'Bà chúa' vàng nữ trang: Đứng đầu PNJ và mối liên hệ với DongABank

"Bà chúa" vàng nữ trang

Công ty CP Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận (PNJ) - một trong những thương hiệu trang sức hàng đầu Việt Nam - vừa bị Thanh tra Ngân hàng Nhà nước chỉ ra một số sai phạm trong hoạt động kinh doanh vàng. PNJ bị cáo buộc đưa thông tin gây nhầm lẫn nhằm cạnh tranh không lành mạnh, sai phạm về báo cáo, hóa đơn – chứng từ và phòng chống rửa tiền.

Liên quan tới kết quả thanh tra hoạt động kinh doanh vàng, đại diện PNJ cho biết công ty đã chủ động rà soát, khắc phục toàn bộ những điểm còn thiếu sót được chỉ ra trong đợt thanh tra. Đồng thời, PNJ cũng đề nghị các cơ quan chức năng tiếp tục điều tra, làm rõ các nội dung chưa được sáng tỏ, nhằm minh bạch hóa hoàn toàn hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Khi nói đến PNJ người ta sẽ nhắc đến bà Cao Thị Ngọc Dung và ngược lại. Bà Dung được biết tới là một nữ tướng trong lĩnh vực kinh doanh vàng bạc, đá quý, gắn liền với tên tuổi và sự phát triển của thương hiệu trang sức PNJ.

Bà Dung có hành trình 35 năm xây dựng, vực dậy và làm rạng danh ngành kim hoàn. Bà được xem là nữ hoàng trong ngành bán lẻ vàng bạc đá quý tại Việt Nam.

Dưới tài "cầm quân" của "nữ tướng" Cao Thị Ngọc Dung, PNJ từ cơ sở kinh doanh nhỏ bé đã bứt phá mạnh mẽ, trở thành đơn vị dẫn đầu về vàng nữ trang và đạt danh tiếng vang dội.

Tuy nhiên, trước khi gắn bó sự nghiệp của mình cùng PNJ, bà Dung từng làm việc ở nhiều đơn vị khác nhau.

Bà Dung sinh ngày 8/10/1957 tại tỉnh Quảng Ngãi, trong một gia đình làm kinh doanh lâu đời. Chính sự ảnh hưởng từ gia đình nên ngay từ nhỏ bà đã luôn có đam mê với công việc kinh doanh. Năm 1982, bà tốt nghiệp cử nhân Kinh tế Thương nghiệp tại Đại học Kinh tế TP.HCM.

Sau đó, bà bắt đầu công việc đầu tiên của mình tại Công ty Thương nghiệp Tổng hợp Phú Nhuận. Bà được đề bạt giữ chức phó phòng tại công ty này từ năm 1984 đến năm 1985. Năm 1985, bà chuyển sang Công ty Nông sản và Thực phẩm quận Phú Nhuận với vai trò trưởng phòng kế hoạch.

Năm 1988, cửa hàng kinh doanh Vàng bạc đá quý Phú Nhuận được thành lập, trực thuộc UBND quận Phú Nhuận. Khi đó, bà Dung được cử giữ chức vụ giám đốc.

Đến năm 1992, Công ty Vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ) ra đời. Năm đó, bà Dung cho nhập máy móc để có những sản phẩm đầu tiên cho ngành kim hoàn Việt Nam. Bà xác định chiến lược kinh doanh của Công ty là trở thành nhà sản xuất trang sức chuyên nghiệp.

Năm 2004, PNJ thực hiện cổ phần hóa, chuyển đổi mô hình hoạt động từ doanh nghiệp kinh tế Nhà nước thành công ty cổ phần.

Bà Dung được biết đến là người tích cực học hỏi công nghệ, kỹ năng từ các nước phát triển.

Năm 1995, bà Dung đã đưa PNJ đi đầu công nghệ khi mời chuyên gia hội đồng vàng thế giới về hướng dẫn công nghệ mới.

Đến năm 2006, bà mời giám đốc sáng tạo công ty Richard Moore Asociate - Richard Moore về PNJ nhằm giúp xây dựng thương hiệu trang sức cao cấp.

Một bước ngoặt khác của PNJ là giai đoạn 2016 doanh nghiệp này mạnh dạn chuyển đổi, đẩy mạnh mô hình kinh doanh từ vàng miếng sang bán lẻ vàng trang sức.

Trong suốt 13 năm, từ 2004 đến 2016, bà giữ chức vụ Tổng Giám đốc kiêm Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Vàng bạc đá quý Phú Nhuận.

Dưới sự lãnh đạo của bà Dung, PNJ dần mở rộng mạng lưới ngành nghề, kinh doanh theo chiến lược sản xuất trang sức và nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường.

Từ một doanh nghiệp nhỏ với vốn điều lệ chỉ 7,4 cây vàng, dưới tài lãnh đạo của bà Dung, PNJ giờ đây đã trở thành thương hiệu nổi tiếng, niêm yết trên sàn chứng khoán, có tổng tài sản hoạt động hơn 2.500 tỷ đồng. 

Tuy nhiên, đầu năm 2018, bà Dung đã từ nhiệm chức Tổng Giám đốc PNJ để tập trung vào vai trò Chủ tịch HĐQT. PNJ đã bổ nhiệm ông Lê Trí Thông làm CEO PNJ thay bà Cao Thị Ngọc Dung.

Không bó hẹp trong “làng” vàng bạc, bà Dung còn khẳng định được tên tuổi trên thương trường với nhiều lĩnh vực khác.

