Chuyển đổi số là nội dung cơ bản của Cách mạng công nghiệp 4.0, là việc sử dụng dữ liệu và công nghệ số để thay đổi phương thức phát triển, cách sống, cách làm việc của con người với mục tiêu tăng hiệu quả quản lý, nâng cao năng suất lao động, sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp, tạo lợi thế cạnh tranh trên thị trường.
Chuyển đổi số là xu thế toàn cầu, là quá trình không thể đảo ngược. Thế giới vật lý đang được số hóa. Đời sống thực đang được ánh xạ vào không gian mạng. Quá trình sáng tạo, sản xuất kinh doanh ngày càng diễn ra nhiều hơn trên không gian mạng. Dưới tác động của đại dịch COVID-19, thế giới đang ở điểm đột phá của quá trình chuyển đổi số.
Một trong những lĩnh vực bị ảnh hưởng nặng nề bởi sự bùng nổ của công nghệ kỹ thuật số là báo chí, truyền thông. Nhiều cơ quan báo chí, công ty truyền thông trên thế giới đã nhận thức được tầm quan trọng của chuyển đổi số trong việc gia tăng hiệu quả hoạt động và đảm bảo sự phát triển bền vững của tờ báo, đã bước vào một “cuộc đua” mới trong việc áp dụng chuyển đổi số, thay đổi mô hình, cách thức hoạt động, kinh doanh để vượt qua “khủng hoảng” thành công.
Internet băng thông rộng thế hệ mới với công nghệ số và đổi mới sáng tạo đã làm bùng nổ cuộc cách mạng phân phối nội dung, mở ra cách thức, phương tiện truyền thông mới làm thay đổi hoàn toàn thói quen tiếp nhận thông tin của con người. Mạng xã hội ngày càng chiếm ưu thế và là phương tiện truyền thông rộng rãi và nhanh nhất thế giới hiện nay trong môi trường số hóa với lượng người dùng đông đảo, tính tương tác cao. Cá thể hóa nội dung, ứng dụng công nghệ số để cải thiện trải nghiệm của người dùng sẽ là xu thế chủ đạo.
Các nền tảng công nghệ, truyền thông xuyên biên giới (Big Tech) sở hữu các nền tảng lớn về nội dung và phân phối, sở hữu kho dữ liệu khổng lồ mang tính chi phối, triệt để thu thập, khai thác dữ liệu, độc quyền và liên kết dữ liệu giữa các nền tảng công nghệ, truyền thông xuyên biên giới (Big Tech) tạo nên quyền chi phối thị trường/người dùng, quyền quyết định kiểm soát việc phân phối, gợi ý nội dung thông tin trên không gian mạng, bao gồm cả thông tin báo chí.
Nhiều quốc gia đang phải đối mặt và xử lý vấn đề về bảo vệ chủ quyền thông tin trên không gian mạng, lập lại thế trận cân bằng với các nền tảng số đang có lợi thế tạo ra đế chế quyền lực trên không gian ảo nhưng có khả năng chi phối đời sống thực.
Ở trong nước, tính đến ngày 30/11/2021, số lượng cơ quan báo chí có phiên bản điện tử là 259/816 (báo và tạp chí thực hiện 2 loại hình in và điện tử: 230; báo chí điện tử độc lập (không có bản in): 29); 72 cơ quan có giấy phép hoạt động phát thanh, truyền hình và 5 đơn vị hoạt động truyền hình không có hạ tầng phát sóng truyền hình riêng.
Ngoài ra, có 224 cơ quan báo chí (trung ương: 164; địa phương: 60) thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp, trong đó có cả những cơ quan báo chí đã có loại hình điện tử. Có 227 chuyên trang của 88 cơ quan báo chí điện tử, gồm: 178 chuyên trang của 62 cơ quan báo chí Trung ương; 49 chuyên trang của 26 cơ quan báo chí địa phương. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều cơ quan báo chí chưa có phiên bản điện tử hay trang thông tin điện tử, chuyên trang, tập trung phần lớn ở khối tạp chí, nhất là tạp chí khoa học.
