Có nên giao địa phương làm hạ tầng đường sắt quốc gia?

Kỳ Nam - 01/06/2022 08:02 (GMT+7)

Việc giao địa phương đầu tư dự án hạ tầng đường sắt quốc gia nhằm huy động thêm nguồn lực nhưng điều quan trọng là phương án phải khả thi.

VNF
Có nên giao địa phương làm hạ tầng đường sắt quốc gia?

Vốn đầu tư ngân sách mới đạt 5,8% nhu cầu

UBND tỉnh Đồng Nai vừa báo cáo Thủ tướng Chính phủ xin được giao làm cơ quan Nhà nước có thẩm quyền triển khai thực hiện dự án đường sắt nhẹ Thủ Thiêm - Long Thành và dự án đường sắt Biên Hòa - Vũng Tàu.

Đây là hai dự án đã được hoạch định trong Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, tiến độ đầu tư trước năm 2030.

Các tuyến này cũng đã được Thủ tướn g đưa vào danh mục quốc gia các dự án kêu gọi đầu tư nước ngoài giai đoạn 2021 - 2025.

Ủng hộ đề xuất này của Đồng Nai, nhưng do các tuyến đường sắt trên đi qua địa phận nhiều tỉnh, Bộ GTVT đã có văn bản đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai thống nhất với các địa phương để báo cáo Thủ tướng xem xét, quyết định.

Trước đó, tại Dự thảo báo cáo tổng kết thực hiện Luật Đường sắt 2017, Cục Đường sắt VN cũng nêu quan điểm cần huy động các nguồn lực đầu tư đường sắt ngoài vốn ngân sách Trung ương.

Cụ thể, ngoài Bộ GTVT đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia, cần thiết xem xét bổ sung thêm chủ thể là UBND cấp tỉnh được quyền thực hiện nhiệm vụ quản lý Nhà nước về đầu tư xây dựng để huy động các nguồn vốn hợp pháp tham gia hỗ trợ đầu tư.

Cục Đường sắt VN cho hay, theo Quy hoạch mạng lưới đường sắt giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 thì nhu cầu vốn cho phát triển kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia đến năm 2030 cần khoảng 240.000 tỷ đồng.

Nhưng thực tế hiện nay, ngân sách Nhà nước bố trí giai đoạn 2021 - 2025 là 14.025 tỷ đồng (chiếm tỷ lệ 5,8% so với nhu cầu).

Do đó để hoàn thành quy hoạch theo lộ trình, ngoài việc huy động nguồn lực ngoài ngân sách theo Đề án “Huy động vốn xã hội hóa để đầu tư kết cấu hạ tầng đường sắt” đã được Bộ GTVT phê duyệt, cần huy động các nguồn lực hợp pháp khác, trong đó có xét đến huy động nguồn lực từ các địa phương có nhu cầu phát triển đường sắt.

Tuy nhiên, việc phân cấp địa phương đầu tư chỉ nên áp dụng đối với đường sắt kết nối đường sắt đô thị, đường sắt chuyên dùng, đường sắt nối các cảng biển lớn, cảng cạn, cảng thủy nội địa, khu kinh tế, khu du lịch... với mạng lưới đường sắt quốc gia và đầu tư đường sắt kết nối nội vùng.

Quan trọng là dự án phải khả thi

Trao đổi với Báo Giao thông về đề xuất mới nhất của Đồng Nai, Cục trưởng Cục Đường sắt VN Vũ Quang Khôi cho biết, dù ai là chủ thể đầu tư thì cũng phải được sự đồng ý của Bộ GTVT và Bộ GTVT phải báo cáo Thủ tướng.

Vì theo luật, Bộ GTVT là chủ thể đầu tư kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia, là cơ quan quản lý Nhà nước về tiêu chuẩn, quy chuẩn.

“Việc kêu gọi đầu tư đối với tuyến đường sắt quốc gia qua địa bàn nhiều tỉnh, nếu để địa phương làm cơ quan thực hiện chức năng đầu tư, chúng tôi hoàn toàn ủng hộ vì sẽ tăng thêm khả năng kêu gọi nguồn vốn ngoài ngân sách. Tuy nhiên, như trên đã nói, phải báo cáo Thủ tướng xem xét quyết định”, ông Khôi nói.

Cục trưởng Cục Đường sắt nêu quan điểm: “Quan trọng là địa phương phải có kế hoạch thực hiện dự án khả thi thì cấp thẩm quyền mới đồng ý, vì còn phải xem cách thức tổ chức thế nào, huy động nguồn vốn ra sao...”.

Giao địa phương phải căn cứ nhiều yếu tố

Theo GS.TSKH Bùi Xuân Phong, Chủ tịch Hội Kinh tế và vận tải đường sắt Việt Nam, để đầu tư thì trước tiên tuyến đường sắt phải được nêu trong Quy hoạch Mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Hơn nữa, đường sắt là ngành đặc thù nên khi triển khai đầu tư phải có cơ quan chuyên ngành tham gia. Còn khi phê duyệt đầu tư, có thể giao vai trò chủ đầu tư cho một chủ thể khác ngoài Bộ GTVT, miễn là họ có đủ năng lực, trong đó các tỉnh/thành.

