Sự cố giá dầu trong một từ: ‘Không co giãn'

Nhu cầu về dầu không co giãn. Nó không phản ứng mạnh mẽ với những thay đổi về giá trong ngắn hạn. Khi chúng ta ở nhà vì dịch Covid-19, chúng ta sẽ không lái xe nhiều cho dù xăng có rẻ như thế nào.

Nguồn cung dầu cũng không co giãn trong ngắn hạn. Rất tốn kém để đóng cửa một nhà máy sản xuất, vì vậy một số nhà sản xuất sẵn sàng tiếp tục bơm dầu thô tạm thời ngay cả khi thua lỗ.

Ả-rập Xê-út, Nga và các nước khác đang sản xuất nhiều dầu hơn mức thị trường có thể tiêu thụ. Trong trò chơi mà hai người chơi đối đầu nhau trên một con đường hẹp theo kiểu "dê đen dê trắng", mỗi người hy vọng những người khác sẽ lùi lại. Tổng thống Mỹ Donald Trump nỗ lực để môi giới một thỏa thuận cắt giảm sản xuất nhưng vẫn không thể ngăn chặn thói quen. Về lâu dài, cả cung và cầu đều co giãn hơn, nhưng như John Maynard Keynes nói, về lâu dài, chúng ta đều đã chết.

Lưu trữ thường là bộ đệm giúp ổn định thị trường không co giãn. Nếu cung vượt quá cầu, phần dư sẽ đi vào bể. Nhưng việc sản xuất quá mức đã diễn ra quá lâu đến nỗi gần như không còn nơi nào để lưu trữ dầu thô. "Thời kỳ tuyệt vọng", chuyên gia kinh tế năng lượng Philip Verleger của PKVerleger LLC cho biết.

Do đó sự cố xảy ra, ngày thứ Hai (20/4), hợp đồng giao dầu thô WTI giảm hơn 55 USD xuống mức âm 37,63 USD/thùng tại sàn giao dịch hàng hóa New York. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử, hợp đồng được giao dịch với giá trị dưới 0. Nó thấp hơn nhiều so với mức thấp của tháng 3/1986 và tháng 12/1998. Năm cuối cùng, dầu trung bình dưới 10 USD một thùng là 1974.

Steven Schorck, hiệu trưởng của Schorck Group, một công ty phân tích thị trường năng lượng có trụ sở tại Villanova, cho biết: "Chúng tôi sống trong cơn ác mộng tệ nhất có thể diễn ra".

Giá có thể hoàn toàn xuống âm trong thị trường không co giãn. Khi đó, người bán phải trả tiền cho người mua dầu. Khí tự nhiên thoát ra khỏi mặt đất như một sản phẩm phụ của sản xuất dầu đôi khi có giá thấp hơn 0 bởi vì nó được xem là chất thải. Máy phát điện đôi khi trả tiền cho khách hàng để sử dụng điện vì nó rẻ hơn so với việc tắt các nhà máy điện và phải khởi động lại sau. Người nông dân chăn nuôi bò sữa chưa đến mức phải trả tiền cho người mua sữa, nhưng họ đã bán phá giá vì những con bò đang sản xuất nhiều hơn nhu cầu của thị trường.

Có vẻ như không thể tin được rằng giá dầu sẽ về 0 hoặc chuyển sang âm, bởi vì dầu có thể dễ dàng lưu trữ hơn sữa, điện hoặc khí liên quan đến sản xuất dầu. Nhưng vào giữa tháng 3, Wyoming Asphalt Sour, một loại dầu đậm đặc đã được bán ở mức -19 cent/thùng bởi tập đoàn Trading Mercuria Energy Group Ltd, theo Bloomberg News.

Lý do cho mức giá giảm mạnh xuống âm là các nhà đầu cơ đang tuyệt vọng rút khỏi hợp đồng trước khi hết hạn, vì nếu họ vẫn sở hữu hợp đồng khi ngừng giao dịch, họ sẽ phải giao hàng. Và hầu hết trong số họ không có cách nào để làm điều đó. Không có bể chứa dầu trên Phố Wall.

Như Bloomberg News đã viết, hàng chục tỷ USD được giao dịch mỗi ngày cho hợp đồng dầu WTI tương lai hầu như luôn được giải quyết về mặt tài chính, nhưng bất kỳ hợp đồng nào đã bị đóng cửa sau khi hết hạn phải được thanh lý bằng việc giao dầu thực tế nếu các bên có thể sẽ đi đến một số loại thỏa thuận không cần kê đơn.

Những người đặt cược vào giá dầu lên cho biết việc giá giảm mạnh là một hiện tượng tạm thời chủ yếu ảnh hưởng bởi một hợp đồng cụ thể, hợp đồng thuộc sở hữu của Nymex cho đợt giao hàng WTI tháng 5. Họ lưu ý rằng các hợp đồng giao hàng sau này cao hơn đáng kể: 21 USD cho tháng 6, 27 USD cho tháng 7 và 30 USD cho tháng 8.

Đúng, nhưng không có gì đảm bảo rằng giá của những tháng sau sẽ ở mức cao như vậy, trừ khi sản xuất giảm mạnh, hoặc nhu cầu tăng vọt.

Đặt cược vào thị trường dầu không co giãn là một trò chơi nguy hiểm. Một yếu tố hỗ trợ giá dầu là Quỹ Dầu khí Hoa Kỳ, một quỹ giao dịch sở hữu khoảng một phần tư các hợp đồng tháng Năm, theo Bloomberg News.

Quỹ đã mua các hợp đồng này, thay mặt cho các nhà đầu tư suy đoán về sự phục hồi của giá dầu.

Nhưng Quỹ bắt đầu bán các hợp đồng tháng 5 trước khi hết hạn vào ngày thứ Ba và thay thế chúng bằng các hợp đồng tháng 6 và tháng 7. Điều đó đã loại bỏ một hỗ trợ giá quan trọng cho hợp đồng tháng 5.

John Love, giám đốc điều hành của United States Commodity Funds LLC, người quản lý Quỹ Dầu khí Hoa Kỳ, đã viết một đoạn cho trang web của công ty này vào mùa xuân này để cảnh báo các nhà đầu tư nên chuẩn bị cho những ngày mà giá cả tăng lên ngay cả khi chúng hiếm khi xảy ra.

"Một số người có thể coi một sự kiện giá tăng xảy ra với xác suất 0,25% là quá khó", Love viết. "Tuy nhiên, hãy tự hỏi mình điều này: Tối nay bạn sẽ ngủ ngon đến mức nào nếu bạn biết rằng mỗi năm một hoặc hai người sẽ đánh thức bạn dậy bằng cách thả một con nhện Tarantula lên mặt?".