Ủy ban Kinh tế: Đất, dầu thô, cổ tức đang là trụ đỡ của ngân sách nhà nước
Lê Nguyễn -
21/05/2018 13:33 (GMT+7)
(VNF) – Theo báo cáo của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, số tăng thu ngân sách năm 2017 chủ yếu là tăng thu ngân sách địa phương và phần lớn là từ đất, dầu thô, cổ tức, lợi nhuận còn lại của doanh nghiệp nhà nước mà không xuất phát từ khu vực sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
Năm 2017 chỉ đạt 12/13 chỉ tiêu
Tại Kỳ họp thứ 4 của Quốc hội (trong năm 2017), trên cơ sở kết quả thực hiện 9 tháng đầu năm, Chính phủ đã báo cáo kết quả ước tính thực hiện cả năm 2017.
Đến nay, kết quả đánh giá lại cho thấy có thêm một số chỉ tiêu vượt mục tiêu kế hoạch và đạt kết quả tích cực hơn. Cụ thể, có 4 chỉ tiêu đạt và 8 chỉ tiêu vượt kế hoạch (báo cáo trước đó có 8 chỉ tiêu đạt và 5 chỉ tiêu vượt kế hoạch).
8 chỉ tiêu vượt kế hoạch gồm: Tốc độ tăng tổng sản phẩm trong nước đạt 6,81% (đã báo cáo 6,7%), tốc độ tăng tổng kim ngạch xuất khẩu 21,2% (đã báo cáo 14,4%), xuất siêu 2,9 tỷ USD (đã báo cáo nhập siêu tương đương 1,5% tổng kim ngạch nhập khẩu), giảm tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều 1,51 % (đã báo cáo 1 - 1,5%); tỷ lệ dân số tham gia bảo hiểm y tế 86,4% (đã báo cáo 83%); tốc độ tăng giá tiêu dùng (CPI) bình quân 3,53 % (đã báo cáo khoảng 4%) và tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động ở khu vực thành thị 3,14% (đã báo cáo dưới 4%).
Bên cạnh đó, có 2 chỉ tiêu đạt thấp hơn so với số đã báo cáo, trong đó có 1 chỉ tiêu không đạt kế hoạch (chỉ tiêu giảm tỷ suất tiêu hao năng lượng trên 1 đơn vị GDP).
Các trụ cột tăng trưởng chưa bền vững
Trong báo cáo của mình, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cơ bản nhất trí với báo cáo của Chính phủ. Tuy nhiên Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ đánh giá cụ thể hơn một số vấn đề.
Một là báo cáo của Chính phủ đã thể hiện các trụ cột tăng trưởng kinh tế chưa thật bền vững; quy mô GDP còn thấp so với dự kiến xây dựng kế hoạch 5 năm 2016-2020. Mô hình tăng trưởng chưa chuyển đổi rõ nét, động lực tăng trưởng chính chủ yếu dựa vào khai thác dầu khí, than, kiều hối và đóng góp của khối doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Công nghiệp chế biến có nhiều đóng góp nhưng mới chỉ dừng lại ở khâu gia công, chưa phải là công nghệ cao, tỷ lệ giá trị gia tăng trong giá trị sản xuất có xu hướng giảm.
Kết quả thực hiện cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước chưa đạt mục tiêu đề ra. Số vốn trong các doanh nghiệp nhà nước được bán cho các nhà đầu tư còn thấp, do vậy không tạo ra nhiều thay đổi tích cực về quản trị doanh nghiệp, hoạch định chiến lược và tăng cường hiệu quả sản xuất, kinh doanh.
Xuất khẩu còn phụ thuộc lớn vào khu vực có vốn đầu tư nước ngoài, chiếm tỷ trọng 72% (riêng Tập đoàn Samsung tại Việt Nam xuất khẩu 53,3 tỷ USD, chiếm khoảng 24,9% tổng kim ngạch xuất khẩu năm 2017 của Việt Nam).
Năng suất lao động xã hội năm 2017 mặc dù đã có sự cải thiện (93,2 triệu đồng) cao hơn so với năm 2016 (84,5 triệu đồng) nhưng vẫn thấp hơn so với nhiều nước ASEAN, làm giảm sức cạnh tranh của doanh nghiệp và nền kinh tế Việt Nam.
Do tốc độ tăng năng suất lao động thấp, mức chênh lệch về năng suất lao động giữa nước ta và các nước tiếp tục gia tăng, sẽ tạo ra những thách thức không nhỏ cho Việt Nam khi hội nhập kinh tế quốc tế và khó khăn trong việc thích ứng với cách mạng công nghiệp 4.0.
