Vietnamobile: ‘Chúng tôi đứng trước nguy cơ bị tiêu diệt vì chính sách bất công và độc quyền’

Cuộc chơi 3 tỷ USD của Vietnamobile tại Việt Nam

Theo Vietnamobile, thị trường viễn thông Việt Nam hiện là sân chơi của 5 doanh nghiệp gồm: Viettel (50,6% thị phần), Vinaphone (24,8%), Mobifone (20,6%), Vietnamobile (3,6%) và Gtel (0,4%).

Đối với Vietnamobile, doanh nghiệp này có tiền thân là mạng thông tin di động HT Mobile, ra đời từ tháng 1/2007, sử dụng công nghệ CDMA. Tuy nhiên, việc đầu tư vào công nghệ CDMA thất bại hoàn toàn tại Việt Nam. Việc đầu tư các thiết bị, hạ tầng và hệ thống cho công nghệ GSM phủ sóng toàn quốc đã khiến Vietnamobile thiệt hại gần 2 tỷ USD.

Tháng 5/2016, Vietnamobile đã chuyển đổi hình thức đầu tư từ hợp đồng hợp tác kinh doanh (BCC) sang công ty cổ phần.

Đến thời điểm hiện tại, Vietnamobile đã phủ sóng lên tới 91,3% dân số (2G), 81,3% dân số (3G) và đã phủ sóng 4G tại 37 tỉnh thành. Tổng số trạm 3G tính đến thời điểm hiện tại là 7.345 trạm.

Để có được kết quả trên, Vietnamobile đã đầu tư 1,196 tỷ USD (tương đương 27.866 tỷ đồng).

Tuy nhiên, theo Vietnammobile, công ty này đang ngày càng đứng trước nguy cơ bị tiêu diệt vì những chính sách bất công và sự độc quyền trong cạnh tranh không cân bằng từ các nhà mạng đại diện cho khối doanh nghiệp nhà nước.

Vietnamobile muốn chia lại tài nguyên tần số

Theo Vietnamobile, các doanh nghiệp nhà nước về viễn thông đang nắm giữ trên 95% quỹ tài nguyên tần số quốc gia. Do đó, Vietnamobile kiến nghị Thủ tướng có chính sách công bằng trong việc phân bổ nguồn lực tần số.

Cụ thể, Vietnamobile đề nghị được phân bổ thêm băng tần 850 MHz cho công ty này. Ngoài ra, công ty cũng kiến nghị Thủ tướng có chính sách hợp lý, thỏa đáng trong đấu thầu tần số 2600 MHz đề các doanh nghiệp viễn thông di động nhỏ như Vietnamobile và Gtel có cơ hội được sử dụng băng tần này;

Công ty cũng kiến nghị Thủ tướng có chỉ định, định hướng để Vietnamobile được thương lượng việc sử dụng chung băng tần 1800 MHz và 2100 MHz với các nhà mạng hiện có để tăng hiệu quả sử dụng tài nguyên tần số quốc gia.

Về chính sách quản lý, Vietnamobile cho biết hiện chỉ có Viettel được Bộ Thông tin và Truyền thông xác định là doanh nghiệp có vị trí thống lĩnh thị trường đối với một số các dịch vụ viễn thông quan trọng mà nhà nước cần quản lý cạnh tranh (cụ thể là dịch vụ thông tin di động gồm dịch vụ điện thoại, dịch vụ nhắn tin và dịch vụ truy cập internet).

Tuy nhiên, Vietnamobile lưu ý so với các nhà mạng nhỏ, thị phần của Vinaphone và Mobifone cũng gấp tới 8 lần, trong khi các doanh nghiệp này vẫn đang được hưởng nhiều ưu đãi bằng các chính sách bảo hộ không công bằng.

Do đó, Vietnamobile cho rằng những quy định của cơ quan quản lý nhà nước cần theo sát thực tế thị trường, mà cụ thể là thị phần thực tế của doanh nghiệp.

Theo doanh nghiệp này, cơ quan quản lý nên chia các doanh nghiệp viễn thông di động hiện nay thành 3 nhóm: nhóm doanh nghiệp có thị phần 30% trở lên, nhóm doanh nghiệp có thị phần từ 15% đến dưới 30% và nhóm doanh nghiệp có thị phần nhỏ hơn 15%.

Về tiêu chí xác định doanh nghiệp có thị phần khống chế, Vietnamobile phản đối đề xuất sửa đổi của Bộ Thông tin và Truyền thông trong Nghị định 25: “bất kì nhà mạng nào cũng sẽ được coi là doanh nghiệp có vị trí thống lĩnh thị trường nếu tỷ lệ dân số có khả năng tiếp cận dịch vụ trên mạng viễn thông di động mặt đất của doanh nghiệp chiếm từ 90% tổng dân số cả nước trở lên”.

