Chi phí bình quân là gì?

Chi phí bình quân (average total cost) là chi phí tính trên mỗi đơn vị sản lượng, trong đó bao gồm tất cả các chi phí đầu vào của sản xuất. Tổng chi phí bình quân (ATC) được tính bằng công thức:

Trong đó Q là sản lượng và TC là tổng chi phí của tất cả các loại đầu vào được sử dụng để sản xuất ra sản lượng. Chúng ta cũng có thể tính tổng chi phí bình quân bằng cách lấy chi phí cố định bình quân (AFC) cộng với chi phí biến đổi bình quân (AVC):

ATC = AFC + AVC

Trong ngắn hạn, đường tổng chi phí bình quân (đường ATC) có dạng như trong hình. Dạng chữ U có nguyên nhân ở sự giảm dần của chi phí cố định bình quân (đường AFC) khi sản lượng tăng và vì ban đầu mức giảm của nó lớn hơn mức tăng chi phí biến đổi bình quân (đường AVC)

Chi phí cố định bình quân giảm vì tổng chi phí cố định được phân bổ cho mức sản lượng ngày càng lớn hơn. Chi phí biến đổi bình quân tăng do tác động của quy luật lợi suất giảm dần. Khi sản lượng đạt đến một quy mô nhất định, mức tăng của chi phí biến đổi bình quân lớn hơn mức giảm chi phí cố định bình quân và tổng chi phí bình quân bắt đầu tăng lên. Trong dài hạn, hình dạng của đường tổng chi phí bình quân còn chịu tác động của kinh tế quy mô.

(Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)

Nói chung, tổng chi phí bình quân giảm khi sản xuất thêm với số lượng đầu ra tương đối nhỏ, sau đó sẽ tăng với số lượng đầu ra tương đối lớn. Mẫu này được minh họa bằng đường cong tổng chi phí bình quân hình chữ U.

Tổng chi phí bình quân khi được kết hợp với giá, xác định lợi nhuận hoặc lỗ trên mỗi đơn vị mà một công ty tối đa hóa lợi nhuận nhận được từ sản xuất ngắn hạn. Nếu giá cao hơn chi phí bình quân thì công ty sẽ nhận được lợi nhuận trên mỗi đơn vị. Nếu giá thấp hơn chi phí bình quân, công ty phải chịu lỗ  trên mỗi đơn vị. Nếu giá bằng tổng chi phí bình quân, thì công ty chỉ hòa vốn, không nhận được lợi nhuận cũng không phát sinh một khoản lỗ trên mỗi đơn vị.