- Thưa ông, chúng ta đang đánh giá tổng kết 30 năm thu hút đầu tư nước ngoài. Từ các góc nhìn khác nhau, các chính khách và chuyên gia kinh tế đã đưa ra các đánh giá về kết quả thu hút FDI. Trong 3 thập kỷ qua, về phần mình, theo ông đâu là những thành quả quan trọng nhất trong 30 năm mở cửa thu hút FDI?
Ông Bùi Quang Vinh: Theo cá nhân tôi, thành quả lớn nhất mà chúng ta đạt được chính là sự thay đổi nhận thức. Điều này tưởng đơn giản nhưng nó lại là khâu đột phá về quan điểm, tư tưởng. Hãy nhớ rằng, trước đó nền kinh tế nước ta khép kín, thành phần kinh tế chủ yếu là doanh nghiệp nhà nước và kinh tế tập thể.
Đảng ta đã nhận ra rằng trong thời kỳ hội nhập kinh tế thế giới, không thể không mở cửa và từ đó chúng ta đã xây dựng nhiều hệ thống văn bản pháp luật cho quá trình hội nhập kinh tế quốc tế trong đó có Luật Đầu tư nước ngoài mở đầu cho một giai đoạn phát triển mới của đất nước.
Một nền kinh tế mở bao gồm nhiều thành phần kinh tế trong đó có doanh nghiệp liên doanh, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và thực tế 30 năm qua đã chứng minh đó là một quyết sách sáng suốt, đúng đắn.
Sau 30 năm chúng ta đã thu hút được một lượng vốn đầu tư nước ngoài rất lớn, kèm với đó là những kinh nghiệm về quản trị doanh nghiệp hiện đại, mở rộng thị trường, tiếp thu công nghệ mới, tạo việc làm, nâng cao kim ngạch xuất khẩu và tạo sự cạnh tranh để phát triển giữa các doanh nghiệp.
Điều này còn có ý nghĩa hết sức quan trọng khi mà vào những năm cuối của thập niên 90 thế kỷ trước và thời điểm nguồn viện trợ từ các nước XHCN đối với chúng ta không còn. Đây chính là một nguồn lực hết sức có ý nghĩa để kinh tế Việt Nam tiếp tục đứng vững và vượt qua khó khăn giai đoạn đó.
- Còn ở chiều ngược lại, điều gì chúng ta chưa đạt được khi mở cửa thu hút đầu tư nước ngoài?
Bên cạnh những kết quả đạt được là rất cơ bản, rất quan trọng chúng ta cũng thẳng thắn nhận thấy rằng có nhiều mục tiêu đặt ra khi mở của thu hút đầu tư nước ngoài chưa đạt được:
Thứ nhất là chúng ta mong muốn khi thu hút đầu tư nước ngoài vào Việt Nam sẽ tạo ra sự liên kết với các doanh nghiệp trong nước để thúc đẩy khu vực doanh nghiệp Việt Nam, nhất là doanh nghiệp tư nhân phát triển thông qua sản xuất cung ứng những linh kiện, phụ kiện, các sản phẩm phụ trợ cho sản phẩm chính, tạo ra sự thúc đẩy ngành công nghiệp phụ trợ trong nước phát triển và từng bước tiếp nhận các công nghệ mới, chuyền dần từ liên doanh, hợp tác sản xuất sang làm chủ công nghệ và tự chủ trong sản xuất các sản phẩm mang thương hiệu Việt Nam, tham gia vào các chuỗi cung ứng toàn cầu và nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm Việt Nam.
Nhưng rất tiếc là điều này chúng ta chưa làm được, đây là vấn đề căn bản nhất mà chúng ta phải tìm cách khắc phục trong thời gian tới.