Tuy nhiên, theo GS. Phong, việc đầu tư đường sắt đòi hỏi vốn rất lớn vì phải đầu tư đồng bộ từ nền đường, kiến trúc tầng trên như ray, tà vẹt... đến nhà ga, thông tin tín hiệu và phương tiện đầu máy, toa xe.

Ngoài ra còn rất nhiều các yếu tố kĩ thuật khác cần năng lực, kinh nghiệm chuyên ngành. Trong khi hoàn vốn khó khăn, mất nhiều thời gian nên sức hấp dẫn của dự án đường sắt khi kêu gọi vốn đầu tư rất kém.

Do đó, địa phương phải trình được phương án cụ thể, khả thi như phương án kêu gọi vốn, kế hoạch triển khai... và phải có sự tham gia của cơ quan chuyên ngành đường sắt. Trên cơ sở đó mới xem xét giao cho địa phương hay không.

Đối với các tuyến đường sắt nhánh, GS. Phong cho rằng, nếu đường sắt trong cảng hay trong khu công nghiệp, chế xuất thì nên để doanh nghiệp tự đầu tư, căn cứ vào nhu cầu vận tải, sản xuất kinh doanh.

Còn đường sắt kết nối từ cảng, khu công nghiệp trên địa bàn địa phương với ga đường sắt quốc gia có thể giao cho địa phương đầu tư căn cứ nhu cầu phát triển kinh tế địa phương.

UBND TP.HCM vừa có văn bản phản hồi đề xuất của UBND tỉnh Đồng Nai về việc giao địa phương này làm cơ quan có thẩm quyền triển khai dự án đường sắt nhẹ Thủ Thiêm - Long Thành.

Theo UBND TP.HCM, đường sắt nhẹ Thủ Thiêm - Long Thành nằm trong nhóm 9 tuyến đường sắt quy hoạch mới thuộc mạng lưới đường sắt quốc gia đến năm 2030. Luật Đường sắt 2017 hiện không quy định việc UBND cấp tỉnh tổ chức đầu tư các tuyến đường sắt thuộc mạng lưới đường sắt quốc gia.

Theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ về danh mục quốc gia các dự án kêu gọi đầu tư nước ngoài giai đoạn 2021 - 2025, đầu mối liên hệ đối với dự án đường sắt nhẹ nêu trên là Vụ Đối tác công tư (Bộ GTVT).

Về thực hiện dự án theo hình thức đối tác công tư (PPP), Nghị định 35 của Chính phủ hướng dẫn, đối với dự án đi qua hai tỉnh trở lên, các địa phương có dự án báo cáo HĐND cấp tỉnh xem xét, đồng thuận về việc đề xuất thực hiện dự án. Căn cứ văn bản đồng thuận của HĐND cấp tỉnh, UBND cấp tỉnh thống nhất với bộ chuyên ngành về việc giao một địa phương làm cơ quan có thẩm quyền.

Do vậy, theo UBND TP.HCM, tỉnh Đồng Nai cần phối hợp chặt chẽ với Bộ GTVT đề xuất cấp thẩm quyền quyết định giao cơ quan có thẩm quyền thực hiện dự án đường sắt nhẹ đảm bảo đúng thẩm quyền, phù hợp với quy định về đầu tư PPP, quy định về đường sắt và chủ trương chung của Chính phủ.

Trường hợp đảm bảo đầy đủ các điều kiện theo quy định, UBND TP.HCM thống nhất đề xuất UBND tỉnh Đồng Nai là cơ quan có thẩm quyền thực hiện dự án theo phương thức đối tác công tư PPP.

Theo Giao Thông
Ý kiến (0)
Cùng chuyên mục
Nhận diện Lý Hải Production: DN sản xuất series phim 'Lật mặt' giúp Lý Hải thành đạo diễn nghìn tỷ

Nhận diện Lý Hải Production: DN sản xuất series phim 'Lật mặt' giúp Lý Hải thành đạo diễn nghìn tỷ

(VNF) - Mới đây, Lý Hải dtrở thành đạo diễn Việt Nam tiếp theo có doanh thu 1.000 tỷ đồng. Đứng sau sự thành công này chính là Công ty TNHH Lý Hải Production - nhà sản xuất series phim 'Lật mặt'.

Đơn hàng mới tăng mạnh, DN kỳ vọng chu kỳ tăng trưởng mới

Đơn hàng mới tăng mạnh, DN kỳ vọng chu kỳ tăng trưởng mới

(VNF) - Theo Báo cáo Chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) của S&P Global, ngành sản xuất Việt Nam tăng trưởng trở lại trong tháng 4/2024, nhờ số lượng đơn đặt hàng mới tăng mạnh giúp sản lượng tăng trở lại.

