Chuyển đổi xanh: 'Vấn đề sống còn, cơm áo, gạo tiền của DN xuất khẩu'
Kỳ Thư -
23/02/2024 00:48 (GMT+7)
(VNF) - Theo Tiến sỹ Võ Trí Thành, chuyển đổi xanh không chỉ còn là chuyện của những cam kết chính trị ở tầm chiến lược quốc gia mà đang trở thành đòi hỏi của thị trường, được dẫn dắt bởi thị trường, đồng thời là vấn đề sống còn, là "cơm áo, gạo tiền" của doanh nghiệp xuất khẩu.
TS. Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh.
Theo số liệu từ Bộ Công Thương, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa tháng 1/2024 ước đạt 64,22 tỷ USD, tăng 37,7% so với cùng kỳ năm trước, trong đó xuất khẩu tăng 42%; nhập khẩu tăng 33,3%; xuất siêu ước đạt 2,92 tỷ USD. Đây là mức tăng kim ngạch xuất khẩu cao nhất từ tháng 4/2022.
Đáng chú ý, xuất khẩu hàng hóa tới các thị trường xuất khẩu lớn đều phục hồi tốt trong tháng đầu năm 2024. Theo đó, Mỹ tiếp tục là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch ước đạt 9,6 tỷ USD, tăng tới 55,8% so với cùng kỳ năm 2023. Ngoài ra, kim ngạch xuất khẩu tới các thị trường chính khác cũng tăng mạnh như: Trung Quốc tăng 57,8%, đạt 6,1 tỷ USD; EU tăng 17,9%, đạt 3,9 tỷ USD; ASEAN tăng 38,5%, đạt 3,04 tỷ USD…
Đồng thời, Cục Xuất nhập khẩu cũng dự kiến là tổng kim ngạch xuất khẩu 2024 tăng trên 6% so với năm 2023.
Nhiều kỳ vọng trong năm 2024
TS. Võ Trí Thành - Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh nhận định, có thể dùng từ "hy vọng" cho hoạt động xuất, nhập khẩu năm 2024.
Đầu tiên, xuất khẩu phụ thuộc chủ yếu vào nhu cầu của thị trường, bối cảnh thế giới thực tế còn nhiều trắc trở nhưng vẫn có những điểm sáng để kỳ vọng. Cụ thể, nhu cầu của thị trường được thể hiện qua con số tăng trưởng kinh tế. Theo dự báo của các tổ chức quốc tế, tình hình kinh tế thế giới, trong đó có các đối tác lớn của Việt Nam sẽ có những thay đổi so với năm 2023 nhưng nhìn chung là quá trình hồi phục còn nhiều trắc trở và mức tăng trưởng trung bình vẫn còn thấp hơn mức trung bình của chục năm trở lại đây.
Còn theo dự báo của IMF (Quỹ tiền tệ Quốc tế) dự báo tăng trưởng kinh tế thế giới năm 2024 là 3,1% - nhỉnh hơn một chút so với 2023. Điều này mang lại hy vọng nhu cầu của thế giới sẽ phục hồi ít nhiều.
Cùng với đó, sau thời gian trì trệ, lưu kho của doanh nghiệp giảm và nhu cầu có thể nhúc nhích trở lại. Trong chừng mực nhất định, điều này phản ánh qua Chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) tháng 1/2024 đã tăng lên trên 50 điểm. Đơn đặt hàng của một số ngành như dệt may, da giầy cũng cho thấy dấu hiệu tốt lên, nhiều doanh nghiệp lớn cho biết đã có đơn đặt đến hàng để hết quý I/2024.
Tuy nhiên, ông Thành cũng nhấn mạnh, con số kim ngạch xuất nhập khẩu tháng 1/2024 không có nhiều ý nghĩa khi so với cùng kỳ. Có lẽ phải đợi số liệu tháng 2 hoặc quý I/2024, vì năm 2023 Tết Nguyên đán rơi vào tháng 1, còn năm nay Tết Nguyên đán lại rơi vào tháng 2.
Về con số xuất siêu lớn, TS. Thành cho biết, từ năm 2023 đến tháng 1/2024, xuất siêu là tốt trên góc độ góp phần giúp lành mạnh cán cân thanh toán quốc tế, giảm sức ép lên tỷ giá. Nhưng nếu nhìn sâu vào con số thì lại thấy đáng lo vì nhập khẩu giảm mạnh.
Cụ thể, trong 4 nhóm hàng nhập khẩu thì nhóm hàng tiêu dùng chỉ chiếm 7-8%, sau đó là nhóm nhiêu liệu. Hai nhóm còn lại và lớn nhất là đầu vào sản xuất, hàng trung gian nhưlinh kiện, thiết bị máy móc sụt giảm phản ảnh môi trường kinh doanh chưa tốt, ít đơn hàng. Gắn với đó là năng lực sản xuất và cả năng lực xuất khẩu, đầu tư sẽ suy giảm. Điều này đã được thể hiện phần nào qua con số đầu tư tư nhân năm 2023 chững lại.