Về thu cân đối ngân sách nhà nước năm 2017, dù đã vượt 76,48 nghìn tỷ đồng (6,3%) so với dự toán tuy nhiên, ngân sách trung ương bị hụt thu, chưa phát huy được vai trò chủ đạo theo tinh thần của Hiến pháp năm 2013.
Số tăng thu chủ yếu là tăng thu ngân sách địa phương và phần lớn là từ đất, dầu thô, cổ tức và lợi nhuận còn lại của doanh nghiệp nhà nước mà không xuất phát từ khu vực sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
Thu từ 3 khu vực doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và kinh tế ngoài quốc doanh thấp hơn khá nhiều so với dự toán và thấp hơn số đã báo cáo.
Nợ đọng thuế năm 2017 là 73.145 tỷ đồng, tuy giảm so với năm 2016 nhưng vẫn còn lớn, chiếm 7,6% tổng thu nội địa. Đáng nói, khoản nợ đọng thuế này chưa được báo cáo rõ về nguyên nhân, giải pháp chống thất thu, nâng cao hiệu quả công tác thu ngân sách nhà nước.
Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cũng đánh giá tiến độ giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản, vốn trái phiếu chính phủ chậm; số chuyển nguồn ngân sách nhà nước còn khá lớn, kéo dài phản ánh không đúng số thực thu, thực chi ngân sách địa phương.
“Việc giải ngân chậm vốn đầu tư xây dựng cơ bản cho thấy những hạn chế đã tồn tại từ lâu trong khâu tổ chức thực hiện, chưa có giải pháp hiệu quả để tháo gỡ , đề nghị cần làm rõ trách nhiệm của các bộ ngành, ban quản lý dự án trong từng khâu của quá trình giải ngân để sớm khắc phục tình trạng này”, báo cáo nêu rõ.
Ngoài ra, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cũng đề cập thực trạng tình hình tội phạm tham nhũng diễn biến phức tạp, số vụ án tham nhũng và số bị can bị khởi tố tăng so với năm 2016. Việc quản lý, sử dụng tài sản công chưa chặt chẽ, qua một số vụ việc đã phát hiện thất thoát lớn, phải xử lý trách nhiệm hình sự cả cán bộ ở cơ quan địa phương và trung ương.
“Nhiều ý kiến đề nghị Chính phủ cần báo cáo thêm về công tác phòng, chống tham nhũng, đặc biệt là kết quả thu hồi tiền, tài sản thất thoát do tham nhũng, kết quả thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Có ý kiến đề nghị cần tính toán tỷ lệ thất thoát, lãng phí tài sản công so với GDP hàng năm để cảnh báo đầy đủ về thực trạng này”, Ủy ban Kinh tế cho hay.
(VNF) - Công an tỉnh Bắc Ninh cho biết, đã bắt tạm giam 2 đối tượng cùng là cán bộ Cục Thuế tỉnh Bắc Giang, nay là Thuế Bắc Ninh vì nhận 4,3 tỷ đồng để “bỏ qua” cho doanh nghiệp có sai phạm về thuế.
(VNF) - Nhắc đến mục tiêu đến năm 2045 nước ta trở thành nước thu nhập cao, đại biểu Quốc hội nêu thách thức dân số "già trước khi giàu" là rất thực tế.
(VNF) - Ngay sau khi trúng đấu giá khu đất 12,3 ha tại Đồ Sơn, Hải Phòng, Công ty cổ phần Đầu tư kinh doanh địa ốc Phương Đông đã mang quyền tài sản của dự án đi thế chấp.
(VNF) - Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ vừa có báo cáo gửi Ủy ban Chứng khoán về nghị quyết phương án nhân sự tạm thời để điều hành hoạt động doanh nghiệp, trong lúc hàng loạt lãnh đạo chủ chốt nghỉ phép.
(VNF) - Nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng đất hiếm đang trở thành tài nguyên chiến lược của Việt Nam và thế giới, vì vậy cần có cơ chế quản lý - bảo vệ đặc biệt, tránh nguy cơ khai thác bừa bãi, xuất khẩu thô và thất thoát nguồn lực quốc gia.
(VNF) - Với mức giá gần 2,7 tỷ đồng, hiện biển số xe máy 99AA-999.99 tỉnh Bắc Ninh đang là một trong những biển số xe máy có giá cao nhất từ trước đến nay.
