Trồng cây và phát điện: Công thức '2 vụ mùa' trên 1 diện tích, cùng thời điểm

Hoàng Minh - Chủ nhật, 29/06/2025 10:15 (GMT+7)

(VNF) - Không chỉ thu hoạch trái cây, một cánh đồng tại miền Nam nước Đức giờ đây còn thu cả ánh mặt trời. Mô hình "nông điện", kết hợp giữa sản xuất nông nghiệp và điện mặt trời đang được Đức thử nghiệm trên vườn anh đào, mở ra hướng đi mới trong ứng phó biến đổi khí hậu và khủng hoảng năng lượng.

Hai "vụ mùa" trên một diện tích

Tại Fronreute, bang Baden-Württemberg (Đức) – nơi nổi tiếng với những trang trại trái cây lâu đời, một dự án đặc biệt vừa được khởi động. Các tấm pin mặt trời nhẹ, linh hoạt được lắp đặt ngay phía trên những hàng cây anh đào, phủ bóng xuống khu vườn đang vào mùa kết trái. Đây không chỉ là giải pháp bảo vệ cây khỏi nắng gắt và mưa đá, mà còn là một nhà máy điện mini đang hoạt động.

Dự án do Viện Fraunhofer ISE, một trong những tổ chức nghiên cứu năng lượng mặt trời hàng đầu thế giới, phối hợp cùng công ty VOEN Vöhringer GmbH thực hiện. Mục tiêu: khai thác điện mặt trời ngay trên đất nông nghiệp mà không làm gián đoạn hoạt động canh tác.

Theo đại diện Fraunhofer ISE, hệ thống nông điện (hay còn gọi là nông quang điện) này có thể tạo ra công suất tới 420 kW/ha, đủ cung cấp điện cho hơn 100 hộ gia đình. Điều đặc biệt là toàn bộ giàn pin được tích hợp vào khung bảo vệ cây có sẵn, không cần phá đất hay dựng thêm công trình mới. Đây chính là ý tưởng “thu hoạch kép”: vừa làm nông, vừa sản xuất điện.

Không giống những trang trại năng lượng mặt trời trải dài trên đất trống, mô hình “agrivoltaics” – hay nông điện – tại Đức hướng tới việc tận dụng chính những giàn che nông nghiệp vốn đã phổ biến trong ngành trồng cây ăn quả.

Các tấm pin siêu nhẹ, dưới 5kg/m², được gắn trực tiếp lên mái che lưới chống mưa đá. Chúng tạo bóng râm vừa đủ để hạn chế hiện tượng cháy quả vào mùa hè, đồng thời giảm bốc hơi nước, tiết kiệm đáng kể chi phí tưới tiêu. Dưới giàn pin, những cây anh đào vẫn đâm chồi, kết trái bình thường, thậm chí chất lượng trái được cải thiện trong môi trường vi khí hậu ổn định hơn.

“Chúng tôi dùng cảm biến để theo dõi ánh sáng, nhiệt độ và độ ẩm liên tục dưới mái pin. Các dữ liệu cho thấy cây trồng thích ứng tốt, không bị ảnh hưởng năng suất như lo ngại ban đầu,” ông Alexander Weselek, đại diện nhóm nghiên cứu từ Fraunhofer ISE, chia sẻ.

Xu hướng toàn cầu: trồng cây dưới những tấm pin

Vùng Baden-Württemberg hiện có hơn 5.000 ha đất nông nghiệp sử dụng mái che để bảo vệ cây trồng khỏi thiên tai. Đây là tiềm năng khổng lồ để nhân rộng mô hình nông điện mà không cần chuyển đổi mục đích sử dụng đất – một vấn đề vốn nhạy cảm ở châu Âu.

Chính quyền bang đã tài trợ dự án thông qua chương trình Invest BW, hỗ trợ đổi mới công nghệ trong nông nghiệp xanh. Nếu dự án đạt kỳ vọng, mô hình này sẽ được nhân rộng trong ngành trồng táo, nho và các loại trái cây khác.

