10 startup 'khổng lồ mới nổi' ở Việt Nam: Propzy đứng nhất, VUI và HomeBase chia nhau 2 vị trí cuối

Theo tính toán, tổng giá trị doanh nghiệp của top 10 này tại Việt Nam khoảng 300 triệu USD. Theo thứ tự, các startup đó là: Propzy (công nghệ bất động sản), Sipher (blockchain, fintech, gaming), Sendo (thương mại điện tử), Jio Health (sức khỏe kỹ thuật số), Cleval (công nghệ giáo dục), CoolMate (thương mại điện tử về thời trang), Eve HR (công nghệ nhân sự), Lozi (thương mại điện tử, giao hàng), VUI (fintech) và HomeBase (công nghệ bất động sản).

Báo cáo đánh giá Việt Nam là một trong những quốc gia có môi trường khởi nghiệp non trẻ và năng động bậc nhất châu Á. Tại thời điểm đại dịch Covid-19 xuất hiện, Việt Nam mới chỉ có 1.600 doanh nghiệp khởi nghiệp, con số này giờ đây đã tăng lên hơn 3.000, theo nền tảng thống kê khởi nghiệp Tracxn - trong đó có bốn doanh nghiệp được xếp hạng “kỳ lân.”

"Kỳ lân" (doanh nghiệp khởi nghiệp được định giá từ một tỷ USD trở lên) được công nhận gồm: VNG, VNLife, MoMo và Sky Mavis.

Động lực chính thúc đẩy nền kinh tế số của Việt Nam là một nền dân số đông và trẻ không ngại thử nghiệm và tiếp nhận sản phẩm tiêu dùng công nghệ mới, chính sách nhà nước mang tính hỗ trợ và nguồn vốn đầu tư nước ngoài gia tăng.

Mặc dù GDP bình quân trên đầu người còn tương đối thấp so với các nước khác trong khu vực, nền kinh tế Việt Nam đang tăng trưởng nhanh hơn bất kỳ thị trường nào khác.

Tăng trưởng được dự báo đạt 5,5% cho năm 2022 và 6,5% cho năm 2023, gần đạt tốc độ tăng trưởng như thời trước Covid-19 theo ước tính của Ngân hàng Thế giới (WB).

Nếu so với top 10 "người khổng lồ mới nổi" của 12 nền kinh tế được khảo sát (gồm Trung Quốc đại lục, Ấn Độ, Nhật Bản, Australia, Singapore, Hàn Quốc, Hong Kong, Malaysia, Indonesia, Việt Nam, Đài Loan và Thái Lan), tổng giá trị của Việt Nam đứng cuối bảng.

Dẫn đầu là Trung Quốc với 5 tỷ USD. Trong khi, top 10 của các láng giềng Đông Nam Á có giá trị dao động từ 430 triệu USD cho đến 3,2 tỷ USD.

Cùng với số lượng, dòng vốn rót vào startup Việt Nam cũng tăng mạnh trong thời điểm Covid-19 hoành hành. Cụ thể, vào năm 2020, khi Covid-19 xuất hiện, có tổng cộng 301 triệu USD rót vào các startup, giảm không nhiều so với mức 330 triệu USD của năm 2019.

Đến năm đỉnh của dịch là 2021, thị trường startup ghi nhận tổng cộng gần 1,1 tỷ USD đổ vào. Riêng trong quý I/2022, báo cáo ghi nhận các startup Việt thu hút được 92 triệu USD vốn đầu tư.

Trong các nước Đông Nam Á được thống kê, lượng vốn mà startup Việt Nam thu hút được đứng sau Indonesia (10,8 tỷ USD) và Singapore (8,5 tỷ USD) và cao hơn Malaysia (532 triệu USD) và Thái Lan (444 triệu USD).

Cũng theo chuyên gia của HSBC và KPMG, công ty VNG là công ty khởi nghiệp thành công trụ lại lâu nhất tính tới thời điểm hiện tại. Khởi sự là một công ty về game ra mắt vào năm 2004 nhưng giờ dịch vụ mới như ứng dụng chat Zalo hiện có trên 60 triệu người dùng và ví điện tử ZaloPay, VNG đã đạt đanh hiệu “kỳ lân” từ năm 2014.

Bắt nhịp trào lưu thương mại điện tử, dịch vụ giao hàng và truyền thông trực tuyến bùng nổ do đại dịch, VNLife, đơn vị vận hành VNPay - nhà cung cấp dịch vụ thanh toán di động dành cho doanh nghiệp, đã trở thành “kỳ lân” thứ hai của Việt Nam vào năm 2020.

Giá trị giao dịch vốn đầu tư mạo hiểm tăng lên 1,1 tỷ USD trong năm 2021 (từ 301 triệu USD vào năm 2020 và 330 triệu USD vào năm 2019). Tính đến cuối năm 2021, hai công ty nữa trở thành “kỳ lân” là nhà phát triển game Sky Mavis và MoMo - ví điện tử phổ biến nhất Việt Nam.

Theo tổng giám đốc HSBC Việt Nam, Việt Nam nổi lên như một trung tâm khởi nghiệp, gần theo kịp các quốc gia như Indonesia và Singapore. Với dân số trẻ, năng động và có trí thức, độ phủ mạng internet và tỷ lệ sử dụng điện thoại thông minh cao cùng sự ủng hộ của Chính phủ, Việt Nam sẽ tiếp tục giữ vững vị thế là điểm đến hấp dẫn với cả nhà đầu tư lẫn công ty công nghệ, biến đất nước này trở thành cái nôi phát triển của những kỳ lân tiềm năng.

KPMG và HSBC nghiên cứu 6.472 doanh nghiệp khởi nghiệp chuyên về công nghệ có định giá lên tới 500 triệu USD đánh giá là có tiềm năng trở thành những người khổng lồ mới nổi ở 12 thị trường: Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Australia, Singapore, Hàn Quốc, HongKong (SAR), Malaysia, Indonesia, Việt Nam, Đài Loan và Thái Lan.

Phần lớn các doanh nghiệp do HSBC và KPMG phân tích có nguồn gốc ở Trung Quốc (khoảng 33%) và Ấn Độ (30%), Nhật Bản chiếm 13%, Australia 9%, Singapore 4%, Hàn Quốc 2% và HongKong cùng Đài Loan đều khoảng 1%. Các nền kinh tế tăng trưởng nhanh ở Đông Nam Á (Malaysia, Indonesia, Việt Nam và Thái Lan) cộng lại là khoảng 3%.