Vén màn tài chính Coca-Cola Việt Nam, doanh nghiệp lùm xùm nợ thuế hơn 821 tỷ đồng

"Sẽ tiếp tục khiếu nại"

Cuối tháng 12/2019, Tổng cục Thuế đã ban hành quyết định xử phạt hành chính về thuế đối với Công ty TNHH Nước giải khát Coca-Cola Việt Nam (viết tắt là Coca-Cola Việt Nam) với tổng số tiền lên đến hơn 821 tỷ đồng.

Trước đó, từ tháng 3/2017 đến tháng 12/2019, Tổng cục Thuế đã thực hiện một đợt thanh tra thuế tại Coca-Cola Việt Nam để thanh tra lượng hồ sơ trong suốt thời kỳ 9 năm hoạt động của doanh nghiệp, giai đoạn từ năm 2007-2015.

Theo Tổng cục Thuế, Coca-Cola Việt Nam đã vi phạm về kê khai thuế dẫn đến bị truy thu và bị xử phạt. Cụ thể, cơ quan thuế quyết định truy thu thuế với số tiền hơn 471 tỷ đồng, trong đó thuế giá trị gia tăng hơn 60 tỷ đồng, thuế thu nhập doanh nghiệp hơn 359 tỷ đồng, thuế nộp thay nhà thầu nước ngoài khoảng 52 tỷ đồng.

Ngoài ra, Coca-Cola Việt Nam còn bị tính tiền chậm nộp hơn 288 tỷ đồng và phạt vi phạm hành chính hơn 61,6 tỷ đồng. Tổng cộng số tiền Coca-Cola Việt Nam bị truy thu, phạt và tiền chậm nộp là hơn 821 tỷ đồng.

Ngay sau đó, Coca-Cola Việt Nam đã có đơn khiếu nại lên Tổng cục Thuế với 10 nội dung, chủ yếu liên quan đến việc cơ quan thuế không chấp nhận cho doanh nghiệp được đưa vào chi phí được trừ với các khoản mà trước đây Coca-Cola Việt Nam đã kê khai như sản phẩm, vật phẩm khuyến mại; vỏ chai, két nhựa, tiền đặt cọc vỏ chai; một số chi phí mà doanh nghiệp chưa cung cấp được tài liệu chứng từ...

Đến cuối năm 2020, Tổng cục Thuế ra quyết định từ chối giải quyết khiếu nại của Coca-Cola Việt Nam về kết quả thanh tra nêu trên.

Đặc biệt Tổng cục Thuế nhấn mạnh, trong giai đoạn 2007-2015, một trong những nguyên nhân khiến Coca-Cola Việt Nam thua lỗ kéo dài là do doanh nghiệp đã thực hiện rất nhiều chương trình khuyến mãi. Theo đó, mặc dù triển khai rất nhiều chương trình khuyến mãi nhưng Coca-Cola Việt Nam lại có rất ít thông báo khuyến mãi gửi đến sở công thương các tỉnh, thành nơi thực hiện khuyến mãi.

Chính vì vậy không đủ căn cứ để đối chiếu, rà soát, xác định chi phí khuyến mãi hợp lý, hợp lệ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp. Trên cơ sở đó, cơ quan thuế đã loại các chi phí khuyến mãi mà Coca-Cola Việt Nam không thông báo với sở công thương hoặc thông báo không hợp lệ....

Và mới đây, đại diện truyền thông của Coca-Cola Việt Nam cho biết, doanh nghiệp không đồng thuận với quyết định từ chối khiếu nại này và sẽ tiếp tục theo đuổi mọi khả năng khiếu nại theo quy định hiện hành.

"Quan điểm của chúng tôi đã được thể hiện rõ ràng, được chứng minh bằng các văn bản giải trình và tài liệu nộp cho Tổng cục Thuế trong suốt quá trình thanh tra cũng như khiếu nại”, đại diện Coca-Cola Việt Nam nhấn mạnh.