Hiện nay, một số cơ quan báo chí đã đi tiên phong trong chuyển đổi số với các công nghệ số tiêu biểu là trí tuệ nhân tạo (AI), IoT, Cloud, Bigdata… Những công nghệ số này đã và đang tạo ra môi trường cho báo chí phát triển theo các xu hướng báo chí: Cá nhân hóa nội dung; Đa nền tảng; Báo chí di động; Báo chí xã hội; Báo chí dữ liệu; Báo chí sáng tạo; Siêu tác phẩm báo chí.
Một số cơ quan báo chí khá thành công, trở thành các đơn vị báo chí đa phương tiện hiện đại như: Thông tấn xã Việt Nam, VOV, VTV hay Vietnamplus, VnExpress, Zing… Một số báo chí địa phương cũng đã bước đầu có sự thay đổi như: Hà Nội mới, Sài Gòn giải phóng, Nghệ An, Hà Tĩnh, Thanh Hóa, Bắc Ninh, Tuyên Quang… Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng có nhiều đơn vị báo chí, nhất là báo ngành, địa phương chậm chuyển đổi số vì nhiều lý do khác nhau, trong đó khâu khó khăn nhất là hạ tầng kỹ thuật, kinh phí và nhân sự.
Đại dịch COVID-19 có ảnh hưởng tiêu cực tới kinh tế - xã hội trong nước, nhưng cũng đem lại cơ hội tăng tốc chuyển đổi số quốc gia. Với tầm nhìn chiến lược, định hướng phát triển đất nước bắt kịp với xu thế của thời đại, Văn kiện Đại hội XIII của Đảng nhấn mạnh “chú trọng phát triển hạ tầng thông tin, viễn thông, tạo nền tảng chuyển đổi số quốc gia, từng bước phát triển kinh tế số, xã hội số”.
Ngày 3/6/2020, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 749/QĐ-TTg phê duyệt “Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”. Việt Nam là một trong những quốc gia đầu tiên trên thế giới ban hành Chương trình Chuyển đổi số quốc gia, xác định rõ chuyển đổi số là quá tình tất yếu của Việt Nam.
Trong công cuộc chuyển đổi số, báo chí truyền thông đóng vai trò quan trọng, với sứ mệnh tuyên truyền đúng đắn, đầy đủ, kịp thời về chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, tạo sự đồng thuận, niềm tin xã hội, tạo nội lực để thực hiện thành công chuyển đổi số quốc gia. Đồng thời, báo chí cũng là một lĩnh vực trong xã hội, sẽ phải tiến hành chuyển đổi số theo xu thế phát triển chung, thậm chí sẽ phát triển thành một ngành kinh tế truyền thông số.
Hiện nay, các nền tảng nội dung xuyên biên giới đang làm cho báo chí trong nước mất dần nguồn thu và giảm tầm ảnh hưởng của báo chí về mặt thông tin, mất nguồn thu cũng chính là nguyên nhân dẫn tới nhiều cơ quan báo chí phải chạy theo lượng truy cập (view), khiến cho chất lượng nội dung sa sút, không bám sát tôn chỉ, mục đích...
Các nền tảng này nắm toàn quyền chi phối và thao túng thuật toán hiển thị nội dung và quảng cáo, khiến ai sử dụng nền tảng của họ sẽ phải theo luật chơi của họ, đương nhiên chỉ có lợi cho họ (cả về doanh thu, dữ liệu) mà không phục vụ lợi ích quốc gia của Việt Nam.
Các nền tảng xuyên biên giới đều cho rằng nội dung xuyên biên giới là dòng chảy tự do, vì thế không bị phụ thuộc vào chính sách quản lý của các quốc gia. Sự sụt giảm lượng truy cập kéo theo sụt giảm doanh thu quảng cáo trực tuyến hiển thị trên nền tảng web. Theo SimilarWeb, 6 tháng gần nhất (kỳ thống kê tính từ tháng 4 đến hết tháng 9/2021), lượng truy cập (traffic) của các tờ báo điện tử Việt Nam giảm trung bình 11%.
