Venezuela hoãn đổi tiền: Dân phá ngân hàng, đốt tờ 100 bolivar

Các cuộc biểu tình nổ ra ở nhiều nơi tại Venezuela. Người dân bất bình trước tình trạng thiếu tiền mặt khi đồng tiền lớn nhất nước bị rút khỏi lưu thông, trong khi họ vẫn chưa đổi được tiền mới tại ngân hàng. 

Hiện tờ 100 bolivar là mệnh giá lớn nhất tại Venezuela và chiếm gần 50% dòng tiền lưu thông tại nước này. Tuy nhiên, mỗi tờ 100 bolivar chỉ tương đương 0,02 USD (theo tỷ giá trên thị trường chợ đen) và cần rất nhiều tờ này để mua nhu yếu phẩm. Những đồng 100 bolivar đã hết giá trị được người biểu tình lấy ra làm vật trang trí.

Nay tờ 100 bolivar đã không còn giá trị trong khi các tờ tiền mới chưa xuất hiện, buộc người dân phải thanh toán bằng thẻ tín dụng, chuyển khoản, hoặc dùng những tờ tiền mệnh giá nhỏ hơn - vốn cũng rất khan hiếm - để chi trả.

Trước đó, trong ngày 12/12, ông Maduro tuyên bố từ ngày 14/12, các tờ 100 bolivar sẽ không còn giá trị với mục địch ngăn chặn các nhóm mafia xuyên quốc gia tích trữ tờ tiền mệnh giá này. Người dân có 3 ngày để đổi tiền mới, tuy nhiên, những đồng tiền mệnh giá lớn hơn vẫn chưa có ở ngân hàng để người dân đổi. 

Các tờ bạc 100 bolivar đáng lẽ sẽ chính thức dừng lưu thông kể từ ngày thứ năm tuần qua (15/12), nhưng Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro ngày 17/12 đã thông báo hoãn việc loại bỏ tờ tiền giấy có mệnh giá lớn nhất của nước này đến đầu tháng 1/2017.

Ông cũng cho rằng những thế lực thù địch từ nước ngoài đã phá hoại, khiến 3 máy bay chở những tờ tiền 500, 2.000 và 20.000 bolivar mới của nước này đã không thể được vận chuyển về nước kịp thời. 

Các lãnh đạo đối lập cáo buộc Tổng thống Maduro mới là người phá hoại nền kinh tế Venezuela nhưng nỗ lực tiến hành trưng cầu dân ý nhằm truất phế ông Maduro vừa bị bác bỏ.

Việc ngừng sử dụng đồng tiền này một cách bất ngờ và trước khi những tờ tiền có mệnh giá lớn hơn được công bố đã dẫn tới sự thiếu hụt tiền mặt nghiêm trọng trong dân chúng.

Nhiều người dân Venezuela rơi vào cảnh không có tiền chi trả cho lương thực, khí đốt và cũng không thể chuẩn bị gì cho lễ Giáng Sinh đang cận kề. Khoảng 40% người dân Venezuela không có tài khoản ngân hàng, do đó họ không thể sử dụng các giao dịch điện tử để thay thế cho tiền mặt.

Nhiều người đã đổ ra đường biểu tình, và cướp bóc các cửa hàng, siêu thị tại ít nhất 6 thành phố trên cả nước. Cá biệt có nơi dân còn phá ngân hàng và đốt tờ 100 Bolivar.

Hàng trăm người đã đốt những tờ bolivar, nguyền rủa ông Maduro và kêu than về tình trạng khan hiếm lương thực, thuốc men.

Nhà chức trách Venezuela cho biết xảy ra nhiều vụ biểu tình và cướp bóc ở các thành phố trên khắp cả nước. Lực lượng an ninh đã bắt giữ hơn 300 người trong các cuộc biểu tình và cướp bóc xảy ra sau quyết định dừng lưu thông đồng tiền mệnh giá lớn nhất nước này.

Các vụ cướp bóc tệ hại nhất xảy ra trong hai ngày thứ sáu (16/12) và thứ bảy (17/12), nhất là ở El callao và Ciudad Bolivar thuộc bang miền nam Bolivar. Cảnh sát đã phải dùng súng hơi cay để kiểm soát đám đông tại một số khu vực.

Trong khi đó tại thị trấn miền nam El Callao, một cậu bé 14 tuổi đã bị bắn chết trong lúc xông vào cướp phá ngày 16/12 theo như xác nhận của chính quyền địa phương. Một nghị sĩ đảng đối lập nói có tới 3 trường hợp thiệt mạng chứ không phải một.

Ngân hàng Trung ương Venezuela ước tính có khoảng hơn 6 tỷ tờ 100 bolivar đang trong lưu thông, chiếm gần một nửa số tiền tệ nước này. Venezuela có tỷ lệ trộm cắp và tội phạm bạo lực rất cao, khiến việc mang theo tiền mặt đi mua sắm tại nước này trở nên nguy hiểm.

Tổng thống Maduro đổ lỗi cho những kẻ đầu cơ tiền tệ và các nhóm tội phạm tại nước láng giềng Colombia vì đã khiến lạm phát nước này lên 500%. Còn giới chuyên gia kinh tế thì cho rằng việc rút tờ 100 bolivar khỏi lưu thông sẽ chẳng có mấy tác dụng tích cực để giải quyết các vấn đề chính trị và kinh tế đã tồn tại quá lâu tại Venezuela.