Nhờ ‘hỏa lực’ từ lòng đất, Trung Quốc xoay chuyển thế trận thương mại với Mỹ
(VNF) - Sở hữu nguồn tài nguyên đất hiếm khổng lồ, thứ được ví như “hỏa lực” chiến lược của thời đại công nghệ, Trung Quốc đang từng bước chuyển từ thế phòng thủ sang chủ động tấn công trong cuộc chiến thương mại với Mỹ.
- Trung Quốc bật đèn xanh, giải cứu các ông lớn ô tô Mỹ 07/06/2025 08:15
Tung "hỏa lực" đất hiếm để giành lại thế trận thương mại
Là quốc gia thống trị chuỗi cung ứng các khoáng sản quan trọng, từ đầu tháng 4, Bộ Thương mại Trung Quốc đã áp đặt các hạn chế xuất khẩu đối với một số nguyên tố đất hiếm và nam châm liên quan.
Quy trình phê duyệt mất nhiều thời gian hơn đã khiến chuỗi cung ứng toàn cầu rối loạn, đồng thời tạo cho Bắc Kinh lợi thế đàm phán trước Mỹ sau khi Tổng thống Donald Trump áp thuế diện rộng mang tên "Ngày giải phóng".

Hiện giới quan sát kỳ vọng Trung Quốc sẽ cấp thêm nhiều giấy phép xuất khẩu sau cuộc điện đàm giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào ngày 5/6, mở đường cho một vòng đàm phán thương mại mới tại London (Anh) vào ngày 9/6.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 7/6 cũng xác nhận Phó Thủ tướng Hà Lập Phong sẽ đến Anh để đàm phán trong tuần này. Về phía Mỹ, ông Trump đã cử Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent, Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick và Đại diện Thương mại Jamieson Greer tham gia vòng đàm phán đầu tiên kể từ sau thỏa thuận đình chiến kéo dài 90 ngày được ký hôm 12/5.
Cuối tuần qua, Trung Quốc cũng phát tín hiệu sẽ đẩy nhanh quá trình phê duyệt xuất khẩu đất hiếm đối với một số công ty châu Âu.
Các chuyên gia nhận định việc Bắc Kinh sử dụng công cụ kiểm soát xuất khẩu gần đây đã chuyển cán cân quyền lực trong các cuộc đàm phán Mỹ - Trung trở lại nghiêng về phía Bắc Kinh.
Ông Andrew Gilholm, Giám đốc phân tích Trung Quốc tại công ty tư vấn Control Risks, cho rằng các biện pháp kiểm soát này không chỉ giúp Trung Quốc đối phó với Mỹ mà còn gây sức ép lên các nước thứ ba đang bị Washington thúc ép phải cứng rắn hơn với Trung Quốc.
Khi đất hiếm trở thành “vũ khí” chiến lược toàn cầu
Theo các nhà phân tích, mối nguy hiểm đối với Mỹ và EU, đều đang bị cuốn vào cuộc chiến thương mại với Trung Quốc, là Bắc Kinh có thể áp dụng mô hình kiểm soát xuất khẩu đất hiếm vào các lĩnh vực khác trong chuỗi cung ứng công nghệ cao.
Một phân tích của Trivium, công ty tư vấn có trụ sở tại Bắc Kinh, cảnh báo rằng nếu Mỹ tiếp tục siết chặt kiểm soát chip, Trung Quốc hoàn toàn có thể hạn chế xuất khẩu các vật liệu như titan, magiê và đất hiếm nhẹ – hiện vẫn chưa nằm trong diện kiểm soát cấp phép.

Ông Arthur Kroeber, Giám đốc nghiên cứu của Gavekal, cho biết Trung Quốc cũng đang dẫn đầu trong sản xuất các loại nam châm siêu mạnh thế hệ mới, bóng bán dẫn tiên tiến, pin siêu rẻ, chip và phần mềm thế hệ mới.
Ông còn nhấn mạnh rằng Bắc Kinh sở hữu "một hệ sinh thái khổng lồ với các ngành công nghiệp chồng chéo", bao gồm xe điện và xe tự hành, máy bay không người lái, robot, cảm biến, điện thoại thông minh – cùng với chất bán dẫn, pin và AI đóng vai trò là nền tảng năng lượng.