“Do vậy, dự báo năm 2024 xuất siêu sẽ không lớn như năm ngoái. Mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu 6% thể hiện sự thận trọng nhưng để đạt được vẫn cần sự nỗ lực rất lớn”, ông Thành cho hay.
Chuyển đổi xanh là vấn đề sống còn
Ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương cho biết, xu hướng phi toàn cầu hoá đang trỗi dậy mạnh mẽ, chính sách bảo hộ xuất hiện trở lại ở nhiều nước dưới các hình thức khác nhau. Các nước phát triển càng ngày càng quan tâm nhiều đến các vấn đề an toàn cho người tiêu dùng, phát triển bền vững, chống biến đổi khí hậu, từ đó dựng lên những tiêu chuẩn và quy định mới với các sản phẩm nhập khẩu.
Do đó, một trong những vấn đề đặt ra cho xuất khẩu ngay từ năm 2024 là chuyển đổi xanh. Đây có thể là vấn đề sống còn của nhiều doanh nghiệp xuất khẩu sang thị trường lớn như Châu Âu.
Cùng quan điểm, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh cho rằng, chuyển đổi xanh không chỉ còn là chuyện của những cam kết chính trị ở tầm chiến lược quốc gia mà đang trở thành đòi hỏi của thị trường, được dẫn dắt bởi thị trường, đồng thời là vấn đề sống còn, là "cơm áo, gạo tiền" của doanh nghiệp xuất khẩu.
“Đã có rất nhiều thị trường đòi hỏi sản phẩm phải xanh, an toàn, nhân văn, chưa nói đến cá tính. Xu hướng này ngày càng gia tăng và trở nên mạnh mẽ bởi sự tăng nhanh của tầng lớp trung lưu và giới trẻ”, ông Thành thông tin.
Theo ông Thành, chuyển đổi xanh với Việt Nam vừa là thách thức nhưng vừa là không gian, cơ hội tạo động lực phát triển mới. Bắt đầu từ năm nay và đặc biệt 1-2 năm tới, các nước phát triển bắt đầu thực hiện áp dụng các quy tắc mới này và chúng ta buộc phải chuẩn bị để đáp ứng.
Nền tảng chính là ESG - một bộ chỉ số trong những thước đo về sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Đi cùng với việc đáp ứng bộ chỉ số ESG là yêu cầu về đo lường, báo cáo phát thải, tham gia thị trường mua - bán carbon... Điều này cũng đòi hỏi chuẩn bị tầm nhìn chính sách tương ứng với các tiêu chuẩn mới.
Tuy đã có những cam kết về chính trị, chiến lược, song thực tế còn tiền triển khá chậm. Do vậy, chuyên gia kiến nghị, cần đẩy nhanh hoàn thiện các khung khổ pháp lý liên quan tới tiêu chí xanh, kinh tế tuần hoàn, tài chính xanh... gắn với nỗ lực đáp ứng tiêu chí của các nước là thị trường xuất khẩu chính.
(VNF) – Quả bóng lưu niệm đặc biệt của trận bóng đá tranh siêu cúp Việt Nam 2025 sẽ được chào bán để ủng hộ chương trình xây nhà tình thương của VietnamFinance Foundation.
(VNF) - TP. HCM tổ chức Diễn đàn Kinh tế mùa thu năm 2025 từ 24- 30/11, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Thủ tướng Phạm Minh Chính. Diễn đàn dự kiến có sự hiện diện và tham gia của nhiều tập đoàn công nghệ, logistics, năng lượng, tài chính, đô thị thông minh cũng như các tổ chức học thuật, nghiên cứu hàng đầu Việt Nam và thế giới.
(VNF) - FTSE Russell mới đây liệt kê 28 cổ phiếu Việt Nam đáp ứng đủ tiêu chí để vào rổ FTSE Global All Cap Index sau khi thị trường chứng khoán được nâng hạng.
(VNF) - Thủ tướng yêu cầu Bộ Công an chỉ đạo điều tra, xử lý các trường hợp môi giới trái phép, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, thao túng hồ sơ mua nhà ở xã hội.
(VNF) - Hải Phòng vừa ban hành quyết định giao 20ha đất cho Công ty Cổ phần Hạ tầng Bảo Tín để thực hiện Dự án đấu giá quyền sử dụng đất thu hồi tại khu Vụng Xéc.
(VNF) - Đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân cho rằng dự thảo Luật Thi hành án dân sự (sửa đổi) cần cập nhật phương thức thi hành đối với tài sản điện tử và công nghệ số, nhất là trong các vụ án dân sự có yếu tố công nghệ cao.
