Basel III: Điều kiện cần để ngành ngân hàng hội nhập quốc tế
Hoàng Ngân -
07/08/2023 15:46 (GMT+7)
(VNF) - Sau rất nhiều năm thử nghiệm, cuối cùng, một số ngân hàng Việt Nam đã tự tin khẳng định mình có thể áp dụng bộ chuẩn mực Basel III vào hoạt động kinh doanh và quản trị ngân hàng. Bước tiến lớn này đưa ngân hàng Việt Nam lên tầm vóc mới: đạt được những chuẩn mực lớn nhất mà những ngân hàng lớn nhất thế giới đang áp dụng.
Basel III: Điều kiện cần để ngành ngân hàng hội nhập quốc tế
Lợi ích của Basel III đối với ngân hàng Việt
Từ khoảng 5 năm trước, đầu năm 2019, cụm từ Basel III đã trở nên nóng bỏng trong giới ngân hàng Việt sau khi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) “bấm nút” thông qua kết quả thực hiện kết quả Basel II tại một số ngân hàng thương mại.
Trước thời điểm đó, dù các chuẩn mực của Basel II vẫn khiến các ngân hàng Việt Nam gặp khó nhưng Thông tư số 41 năm 2016 quy định tỷ lệ an toàn vốn theo chuẩn mực Basel II cùng với Thông tư số 13 năm 2018 của NHNN quy định về hệ thống kiểm soát nội bộ đã giúp nhiều ngân hàng dần chinh phục được Basel II.
Thành quả bước đầu trong việc triển khai Basel II đã khích lệ cộng đồng ngân hàng tiếp tục nghiên cứu sâu hơn để thử nghiệm Basel III. Vì sao Basel III lại quan trọng khiến ngân hàng Việt Nam ráo riết thực hiện đến vậy?
Thứ nhất, Basel III ra đời nhằm đảm bảo an toàn cho hệ thống ngân hàng. Quay lại lịch sử có thể thấy, Basel III ra đời năm 2010 trong bối cảnh nền tài chính toàn cầu vừa trải qua cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 – 2009. Đi qua cuộc khủng hoảng cũng là lúc chuẩn mực Basel III với hàng loạt quy định như chiếc phễu lọc các rủi ro, giúp hệ thống ngân hàng không gặp lại biến cố tương tự. Khác với các chuẩn mực Basel I, II ra đời trước đó, Basel III yêu cầu ngân hàng xác định rõ ràng một mức độ an toàn vốn, tính thanh khoản và đòn bẩy.
Thứ hai, Basel III sẽ giúp ngân hàng chống chịu được các biến cố bất thường. Muốn đáp ứng được chuẩn mực Basel III, ngân hàng bắt buộc phải chuẩn bị lượng vốn dồi dào hơn, chấp nhận đệm dự phòng lớn hơn để giảm rủi ro cho hoạt động. Đổi lại, ngân hàng sẽ tăng được khả năng thanh khoản, có đủ đệm vốn dự trữ để chống chịu được các biến động bất thường của thị trường tài chính.
Thứ ba, Basel III là chuẩn mực quốc tế nên đáp ứng được chuẩn mực này, ngân hàng sẽ dễ dàng huy động vốn quốc tế. Do Basel III là một chuẩn mực trong lĩnh vực được nhiều ngân hàng thế giới áp dụng nên một khi ngân hàng đáp ứng được các điều kiện của chuẩn mực này thì ngân hàng sẽ dễ dàng tiếp cận thị trường vốn quốc tế.
Chính bởi tầm quan trọng của Basel III, mặc dù việc áp dụng Basel III là không hề dễ dàng, thậm chí phải hy sinh một phần nguồn vốn để tăng mức độ an toàn nhưng nhiều ngân hàng Việt Nam đã ráo riết thử nghiệm chuẩn mực này từ rất lâu.
Sau 5 năm thử nghiệm, Basel III thực hiện đến đâu?
Như đề cập ở trên, một trong những thách thức lớn đặt ra trong bộ chuẩn mực này là yêu cầu nâng cao nguồn vốn và chất lượng vốn, cùng bộ đệm dự phòng lớn hơn. Điều này lý giải vì sao nhiều ngân hàng của Việt Nam vẫn chưa thể hoàn tất Basel III.