"Cán cân đòn bẩy đang nhanh chóng nghiêng về phía Trung Quốc – một thực tế mà Washington chỉ mới bắt đầu nhận ra", ông Kroeber nhận định.
Một cuộc khảo sát nhanh của Phòng Thương mại Mỹ tại Trung Quốc vào cuối tháng 5 cho thấy hơn 75% các doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi kiểm soát đất hiếm chỉ còn đủ hàng dự trữ trong vòng 3 tháng – điều này cho thấy nhiều nhà máy đang tiến sát bờ vực phải ngừng hoạt động.
Phòng Thương mại châu Âu cho biết trong những ngày gần đây đã ghi nhận số lượng giấy phép xuất khẩu được phê duyệt tăng lên – chủ yếu là các trường hợp khẩn cấp nhằm “tránh một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng”.
Tuy nhiên, doanh nghiệp châu Âu vẫn phải vật lộn với quy trình cấp phép. Một doanh nhân nhận định hiện chưa rõ Trung Quốc có thực sự nhắm mục tiêu vào châu Âu hay không.
Việc phê duyệt chậm trễ các giấy phép xuất khẩu đã khiến nhiều quốc gia phải cử đoàn đàm phán song phương khẩn cấp đến Bắc Kinh – điều này vô hình trung mang lại cho Trung Quốc lợi thế lớn hơn trong các lĩnh vực tranh chấp khác.
Trong vài tuần gần đây, Hàn Quốc, Nhật Bản và một số nước EU đã trực tiếp nêu vấn đề đất hiếm tại các cuộc tiếp xúc với giới chức Bắc Kinh, theo những người am hiểu tình hình.
Bắc Kinh lập luận rằng việc áp dụng kiểm soát xuất khẩu là phù hợp với thông lệ quốc tế đối với các sản phẩm có thể được sử dụng cho cả mục đích quân sự và dân sự. Về phần mình, Mỹ cũng đã áp đặt các hạn chế đối với việc bán chất bán dẫn và thiết bị sản xuất chip cho Trung Quốc nhằm làm chậm sự phát triển công nghệ của nước này.
Nguy cơ bị cắt nguồn cung đất hiếm và nam châm từ Trung Quốc đang củng cố quyết tâm của các quốc gia trong việc giảm sự phụ thuộc vào chuỗi cung ứng công nghiệp của nước này.
Bà Ilaria Mazzocco, chuyên gia chính sách công nghiệp tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) tại Washington, kỳ vọng các chính phủ sẽ bắt đầu xây dựng kho dự trữ tài nguyên lớn hơn để ứng phó với các cú sốc như vậy, đồng thời đẩy mạnh tài trợ cho việc phát triển các giải pháp thay thế.
Ông Tom Nunlist, Phó giám đốc Trivium tại Thượng Hải, cho rằng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu hiện tại đã chứng tỏ là “cực kỳ hiệu quả” và có thể kéo dài trong thời gian tới, vì các quốc gia không thể “mở mỏ và thiết lập dây chuyền tinh chế chỉ sau một đêm”.
“Điều Trung Quốc cần làm trước tiên là tìm ra cách sử dụng chính xác hơn hỏa lực đáng kể mà họ đang nắm trong tay”, ông Tom nhấn mạnh thêm.
Ông Trump và ông Tập điện đàm: 'Nút thắt' đất hiếm đã được nới lỏng
- Tỷ phú Elon Musk ‘chìa cành ô liu’, TT Trump vẫn cảnh báo cứng rắn 08/06/2025 08:30
- Chiếc Tesla đỏ và màn 'quay xe' chính trị tốn kém nhất Phố Wall 07/06/2025 08:25
- Ông Musk bất ngờ chìa 'cành ô liu' với TT Trump sau màn khẩu chiến căng thẳng 06/06/2025 04:11
Bán trái phiếu Mỹ, mua vàng: Chiến lược phòng thủ mới của Trung Quốc
(VNF) - Trung Quốc đã hạ lượng trái phiếu kho bạc Mỹ nắm giữ xuống mức thấp nhất kể từ năm 2008, trong khi tiếp tục gia tăng dự trữ vàng tháng thứ 13 liên tiếp.
