Trồng cây và phát điện: Công thức '2 vụ mùa' trên 1 diện tích, cùng thời điểm

Hoàng Minh - Chủ nhật, 29/06/2025 10:15 (GMT+7)

(VNF) - Không chỉ thu hoạch trái cây, một cánh đồng tại miền Nam nước Đức giờ đây còn thu cả ánh mặt trời. Mô hình "nông điện", kết hợp giữa sản xuất nông nghiệp và điện mặt trời đang được Đức thử nghiệm trên vườn anh đào, mở ra hướng đi mới trong ứng phó biến đổi khí hậu và khủng hoảng năng lượng.

Hai "vụ mùa" trên một diện tích

Tại Fronreute, bang Baden-Württemberg (Đức) – nơi nổi tiếng với những trang trại trái cây lâu đời, một dự án đặc biệt vừa được khởi động. Các tấm pin mặt trời nhẹ, linh hoạt được lắp đặt ngay phía trên những hàng cây anh đào, phủ bóng xuống khu vườn đang vào mùa kết trái. Đây không chỉ là giải pháp bảo vệ cây khỏi nắng gắt và mưa đá, mà còn là một nhà máy điện mini đang hoạt động.

Dự án do Viện Fraunhofer ISE, một trong những tổ chức nghiên cứu năng lượng mặt trời hàng đầu thế giới, phối hợp cùng công ty VOEN Vöhringer GmbH thực hiện. Mục tiêu: khai thác điện mặt trời ngay trên đất nông nghiệp mà không làm gián đoạn hoạt động canh tác.

Theo đại diện Fraunhofer ISE, hệ thống nông điện (hay còn gọi là nông quang điện) này có thể tạo ra công suất tới 420 kW/ha, đủ cung cấp điện cho hơn 100 hộ gia đình. Điều đặc biệt là toàn bộ giàn pin được tích hợp vào khung bảo vệ cây có sẵn, không cần phá đất hay dựng thêm công trình mới. Đây chính là ý tưởng “thu hoạch kép”: vừa làm nông, vừa sản xuất điện.

Không giống những trang trại năng lượng mặt trời trải dài trên đất trống, mô hình “agrivoltaics” – hay nông điện – tại Đức hướng tới việc tận dụng chính những giàn che nông nghiệp vốn đã phổ biến trong ngành trồng cây ăn quả.

Các tấm pin siêu nhẹ, dưới 5kg/m², được gắn trực tiếp lên mái che lưới chống mưa đá. Chúng tạo bóng râm vừa đủ để hạn chế hiện tượng cháy quả vào mùa hè, đồng thời giảm bốc hơi nước, tiết kiệm đáng kể chi phí tưới tiêu. Dưới giàn pin, những cây anh đào vẫn đâm chồi, kết trái bình thường, thậm chí chất lượng trái được cải thiện trong môi trường vi khí hậu ổn định hơn.

“Chúng tôi dùng cảm biến để theo dõi ánh sáng, nhiệt độ và độ ẩm liên tục dưới mái pin. Các dữ liệu cho thấy cây trồng thích ứng tốt, không bị ảnh hưởng năng suất như lo ngại ban đầu,” ông Alexander Weselek, đại diện nhóm nghiên cứu từ Fraunhofer ISE, chia sẻ.

Xu hướng toàn cầu: trồng cây dưới những tấm pin

Vùng Baden-Württemberg hiện có hơn 5.000 ha đất nông nghiệp sử dụng mái che để bảo vệ cây trồng khỏi thiên tai. Đây là tiềm năng khổng lồ để nhân rộng mô hình nông điện mà không cần chuyển đổi mục đích sử dụng đất – một vấn đề vốn nhạy cảm ở châu Âu.

Chính quyền bang đã tài trợ dự án thông qua chương trình Invest BW, hỗ trợ đổi mới công nghệ trong nông nghiệp xanh. Nếu dự án đạt kỳ vọng, mô hình này sẽ được nhân rộng trong ngành trồng táo, nho và các loại trái cây khác.

Không dừng lại ở quy mô một trang trại, Fraunhofer ISE kỳ vọng các công ty điện lực có thể tham gia đầu tư vào mô hình này, tạo thành mạng lưới sản xuất điện phân tán ngay giữa các vùng nông thôn – nơi nhu cầu điện ổn định và chi phí truyền tải luôn là thách thức.