Vấn đề thứ hai là vấn đề liên quan đến quản lý và phân cấp. Chúng ta có định hướng rất rõ để chọn lọc các dự án FDI có công nghệ cao, thân thiện với môi trường, những ngành nghề mà Việt Nam ưu tiên, nhưng thực tế do chúng ta phân cấp mạnh cho các địa phương trong việc thu hút đầu tư nước ngoài nên vì nhiều lý do khác nhau các địa phương đã cho phép nhiều dự án công nghệ không cao, thậm chí là lạc hậu, gây ô nhiễm môi trường…
Đây là việc cần rà soát, đánh giá lại quá trình phân cấp trong quản lý thu hút FDI để có cơ chế phù hợp, mục tiêu là phải đảm bảo có sự kiểm duyệt chặt chẽ, thu hút đúng mục tiêu đặt ra. Không khuyến khích thu hút đầu tư FDI bằng mọi giá, không sợ dòng đầu tư nước ngoài sụt giảm mà phải cảnh giác việc thu hút không đúng định hướng, gây tác dụng ngược. Đó là hai vấn đề cơ bản nhất cần tìm biện pháp khắc phục trong thời gian tới.
- Tới đây theo ông, cần khuyến khích đầu tư FDI vào những lĩnh vực nào?
Đã đến lúc chúng ta phải siết chặt lại những điều kiện, thủ tục về đầu tư nước ngoài để đạt được những mục tiêu đề ra. Phải có chế tài đủ mạnh để các doanh nghiệp FDI phải thực hiện được tỷ lệ nội địa hóa, phải liên doanh với các doanh nghiệp trong nước sản xuất linh kiện, phụ kiện (đưa ra các tiêu chí và biện pháp khuyến khích cũng như chế tài xử phạt). Có quy định những lĩnh vực khuyến khích và hạn chế đầu tư để các địa phương phải tuân thủ, thường xuyên kiểm tra, giám sát việc chấp hành tại các địa phương.
Những lĩnh vực mà các doanh nghiệp Việt Nam có thể đầu tư có hiệu quả thì nên tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong nước; xem xét các chính sách ưu đãi cho doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp nước ngoài cho hợp lý, công bằng để cạnh tranh lành mạnh.
Những lĩnh vực cần khuyến khích thu hút thời gian tới đó là: Ngành công nghiệp chế tạo với công nghệ hiện đại, công nghệ cao trong lĩnh vực IT; những lĩnh vực mà cuộc azcách mạng công nghiệp 4.0 đang phát triển; đầu tư vào nông nghiệp mà trọng tâm là công nghiệp chế biến nông, lâm, thủy hải sản.
Về khu vực cần khuyến khích thu hút đầu tư từ các nền kinh tế đối tác có trình độ phát triển cao, sở hữu những công nghệ nguồn như: OECD, châu Âu, Hoa Kỳ. Đây là những khu vực trong 30 năm qua chưa đầu tư FDI nhiều vào Việt Nam. Hy vọng trong thời gian tới, thu hút đầu tư nước ngoài của nước ta sẽ có những bước phát triển mới.
Nguyên Bộ trưởng Bùi Quang Vinh sinh ngày 8/8/1953 tại Hà Nội. Ông tốt nghiệp Khoa Trồng trọt của Trường Đại học Nông nghiệp 3 nay là Đại học Nông Lâm Thái Nguyên. Tiếp đó, ông học tại Học viện Quản lý kinh tế nông nghiệp cao cấp Mátxcơva (Liên Xô).
Ông từng là Tỉnh ủy viên, Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kế hoạch Nhà nước tỉnh Hoàng Liên Sơn; Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chủ nhiệm Ủy ban Kế hoạch Nhà nước tỉnh Lào Cai; Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai; Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh uỷ Lào Cai; Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Lào Cai; Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai; Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai.
Tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng, được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Từ tháng 3/2010, ông là Ủy viên Trung ương Đảng,Ủy viên Ban Cán sự Đảng, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
Tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng ông tiếp tục được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng và là đại biểu Quốc hội Khoá XIII. Tại Kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XIII, được Quốc hội phê chuẩn làm Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
Ngày 8/4/2016, ông được Quốc hội khóa XIII miễn nhiệm chức vụ Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Ngày 29/7/2017, ông được Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chỉ định làm thành viên của Tổ Tư vấn Kinh tế của Thủ tướng.