Mỹ lại thách thức 'lằn ranh đỏ' của Trung Quốc?
(VNF) - Mỹ tiếp tục phê duyệt gói bán vũ khí kỷ lục cho Đài Loan trị giá 11,1 tỷ USD, bao gồm nhiều khí tài tấn công chủ lực. Động thái được xem là thách thức trực diện “lằn ranh đỏ” của Trung Quốc và có nguy cơ thổi bùng căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
TT Trump tuyên bố 'hút' 18 nghìn tỷ USD cho Mỹ, nền kinh tế được 'giải cứu' chỉ sau vài tháng
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump tự hào tuyên bố khoản đầu tư kỷ lục 18 nghìn tỷ USD đang đổ vào nước Mỹ. “Chỉ trong vài tháng, nền kinh tế của chúng ta đã đi từ trạng thái tệ nhất lên tốt nhất”, ông Trump phát biểu.
China Vanke trước 'giờ G': Nguy cơ vỡ nợ làm 'rung chuyển' bất động sản Trung Quốc
(VNF) - Khi nhà phát triển bất động sản China Vanke bước vào cuộc họp mang tính sống còn với các chủ sở hữu trái phiếu vào ngày 18/12, giới đầu tư đang chuẩn bị tinh thần cho những biến động tiếp theo của lĩnh vực bất động sản Trung Quốc. Đáng chú ý, cho đến nay vẫn chưa có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy nhà nước sẽ can thiệp bằng các gói cứu trợ.
Kinh tế khó khăn, người trẻ Trung Quốc cạnh tranh 1 suất 'bát cơm sắt'
(VNF) - Một số lượng kỷ lục những người trẻ Trung Quốc có trình độ học vấn cao đang đổ xô vào các công việc nhà nước để tìm kiếm sự ổn định. Xu hướng này diễn ra trong bối cảnh nền kinh tế Trung Quốc đối mặt nhiều khó khăn, làm suy giảm triển vọng việc làm trong khu vực tư nhân.
Tàu siêu tốc nhanh hơn máy bay: Trung Quốc tiến gần ‘điều không tưởng’
(VNF) - Trong một thế giới nơi tốc độ ngày càng trở thành thước đo của tiến bộ, Trung Quốc đang nỗ lực phá vỡ những giới hạn của ngành giao thông vận tải với một phương tiện có thể khiến cả máy bay phản lực cũng không “đua” kịp. Đó là T-Flight – một loại tàu điện từ (maglev) được thiết kế để đạt tốc độ lên tới 965 km/h, bỏ xa tốc độ bay hành trình trung bình của nhiều máy bay thương mại đường dài.
Trung Quốc xây ‘siêu đập thuỷ điện’ 168 tỷ USD lớn nhất thế giới
(VNF) - Cách bờ biển đông dân cư của Trung Quốc hàng trăm dặm, tại một khúc quanh gấp khúc của con sông hẻo lánh thuộc dãy Himalaya, một dự án cơ sở hạ tầng được xem là tham vọng nhất của Bắc Kinh đang dần thành hình.
Thế giới sắp xuất hiện tỷ phú 1.000 tỷ USD đầu tiên
(VNF) - Tỷ phú giàu nhất thế giới Elon Musk đang tiến rất gần tới cột mốc chưa từng có: trở thành tỷ phú nghìn tỷ USD.
Một đồng tiền 'mất phanh' giữa vòng xoáy trừng phạt
(VNF) - Phiên giao dịch ngày 16/12 ghi nhận đồng rial của Iran rơi xuống mức thấp kỷ lục hơn 1,3 triệu rial đổi 1 USD. Diễn biến này không chỉ phản ánh một cú sốc tỷ giá mang tính thời điểm, mà còn cho thấy những rạn nứt sâu sắc trong nền kinh tế Iran sau nhiều năm chịu trừng phạt kéo dài.