Cho đến hiện tại, mới rất ít ngân hàng công bố hoàn thành các chỉ tiêu trong chuẩn mực Basel III dù việc thử nghiệm triển khai 4 - 5 năm trước. Khoảng năm 2018, khá nhiều ngân hàng như HDBank, OCB, VIB… đã lấy những chỉ tiêu quan trọng trong Basel III để làm kim chỉ nam phấn đấu, thử nghiệm ngay trong giai đoạn tăng tốc Basel II. Bởi thế, cho đến nay, dù Basel II mới về đích được ít lâu thì một số ít ngân hàng đã sớm chinh phục được một phần hoặc toàn bộ các tiêu chí ngặt nghèo của Basel III.
Là một trong những ngân hàng hoàn thành Basel II từ rất sớm, HDBank cũng vừa công bố chính thức chinh phục bộ chuẩn mực Basel III và sẽ áp dụng toàn diện vào quản trị kinh doanh, quản trị ngân hàng.
Thực tế, trước bản công bố chính thức áp dụng Basel III, HDBank cho biết đã nhiều lần bày tỏ quyết tâm ứng dụng sớm Basel III vào hệ thống. Ngoài việc luôn tăng cường chất lượng nguồn vốn, chất lượng tài sản, khả năng sinh lời thì HDBank đặt nhiệm vụ hoàn thiện hệ thống các chính sách, quy trình và đặc biệt là ứng dụng công nghệ để giám sát, dự báo sớm và cảnh báo kịp thời mọi rủi ro.
“Bước đệm” cho Basel III được ngân hàng thực thi những năm qua là duy trì hệ thống kiểm soát với 3 trụ cột là tính hệ số CAR theo Basel; áp dụng đánh giá nội bộ mức đủ vốn – ICAAP và minh bạch thông tin... Đặc biệt, rào cản lớn nhất của Basel III cho các ngân hàng là nâng tỷ trọng vốn cấp I lên mức tối thiểu 6% thì ngân hàng đã chinh phục được rất sớm.
Hiện, HDBank là một trong những ngân hàng được đánh giá là đạt độ an toàn cao trong mọi hoạt động kinh doanh, quản trị với tỷ lệ an toàn vốn CAR đạt 13,4%; tỷ lệ nợ xấu riêng lẻ (theo Thông tư 11/2021/TT-NHNN) của HDBank đạt 0,96%; tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng cho vay trung và dài hạn là 8,4%, thấp hơn mức 34% theo quy định; tỷ lệ dư nợ/huy động là 81,1% so với mức quy định tối đa 85%...
(VNF) - TPBank tiếp tục khẳng định vị thế khi được The Asian Banker (TAB Global) vinh danh là “Ngân hàng Vững mạnh hàng đầu Việt Nam năm 2025”, dựa trên các chỉ số tài chính vượt trội. Đây là thành quả xứng đáng cho những nỗ lực bền bỉ trong chiến lược tài chính an toàn, tăng trưởng hiệu quả và dẫn đầu chuyển đổi số của TPBank.
(VNF) - Các chuyên gia của VDSC nhận định những cải cách toàn diện với thị trường vàng, trong đó có Nghị định 232 sẽ tác động đáng kể lên CASA của các ngân hàng.
(VNF) - Theo các chuyên gia, Việt Nam cần đẩy nhanh lộ trình nâng cấp từ QR chuyển tiền (transfer) sang QR thanh toán (QR Pay), phù hợp với thông lệ quốc tế và yêu cầu quản lý hiện đại.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) vừa ra mắt sản phẩm thẻ doanh nghiệp MB Visa Hi BIZ phiên bản mới trong bối cảnh hoạt động số hóa ngày càng được các doanh nghiệp chú trọng.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Bắc Á triển khai combo ưu đãi toàn diện dành cho chủ thẻ tín dụng BAC A BANK MasterCard khi thanh toán phí bảo hiểm, áp dụng từ ngày 1/11/2025 đến ngày 31/3/2026 trên toàn hệ thống.
(VNF) - Tín dụng hồi phục ở mức cao và dự báo sẽ tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng tốt bởi nhu cầu vốn lớn từ khu vực bán lẻ và doanh nghiệp, từ sự lan toả của đầu tư công, góp phần hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng GDP từ 8% năm 2025. Ngành ngân hàng không ngừng nâng cao năng lực tài chính, củng cố nền tảng vững chắc cho chiến lược tăng trưởng, đáp ứng dòng vốn cho nền kinh tế.
(VNF) - Đại biểu Quốc hội đề nghị, hoạt động kinh doanh bảo hiểm qua ngân hàng phải đặt trong khuôn khổ pháp lý chặt chẽ, có giám sát, chế tài nghiêm minh để bảo vệ người mua bảo hiểm.