Đề xuất quy định về áp dụng lãi suất đối với tiền gửi bằng đồng Việt Nam

Đề xuất quy định về áp dụng lãi suất đối với tiền gửi bằng đồng Việt Nam

(VNF) - Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đang dự thảo Thông tư quy định về việc áp dụng lãi suất đối với tiền gửi bằng đồng Việt Nam của tổ chức, cá nhân tại tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

Hết tâm lý chờ đáy, nhà đầu tư sẵn sàng chi tiền mua bất động sản?

Hết tâm lý chờ đáy, nhà đầu tư sẵn sàng chi tiền mua bất động sản?

Nhà đầu tư đã thể hiện tâm lý tích cực hơn, nhưng giá bất động sản và mức lãi suất cho vay mua nhà thả nổi sau thời gian ưu đãi vẫn còn những

Bitcoin và ETF 'lên ngôi', sàn giao dịch hàng đầu nước Mỹ thu lợi nhuận trên 1 tỷ USD

Bitcoin và ETF 'lên ngôi', sàn giao dịch hàng đầu nước Mỹ thu lợi nhuận trên 1 tỷ USD

(VNF) - Sàn giao dịch tiền điện tử Coinbase Global đã công bố lợi nhuận hơn 1 tỷ USD trong quý I, khi sự phấn khích xung quanh việc cấp phép ETF Bitcoin đã kích thích lượng giao dịch tiền điện tử tăng mạnh trong 3 tháng đầu năm.

IMF: Kinh tế Nga giảm xuống đáy trong nhiệm kỳ tổng thống thứ 5 của ông Puin

IMF: Kinh tế Nga giảm xuống đáy trong nhiệm kỳ tổng thống thứ 5 của ông Puin

(VNF) - Ước tính mới nhất từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cho thấy tỷ trọng của nền kinh tế Nga trong tổng sản phẩm quốc nội (GDP) toàn cầu sẽ giảm trong nhiệm kỳ thứ 5 của Tổng thống Vladimir Putin và xuống mức thấp nhất kể từ khi Liên Xô tan rã.

Đón đọc Đặc san 'Toàn cảnh Tài chính số 2024' của Tạp chí Đầu tư Tài chính

Đón đọc Đặc san 'Toàn cảnh Tài chính số 2024' của Tạp chí Đầu tư Tài chính

(VNF) - Với chuyên đề đặc biệt mang tên “Bàn tròn AI”, Đặc san Toàn cảnh Tài chính số 2024 không chỉ kỳ vọng giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về cách mà AI đang làm thay đổi ngành tài chính - ngân hàng mà rộng hơn là gợi mở cách tiếp cận, cách tư duy, cách hành động mới trong một thế giới mà AI thâm nhập ngày càng sâu vào đời sống con người.

'Mở đường' chấm điểm tín dụng

'Mở đường' chấm điểm tín dụng

(VNF) - Theo TS Châu Đình Linh, Giảng viên Trường Đại học Ngân hàng TP. HCM, hoạt động chấm điểm tín dụng sẽ giúp giảm thiểu rủi ro vỡ nợ và hướng đến an toàn tín dụng.

Địa ốc Mai Viên: DN chỉ có 5 lao động, lãi đột biến gấp 14 lần

Địa ốc Mai Viên: DN chỉ có 5 lao động, lãi đột biến gấp 14 lần

(VNF) - Mặc dù tổng số lao động theo đăng ký chỉ là 5 người, nhưng Công ty cổ phần Đầu tư địa ốc Mai Viên (MVJ) lại trình diễn một màn kinh doanh ngoạn mục, đặc biệt là trong bối cảnh năm 2023 thị trường bất động sản gặp rất nhiều khó khăn.

Thủ tướng yêu cầu: Thanh tra ngay các DN vàng, công an vào cuộc xử lý sở hữu chéo ngân hàng

Thủ tướng yêu cầu: Thanh tra ngay các DN vàng, công an vào cuộc xử lý sở hữu chéo ngân hàng

(VNF) - Thủ tướng yêu cầu thực hiện ngay công tác thanh tra, kiểm tra đối với thị trường vàng, hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh vàng; tiếp tục tiết giảm chi phí, phấn đấu giảm mặt bằng lãi suất cho vay ở mức hợp lý.

Toàn cảnh tuyến cao tốc nghìn tỷ được ví là 'đường tránh' quốc lộ

Toàn cảnh tuyến cao tốc nghìn tỷ được ví là 'đường tránh' quốc lộ

(VNF) - Nằm trên trục cao tốc Bắc - Nam phía đông, tuyến cao tốc Cam Lộ - Hòa Liên có chiều dài 163km, trong đó, đoạn Cam Lộ - La Sơn dài khoảng 98,3km và đoạn La Sơn - Hoà Liên dài khoảng 64,9km.