Tags:
(VNF) - Chủ tiệm vàng Kim Chung bị khởi tố trốn thuế hàng nghìn tỷ; “nữ đại gia” Phạm Mỹ Hạnh lừa đảo góp vốn trồng sâm Ngọc Linh, chiếm đoạt hơn 850 tỷ đồng; đồng thời, Chủ tịch Công ty Công nghệ NhoNho đang bị truy nã đặc biệt.
(VNF) - Bộ Công Thương phối hợp với Đại sứ quán Thụy Sĩ tại Việt Nam tổ chức Hội nghị Tổng kết Dự án Chính sách thương mại và Xúc tiến xuất khẩu Việt Nam do Chính phủ Thụy Sĩ tài trợ (Dự án SwissTrade).
(VNF) - Nhằm tăng tốc chuyển đổi số và hình thành năng lực làm việc với AI trong toàn hệ thống, Tổng công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí (PVFCCo – Phú Mỹ) đã triển khai chương trình đào tạo AI chuyên sâu theo từng nghiệp vụ, với sự tham gia toàn thể các phòng ban tại Tổng công ty và Nhà máy Đạm Phú Mỹ. Khác với đào tạo kỹ năng thông thường, chương trình hướng tới thay đổi tư duy, chuẩn hóa quy trình và đưa AI vào các tác vụ thực tế ngay trong từng khốinghiệp vụ.
(VNF) - Thủ tướng yêu cầu bảo đảm đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn, điều kiện, quy trình theo quy định để tổ chức khai thác thương mại cảng hàng không quốc tế Long Thành vào đầu năm 2026.
(VNF) - Thủ tướng giao Bộ Xây dựng nghiên cứu đề xuất của CT Group về dự án đường sắt TP. HCM - Cần Thơ - Cà Mau và hướng dẫn doanh nghiệp thực hiện theo quy định pháp luật.
(VNF) - Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết kỳ họp thứ 10 đã hoàn thành toàn bộ chương trình, thông qua 51 luật và 39 nghị quyết quan trọng, tạo nền tảng cho giai đoạn phát triển tiếp theo.
(VNF) - 174 cán bộ diện Trung ương quản lý bị xử lý kỷ luật trong nhiệm kỳ vừa qua, trong đó xử lý hình sự 66 cán bộ, kể cả đương chức và nghỉ hưu.
(VNF) - Từ 1/7/2026, 38 ngành, nghề kinh doanh có điều kiện sẽ không cần xin giấy phép, được chuyển sang hậu kiểm, nhằm thúc đẩy tự do kinh doanh.
(VNF) - Ở những bản làng miền Tây Nghệ An, việc nâng cao dân trí không chỉ là mở mang tri thức mà còn trực tiếp tạo ra cơ hội thoát nghèo bền vững. Từ lớp học đến công tác tuyên truyền, từ đào tạo nghề đến hỗ trợ kỹ thuật, tri thức đang mở ra con đường mới cho đồng bào dân tộc thiểu số.
(VNF) - Quốc hội đã thông qua Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù nhằm tạo điều kiện cho Hà Nội triển khai các dự án lớn, mang tính cấp bách và chiến lược.
(VNF) - Quốc hội đã thông qua nghị quyết tạo điều kiện để tư nhân đầu tư điện hạt nhân mô đun nhỏ, đồng thời bổ sung nhiều cơ chế thuận lợi thúc đẩy điện gió ngoài khơi và các dự án năng lượng giai đoạn 2026-2030.
(VNF) - Ông Thái Văn Thành, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Nghệ An, được bầu giữ chức vụ Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An nhiệm kỳ 2021-2026.
(VNF) - Cán bộ phải kê khai cung cấp, bổ sung thông tin liên quan và giải trình khi có biến động về tài sản, thu nhập trong năm có giá trị từ 1 tỷ đồng trở lên để phục vụ xác minh
(VNF) - Việc cấp giấy phép xây dựng toàn trình trực tuyến (online), dự kiến tối đa 7-10 ngày, giúp giảm 30% thời gian, chi phí so với hiện nay.