Từ năm 2003-2013, bà Dung giữ chức Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Địa ốc Đông Á. Giai đoạn 2005-2011, bà làm Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Năng lượng Đại Việt...

Từng giữ vai trò quan trọng ở Ngân hàng Đông Á

Cái duyên đến với ngành ngân hàng cũng là cái “nợ” cả đời của bà. Câu chuyện liên quan đến chồng bà - ông Trần Phương Bình là cựu Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc DongABank.

Lúc đó, bà Dung cùng chồng là ông Bình là những người gắn kết cùng ngân hàng này từ những ngày sơ khai. Đây cũng là thời điểm PNJ bước vào thời kỳ phát triển mới.

Ngoài mảng hoạt động kinh doanh cốt lõi, PNJ còn lấn sân sang ngân hàng, bất động sản, cầm đồ… Đó là các khoản đầu tư ở Ngân hàng Bank, Công ty CP Địa ốc Đông Á, Công ty CP Bất động sản Sài Gòn M&C, Công ty CP Quê hương Liberty, Dự án Hoàng Minh Giám, Công ty CP Địa ốc Kinh Đô, Công ty CP Năng lượng Đại Việt, Công ty CP Nhiên liệu Sài Gòn (SFC)…

Trong đó, khoản đầu tư lớn nhất là vào DongABank với hơn 395 tỷ đồng, tương đương gần 38,5 triệu cổ phiếu, chiếm tỷ lệ 7,7% vốn. Tại thời điểm năm 1992, PNJ là một trong những cổ đông sáng lập của DongA Bank.

Ngoài 7,7% vốn do PNJ nắm giữ, ông Bình, bà Dung cùng 3 cô con gái là Trần Phương Ngọc Thảo, Trần Phương Ngọc Giao và Trần Phương Ngọc Hà từng sở hữu tổng cộng 9,62% cổ phần tại nhà băng này. Bên cạnh đó, mẹ vợ, anh em vợ của ông Bình cũng nắm giữ tổng cộng hàng triệu cổ phiếu tại DongA Bank.

Từ năm 1992 đến 1997, bà Dung đồng thời làm Chủ tịch HĐQT DongABank và lãnh đạo cao nhất tại PNJ. Đến năm 1997, bà Dung rút lui khỏi các chức vụ tại DongABank, về tập trung công việc tại PNJ.

Thời điểm đó, ông Bình đang giữ chức Tổng Giám đốc DongABank. Ông Bình gắn kết với ngân hàng này từ khi thành lập.

Tới năm 2015, Nhà nước có thông tin chính thức về kết luận thanh tra toàn diện, quyết định kiểm soát đặc biệt DongABank. Kết quả thanh tra cho thấy, từ 2012 trở về trước, DongABank đã có nhiều vi phạm về quản lý tài chính, cấp tín dụng và hoạt động kinh doanh khác làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình hình kinh doanh.

Chiều 20/8/2015, ông Bình đã bị Ngân hàng Nhà nước đình chỉ chức vụ Tổng Giám đốc DongA Bank. Sau đó, ông Bình đã bị khởi tố trong 4 vụ án và nhận án tù chung thân vì những sai phạm trước đó.

Dù lúc đó bà Dung không còn là lãnh đạo tại DongA Bank nhưng PNJ vẫn đang là cổ đông lớn của ngân hàng này nên những sóng gió liên quan đến ông Trần Phương Bình và DongA Bank cũng ảnh hưởng rất lớn đến PNJ. Sau này, PNJ đã phải trích lập dự phòng rất lớn đối với khoản đầu tư vào DongA Bank.

DongA Bank và PNJ vừa có mối quan hệ sở hữu chéo cổ phiếu vừa có mối quan hệ "gia đình" nên thông tin ông Bình bị bắt ảnh hưởng tới thị giá cổ phiếu PNJ khá nhiều.
Không chỉ vậy, năm 2015 cũng đang trong thời kỳ khó khăn của ngành kinh doanh vàng, trang sức. Nhiều đồn đoán cho rằng PNJ khó vượt qua cửa ải này.

Tuy vậy, bà Dung đã vững tâm đưa PNJ vượt qua sóng gió và dư luận.

Tại đại hội đồng cổ đông thường niên 2017 của PNJ, bà Dung đã chia sẻ thẳng thắn những vấn đề liên quan đến Ngân hàng Đông Á.

Bà Dung cho rằng, việc PNJ nhanh chóng vượt qua cú sốc ở Ngân hàng Đông Á chỉ sau 2 tháng kể từ khi Đông Á bị đưa vào diện kiểm soát đặc biệt hồi tháng 8/2015 là bằng chứng cho thấy, nhiều ý kiến thời điểm đó cho rằng PNJ bị lệ thuộc vào nguồn tài chính của Đông Á là không chính xác. PNJ và Đông Á có sự độc lập tuyệt đối và rất nghiêm túc trong vấn đề tài chính.

Bà Dung khẳng định PNJ không hề liên quan đến các vấn đề tại DongA Bank cũng như không phải là “sân sau”.

Từ 14/2/2025, Ngân hàng Đông Á (DongA Bank) đổi tên thành Ngân hàng số Vikki theo quyết định của Ngân hàng Nhà nước.

Động thái này diễn ra sau gần một tháng DongA Bank được chuyển giao bắt buộc về Ngân hàng Phát triển TP HCM (HDBank).