Dù mới được chú ý gần đây, mô hình agrivoltaics thực chất đã xuất hiện từ những năm 1980 tại Nhật Bản. Đến nay, nó đã lan rộng ra hơn 20 quốc gia, đặc biệt tại châu Âu, châu Á và Mỹ.

Một số mô hình tiêu biểu gồm: Pin nâng cao (trên 3m) cho phép canh tác cơ giới bên dưới; Pin xen giữa các luống cây như trong trồng nho ở Pháp; Pin lắp trên mái nhà kính ở Hà Lan, Nhật Bản.

Lợi ích của agrivoltaics không chỉ dừng ở sản xuất điện mà còn giúp giảm tác động của nắng nóng, gió mạnh, hạn hán lên cây trồng; tăng hiệu quả sử dụng đất – vốn là nguồn tài nguyên ngày càng khan hiếm; tạo thêm thu nhập cho nông dân nhờ bán điện hoặc tiết kiệm điện dùng tại chỗ.

Theo Liên minh Năng lượng Mặt trời (ISES), hiện thế giới đã có khoảng 2 GW công suất điện mặt trời được lắp đặt theo mô hình agrivoltaics. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng khốc liệt, đây được xem là giải pháp “hai trong một” bền vững nhất cho ngành nông nghiệp tương lai.

Ông lớn điện gió - điện mặt trời: ‘Tái tạo’ niềm tin để tái tạo năng lượng

Ông lớn điện gió - điện mặt trời: ‘Tái tạo’ niềm tin để tái tạo năng lượng

(VNF) - Mùa ĐHĐCĐ năm nay của ngành năng lượng tái tạo không rộn ràng như kỳ vọng, khi đa phần doanh nghiệp đều đưa ra những kế hoạch kinh doanh khá thận trọng. Có lẽ, trước khi “tái tạo năng lượng”, đây là thời điểm để DN “tái tạo niềm tin” từ cổ đông, thị trường, và quan trọng nhất, từ chính nội lực của mình.

Nguồn điện xanh khổng lồ bỏ phí vì ách tắc thủ tục pháp lý

Nguồn điện xanh khổng lồ bỏ phí vì ách tắc thủ tục pháp lý

(VNF) - Được đánh giá là lĩnh vực còn nhiều tiềm năng song các nhà đầu tư điện mặt trời áp mái vẫn gần ngại đầu tư vào lĩnh vực này do thiếu vốn đầu tư ban đầu hoặc lo ngại về thủ tục pháp lý và hiệu quả vận hành.

Sau bùng nổ là bế tắc: 4.000 MW điện mặt trời, điện gió chưa được mua bán

Sau bùng nổ là bế tắc: 4.000 MW điện mặt trời, điện gió chưa được mua bán

(VNF) - Hơn 4.000 MW điện mặt trời và điện gió đã xây dựng xong nhưng chưa được ký hợp đồng mua bán điện (PPA) hoặc bị cắt giảm công suất thường xuyên do không giải tỏa được lưới.

Ý kiến ( )
Giảm lãi suất cho vay nhiều chương trình tín dụng chính sách

Giảm lãi suất cho vay nhiều chương trình tín dụng chính sách

(VNF) - Ngân hàng Chính sách xã hội giảm lãi suất nhiều chương trình tín dụng, hỗ trợ người dân khôi phục sản xuất sau mưa bão, áp dụng từ 1/12/2025.

Tốn kém khi thực thi ESG: 'Doanh nghiệp nên bắt đầu từ dự án nhỏ'

Tốn kém khi thực thi ESG: 'Doanh nghiệp nên bắt đầu từ dự án nhỏ'

(VNF) - Đưa ra lời khuyên về việc thực hiện ESG với doanh nghiệp, chuyên gia cho rằng các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, nên bắt đầu thực hiện từ các dự án nhỏ với chi phí thấp.

