu các kiến thức về phòng, chống tác hại của thuốc lá, nâng cao nhận thức về tác hại của thuốc lá, phát huy khả năng sáng tạo, bày tỏ những suy nghĩ và truyền tải mong muốn của thiếu nhi được được sống trong môi trường an toàn, trong sạch, không khói thuốc”.

Ban tổ chức cuộc thi đã nhận được sự hưởng ứng tích cực của Ban Thường vụ Đoàn, Hội đồng đội các tỉnh, thành phố và thu hút đông đảo thiếu nhi trên toàn quốc tham gia. Kết quả, ban tổ chức đã nhận được hơn 117.000 tác phẩm dự thi của thiếu nhi; sau nhiều vòng chấm sơ khảo và chung khảo, với sự tham gia của các chuyên gia đầu ngành về lĩnh vực truyền thông, văn học…

Ban tổ chức đã thống nhất và quyết định lựa chọn các tác phẩm dự thi theo đúng kế hoạch, thể lệ cuộc thi và có chất lượng cao để trao giải. Tổng kết cuộc thi, có 11 cá nhân và 5 tập thể Hội đồng Đội các tỉnh Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Bình Dương, Bắc Giang, Long An đạt giải.

Đáng chú ý, giải nhất thuộc về em Lê Trọng Nhân học sinh lớp 8 A5 Trường THCS Xuân Thới Thượng, huyện Hóc Môn, TP. HCM.

Với hiệu quả cao của công nghệ thông tin, vấn đề  “Nói không với thuốc lá điện tử” đã lan tỏa đến mọi lực lượng xã hội ngoài nhà trường, lôi kéo hầu hết lực lượng phụ huynh vào cuộc cùng nhà trường. 

Kết quả đúng như niềm mong đợi. Nhận thức và hành vi của học sinh  về thuốc lá điện tử đã thay đổi vượt bậc. Học sinh nhận thức đầy đủ về tác hại của thuốc lá điện tử đã tăng từ 43% lên 93%. Trong hành động, số học sinh đã sử dụng thuốc lá điện tử có ý định từ bỏ cũng tăng lên rõ rệt: từ 17,4% lên 81%.