(VNF) - Đèo Cả vừa đề nghị UBND Hà Nội thẩm định chủ trương đầu tư Đại lộ cảnh quan sông Hồng, đồng thời kiến nghị chọn phương án hướng tuyến ngoài đê giúp giảm khoảng 25% chi phí GPMB và hạn chế tác động đến khu dân cư hiện hữu.
(VNF) - Tổ chức bảo hiểm tiền gửi được vay đặc biệt với lãi suất 0%, không có tài sản bảo đảm từ NHNN khi số tiền trong quỹ dự phòng nghiệp vụ không đủ để trả tiền bảo hiểm.
(VNF) - Các nước trên thế giới có nhiều quy định nghiêm ngặt về các quỹ từ thiện, nhằm giảm thiểu rủi ro đạo đức và tài chính từ các nguồn tiền khổng lồ này.
(VNF) - Nhà nước sẽ hỗ trợ tài chính cho phụ nữ sinh con tại các địa phương có mức sinh thấp và ưu tiên các gia đình sinh đủ 2 con trong việc tiếp cận nhà ở xã hội.
(VNF) - Quốc hội thông qua Luật Thuế TNCN sửa đổi, nâng mức miễn thuế lên 500 triệu đồng/năm và áp thuế 0,1% với mỗi lần bán vàng miếng, cùng các điều chỉnh về biểu thuế, giảm trừ gia cảnh và cách tính thuế cho hộ kinh doanh từ năm 2026.
(VNF) - Theo cơ quan cảnh sát điều tra, thống kê doanh thu của Công ty TNHH Thương mại vàng bạc Kim Chung trong 5 năm (2020-2025) lên tới 5.000 tỷ đồng, nhưng mỗi tháng chỉ nộp thuế cho nhà nước xấp xỉ 10 triệu đồng.
(VNF) - Quy mô nền kinh tế của Hải Phòng đứng thứ 3 toàn quốc, ước đạt xấp xỉ 30 tỷ USD, chỉ dứng sau Hà Nội (khoảng 63 tỷ USD), TP. HCM (khoảng 118 tỷ USD), và cao gấp đôi tỉnh Quảng Ninh (14,69 tỷ USD).
(VNF) - Việt Nam đang bước vào giai đoạn “chạy nước rút” để hoàn thành mục tiêu phát triển hạ tầng giao thông quan trọng trong năm 2025. Theo Bộ Xây dựng, dự kiến đến hết năm nay, cả nước sẽ đưa vào khai thác 3.803km đường cao tốc, gồm 3.345km tuyến chính và 458km đường dẫn.
(VNF) - Thu ngân sách nhà nước của TP. HCM ước đạt khoảng 746.438 tỷ đồng. Con số này bằng 109,6% so với cùng kỳ năm ngoái; đạt 111,4% dự toán Trung ương giao
(VNF) - Báo cáo thẩm tra nêu rõ một số cán bộ, công chức vẫn để xảy ra vi phạm nghiêm trọng, tạo điều kiện cho doanh nghiệp “núp bóng” thực hiện hành vi trục lợi.
(VNF) - Năm 2025 có 40 người đứng đầu và cấp phó người đứng đầu bị xử lý kỷ luật do thiếu trách nhiệm để xảy ra hành vi tham nhũng, trong đó có 18 người bị cách chức, theo báo cáo của Chính phủ.
(VNF) - Chủ tiệm vàng Kim Chung bị khởi tố trốn thuế hàng nghìn tỷ; “nữ đại gia” Phạm Mỹ Hạnh lừa đảo góp vốn trồng sâm Ngọc Linh, chiếm đoạt hơn 850 tỷ đồng; đồng thời, Chủ tịch Công ty Công nghệ NhoNho đang bị truy nã đặc biệt.
(VNF) - Dự án cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng có tổng mức đầu tư lên đến 11.029 tỷ đồng dự kiến sẽ chính thức thông tuyến vào ngày 19/12.