EU 'mắc kẹt' trước kế hoạch tịch thu tài sản Nga
(VNF) - Liên minh châu Âu (EU) đang đối mặt hàng loạt rào cản pháp lý và bất đồng chính trị khi cân nhắc tịch thu khối tài sản Nga bị phong tỏa để hỗ trợ Ukraine.
'Làn sóng' tỷ phú Trung Quốc sinh hàng chục con tại Mỹ qua mang thai hộ
(VNF) - Ngày càng nhiều tỷ phú Trung Quốc âm thầm có hàng chục đứa con sinh ra tại Mỹ thông qua mang thai hộ. Hiện tượng này làm lộ rõ những khoảng trống pháp lý, sự dịch chuyển dòng tiền xuyên biên giới cùng các thách thức ngày càng lớn đối với chính sách quốc tịch và cơ chế giám sát của Mỹ.
Sau 'cơn sốt' 2025, bạc có còn hấp dẫn trong năm 2026?
(VNF) - Sau nhiều năm bị xem như phiên bản ít nổi bật hơn của vàng, bạc có màn tái xuất mạnh mẽ trong năm2025. Sự kết hợp của nguồn cung toàn cầu thắt chặt, nhu cầu công nghiệp bùng nổ, cùng sự tham gia của giới đầu tư qua ETF đang khiến bạc trở thành một trong những mặt hàng có tính cấu trúc thú vị nhất trên thị trường thế giới.
Xuất hiện tỷ phú 600 tỷ USD đầu tiên trên thế giới
(VNF) - Việc SpaceX chuẩn bị phát hành cổ phiếu ra công chúng (IPO) đang trở thành cú hích lớn nhất đối với khối tài sản của Elon Musk, đưa ông chính thức trở thành người đầu tiên trên thế giới chạm mốc 600 tỷ USD tài sản ròng. Đây được xem là thương vụ IPO tiềm năng lớn nhất lịch sử, và là canh bạc mang tính bước ngoặt của thị trường vốn toàn cầu vào tương lai hạ tầng không gian.
JPMorgan chuyển hướng đầu tư vào tiền điện tử
Tập đoàn tài chính JPMorgan Chase đang tiến sâu hơn vào lĩnh vực tài sản số với việc triển khai quỹ thị trường tiền tệ token hóa dựa trên công nghệ chuỗi khối (blockchain).
Báo động rửa tiền qua tài sản số
Sự bùng nổ của stablecoin đặt ra thách thức đối với hệ thống giám sát tài chính toàn cầu khi bị khai thác để rửa tiền và giúp dòng tiền né tránh kiểm soát.
Nga 'phản đòn' EU, đòi bồi thường 230 tỷ USD
(VNF) - Ngân hàng trung ương Nga cho biết họ đang yêu cầu Euroclear bồi thường 230 tỷ USD, đồng thời Điện Kremlin đưa ra lời cảnh báo cứng rắn về việc sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga để hỗ trợ Ukraine.
Điều gì đang 'níu chân' kinh tế Trung Quốc?
(VNF) - Doanh số bán lẻ của Trung Quốc tăng trưởng với tốc độ yếu nhất kể từ đại dịch Covid-19, trong khi đầu tư tiếp tục suy giảm, cho thấy những rủi ro ngày càng lớn đối với nền kinh tế sau nhiều tháng trì trệ.
Trả tiền để được ôm: Cách phụ nữ trẻ Trung Quốc giải tỏa căng thẳng
(VNF) - Ngày càng nhiều phụ nữ trẻ ở Trung Quốc sẵn sàng chi từ 20 đến 50 nhân dân tệ (tương đương 3–7 USD) để được những người đàn ông gọi là “man mums” ôm trong vòng 5 phút, giúp giải tỏa căng thẳng và cảm giác cô đơn.
Sau vàng và bạc, một kim loại quan trọng phá kỷ lục giá
(VNF) - Năm nay, giá đồng tăng vọt, liên tiếp thiết lập các mức kỷ lục mới. Đà tăng này được dự báo sẽ tiếp tục kéo dài sang năm 2026.
Than đá và bài toán tài chính nan giải của Trung Quốc
(VNF) - Than đá là trụ cột bảo đảm tăng trưởng, việc làm và ổn định xã hội của Trung Quốc trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, khi Bắc Kinh thúc đẩy chuyển đổi năng lượng và giảm phát thải, việc loại bỏ than đá trở thành một bài toán tài chính – ngân sách phức tạp, ảnh hưởng đến hàng triệu việc làm, tài sản công và sự ổn định của nhiều địa phương phụ thuộc vào than.
'Bão' phá sản toàn cầu năm 2025: Khi những ông lớn lần lượt gục ngã
(VNF) - Làn sóng phá sản doanh nghiệp lan rộng trong năm 2025, từ các tập đoàn hàng chục tỷ USD tại Mỹ và châu Âu đến hàng trăm nghìn doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường ở các nền kinh tế mới nổi như Việt Nam. Điều đáng chú ý là không chỉ các doanh nghiệp nhỏ yếu, mà nhiều thương hiệu lâu đời, từng được xem là "quá lớn để sụp đổ", cũng không thoát khỏi vòng xoáy khủng hoảng.
CEO Nvidia đã ‘xoay chuyển cục diện’ tại Nhà Trắng như thế nào?
(VNF) - CEO Nvidia Jensen Huang đã từng bước xoay chuyển lập trường của Nhà Trắng, mở đường cho việc xuất khẩu chip AI tiên tiến sang Trung Quốc. Động thái này phản ánh vai trò ngày càng lớn của Nvidia trong các tính toán chiến lược về công nghệ, thương mại và an ninh của Mỹ.
Ứng viên Chủ tịch Fed lộ diện, hai tên tuổi được giới đầu tư toàn cầu kỳ vọng
(VNF) - Sau khi Cục Dự trữ Liên bang (Fed) giảm lãi suất thêm 25 điểm vào tuần trước, sự chú ý của giới đầu tư và thị trường tài chính ngay lập tức chuyển sang việc lựa chọn Chủ tịch Fed tiếp theo. Báo cáo mới nhất từ Nhà Trắng cho thấy TT Trump đang cân nhắc hai ứng viên sáng giá là Kevin Hassett và Kevin Warsh.
Những chiếc 'bồn cầu vàng' và một góc nhìn về kinh tế Trung Quốc
(VNF) - Trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng suy yếu, các trung tâm thương mại ở Trung Quốc tìm cách thu hút khách bằng những “chiêu trò” gây tò mò như nhà vệ sinh có đàn piano hay bồn cầu bằng vàng. Câu hỏi đặt ra là liệu các biện pháp mang tính bề nổi này có thể giải quyết được tận gốc bài toán tiêu dùng hay không.
Tesla bất ngờ ra mắt vợt pickleball trị giá 350 USD
(VNF) - Hãng xe điện Tesla của Elon Musk vừa bất ngờ ra mắt chiếc vợt pickleball trị giá 350 USD, đánh dấu bước mở rộng danh mục sản phẩm phong cách sống. Động thái này phản ánh chiến lược của công ty trong việc không chỉ dừng lại ở ô tô mà còn khai thác thị trường tiêu dùng cao cấp và sản phẩm giải trí – thể thao.
Bán trái phiếu Mỹ, mua vàng: Chiến lược phòng thủ mới của Trung Quốc
(VNF) - Trung Quốc đã hạ lượng trái phiếu kho bạc Mỹ nắm giữ xuống mức thấp nhất kể từ năm 2008, trong khi tiếp tục gia tăng dự trữ vàng tháng thứ 13 liên tiếp.
Diện mạo mới của Sân bay Vinh sau gần nửa năm đóng cửa để nâng cấp
(VNF) - Sau 5 tháng tạm ngưng hoạt động để nâng cấp, sửa chữa, sân bay Vinh sẽ khai thác trở lại vào ngày 19/12 với diện mạo mới và "điểm nhấn" công nghệ hiện đại giúp hành khách có trải nghiệm tốt hơn.


































































