Vilfredo Pareto là ai? Khái niệm hiệu quả Pareto

Vilfredo Pareto là ai?

Vilfredo Pareto (1848-1923) Kỹ sư người Ý, sau này trở thành giáo sư kinh tế tại trường Đại học Tổng hợp Lausanne ở Thụy Sỹ. Pareto đã sử dụng các nguyên tắc toán học được áp dụng vào hệ thống cơ học để thiết lập lý thuyết tổng quát về trạng thái cần bằng kinh tế trong cuốn Bàn về khoa kinh tế chính trị. Pareto thừa nhận rằng không thể đo được ích lợi và lập luận rằng khái niệm ích lợi thứ tự thuần túy đủ để xây dựng lý thuyết về sự lựa chọn. Điều này đưa Pareto đến chỗ sử dụng các đường bang quang để chỉ ra cách thức biểu thị mức sở thích của cá nhân bằng một lược đồ bàng quang. Pareto cũng nổi tiếng về những ý tưởng trong phân phối thu  nhập.

(Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)

Khái niệm hiệu quả Pareto 

Khi bàn luận về tính hiệu quả chung của nền kinh tế, kinh tế học hiện đại thường sử dụng khái niệm hiệu quả Pareto mà nhà kinh tế học người Italia Vilfredo Pareto đưa ra trong cuốn cẩm nang về kinh tế chính trị học được xuất bản năm 1909.

Theo Pareto, một trạng thái kinh tế được coi là có hiệu quả (được gọi là hiệu quả Pareto) nếu từ đó người ta không có khả năng dịch chuyển tới một trạng thái khác sao cho một nhóm người nào đó có thể trở nên khá giả hơn, đồng thời những người còn lại ít nhất cũng không bị thiệt hại gì. Nói một cách khác, khi đã ở trạng thái có hiệu quả Pareto, người ta không thể cải thiện lợi ích của một nhóm người nào đó (làm cho họ trở nên khá giả hơn) mà lại không làm thiệt hại đến những người còn lại.