Chưa thể vá lỗ

Theo tìm hiểu, Công ty TNHH Nước giải khát Coca-Cola Việt Nam có trụ sở chính ở số 485, đường Xa Lộ Hà Nội, phường Linh Trung, quận Thủ Đức, TP. HCM. Người đại diện kiêm tổng giám đốc hiện nay là ông Ray Sanket, sinh năm 1973, quốc tịch Ấn Độ.

Theo tài liệu VietnamFinance có được, những năm gần đây, doanh thu của Coca-Cola Việt Nam tăng trưởng đều đặn cả nghìn tỷ mỗi năm, thế nhưng khoản lợi nhuận ròng không vì thế mà nảy nở, cá biệt có năm còn sụt hơn một nửa.

Cụ thể, về doanh thu, Coca-Cola Việt Nam ghi nhận hơn 6.870 tỷ đồng vào năm 2016, tăng lên gần 7.220 tỷ đồng vào năm kế tiếp. Đến năm 2019, doanh số của "ông lớn" giải khát này đứng ở mức xấp xỉ 9.300 tỷ đồng.

Ở phía lợi nhuận, do giá vốn chiếm hơn 60% và các chi phí vận hành cao chót vót, Coca-Cola Việt Nam chỉ có lãi ròng 500 tỷ đồng vào năm 2016. Sang năm 2017, lợi nhuận giảm mạnh 50%, chỉ còn hơn 225 tỷ đồng bất chấp doanh số vẫn có sự tăng trưởng.

Năm 2018 - 2019, nhờ biên lãi gộp được cải thiện, doanh nghiệp có lãi lần lượt 550 tỷ đồng và 810 tỷ đồng. Đây cũng là giai đoạn Tổng cục Thuế bắt đầu thực hiện đợt thanh tra về thuế và có quyết định xử phạt đối với doanh nghiệp, tuy nhiên kết quả vẫn còn "dây dưa" đến tận bây giờ.

Tổng tài sản của Coca-Cola Việt Nam đạt 7.235 tỷ đồng vào năm 2016, đến năm 2019 tăng lên 9.700 tỷ đồng. Đối ứng bên nguồn vốn, nợ phải trả của doanh nghiệp trong giai đoạn này cũng phình to từ 1.680 tỷ đồng đến 2.530 tỷ đồng.

Với vốn điều lệ 8.230 tỷ đồng, có thể thấy khoản lỗ lũy kế nhiều năm trước của Coca-Cola Việt Nam vẫn chưa được vá lấp, vốn chủ sở hữu vẫn bị bào mòn, đứng ở mức 7.140 tỷ đồng cuối năm 2019.

Điểm qua số liệu của nhiều năm về trước, khá bất ngờ khi "ông lớn" ngành giải khát này lại liên tiếp lỗ đậm trong khi doanh thu tăng trưởng đều đặn. Đến cuối năm 2012, doanh nghiệp có mức lỗ lũy kế lên đến 3.768 tỷ đồng, vượt cả số tiền đầu tư ban đầu là 2.950 tỷ đồng và chỉ đến năm 2013 mới bắt đầu có lãi.

Tuy nhiên, với những khoản lãi đì đẹt như 150 tỷ đồng (năm 2013) và 350 tỷ đồng (năm 2014) hay 225 tỷ đồng (năm 2017) thì chắc hẳn nhiều năm nữa Coca-Cola Việt Nam mới có một khoản lợi nhuận lũy kế dương.

Tổng cục Thuế từng bóc tách, "bí quyết" để doanh nghiệp này có thể liên tục kê khai lỗ nằm ở chi phí nguyên phụ liệu, trong đó chủ yếu hương liệu được nhập trực tiếp từ công ty mẹ với giá rất cao.

Cơ quan thuế này nhận định, trung bình chi phí nguyên phụ liệu của Coca-Cola Việt Nam chiếm trên 70% giá vốn, cá biệt năm 2006 - 2007 chi phí nguyên phụ liệu lên đến 80 - 85% giá vốn.

Theo đại diện Cục Thuế TP. HCM, Coca-Cola Việt Nam bị đơn vị xếp vào vị trí hàng đầu trong danh sách doanh nghiệp nghi vấn có dấu hiệu chuyển giá do liên tục kê khai lỗ trong nhiều năm.