Thúc đẩy chuyển đổi kép cho phát triển bền vững: Những thách thức cần vượt qua

Thúc đẩy chuyển đổi kép cho phát triển bền vững: Những thách thức cần vượt qua

(VNF) - Việt Nam đang thúc đẩy chuyển đổi số và chuyển đổi xanh nhằm hiện thực hóa mục tiêu phát triển bền vững. Đây vừa là cơ hội để đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng lực cạnh tranh và khẳng định vị thế quốc gia trong chuỗi giá trị toàn cầu, vừa là thách thức lớn đối với doanh nghiệp và cơ quan quản lý về thể chế, nguồn lực, hạ tầng công nghệ và năng lực nhân sự.

Kinh tế tuần hoàn: ‘Thách thức lớn nhất là khoảng cách giữa chính sách và thực thi’

Kinh tế tuần hoàn: ‘Thách thức lớn nhất là khoảng cách giữa chính sách và thực thi’

(VNF) - Theo ông Vũ Thái Trường, Trưởng phòng Biến đổi khí hậu và Môi trường - UNDP Việt Nam, trong việc thúc đẩy kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam, thách thức lớn nhất là khoảng cách giữa chính sách và thực thi. Chính sách đã rất tiến bộ, nhưng doanh nghiệp và địa phương cần thêm công cụ, dữ liệu và hướng dẫn cụ thể để triển khai.

'Việt Nam không chạy theo số lượng lớn tín chỉ giá rẻ'

'Việt Nam không chạy theo số lượng lớn tín chỉ giá rẻ'

(VNF) - Thay vì tập trung tạo ra lượng lớn tín chỉ carbon giá rẻ, Việt Nam nhấn mạnh việc phát triển tín chỉ chất lượng cao nhằm bảo đảm lợi ích quốc gia và nâng cao vị thế trên thị trường quốc tế.

'Cuộc khủng hoảng thầm lặng': Rào cản vô hình khiến DN Việt bất lợi khi đàm phán quốc tế

'Cuộc khủng hoảng thầm lặng': Rào cản vô hình khiến DN Việt bất lợi khi đàm phán quốc tế

(VNF) - Khi làn sóng ESG ập đến, phần nổi của tảng băng là những báo cáo đẹp đẽ và các cam kết. Nhưng phần chìm, thứ đang khiến hàng nghìn doanh nghiệp Việt "đau đầu" chính là cuộc khủng hoảng dữ liệu thầm lặng: Số liệu phân mảnh, thu thập thủ công, và không thể chứng minh với đối tác quốc tế.

Nông sản Việt vượt qua 'bài test' quốc tế, 2 bí quyết thu tỷ USD trên toàn cầu

Nông sản Việt vượt qua 'bài test' quốc tế, 2 bí quyết thu tỷ USD trên toàn cầu

(VNF) - Hàng loạt quy định về chống phá rừng, minh bạch nguồn gốc và giảm phát thải đang khiến nông sản Việt đối mặt thách thức lớn khi muốn tiếp cận thị trường cao cấp. Trong đó, mắc ca – ngành còn non trẻ đang phải vượt qua yêu cầu khắt khe từ EU và các hệ thống bán lẻ quốc tế.

Hà Nội tính hỗ trợ tới 5 triệu đồng mỗi người để đổi xe máy điện

Hà Nội tính hỗ trợ tới 5 triệu đồng mỗi người để đổi xe máy điện

(VNF) - Người có xe máy xăng khi chuyển sang xe điện có giá trị từ 10 triệu đồng trở lên sẽ được hỗ trợ tiền tối đa 5 triệu đồng, theo dự thảo của HĐND TP. Hà Nội.

'Hộ chiếu' ESG: DN Việt tụt hậu vì 'có cũng được, không có cũng chẳng sao'

'Hộ chiếu' ESG: DN Việt tụt hậu vì 'có cũng được, không có cũng chẳng sao'

(VNF) - Trong khi các thị trường lớn siết chặt tiêu chuẩn, ESG đang trở thành “tấm hộ chiếu” để doanh nghiệp Việt bước vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Tuy nhiên, khoảng cách giữa khẩu hiệu và hành động vẫn còn rất lớn. Các chuyên gia cho rằng ESG chỉ thực sự mang lại giá trị khi doanh nghiệp chủ động thay đổi, thay vì chạy theo phong trào.