Sự giảm vai trò ảnh hưởng của báo chí trên không gian mạng (đồng nghĩa với sự lấn át của các nền tảng xuyên biên giới nước ngoài) còn kéo theo những hệ lụy xã hội đáng lo ngại khác. Facebook, Youtube, Twitter những năm gần đây trở thành diễn đàn của các phong trào phản kháng có tổ chức, đấu tranh chính trị, tư tưởng.
Xu thế chửi bới, bôi nhọ, “bóc phốt”, tấn công cá nhân trên không gian mạng là những biểu hiện “lệch chuẩn”, đang thu hút một lượng lớn người theo dõi trên không gian mạng, lấn át các thông tin quan trọng của đất nước, của đời sống xã hội. Nó là sự thách thức đối với thể chế, khi một số lượng lớn những người theo dõi trở thành “fan cuồng” có thể quay ra “tấn công” các cơ quan nhà nước, các cơ quan truyền thông chính thống bằng nhiều hình thức.
Theo luật pháp quốc tế, mỗi quốc gia đều có chủ quyền không chỉ trên vùng đất, vùng trời, vùng biển mà còn cả trên không gian mạng. Chuyển đổi số là một lời giải cho đổi mới sáng tạo để cạnh tranh với các nền tảng xuyên biên giới nước ngoài, giảm sự lệ thuộc về phân phối nội dung, góp phần ngăn chặn sự xâm phạm chủ quyền quốc gia về thông tin trên không gian mạng.
Một số cơ quan báo chí đã có nhiều đổi mới trong việc áp dụng khoa học công nghệ, phát triển dịch vụ nhưng chuyển đổi số báo chí toàn diện còn chưa rõ nét, manh mún, do đó chưa đủ sức cạnh tranh với các dịch vụ mới xuyên biên giới. Trong thị trường cạnh tranh hiện nay, nội dung hay chưa đủ, cơ quan báo chí cần phải tích hợp với trải nghiệm cao cấp của người dùng. Công nghệ đã trang bị cho báo chí những khả năng mới, thay vì phục vụ đại bộ phận công chúng một sản phẩm đồng nhất thì nay hướng tới tùy chỉnh, chuyên biệt hóa theo những nhu cầu riêng biệt, chinh phục các nhóm độc giả mới, phân phối nội dung hiệu quả hơn và tạo được doanh thu lớn hơn.
Trước những biến động mạnh mẽ trong hệ sinh thái truyền thông, báo chí không thể đứng ngoài cuộc mà phải chủ động tìm lời giải cho những thách thức khốc liệt để tồn tại và phát triển, thực hiện tốt hơn sứ mệnh của mình.
Chuyển đổi số sẽ giúp các cơ quan báo chí thay đổi toàn diện phương thức vận hành, quản lý, áp dụng công nghệ trong quy trình sản xuất và phân phối nội dung, thực hiện hiệu quả các mô hình kinh doanh báo chí để đa dạng hóa nguồn thu, không bị lệ thuộc vào doanh thu quảng cáo, từ đó phát triển nền báo chí dữ liệu, có chất lượng, đảm bảo đúng giá trị nguyên bản của báo chí. Việc hỗ trợ của nhà nước giúp cơ quan báo chí chuyển đổi số bước đầu chọn lựa ra 20% cơ quan báo chí gây ảnh hưởng 80% độc giả, sau đó hỗ trợ 80% cơ quan báo chí còn lại.
| Mục tiêu đến năm 2025: - 70% cơ quan báo chí thực hiện số hóa nội dung báo chí trên các nền tảng sẵn có (trang web, mạng xã hội uy tín và các nền tảng công nghệ số trong nước). Mục tiêu đến năm 2030 - 90% cơ quan báo chí điện tử chuyển đổi cơ chế hoạt động theo mô hình tòa soạn hội tụ, đa phương tiện. |
Tags:
(VNF) - Sau đợt chào bán 135 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu, Chứng khoán Xuân Thiện (XTSC) chính thức nâng vốn điều lệ lên 1.485 tỷ đồng, ghi nhận sự xuất hiện của 4 cổ đông lớn chiếm gần 60% tổng vốn.