Không dừng lại ở quy mô một trang trại, Fraunhofer ISE kỳ vọng các công ty điện lực có thể tham gia đầu tư vào mô hình này, tạo thành mạng lưới sản xuất điện phân tán ngay giữa các vùng nông thôn – nơi nhu cầu điện ổn định và chi phí truyền tải luôn là thách thức.

Dù mới được chú ý gần đây, mô hình agrivoltaics thực chất đã xuất hiện từ những năm 1980 tại Nhật Bản. Đến nay, nó đã lan rộng ra hơn 20 quốc gia, đặc biệt tại châu Âu, châu Á và Mỹ.

Một số mô hình tiêu biểu gồm: Pin nâng cao (trên 3m) cho phép canh tác cơ giới bên dưới; Pin xen giữa các luống cây như trong trồng nho ở Pháp; Pin lắp trên mái nhà kính ở Hà Lan, Nhật Bản.

Lợi ích của agrivoltaics không chỉ dừng ở sản xuất điện mà còn giúp giảm tác động của nắng nóng, gió mạnh, hạn hán lên cây trồng; tăng hiệu quả sử dụng đất – vốn là nguồn tài nguyên ngày càng khan hiếm; tạo thêm thu nhập cho nông dân nhờ bán điện hoặc tiết kiệm điện dùng tại chỗ.

Theo Liên minh Năng lượng Mặt trời (ISES), hiện thế giới đã có khoảng 2 GW công suất điện mặt trời được lắp đặt theo mô hình agrivoltaics. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng khốc liệt, đây được xem là giải pháp “hai trong một” bền vững nhất cho ngành nông nghiệp tương lai.

Ông lớn điện gió - điện mặt trời: ‘Tái tạo’ niềm tin để tái tạo năng lượng

Ông lớn điện gió - điện mặt trời: ‘Tái tạo’ niềm tin để tái tạo năng lượng

(VNF) - Mùa ĐHĐCĐ năm nay của ngành năng lượng tái tạo không rộn ràng như kỳ vọng, khi đa phần doanh nghiệp đều đưa ra những kế hoạch kinh doanh khá thận trọng. Có lẽ, trước khi “tái tạo năng lượng”, đây là thời điểm để DN “tái tạo niềm tin” từ cổ đông, thị trường, và quan trọng nhất, từ chính nội lực của mình.

Nguồn điện xanh khổng lồ bỏ phí vì ách tắc thủ tục pháp lý

Nguồn điện xanh khổng lồ bỏ phí vì ách tắc thủ tục pháp lý

(VNF) - Được đánh giá là lĩnh vực còn nhiều tiềm năng song các nhà đầu tư điện mặt trời áp mái vẫn gần ngại đầu tư vào lĩnh vực này do thiếu vốn đầu tư ban đầu hoặc lo ngại về thủ tục pháp lý và hiệu quả vận hành.

Sau bùng nổ là bế tắc: 4.000 MW điện mặt trời, điện gió chưa được mua bán

Sau bùng nổ là bế tắc: 4.000 MW điện mặt trời, điện gió chưa được mua bán

(VNF) - Hơn 4.000 MW điện mặt trời và điện gió đã xây dựng xong nhưng chưa được ký hợp đồng mua bán điện (PPA) hoặc bị cắt giảm công suất thường xuyên do không giải tỏa được lưới.

Ý kiến ( )
'Việt Nam có tiềm năng trở thành trung tâm đầu tư tác động của khu vực'

'Việt Nam có tiềm năng trở thành trung tâm đầu tư tác động của khu vực'

(VNF) - Đại sứ Canada tại Việt Nam Jim Nickel cho rằng, Việt Nam đang hội tụ nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển mạnh mẽ thị trường đầu tư tác động, từ tốc độ tăng trưởng kinh tế, cam kết chính sách về phát triển bền vững đến hệ sinh thái doanh nghiệp tạo tác động ngày càng trưởng thành.

Doanh nghiệp nhựa đầu tiên phát hành lô trái phiếu xanh

Doanh nghiệp nhựa đầu tiên phát hành lô trái phiếu xanh

(VNF) - Nhựa Bình Thuận phát hành 260 tỷ đồng trái phiếu xanh kỳ hạn 7 năm, được GuarantCo bảo lãnh thanh toán, tài trợ dự án nhà máy nhựa Hưng Yên và pallet tái chế.