(VNF) - Theo cáo buộc, sau khi chiếm đoạt tiền của nhà đầu tư, Thân Văn Thoại (Tổng Giám đốc Công ty BBA) đã nhờ người mua 63 mảnh đất tại tỉnh Hòa Bình.
(VNF) - Nghị quyết 72 và Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026-2035 được kỳ vọng tạo ra bước đột phá về chăm sóc sức khỏe nhân dân.
(VNF) - Được thiết kế như một giai phẩm Xuân, số đặc biệt mừng Xuân Bính Ngọ 2026 sẽ được Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance dự kiến xuất bản vào tháng 1/2026.
(VNF) - TS.Trần Đình Thiên cho rằng Việt Nam đang đứng trước cơ hội hiếm có để tạo bước nhảy vọt, nếu dám theo đuổi mục tiêu tăng trưởng hai con số một cách thực chất và bền vững. Trong bối cảnh kinh tế thế giới phân hóa mạnh, đây chính là “cách Việt Nam vượt lên chính mình”, thoát khỏi quỹ đạo tăng trưởng trung bình và hình thành sức bật mới cho nền kinh tế.
(VNF) - Giữa những ngày cuối năm se lạnh, ước mơ về một mái nhà kiên cố của mẹ con bà Nguyễn Thị Phúc ở xã Thạch Khê, Hà Tĩnh đã thành hiện thực. VietnamFinance Foundation – chương trình thiện nguyện của Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance, cùng chính quyền địa phương và đơn vị tài trợ đã khánh thành, bàn giao căn nhà tình thương 70m², mang đến điểm tựa mới cho gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn này.
(VNF) - Từ ngày 15/12, nhiều hành vi vi phạm liên quan đến căn cước, cư trú và sử dụng VNeID sẽ bị xử phạt nặng theo Nghị định 282/2025. Người dân cần cập nhật quy định để tránh rủi ro pháp lý khi cầm cố, cho thuê hoặc sử dụng trái phép thẻ căn cước.
(VNF) - Bộ Tài chính đề nghị điều chỉnh mức doanh thu không phải nộp thuế lên 500 triệu đồng/năm, tức là gấp 5 lần so với mức đang áp dụng theo Luật Thuế TNCN hiện hành.
(VNF) - Các nhóm đối tượng đã cấu kết với một số nhân viên ngân hàng, sử dụng giấy tờ giả mở hơn 1.000 tài khoản doanh nghiệp “ma” và mua khoảng 10.000 tài khoản cá nhân không chính chủ.
(VNF) - Khi cuộc khủng hoảng bất động sản Trung Quốc tiếp tục chìm sâu, giới đầu tư trên mọi thị trường của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới khó lòng làm ngơ.
(VNF) - Theo quyết định của Bộ Chính trị, ông Vũ Đại Thắng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh, được điều động tham gia Ban chấp hành, Ban Thường vụ, giữ chức Phó bí thư Thành ủy Hà Nội.
(VNF) - Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (TP. HCM) nêu thực tế nhiều dự án trọng điểm đang bị chậm do quy trình nội bộ kéo dài, làm tăng chi phí và giảm sức cạnh tranh của nền kinh tế.
(VNF) - Quá trình điều tra vụ án xảy ra tại thẩm mỹ viện Mailisa, cơ quan chức năng thu giữ 3 tỷ đồng, 400.000 USD, 300 lượng vàng SJC, 100 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
(VNF) - Doanh nghiệp chuyển đổi xanh đang cần các cơ chế khuyến khích, nội dung này đã được nêu bật tại Diễn đàn Kinh tế mùa thu 2025 diễn ra tại TP. HCM.
(VNF) - Năm 2025 khép lại với những dư chấn của thời tiết cực đoan và các hình thái thiên tai bất thường liên tiếp xuất hiện. Những thiệt hại về người và của không chỉ tạo áp lực lên hoạt động sản xuất – đời sống dân sinh, mà còn đặt nền kinh tế Việt Nam trước bài toán cân bằng giữa phục hồi ngắn hạn và tăng trưởng dài hạn.
(VNF) - Công an tỉnh Bắc Ninh cho biết, đã bắt tạm giam 2 đối tượng cùng là cán bộ Cục Thuế tỉnh Bắc Giang, nay là Thuế Bắc Ninh vì nhận 4,3 tỷ đồng để “bỏ qua” cho doanh nghiệp có sai phạm về thuế.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.