Vietnamobile cho rằng đề xuất này không phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành về cạnh tranh cũng như Luật Cạnh tranh sửa đổi (có hiệu lực vào tháng 7 tới). Bởi lẽ, nếu theo đề xuất sửa đổi này, cứ nhà mạng được phép thiết lập hạ tầng mạng ở quy mô toàn quốc, hệ thống mạng lưới bao phủ 90% tổng dân số cả nước thì sẽ trở thành doanh nghiệp có vị trí thống lĩnh thị trường, ngay cả khi nhà mạng đó không có thuê bao và thị phần 0%.

Mặt khác, theo Luật Cạnh tranh 2018 việc xác định doanh nghiệp có vị trí thống lĩnh dựa trên thị phần hoặc căn cứ vào một số yếu tố, chứ không phải dựa vào một yếu tố duy nhất.

Vietnamobile phản đối các ông lớn tự thỏa thuận giá tối thiểu

Theo Vietnamobile, Bộ Thông tin và Truyền thông đã có đề xuất dự thảo thông tư về giá cước trung bình trên thị trường dịch vụ viễn thông. Theo đó, Bộ đề xuất giá cước trung bình dịch vụ truy cập internet băng rộng di động mặt đất trên thị trường viễn thông Việt Nam là 15.000 đồng/GB và tỷ lệ bán thấp quá mức so với giá cước trung bình là 50% (tức là doanh nghiệp không được bán thấp hơn 7.500 đồng/GB).

Bình luận về đề xuất này, Vietnamobile cho rằng “chúng tôi không hiểu cơ sở nào để đưa ra mức giá trung bình là 15.000 đồng/GB và cơ sở nào để đưa ra mức 50%. Ngoài ra, mối quan hệ giữa 7.500 đồng và giá thành là như thế nào? Theo Luật Viễn thông, doanh nghiệp không có vị trí thống lĩnh thị trường không buộc phải bán cao hơn giá thành, vậy nếu mức 7.500 đồng/GB bằng giá thành thì liệu doanh nghiệp viễn thông có thi phần không thống lĩnh thị trường buộc phải bán giá dịch vụ cao hơn thành giá thành có đúng không?”

Ngoài ra, Vietnamobile cũng cho hay trong cuộc họp với Cục Viễn thông, lãnh đạo cục này thông báo rằng 3 doanh nghiệp nhà nước là Viettel, Mobifone, Vinaphone đã thỏa thuận rằng các doanh nghiệp viễn thông di động trên thị trường không được bán thấp hơn 50.000 đồng/tháng cho mỗi gói cước viễn thông di động.  Các doanh nghiệp nhỏ chỉ được phép bán thấp hơn 5% (tức 45.000 đồng/tháng).

“Chúng tôi cho rằng việc các doanh nghiệp lớn tự bàn bạc và thỏa thuận với nhau, áp đặt mức giá bán tối thiểu để cưỡng bức nhằm tiêu diệt các doanh nghiệp nhỏ là không phù hợp với quy định của Luật Cạnh tranh, làm méo mó thị trường”, Vietnamobile nêu quan điểm.

Cũng theo Vietnamobile, trong cuộc họp trên, Cục Viễn thông có ý tưởng về việc quy định mức hoa hồng tối đa cho một thuê bao kích hoạt mới mà một doanh nghiệp viễn thông được phép trả cho các nhà phân phối của mình là không quá 7.500 đồng.

“Pháp luật về giá không cho phép việc can thiệp thô bạo về hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp như vậy. Điều này làm nản lòng các nhà đầu tư nước ngoài của chúng tôi”, Vietnamobile cho biết và đề xuất:

Chính phủ cần làm rõ mối liên hệ giữa giá cước trung bình và giá thành. Việc bán thấp hơn giá thành chỉ áp dụng với doanh nghiệp có vị trí thống lĩnh thị trường theo quy định của Luật Cạnh tranh.

Bên cạnh đó, Chính phủ cần cho phép doanh nghiệp viễn thông được chủ động xây dựng gói cước viễn thông phù hợp với quy định của pháp luật cạnh tranh; đồng thời phân loại tỷ lệ bán thấp hơn cho từng đối tượng doanh nghiệp viễn thông có thị phần khác nhau (doanh nghiệp có thị phần nhỏ thì được phép bán các gói cước viễn thông di động với mức cước thấp hơn tương ứng với thị phần).