Canada huy động 12,5 triệu USD vốn tư nhân đầu tư phát triển bền vững ở Việt Nam

Canada huy động 12,5 triệu USD vốn tư nhân đầu tư phát triển bền vững ở Việt Nam

(VNF) - Giới chuyên gia khẳng định, Việt Nam đang ở thời điểm then chốt để trở thành trung tâm đầu tư tác động của khu vực ASEAN, với 17,5 triệu đô la Canada (tương đương 12,5 triệu USD) vốn tư nhân đã được huy động thông qua Dự án Sẵn sàng cho Đầu tư Tác động tại Việt Nam (IIRV) do Quỹ Đầu tư Tác động (IIX) thực hiện.

Từ lấn biển đến tái sinh: Đưa Cần Giờ thành siêu đô thị bền vững

Từ lấn biển đến tái sinh: Đưa Cần Giờ thành siêu đô thị bền vững

(VNF) - Cần Giờ được đánh giá là một trong những mô hình lấn biển bền vững nhất hiện nay, không chỉ là "xây dựng", mà là tái sinh một hệ sinh thái.

'Kỷ nguyên' minh bạch carbon: DN Việt và thách thức 'thiếu nền tảng dữ liệu cơ bản'

'Kỷ nguyên' minh bạch carbon: DN Việt và thách thức 'thiếu nền tảng dữ liệu cơ bản'

(VNF) - Ông Jinki Ham - Chủ tịch và CEO công ty Glassdome cho rằng, việc doanh nghiệp chủ động quản lý và số hóa dữ liệu carbon sẽ quyết định khả năng xuất khẩu, đáp ứng yêu cầu của đối tác quốc tế, tối ưu vận hành, và phát triển bền vững.

Hải Phòng dự thu hàng trăm triệu USD từ bán chứng chỉ carbon

Hải Phòng dự thu hàng trăm triệu USD từ bán chứng chỉ carbon

(VNF) - Hải Phòng có thể thu về 120-250 triệu USD/ năm,với giá tín chỉ carbon trung bình 40 - 50 USD/tấn CO2 trên thị trường quốc tế.

Giảm 90% khí metan trong chăn nuôi: Lối đi mới vào nền kinh tế carbon thấp

Giảm 90% khí metan trong chăn nuôi: Lối đi mới vào nền kinh tế carbon thấp

(VNF) - Bổ sung rong biển vào khẩu phần thức ăn có thể giúp vật nuôi giảm tới 90% khí metan tạo ra, mở hướng đi đầy tiềm năng để chăn nuôi tiến vào nền kinh tế carbon thấp. Đây là một trong những vấn đề được các chuyên gia nhấn mạnh tại tọa đàm “Đổi mới trong nông nghiệp và thực phẩm” thuộc Tuần lễ Khoa học và Công nghệ VinFuture 2025.

VinEnergo của tỷ phú Phạm Nhật Vượng trúng 2 ‘siêu' dự án điện gió tại Hà Tĩnh

VinEnergo của tỷ phú Phạm Nhật Vượng trúng 2 ‘siêu' dự án điện gió tại Hà Tĩnh

(VNF) - UBND tỉnh Hà Tĩnh đã ban hành hai quyết định chính thức giao Công ty Cổ phần Năng lượng VinEnergo làm nhà đầu tư của hai dự án điện gió ngoài khơi có tổng mức đầu tư hơn 39.000 tỷ đồng tại khu vực Kỳ Anh. Đây là nhóm dự án điện gió lớn nhất được phê duyệt tại Hà Tĩnh tính đến thời điểm hiện tại.

IAEA rà soát hạ tầng cho nhà máy điện hạt nhân đầu tiên tại Việt Nam

IAEA rà soát hạ tầng cho nhà máy điện hạt nhân đầu tiên tại Việt Nam

(VNF) - Việt Nam đang tiến hành một bước rà soát quan trọng trước khi xem xét khởi động dự án điện hạt nhân tại Ninh Thuận và các dự án trong tương lai.