(VNF) - Hơn 1.000 chuyến bay tại Mỹ đã bị hủy kể từ ngày 7/11, khi lệnh cắt giảm bắt đầu có hiệu lực tại 40 sân bay có lưu lượng giao thông cao. Các quan chức cho biết động thái chưa từng có này được thực hiện nhằm giảm bớt áp lực cho hệ thống hàng không trong bối cảnh chính phủ Mỹ đang trải qua đợt đóng cửa dài kỷ lục.
(VNF) - Trong thế giới nghệ thuật, nơi giá trị thường nằm ở sự táo bạo và ý niệm hơn là vật chất, một tác phẩm lại đang gây sốt nhờ chính độ xa xỉ của nó. Đó là chiếc bồn cầu bằng vàng 18 karat nặng 100 kilogram có tên America (Nước Mỹ), do nghệ sĩ Ý Maurizio Cattelan chế tác.
(VNF) - Trong Công điện mới ban hành, Thủ tướng chỉ đạo nghiên cứu phương án có 1 Ban Chỉ đạo thay mặt Chính phủ (gồm Bộ trưởng Bộ Tài chính, Thống đốc NHNN, các thành viên Chính phủ, lãnh đạo TP.HCM và Đà Nẵng) tại trung tâm tài chính quốc tế.
(VNF) - Chính thức áp mức thu 3,6%/năm với tiền sử dụng đất bổ sung, Phú Vinh đề xuất làm dự án NƠXH hơn 1.000 tỷ đồng tại Nghệ An, Đồng Nai giảm lãi vay nhà ở xã hội xuống 5,4%/năm... là những tin tức nổi bật về thị trường bất động sản ngày 8/11.
(VNF) - Ban Bí thư quyết định thi hành kỷ luật khai trừ ra khỏi Đảng với 2 nguyên cán bộ tại Đồng Nai và 1 nguyên cán bộ tỉnh Phú Yên (nay là tỉnh Đắk Lắk).
(VNF) - Bà Bùi Thị Minh Hoài, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Thành ủy Hà Nội, được tín nhiệm vào vị trí đứng đầu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
(VNF) - Y Dược phẩm Vimedimex vừa công bố báo cáo khắc phục tình trạng cổ phiếu vào diện đình chỉ giao dịch và kết luận ngoại trừ của kiểm toán với báo cáo soát xét bán niên 2025.
(VNF) - TP. HCM được định hướng phát triển thành siêu đô thị, ngang tầm các thành phố lớn ở châu Á, theo Dự thảo Nghị quyết điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia.
(VNF) - Các chuyên gia đều nhận định rằng, với mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2026 trên 10%, không còn cách nào khác là phải tăng vốn đầu tư cho nền kinh tế, trong đó có đầu tư công nhưng cần sự lựa chọn để đảm bảo hiệu quả.
(VNF) - Việt Nam được dự báo sẽ đón hơn 22 triệu lượt khách du lịch trong năm nay, vượt xa kỷ lục trước đại dịch Covid-19, trong đó lượng khách Trung Quốc tăng mạnh đóng vai trò như động lực chính, theo Nikkei Asia.
(VNF) - Cơn bão số 13 (Kalmaegi) quét qua Gia Lai, để lại hậu quả nghiêm trọng khi nhiều khu vực của địa phương bị tàn phá nặng nề.
(VNF) - Tesla vừa ghi dấu một cột mốc chưa từng có trong lịch sử doanh nghiệp khi các cổ đông chính thức thông qua gói lương lớn nhất từ trước đến nay dành cho CEO Elon Musk, với tổng giá trị có thể lên tới 1 nghìn tỷ USD trong vòng 10 năm, nếu công ty đạt được loạt mục tiêu tham vọng, bao gồm việc bán ra 1 triệu robot hình người.
(VNF) - Bão Kalmaegi đổ bộ vào Gia Lai và Đắk Lắk với sức gió mạnh đã khiến nhiều nhà dân bị sập đổ, tốc mái, tài sản hư hỏng…
(VNF) - Cho biết Việt Nam đã ban hành Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050, Thủ tướng nhấn mạnh Việt Nam phấn đấu sang năm có cơ sở đầu tiên sản xuất chip bán dẫn.
(VNF) - Hai ông bà năm nay đã 70 tuổi tại xã Thần Lĩnh, tỉnh Nghệ An hằng ngày phải dựa vào nhau sống trong căn nhà cấp 4 đã xuống cấp nghiêm trọng, có thể sập xuống bất cứ lúc nào.
(VNF) - Chính phủ đề xuất đầu tư cảng hàng không quốc tế Gia Bình (Bắc Ninh) với tổng vốn hơn 196.300 tỷ đồng, công suất 30 triệu khách vào năm 2030.
(VNF) -Trước diễn biến phức tạp của bão số 13, các tỉnh Nam Trung Bộ đang khẩn trương triển khai phương án ứng phó ở mức cao nhất, ưu tiên bảo đảm an toàn tính mạng người dân và giảm thiểu thiệt hại khi bão đổ bộ.
(VNF) - Các quyết sách chiến lược của Quốc hội trong giai đoạn tới cần gắn với “chuyển đổi năng suất” hướng tới thúc đẩy tăng trưởng bằng chất lượng thể chế, chứ không chỉ bằng vốn và lao động. Quốc hội phải tạo ra khung pháp lý để doanh nghiệp Việt có thể cạnh tranh bằng đổi mới sáng tạo, bằng năng suất, chứ không phải bằng giá rẻ. Đó là bản chất của một nền kinh tế thịnh vượng thực sự.
(VNF) - UBND TP. Hà Nội vừa ban hành quyết định giao đợt 1 hơn 17ha đất tại xã Quang Minh (huyện Mê Linh) cho Công ty TNHH C.E.O Quốc tế - đơn vị thuộc Tập đoàn C.E.O, để triển khai dự án khu đô thị mới CEO Mê Linh.
(VNF) - Theo ông Jinchang Lai, Chuyên gia trưởng Tổ chức Tài chính quốc tế (IFC), lĩnh vực tài trợ chuỗi cung ứng không chỉ giúp đa dạng hóa nguồn tín dụng và thúc đẩy tài chính xanh, mà còn là trụ cột quan trọng để Đà Nẵng xây dựng một hệ sinh thái tài chính hiện đại, hội nhập sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.
(VNF) - Một cuộc bỏ phiếu quan trọng đang chờ đợi tại đại hội cổ đông thường niên của Tesla, nơi tương lai của CEO Elon Musk và tập đoàn xe điện hàng đầu thế giới có thể rẽ sang hai hướng hoàn toàn khác nhau. Nếu được thông qua, gói thù lao khổng lồ có thể đưa Elon Musk trở thành tỷ phú nghìn tỷ USD đầu tiên trong lịch sử nhân loại. Nhưng nếu bị bác bỏ, Tesla có thể đối mặt với nguy cơ mất đi “linh hồn sáng tạo” của mình.
(VNF) - Giám đốc Sở Xây dựng TP Hà Nội đề nghị cần bổ sung quy định quản lý trật tự xây dựng đối với công trình được miễn giấy phép, giao chính quyền cấp xã kiểm tra, xử lý vi phạm.
(VNF) - Điện thoại Trump (Trump Phone) từng được hứa hẹn sẽ ra mắt vào tháng 9, rồi dời sang tháng 10, nhưng đến nay vẫn không thấy đâu.
(VNF) - Trung ương đã thống nhất số lượng nhân sự Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa XIV; thống nhất nhân sự giới thiệu tham gia Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa XIV.
(VNF) - Sau đợt chào bán 135 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu, Chứng khoán Xuân Thiện (XTSC) chính thức nâng vốn điều lệ lên 1.485 tỷ đồng, ghi nhận sự xuất hiện của 4 cổ đông lớn chiếm gần 60% tổng vốn.
(VNF) - Bão Kalmaegi đổ bộ vào Gia Lai và Đắk Lắk với sức gió mạnh đã khiến nhiều nhà dân bị sập đổ, tốc mái, tài sản hư hỏng…