(VNF) - Nhấn mạnh việc xét duyệt đối tượng mua NƠXH phải công khai, minh bạch, Thủ tướng yêu cầu Bộ Công an vào cuộc xử lý ngay các đối tượng vi phạm pháp luật.
(VNF) - Sáng 11/11/2025, tại trụ sở Tỉnh ủy Nghệ An, Bộ Chính trị chính thức công bố quyết định điều động và chỉ định ông Nguyễn Khắc Thận, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Hưng Yên, tham gia Ban Chấp hành, Ban Thường vụ và giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An khóa XX, nhiệm kỳ 2025-2030.
(VNF) - Ông Nguyễn Khắc Thận, Chủ tịch UBND tỉnh Hưng Yên, được Bộ Chính trị điều động, chỉ định tham gia Ban Chấp hành, Ban Thường vụ, giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An khóa XX, nhiệm kỳ 2025-2030.
(VNF) - Bộ Tài chính đề nghị các ngân hàng cung cấp thông tin với cơ quan thuế liên quan đến giao dịch của hộ, cá nhân kinh doanh nhằm xác minh doanh thu, đối chiếu dòng tiền, chống thất thu thuế trong giai đoạn chuyển đổi mô hình quản lý thuế.
(VNF) - Chính phủ quy định tăng mức lương tối thiểu vùng thêm 250.000-350.000 đồng mỗi tháng, tương ứng bình quân 7,2%, áp dụng từ ngày 1/1/2026 cho người lao động làm việc theo hợp đồng.
(VNF) - HĐND tỉnh Đồng Nai đã thông qua Nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư dự án Hương lộ 2 (từ trung tâm tỉnh Đồng Nai đến cao tốc TP. HCM - Long Thành - Dầu Giây) theo hình thức đối tác công tư (PPP).
(VNF) - Ông Nguyễn Đức Trung, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An, được Bộ Chính trị điều động giữ chức Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội nhiệm kỳ 2025-2030, được giới thiệu để HĐND TP. Hà Nội bầu giữ chức Chủ tịch UBND Thành phố.
(VNF) - Hãng kiểm toán AMA, hội viên thuộc Hiệp hội Tư vấn Tài chính Việt Nam (VFCA), phối hợp cùng Học viện đào tạo ATC Academy tổ chức hội thảo trực tuyến với chủ đề “Thông tư 99/2025: Chế độ kế toán mới – Những thay đổi trọng yếu” vào sáng 22/11/2025.
(VNF) - Nhận định về tăng trưởng của Việt Nam trong năm 2025, Ngân hàng OUB khẳng định để đạt được mục tiêu tăng trưởng chính thức 8,3 - 8,5%, quý IV/2025 sẽ cần đạt mức tăng trưởng rất cao, từ 9,7 - 10,5%.
(VNF) - Tổng công ty Điện lực miền Trung (EVNCPC) đã khôi phục cấp điện cho gần 1,4 triệu khách hàng, đạt hơn 84% tổng số khách hàng bị ảnh hưởng bởi bão Kalmaegi.
(VNF) - MWG vừa thông báo sẽ mua lại 10 triệu cổ phiếu quỹ trong giai đoạn 19/11–18/12/2025. Động thái này đi kèm với kế hoạch tái cấu trúc các công ty con, nhằm chuyên biệt hóa hoạt động kinh doanh dược phẩm và sản phẩm mẹ & bé, hướng tới tăng trưởng độc lập và bền vững.
(VNF) - VDSC đã chỉ ra 3 mảng tài chính mới mà Việt Nam có thể tập trung phát triển và tạo ra bản sắc khác biệt, trên hành trình xây dựng trung tâm tài chính quốc tế.
(VNF) - Sáng 10/11, sau khi tiến hành quy trình nhân sự, Quốc hội thống nhất biểu quyết thông qua Nghị quyết bầu Phó Chủ tịch Quốc hội khóa XV đối với ông Đỗ Văn Chiến, Ủy viên Bộ Chính trị khóa XIII.
(VNF) - Quý III/2025, nhiều doanh nghiệp bất động sản báo lãi lớn, tăng trưởng bằng lần so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng có lãi lớn từ hoạt động kinh doanh cốt lõi, một số đã phải dựa vào việc “bán con”, thậm chí chỉ để thoát lỗ.
(VNF) – Quả bóng lưu niệm đặc biệt của trận bóng đá tranh siêu cúp Việt Nam 2025 sẽ được chào bán để ủng hộ chương trình xây nhà tình thương của VietnamFinance Foundation.
(VNF) - Đà Nẵng đã quy hoạch và bố trí quỹ đất để hình thành một số khu vực phục vụ phát triển Trung tâm tài chính quốc tế, đảm bảo yêu cầu về vị trí trung tâm, thuận lợi kết nối sân bay quốc tế Đà Nẵng.