Nợ thuế mấy trăm nghìn bị cấm xuất cảnh: ‘Đã nợ thì 1 đồng cũng phải chế tài’

Nợ thuế dưới 1 triệu cấm xuất cảnh có máy móc?

Gần đây, chi cục thuế các địa phương trên cả nước liên tục phát đi những thông báo tạm hoãn xuất cảnh đối với nhiều chủ doanh nghiệp do nợ thuế. Thậm chí nhiều người nợ thuế chưa tới 1 triệu đồng. Điều này khiến dư luận đặt ra câu hỏi về sự máy móc của cơ quan quản lý thuế khi số tiền dưới 1 triệu đồng là số tiền không phải quá lớn.

Ví dụ, ngày 18/5 vừa qua, người đại diện pháp luật Công ty TNHH Thương mại hóa chất Gia Thăng bị tạm hoãn xuất cảnh do doanh nghiệp này nợ thuế 997.000 đồng, chưa gồm các khoản phạt chậm nộp.

PGS-TS Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính) cho rằng Luật Thuế đã quy định thì mọi người phải tuân thủ, dù nợ thuế một đồng cũng phải nộp, không thể viện lý do ít hay nhiều để đặc cách, ngoại lệ.

“Đây là biện pháp mạnh mẽ để tăng cường thu hồi nợ thuế. Thực ra với mức nợ thuế khoảng 1 triệu đồng, không có gì khó khăn để nộp cả. Việc các lãnh đạo doanh nghiệp không nộp dẫn đến bị cấm xuất cảnh chủ yếu do chủ quan, chây ì”, ông Thịnh nói và nhấn mạnh đây là vấn đề ý thức tuân thủ pháp luật chứ không phải do doanh nghiệp khó khăn.

Theo ông Thịnh, người đại diện pháp luật phải tự tính toán, kê khai và chấp hành việc nộp thuế. Hơn nữa, việc tra cứu thông tin về thuế hiện nay rất đơn giản, dễ dàng, thuận tiện. Thậm chí trước khi đề nghị áp dụng biện pháp cấm xuất cảnh thì cán bộ thuế đã thông báo, nhắc nhở, thậm chí mời làm việc, chứ không tự dưng đề nghị cấm xuất cảnh.

Chỉ nên áp dụng khi cá nhân nợ hơn 100 triệu, doanh nghiệp nợ hơn 1 tỷ

Trong khi đó, bày tỏ quan điểm về vấn đề này Luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch Công ty luật SBLaw cho rằng cơ quan thuế nên đề xuất mức nợ thuế khi áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh như một cá nhân nợ thuế trên 100 triệu đồng hay doanh nghiệp nợ hơn 1 tỷ đồng.

Theo ông Hà, doanh nghiệp nào trong diện nợ thuế thì cán bộ thuế luôn quyết liệt nhắc nhở, thông báo, thậm chí có thể áp dụng biện pháp không cho xuất hóa đơn và phong tỏa tài khoản ngân hàng, phạt hành chính với việc chậm nộp thuế…

Trong khi đó, thêm thông tin về vấn đề này Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Đặng Ngọc Minh cho biết quy định cấm xuất cảnh khi nợ thuế là biện pháp cưỡng chế, thu hồi nợ thực hiện theo Luật Quản lý thuế và Nghị định 126/2020.

Theo ông Minh, quy định này chủ yếu nhắm vào người đại diện doanh nghiệp có khoản nợ ngân sách quá hạn, chây ỳ.

Cá nhân nằm trong diện bị áp hình thức cưỡng chế chủ yếu là người có ý định định cư nước ngoài, người Việt ở nước ngoài hoặc người nước ngoài nợ thuế trước khi xuất cảnh. Tức là, tạm hoãn xuất cảnh sẽ tập trung vào nhóm có nguy cơ, theo ông Minh.

Lãnh đạo cơ quan thuế cũng cho biết quyết định tạm hoãn xuất cảnh được đưa ra dựa trên cân nhắc hồ sơ cụ thể từng cá nhân, không áp dụng với tất cả và quy trình thực hiện chặt chẽ. Trong đó, với pháp nhân, cơ quan thuế sẽ gửi quyết định về doanh nghiệp. Còn với cá nhân, họ gửi tin nhắn nhắc khoản nợ quá hạn.

"Ngành thuế tốn nhiều chi phí để thực hiện việc này", ông Minh cho hay, thêm rằng sau khi nhắc nhở, họ sẽ gửi yêu cầu tạm hoãn xuất cảnh sang cơ quan chức năng.

Thời gian qua không ít trường hợp bị hoãn xuất cảnh khi nợ số tiền ít, dưới 1 triệu đồng hoặc bỗng dưng nợ thuế.

Hiện, nhà chức trách đã đưa vào sử dụng phần mềm Etax mobile để tra cứu các thông tin về thuế. Ông Minh lưu ý người dân kiểm tra, khai thông tin chính xác để nhận được các thông báo từ cơ quan thuế.

Theo Luật Quản lý thuế năm 2019 và Nghị định 126/2020, thủ trưởng các cơ quan thuế, hải quan có quyền ra quyết định hoãn xuất cảnh với cá nhân, đại diện doanh nghiệp chưa hoàn thành nghĩa vụ thuế. Nhà chức trách không quy định cụ thể ngưỡng nợ bị áp dụng biện pháp cưỡng chế này.

Tại thông cáo mới đây, Bộ Tài chính dẫn Luật Quản lý thuế cho biết, nếu quá hạn 30 ngày, cơ quan quản lý thông báo cho người nộp thuế về số tiền nợ, ngày chậm nộp. Người nộp thuế cũng được nộp dần tiền nợ trong trường hợp có bảo lãnh của ngân hàng.

Để người dân thuận tiện tra cứu thông tin, tại công văn ngày 18/6, Tổng cục Thuế đề nghị các địa phương rà soát thông báo liên quan tới tạm hoãn xuất cảnh, đăng tải đầy đủ trên trang thông tin điện tử của Cục thuế.

Năm nay, Chính phủ, Thủ tướng yêu cầu ngành tài chính đôn đốc, xử lý thu hồi nợ đọng thuế, đảm bảo tỷ lệ nợ đọng trên tổng số thực thu ngân sách Nhà nước đến 31/12 không vượt quá 8%. Cùng đó, tổng số nợ thuế, phí đến cuối năm nay cũng không được vượt quá 5%.

Để thu hồi nợ, ngành thuế được yêu cầu tăng áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh với các cá nhân, người đại diện doanh nghiệp đang bị cưỡng chế chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế, đặc biệt trường hợp không còn hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký.