Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, số thu thuế thu nhập cá nhân (TNCN) 8 tháng năm 2020 lên 77.100 tỷ đồng, tăng 10.400 tỷ đồng so với tháng 7; số thu 7 tháng đạt 66.700 tỷ đồng, tăng 7.400 tỷ đồng so với tháng 6. Mức tăng mạnh số thu thuế TNCN trong tháng 7 và 8 gây bất ngờ bởi số thu của các tháng trước đó đang tăng chậm lại, đặc biệt tháng 6 ghi nhận số thu tăng chậm nhất kể từ đầu năm đạt 6.900 tỷ đồng, 6 tháng đạt 59.300 tỷ đồng.
Điểm khó hiểu khác là kể từ đầu tháng 7, mức giảm trừ gia cảnh (GTGC) thuế TNCN tăng (từ 9 triệu đồng/tháng lên 11 triệu đồng/tháng cho người nộp thuế; người phụ thuộc tăng từ 3,6 triệu đồng/tháng lên 4,4 triệu đồng/tháng) nhưng số thu thuế liên tục tăng. Trước đó, Bộ Tài chính tính toán việc tăng GTGC sẽ có 6,8 triệu người được hưởng lợi từ chính sách này, khoảng 1 triệu người không phát sinh số thuế nộp, số thu thuế TNCN năm 2020 giảm 10.300 tỷ đồng.
Số thu thực tế tăng cao, TS Nguyễn Ngọc Tú, nguyên Tổng biên tập Tạp chí Thuế, nhận xét: “Đây không phải lần đầu việc điều chỉnh tăng mức GTGC nhưng số thu lại cao hơn trước. Thực tế mỗi lần điều chỉnh trước đây cũng đã xảy ra điều này, không những vậy mà mức tăng số thu TNCN còn cao hơn cả các loại thuế khác. Điều này cho thấy tăng GTGC không phải để giảm thuế mà chạy theo lạm phát, chưa đạt được sự kỳ vọng của nhiều người khi điều chỉnh”.
Trước đó, số liệu thống kê của Bộ Tài chính thông tin trong năm 2009 - 2010, số thu thuế TNCN khoảng 14.300 tỷ đồng, năm 2011 đạt 38.520 tỷ đồng. Năm 2013 chính thức áp dụng mức GTGC mới từ 4 triệu đồng lên 9 triệu đồng/tháng/người, số thu các năm sau tăng liên tục như năm 2014 - 2015 gần 50.000 tỷ đồng, đến năm 2016 gần 70.000 tỷ đồng, 2019 đạt gần 100.000 tỷ đồng và dự kiến năm 2020 thu 130.000 tỷ đồng.
Phân tích sâu hơn về những nguyên nhân tác động đến số thu thuế TNCN, ông Nguyễn Ngọc Tú cho rằng thiết kế giữa các bậc thuế TNCN hiện nay chưa hợp lý mới dẫn đến tình trạng mức GTGC tăng lên mà số thu vẫn không giảm.
Bảng thuế lũy tiến từng phần thuế TNCN hiện có 7 bậc, có thuế suất từ 5 - 35%; trong đó bậc 1 và 2 (thuế suất 5% và 10%) có số lượng người đóng nhiều nhất nhưng số thu chiếm khoảng 20% tổng thu thuế TNCN. Những người đóng thuế từ bậc 3 trở lên chiếm số lớn nên việc tăng mức GTGC thêm 2 triệu đồng/tháng cũng không tác động nhiều đến số thuế giảm. Ngoài ra, GTGC tăng lên không ảnh hưởng đến một số nguồn thu khác như 2% từ giao dịch bất động sản, 0,1% từ doanh thu chứng khoán...
Mặc dù chưa có số liệu bóc tách cụ thể số thuế TNCN từ chứng khoán nhưng ông Tú cho rằng chỉ số chứng khoán VN-Index giảm khoảng 30%, nhiều nhà đầu tư bán cắt lỗ cũng phải đóng thuế, điều này sai hoàn toàn bản chất của thuế thu nhập. Thu nhập vãng lai từ 2 triệu đồng trở lên bị khấu trừ thuế TNCN 10% đang “lạm thu”. Khi cá nhân không làm quyết toán thuế cuối năm để được hoàn trả lại do không có chứng từ, điều này tạo thêm gánh nặng cho người nộp thuế.
Theo số liệu thống kê, hiện nay số người nộp thuế bậc 1 (thuế suất 5%) tại TP. HCM chiếm tỷ trọng 70%, nhưng số thuế nộp chiếm 4% tổng thuế TNCN trên địa bàn. Thế nên việc tăng mức GTGC cũng không làm mức giảm thuế bao nhiêu. Ông Trần Xoa, Giám đốc Công ty luật Minh Đăng Quang, cho biết một điểm có thể giải thích cho hiện tượng này, đó là thu nhập giữa các bậc thuế được thiết kế “khó mà thoát”.
Ví dụ, một người có thu nhập 32 triệu đồng/tháng, rơi vào mức thuế suất bậc 4 là 20%, sau khi GTGC số thuế đóng giảm từ 2,95 triệu đồng xuống 2,55 triệu đồng nhưng vẫn nằm trong bậc thuế 20%. Thu nhập quá dày giữa các bậc và có xu hướng tăng dần lên, từ 5 - 28 triệu đồng mỗi bậc, cao hơn số GTGC 2 triệu đồng nên mới dẫn đến tình trạng không giảm được bậc thuế dù GTGC có tăng.
Ông Trần Xoa kiến nghị một vấn đề có thể làm ngay hiện nay để hỗ trợ người lao động trong bối cảnh dịch Covid-19 khó khăn này, cũng như không gây ra những bất cập, đó là tăng mức thu nhập vãng lai từ 2 lên 5 triệu đồng mỗi lần chi trả. Quy định này được đề cập tại nghị định của Chính phủ mà không phải nằm ở luật Thuế TNCN nên Chính phủ có thể điều chỉnh ngay.
Ông Nguyễn Ngọc Tú cho rằng luật Thuế TNCN cần chỉnh sửa một cách toàn diện, nhất là biểu thuế suất lũy tiến hiện nay đang nhiều bậc, khoảng cách thu nhập giữa các bậc quá ngắn gây ra hiện tượng “sốc” khi nhảy bậc và mức thuế suất thì quá cao, lên đến 35%. Việc thiết kế thuế suất TNCN cần có sự tương đồng với thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN).
Trong những năm gần đây, thuế TNDN đang có xu hướng giảm dần. Từ trước ngày 1.7.2013, thuế TNDN là 25%, sau đó giảm dần xuống 20% và hiện nay đang hướng đến mức 15 - 17%. Doanh nghiệp được trừ các chi phí trước khi xác nhận doanh thu chịu thuế, còn cá nhân hiện nay đóng thuế thu nhập mà chưa được trừ chi phí, chỉ cho trừ GTGC một cách tượng trưng đã gây ra bất bình đẳng giữa 2 sắc thuế.
Do đó, cần tính toán lại mức thuế suất TNCN cao nhất cũng chỉ nên 20% để tạo sự tương đồng giữa doanh nghiệp và cá nhân trong sắc thuế thu nhập.
Tags:
(VNF) - Chuyên gia cho rằng sự minh bạch, đồng thuận và tôn trọng vai trò của nhau trong quản lý tài chính gia đình là chìa khóa giúp vợ chồng tránh rạn nứt và củng cố niềm tin, cũng là cách sống hạnh phúc và đồng hành lâu dài.
(VNF) - Cổ phiếu của Công ty cổ phần Nhựa Chất lượng cao Bình Thuận (mã: BQP) liên tiếp tăng trần sau khi niêm yết trên UPCoM, đưa vốn hoá doanh nghiệp vượt 278 tỷ đồng.
(VNF) - Theo chuyên gia, với mức thuế suất tối đa 35% vẫn được giữ nguyên trong khi mức thu nhập cao nhất áp dụng chỉ là 100 triệu/tháng sẽ khiến cho nhiều người lao động mất động lực làm việc để gia tăng thu nhập.
(VNF) - Đà Nẵng đang định hướng xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế dựa trên ba trụ cột chính: tài chính xanh, tài chính thương mại và công nghệ tài chính, tài sản số. Kinh nghiệm từ Singapore và Hồng Kông cho thấy, để phát triển thị trường tài sản số bền vững, cần một khung pháp lý rõ ràng, hạ tầng công nghệ minh bạch và hệ sinh thái tài chính cởi mở.
(VNF) - TP. HCM cần kế thừa kinh nghiệm quốc tế để xây dựng cơ chế thử nghiệm linh hoạt, giúp doanh nghiệp đổi mới nhưng vẫn bảo đảm quản lý an toàn.
(VNF) - Áp lực bán gia tăng khiến thị trường chứng khoán mất hơn 43 điểm. VN-Index đóng cửa dưới 1.600 điểm, chính thức đánh mất vùng hỗ trợ quan trọng.
(VNF) - Tháng 10/2025, thị trường chứng khoán Việt Nam có thêm 310.948 tài khoản chứng khoán. Đây là mức mở mới cao nhất 14 tháng qua.
(VNF) - Với quy mô vốn hóa hiện nay, sau khi niêm yết trên HoSE, cổ phiếu MCH có thể lọt vào các rổ chỉ số quan trọng.
(VNF) - Các khoản thu từ nhà, đất trong 10 tháng ước đạt 451,4 nghìn tỷ đồng, tăng gần 110% so với cùng kỳ, đóng góp quan trọng vào kết quả thu ngân sách nội địa.
(VNF) - Quy định cá nhân có mức thu nhập quá 1 triệu đồng/tháng không được tính là người phụ thuộc của người nộp thuế đang gây tranh cãi.
(VNF) - Bà Thái Vân Linh – nhà đầu tư, người sáng lập TVL Group chia sẻ, để đạt đến trạng thái tự do tài chính, mỗi người cần nhìn nhận tiền bạc như một công cụ chứ không phải là mục tiêu. Tiền chỉ thực sự có giá trị khi được vận hành hiệu quả, giúp ta tiết kiệm thời gian, mở rộng cơ hội và tạo ra thu nhập thụ động.
(VNF) - Đà Nẵng có tiềm năng lớn để trở thành Trung tâm Fintech của khu vực nhờ vào hệ sinh thái công nghệ đang phát triển, lực lượng lao động trẻ cùng cam kết mạnh mẽ của chính quyền thành phố.
(VNF) - Vingroup có thể trở thành doanh nghiệp phi tài chính có vốn điều lệ lớn nhất sàn chứng khoán, vượt qua Hoà Phát đang dẫn đầu với hơn 7,6 tỷ cổ phiếu lưu hành.
(VNF) - Dù VN-Index đã nỗ lực tăng điểm trong 15 phút cuối phiên, thị trường chứng khoán vẫn không thể giữ được sắc xanh sau ATC.
(VNF) - Theo TS Cấn Văn Lực, nếu chỉ mở cửa thị trường tài sản mã hoá cho nhà đầu tư ngoại, Việt Nam sẽ tự đánh mất tiềm năng nội lực.
(VNF) - Tập đoàn Công nghệ CMC phát hành thành công lô trái phiếu trị giá 1.250 tỷ đồng, được bảo lãnh thanh toán bởi CGIF – quỹ tín thác thuộc Ngân hàng Phát triển châu Á.
(VNF) - Được bao quanh bởi một nền kinh tế kích thích tiêu dùng, thế hệ Z (Gen Z) có xu hướng chi tiêu mạnh. Đồng thời, đây cũng là thế hệ đầu tư sớm vì được tiếp cận dễ dàng với các công cụ đầu tư số cùng khát vọng tự do tài chính.
(VNF) - Công ty Cổ phần An Thịnh (ATB) là doanh nghiệp có lịch sử gần ba thập kỷ từ Bắc Kạn (nay thuộc tỉnh Thái Nguyên), từng hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực xây dựng và khoáng sản đang vừa bị phạt vì vi phạm nghĩa vụ công bố thông tin.
(VNF) - Việc đánh thuế mua bán vàng đang nhận nhiều ý kiến trái chiều. Các chuyên gia kiến nghị việc này cần cân nhắc sao cho thỏa đáng, tránh việc “thuế chồng thuế”.
(VNF) - Kết thúc quý III/2025, Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam lãi ròng hơn 2.187 tỷ đồng. Tính đến cuối tháng 9/2025, lượng tiền mặt và tiền gửi ngân hàng của Tập đoàn là hơn 21.819 tỷ đồng.
(VNF) - PAN dự kiến dùng toàn bộ hơn 18,4 triệu cổ phiếu BBC đang sở hữu để góp vốn thành lập Công ty TNHH MTV Bibica Capital.
(VNF) - Thị trường chứng khoán được nâng hạng cùng bối cảnh quốc tế thuận lợi đang mở ra kỳ vọng lớn về làn sóng vốn ngoại hàng tỷ USD đổ vào Việt Nam.
(VNF) - Nhựa Chất lượng cao Bình Thuận (mã chứng khoán: BQP) chính thức niêm yết trên thị trường UPCoM, trở thành cổ phiếu thứ 906 trên sàn này.
(VNF) - Hụi vốn là hình thức góp vốn tương trợ trong cộng đồng, nhưng thời gian gần đây, hàng loạt vụ “bể hụi”, chủ hụi bỏ trốn khiến nhiều người dân rơi vào cảnh trắng tay. Trước thực trạng này, cơ quan công an khuyến cáo người dân chỉ nên tham gia các dây hụi đã đăng ký tại UBND xã để được pháp luật bảo vệ.
(VNF) - CTCP Công nghệ Số SSI (SSI Digital – SSID), công ty con trong hệ sinh thái Chứng khoán SSI, vừa hoàn tất đợt tăng vốn điều lệ từ 200 tỷ đồng lên 1.000 tỷ đồng, đánh dấu bước tiến mạnh mẽ trong chiến lược mở rộng sang lĩnh vực tài sản số và hạ tầng tài chính công nghệ.
(VNF) - Chuyên gia cho rằng sự minh bạch, đồng thuận và tôn trọng vai trò của nhau trong quản lý tài chính gia đình là chìa khóa giúp vợ chồng tránh rạn nứt và củng cố niềm tin, cũng là cách sống hạnh phúc và đồng hành lâu dài.
(VNF) - Bão Kalmaegi đổ bộ vào Gia Lai và Đắk Lắk với sức gió mạnh đã khiến nhiều nhà dân bị sập đổ, tốc mái, tài sản hư hỏng…
