'Trâu cày' triệu USD: Náo loạn mấy năm rồi, các bộ đang bàn bạc

Bộ Công Thương vừa có Tờ trình gửi Thủ tướng Chính phủ liên quan đến việc quản lý nhập khẩu máy xử lý dữ liệu tự động.

Trước đó, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản thông báo ý kiến của Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng về việc tăng cường quản lý các hoạt động liên quan tới bitcoin và các loại tiền ảo tương tự khác. Theo đó, Phó Thủ tướng giao Bộ Công Thương chủ trì phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan nghiên cứu, xem xét tạm ngừng nhập khẩu máy xử lý dữ liệu tự động khai thác tiền ảo theo thẩm quyền và quy định pháp luật.

Bộ Công Thương đã dẫn hàng loạt ý kiến của các bộ ngành góp ý về biện pháp tạm dừng nhập máy đào tiền ảo.

Theo đó, Bộ Công an nhất trí với kiến nghị tạm ngừng nhập khẩu máy đào tiền ảo. Ngoài các thiết bị mà Bộ Tài chính đã thống kê, hiện nay trên thị trường các hãng sản xuất card màn hình VGA đã cung cấp các loại card chuyên dụng chỉ dùng riêng vào mục đích khai thác tiền ảo. Cho nên theo Bộ Công an, các thiết bị này cũng phải gắn mã số phân loại hàng hóa nhập khẩu (mã HS) để quản lý và tạm ngừng nhập khẩu.

Còn Bộ Thông tin và Truyền thông cho rằng: Các máy đào tiền ảo được chia thành 2 loại chính: máy đào ASIC và máy đào VGA. Đối với máy đào ASIC, máy đào chuyên dụng chỉ được sản xuất nhằm thực hiện chức năng đào tiền ảo, việc sử dụng biện pháp hành chính tạm ngừng nhập khẩu “là phù hợp và khả thi”.

Tuy nhên với máy đào VGA - máy đào có các khối chức năng, được lắp ráp như PC thông thường - Bộ Thông tin và Truyền thông kiến nghị “không thực hiện biện pháp hạn chế nhập khẩu”. Bởi vì chưa thể xác định cụ thể mã số phân loại hàng hóa nhập khẩu với hàng hóa này. Nếu thực hiện biện pháp này, các DN sẽ gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc trong hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa, ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh.

Ngân hàng Nhà nước nhất trí tạm dừng nhập khẩu máy đào tiền ảo. Bộ Tài chính cũng chung ý kiến như vậy.

Tổng cục Hải quan cho hay thời gian tới nếu Bộ Công Thương đưa mặt hàng này vào diện tạm ngừng nhập, cơ quan này sẽ tiến hành rà soát Danh mục hàng hóa xuất nhập khẩu và kiến nghị bổ sung mã số phân loại hàng hóa nhập khẩu mới cho mặt hàng này để phục vụ công tác quản lý.

Để đảm bảo thống nhất trong quản lý, tránh trường hợp DN lợi dụng sản xuất, lắp ráp các loại máy đào tiền ảo, Tổng cục Hải quan đề nghị Bộ Công Thương báo cáo Thủ tướng bổ sung cấm các hoạt động sản xuất, lắp ráp máy đào tiền ảo tại Việt Nam.

Với lượng máy đã nhập khẩu thời gian qua, Tổng cục Hải quan đề nghị Bộ Công Thương tăng cường biện pháp quản lý như có cho phép tiếp tục sử dụng hay không hoặc cấp giấy phép để quản lý...

Bộ Công Thương nghĩ khác!

Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, hiện nay, hoạt động khai thác tiền ảo không chỉ thực hiện bằng các máy xử lý dữ liệu tự động mà còn diễn ra trên các thiết bị di động như chơi game kiếm bitcoin, download source về đào trên smartphone; nền tảng đám mây; đào bằng ổ cứng... Trong tương lai, với sự phát triển bùng nổ của công nghệ sẽ ngày càng gia tăng độ phong phú về các loại máy đào tiền ảo cũng như hoạt động khai thác tiền ảo.

Theo Bộ Công Thương, phạm vi ảnh hưởng của biện pháp áp dụng tạm ngừng nhập khẩu với nhóm hàng có mã số HS 8471.80.90 là rất rộng. Theo thống kê của hải quan, năm 2017 nhập hơn 27,2 triệu sản phẩm. 5 tháng năm 2018 nhập hơn 15 triệu sản phẩm.

Do đó, Bộ Công Thương lưu ý: Việc áp dụng biện pháp tạm ngừng nhập khẩu trong khi Bộ Tài chính chưa xác định được cụ thể mã HS đối với các mặt hàng cần quản lý sẽ chưa phù hợp với khoản 4 điều 5 Luật Quản lý ngoại thương. Đó là hàng hóa xuất, nhập khẩu phải được quy định, công bố chi tiết tương ứng với phân loại hàng hóa của Danh mục hàng hóa xuất, nhập khẩu Việt Nam theo quy định pháp luật về hải quan.

Hơn nữa, các loại máy, thiết bị dùng để đào tiền ảo là những mặt hàng đa dụng, được sử dụng vào các hoạt động khác nhau. Vì vậy, Bộ Công Thương lo ngại việc tạm ngừng nhập khẩu sẽ gây ra tác động tiêu cực, ảnh hưởng sản xuất kinh doanh của DN có sử dụng các thiết bị này.

Bên cạnh đó, pháp luật hiện hành chưa có quy định cụ thể về biện pháp quản lý trong nước đối với các loại tiền ảo cũng như hoạt động sản xuất, kinh doanh và sử dụng máy xử lý dữ liệu tự động để khai thác tiền ảo.

Do vậy, Bộ Công Thương cho rằng biện pháp tạm ngừng nhập khẩu nếu được áp dụng cũng sẽ không đảm bảo được sự toàn diện, hiệu quả, và sẽ không đạt mục tiêu quản lý do sự đa dạng của các thiết bị đào tiền ảo, đặc biệt trong thời đại cách mạng 4.0 và sự bùng nổ công nghệ hiện nay.

Vì thế Bộ Công Thương kiến nghị Thủ tướng không áp dụng biện pháp tạm ngừng nhập khẩu máy đào tiền ảo.

Bộ Công Thương đề nghị giao Bộ Tài chính nghiên cứu phân loại, áp mã số phân loại hàng hóa (mã HS) cho mặt hàng máy đào tiền ảo để làm cơ sở áp dụng biện pháp quản lý phù hợp.

Bộ Công Thương cũng đề nghị giao Bộ Tư pháp với các bộ ngành liên quan xây dựng khung pháp lí ban hành văn bản pháp luật để quản lý chặt chẽ, quy định chế tài xử lý vi phạm đối với các hoạt động liên quan đến đào, kinh doanh và đầu tư các loại tiền ảo cũng như các sản phẩm tương tự khác.