(VNF) - Các ngân hàng đang tăng tốc ứng phó để bảo vệ khách hàng. Hệ thống cảnh báo tài khoản gian lận đã giúp ngăn chặn hàng trăm ngàn giao dịch đáng ngờ.
(VNF) - Từ hơn 200 đề xuất, 5 startup từ Việt Nam, Hàn Quốc, Singapore và Indonesia được các công ty trong hệ sinh thái của Tập đoàn tài chính Shinhan lựa chọn để bước vào giai đoạn thử nghiệm thực tế, hướng đến giải quyết các bài toán lớn của ngành ngân hàng.
(VNF) - Thị trường tài chính tiêu dùng đang dần khởi sắc. Các ngân hàng, công ty tài chính đẩy mạnh cho vay tiêu dùng nhằm đáp ứng nhu cầu mua sắm cuối năm.
(VNF) - Theo Thông tư 30/2025, Chứng minh nhân dân (CMND) và Giấy chứng nhận căn cước chính thức không còn được xem là giấy tờ hợp lệ đối với công dân Việt Nam khi thực hiện giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt.
(VNF) - Nhìn lại quý II, nhiều ngân hàng tung gói vay dành cho khách dưới 35 tuổi với lãi suất thấp, khoảng 5-5,5%/năm cố định 3 năm đầu. Tuy nhiên, khoảng hơn một tháng trở lại đây, các ngân hàng đã dừng hẳn chương trình này.
(VNF) - Live Concert 2025 See The Light của ca sĩ Mỹ Tâm chính thức công bố giai đoạn mở bán vé rộng rãi cho công chúng với nhiều ưu đãi vượt trội và phương thức thanh toán đa dạng. Sự kiện đánh dấu bước tiếp theo trong chuỗi đồng hành chiến lược giữa Ngân hàng TMCP Đông Nam Á – SeABank (HoSE: SSB) và nữ ca sĩ, mang đến cho khán giả cơ hội tiếp cận vé một cách dễ dàng, thuận tiện, cùng ưu đãi hấp dẫn dành riêng cho chủ thẻ SeABank.
(VNF) - Việc cổ phiếu SHB được dự báo vào rổ chỉ số cổ phiếu toàn cầu theo bộ chỉ số của FTSE Russell, nếu được chính thức xác nhận trong kỳ rà soát tới, không chỉ mang ý nghĩa “được ghi danh” trên một thước đo chuẩn mực quốc tế.
(VNF) - Theo đại diện VietinBank, ngân hàng này đang hoàn thiện các thủ tục xin cấp phép sản xuất vàng miếng và sẵn sàng tham gia với vai trò thành viên của Sàn vàng quốc gia khi mô hình này được vận hành.
(VNF) - Cuối năm là thời điểm để đánh giá lại kết quả đạt được trong năm và đặt ra mục tiêu tài chính cho năm mới. Xu hướng mới cho thấy người dùng chuyển từ các kênh đầu tư rủi ro sang các giải pháp tích lũy an toàn, trong đó gửi tiết kiệm ngân hàng trở lại như một trong những lựa chọn dẫn đầu.
(VNF) - Vietcombank, VietinBank và BIDV đều đồng loạt điều chỉnh tăng lãi suất thẻ tín dụng trong bối cảnh thị trường tiêu dùng đang bước vào giai đoạn nhu cầu mua sắm tăng cao nhất năm.
(VNF) - Hàng nghìn nhân viên ngân hàng mất việc trong khi nhiều ngân hàng lại tuyển thêm nhân sự. Điều này phản ánh xu hướng tái cấu trúc mạnh mẽ trong ngành.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank, HoSE: SSB) tiếp tục khẳng định vị thế tiên phong với mô hình SeAPremium Lounge - không gian giao dịch và tư vấn đặc quyền dành riêng cho khách hàng ưu tiên.
(VNF) - TPBank tiếp tục khẳng định vị thế khi được The Asian Banker (TAB Global) vinh danh là “Ngân hàng Vững mạnh hàng đầu Việt Nam năm 2025”, dựa trên các chỉ số tài chính vượt trội. Đây là thành quả xứng đáng cho những nỗ lực bền bỉ trong chiến lược tài chính an toàn, tăng trưởng hiệu quả và dẫn đầu chuyển đổi số của TPBank.
(VNF) - Mới đây, Hà Nội đã thông qua nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án cải tạo, chỉnh trang và tái thiết công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch.