‘Cơn gió lạnh’ địa chính trị làm 'nguội' dòng vốn Nhật Bản vào Trung Quốc
(VNF) - Các công ty Nhật Bản ngày càng tỏ ra kém hào hứng với việc kinh doanh tại Trung Quốc, một sự thay đổi rõ rệt sau nhiều năm là nhà đầu tư đơn lẻ lớn nhất vào nền kinh tế của nước láng giềng.
Loạt yếu tố bất lợi
Trong thời đại được định hình bởi những rủi ro địa chính trị và lo ngại về sự tăng trưởng chậm lại của Trung Quốc, bài toán kinh tế không còn hợp lý đối với những công ty như Nippon Steel, công ty đã tuyên bố vào tháng 7 rằng họ sẽ rút khỏi liên doanh tại Trung Quốc.
Mitsubishi Motors cũng đã đình chỉ hoạt động vô thời hạn tại Trung Quốc vào năm ngoái, một hệ quả của doanh số bán ô tô sụt giảm và sự chuyển dịch nhanh chóng sang xe điện của Trung Quốc.

Gần một nửa số công ty Nhật Bản tại Trung Quốc tham gia một cuộc khảo sát gần đây cho biết họ sẽ không chi tiêu nhiều hơn hoặc sẽ cắt giảm đầu tư trong năm nay. Các công ty cho hay tiền lương tăng, giá cả giảm và những mâu thuẫn địa chính trị là những vấn đề lớn nhất mà họ phải đối mặt.
"Thời kỳ đỉnh cao hợp tác kinh tế của Nhật Bản với Trung Quốc đã qua", ông Robert Ward, thuộc Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế ở London, nhận định.
Theo ông Ward, các rào cản bao gồm từ cuộc cạnh tranh công nghệ giữa Mỹ và Trung Quốc cho đến căng thẳng gia tăng ở eo biển Đài Loan, trong đó "địa chính trị là một yếu tố quan trọng".
Sự rạn nứt này đe dọa mối quan hệ kinh tế đã có từ hơn 4 thập kỷ trước, khi Nhật Bản bắt đầu mở rộng hàng nghìn tỷ yên viện trợ phát triển cho Trung Quốc thông qua các khoản vay lãi suất thấp.
Thương mại và mậu dịch là trụ cột của mối quan hệ vốn gây nhiều tranh cãi giữa hai "gã khổng lồ" châu Á, được tóm tắt trong giới học thuật bằng câu cửa miệng “kinh doanh nóng, chính trị lạnh”.
Lần này, "sức gió lạnh" của địa chính trị dường như khó có thể ngăn chặn.
Đầu tư FDI mới của Nhật Bản vào Trung Quốc trong quý đầu tiên của năm nay giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 2016. Đây là sự thay đổi lớn đối với các công ty Nhật Bản đã tích lũy được lượng FDI gần 130 tỷ USD tại Trung Quốc cho đến cuối năm ngoái.
Trước đó, ngay cả trong giai đoạn 2010-2012, khi tranh chấp lãnh thổ giữa hai bên trở nên căng thẳng và Bắc Kinh tạm thời chặn các lô hàng đất hiếm đến Nhật Bản, các công ty vẫn tăng lượng đầu tư trung bình 13% mỗi năm.
Theo một quan chức tại Tokyo phụ trách chính sách Trung Quốc, Trung Quốc dường như lo ngại về sự suy giảm này và đang cố gắng thu hút các doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư nhiều hơn.
Bối cảnh chính trị cũng kém lành mạnh hơn nhiều. Tháng trước, Nhật Bản lần đầu cáo buộc máy bay quân sự Trung Quốc xâm phạm không phận. Sự việc diễn ra sau khi chiến hạm Suzutsuki của Nhật Bản hồi tháng 7 đã di chuyển trong lãnh hải Trung Quốc trong 20 phút mà không báo trước, khiến Bắc Kinh lên tiếng phản đối.
Bên cạnh đó, việc bắt giữ một nhân viên của hãng dược phẩm Nhật Bản vào đầu năm ngoái cũng làm dấy lên sự lo ngại của công chúng về sự an toàn của công dân Nhật Bản tại Trung Quốc. Người đàn ông này đã bị truy tố vì tội gián điệp vào đầu tháng này.
Các công ty Nhật Bản cũng đang bị cuốn vào những căng thẳng địa chính trị rộng lớn hơn, khi Mỹ gây sức ép buộc Tokyo thắt chặt các hạn chế xuất khẩu đối với hàng công nghệ cao trong lĩnh vực bán dẫn, và Trung Quốc được cho là sẽ đe dọa trả đũa nếu điều đó xảy ra.
Đối với Nippon Steel, một trong những nhà đầu tư Nhật Bản đầu tiên vào Trung Quốc, doanh nghiệp địa phương đã trở thành rào cản cho nỗ lực mua lại US Steel, khi các chính trị gia ở Mỹ coi đây là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia.
Trong một lá thư của Mỹ gửi cho Nippon Steel và US Steel, nội dung thư trích dẫn tình trạng dư thừa thép giá rẻ của Trung Quốc trên toàn cầu và cho biết dưới sự quản lý của Nippon, US Steel sẽ ít có kả năng áp dụng thuế quan đối với các nhà nhập khẩu thép nước ngoài.
Dịch chuyển dòng vốn đầu tư
Khi trọng tâm của các công ty Nhật Bản chuyển sang các nơi khác ở châu Á và xa hơn nữa, những khó khăn của nền kinh tế Trung Quốc cũng đang là trở ngại lớn. Trong số 1.760 công ty được Phòng Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản tại Trung Quốc khảo sát, 60% đánh giá rằng nền kinh tế hiện nay tệ hơn năm ngoái.
Tầm quan trọng của Trung Quốc đối với các nhà xuất khẩu Nhật Bản không còn giống như những năm trước, vì các công ty phải thích ứng với thuế quan của Mỹ và những thay đổi khác, bao gồm cả các ưu đãi từ Tokyo để chuyển nhà máy khỏi Trung Quốc.

Trung Quốc chiếm chưa đến 18% lượng hàng xuất khẩu của Nhật Bản vào năm ngoái, mức thấp nhất kể từ năm 2015, với giá trị giảm gần 7% so với mức tăng trưởng hai chữ số sang Mỹ và Liên minh châu Âu (EU). Kết quả là, Mỹ đã vượt qua Trung Quốc để trở thành thị trường xuất khẩu lớn nhất của Nhật Bản lần đầu tiên sau 4 năm.
Komatsu là một ví dụ điển hình. Nhà sản xuất máy đào và thiết bị hạng nặng này đang suy giảm doanh số ở Trung Quốc khi nền kinh tế chậm lại, ngành xây dựng suy thoái và cạnh tranh gay gắt hơn.
Trong khi doanh thu của Komatsu tại Trung Quốc đối với thiết bị xây dựng và khai thác đã giảm 57% trong năm tài chính trước so với mức đỉnh điểm vào năm 2019, thì doanh thu này đã tăng gần 46% trên toàn cầu trong cùng kỳ.
Theo Bộ Ngoại giao Nhật Bản, có khoảng 31.000 công ty Nhật Bản tại Trung Quốc vào năm ngoái, tức giảm khoảng 1/10 so với năm 2020. Trong cùng kỳ, khoảng 4.000 công ty đã thành lập văn phòng ở những nơi khác trên thế giới.
Ông Masami Miyashita, tổng giám đốc Hiệp hội Kinh tế Nhật Bản-Trung Quốc tại Bắc Kinh cho biết: "Hiện tại, các công ty đang tái cấu trúc hoạt động kinh doanh của mình để ngăn chặn thua lỗ. Đây không phải là thời điểm đầu tư".
Theo ông Kazuto Suzuki, giáo sư kinh tế chính trị toàn cầu tại Đại học Tokyo, các công ty Trung Quốc đã trở nên cạnh tranh hơn và cuộc đối đầu địa chính trị giữa Mỹ và Trung Quốc đang khiến các công ty Nhật Bản e ngại đầu tư vào một số lĩnh vực, chẳng hạn như chất bán dẫn và công nghệ mới nổi.
Ông cho biết: "Các công ty Nhật Bản không thấy nền kinh tế Trung Quốc phục hồi ngay lập tức, vì vậy việc tăng cường đầu tư là không hợp lý".
Giảm phát đeo bám Trung Quốc, tiếp tục bước vào vòng xoáy mới
- Người Mỹ mất 5,6 tỷ USD do lừa đảo đầu tư tiền điện tử 10/09/2024 10:40
- Trung Quốc tài trợ thêm 51 tỷ USD cho châu Phi, hứa hẹn 1 triệu việc làm 05/09/2024 03:15
- ‘Bóc trần’ ngành công nghiệp lừa đảo 2 tỷ USD do người Trung Quốc cầm đầu 10/09/2024 12:30
Báo cáo tài chính của Nvidia đã 'cứu rỗi' thị trường chứng khoán như thế nào?
(VNF) - Kết quả kinh doanh quý III của Nvidia vượt xa dự kiến, qua đó trấn an nhà đầu tư về lo ngại "bong bóng AI" phát nổ.
TT Trump dọa sa thải Bộ trưởng Tài chính nếu Fed không giảm lãi suất
(VNF) - Tại một diễn đàn đầu tư ở Washington, Tổng thống Mỹ Donald Trump bất ngờ cảnh báo sẽ sa thải Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent nếu Cục Dự trữ Liên bang (Fed) không sớm hạ lãi suất, dù Fed khẳng định các quyết định của họ hoàn toàn độc lập và dựa trên dữ liệu kinh tế.
Giải pháp tự chủ tài chính của các trường đại học hàng đầu
(VNF) - Ngày càng nhiều trường đại học trên thế giới sử dụng các quỹ tài trợ để đầu tư sinh lời, qua đó đa dạng hóa nguồn thu và nâng cao tự chủ tài chính.
Trung Quốc đại phẫu 'khối u ác tính' ngành thương mại điện tử
(VNF) - Với quy định về báo cáo thông tin thuế của doanh nghiệp trên nền tảng Internet mới được thực thi, ngành Thương mại Điện tử (TMĐT) Trung Quốc đang bước vào giai đoạn tái cấu trúc mạnh mẽ.
Chiếc túi của Thủ tướng Nhật Bản Takaichi Sanae tạo hiệu ứng kinh tế bất ngờ
(VNF) - Chiếc túi xách da của Thủ tướng Nhật Bản Takaichi Sanae đang trở thành tâm điểm không chỉ trên phương diện thời trang mà còn cả kinh tế, khi góp phần giúp một nhà sản xuất đồ da nội địa với lịch sử 145 năm bứt phá doanh số trong thời gian ngắn. Đây là trường hợp hiếm hoi một phụ kiện của lãnh đạo quốc gia có thể tạo tác động trực tiếp tới thị trường tiêu dùng và ngành hàng xa xỉ Nhật Bản.
Mỹ xóa bỏ thuế 'tương hỗ' lên 1 tỷ USD hàng nông sản Philippines
(VNF) - Các quan chức tại Philippines ngày 19/11 cho biết hơn 1 tỷ USD sản phẩm nông nghiệp của nước này sẽ không còn phải chịu bất kỳ mức thuế “tương hỗ” nào từ Mỹ, sau khi Tổng thống Donald Trump bãi bỏ thuế đối với nhiều mặt hàng nhằm giảm áp lực chi phí sinh hoạt.
Hàng nghìn dự án tại Mỹ được tài trợ bằng vốn vay Trung Quốc
(VNF) - Theo một nghiên cứu theo dõi hoạt động tín dụng của Trung Quốc, các nước có thu nhập cao đang vay Trung Quốc nhiều hơn là các nước đang phát triển. Đặc biệt, Mỹ là quốc gia nhận được nhiều khoản vay nhất từ Trung Quốc trên toàn cầu.
Lo vỡ ‘bong bóng’ AI, nhà đầu tư tháo chạy khỏi cổ phiếu công nghệ
(VNF) - Cổ phiếu công nghệ Mỹ đồng loạt bị bán tháo trong phiên giao dịch ngày 18/11, giữa lúc lo ngại gia tăng về mức định giá quá cao của các công ty trí tuệ nhân tạo (AI) và tâm lý thận trọng trước báo cáo thu nhập sắp công bố của Nvidia - “gã khổng lồ” đang dẫn dắt làn sóng AI toàn cầu.
Làm Internet toàn cầu tê liệt, vốn hóa Cloudflare ‘bay hơi’ hàng tỷ USD
(VNF) - Sự cố dừng hoạt động quy mô lớn của dịch vụ Cloudflare ngày 18/11 đã ảnh hưởng tới hàng nghìn người trên toàn thế giới, làm gián đoạn các dịch vụ trí tuệ nhân tạo và nhiều công cụ kiểm tra mạng; đồng thời thổi bay hơn 1,8 tỷ USD vốn hóa thị trường của công ty này.
Nhập khẩu vàng của Ấn Độ bùng nổ, bật tăng 200%
(VNF) - Thâm hụt thương mại hàng hóa của Ấn Độ đã đạt mức cao nhất mọi thời đại khi chạm ngưỡng 41,7 tỷ USD trong tháng 10, chủ yếu do lượng vàng nhập khẩu tăng mạnh phục vụ nhu cầu mùa lễ hội, trong khi xuất khẩu sang Mỹ chịu tác động từ mức thuế quan cao.
Bitcoin mất mốc 90.000 USD, tâm lý nhà đầu tư tiền số xuống thấp kỷ lục
(VNF) - Giá Bitcoin giảm xuống dưới 90.000 USD xóa sạch toàn bộ mức tăng từ đầu năm 2025, đồng thời làm rung chuyển tâm lý trên thị trường tài sản kỹ thuật số toàn cầu.
Đầu tư giáo dục: Chìa khóa tạo nên 'phép màu Singapore'
(VNF) - Từ một làng chài nhỏ bé, Singapore đã đạt được “phép màu kinh tế” nhờ coi giáo dục là ưu tiên chiến lược quốc gia. Bằng tầm nhìn dài hạn, chính phủ nước này xây dựng mô hình giáo dục gắn chặt với nhu cầu phát triển kinh tế, đồng thời quốc tế hóa sâu rộng để đưa Singapore trở thành “thủ phủ tri thức” của châu Á.
Mỹ thu hẹp cửa, Trung Quốc kích hoạt ‘tự cường vốn’?
(VNF) - Mỹ siết chặt dòng vốn và công nghệ, buộc các startup Trung Quốc chuyển hướng sang nguồn vốn nội địa, tạo nên làn sóng “tự cường vốn” định hình lại hệ sinh thái khởi nghiệp.
Bận rộn tại Nhà Trắng, TT Trump vẫn đầu tư 337 triệu USD trong 1 tháng
(VNF) - Các hồ sơ tài chính mới công bố cho thấy Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thực hiện hơn 175 giao dịch mua trái phiếu chỉ trong hơn một tháng, với tổng giá trị vượt 337 triệu USD. Danh mục trải rộng từ trái phiếu doanh nghiệp, trái phiếu chính quyền địa phương đến trái phiếu các định chế tài chính lớn.
Vốn rút khỏi Edtech, AI chiếm lĩnh thị trường
(VNF) - Đầu tư toàn cầu vào lĩnh vực giáo dục trực tuyến đang rơi xuống mức thấp nhất trong 1 thập kỷ, trong bối cảnh ngành công nghệ giáo dục (Edtech) chịu sức ép ngày càng lớn từ sự bùng nổ của các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) tạo sinh miễn phí.
Đi cắt cỏ, nhân viên công ty đô thị nhặt được 8 miếng vàng, trị giá gần 1 tỷ đồng
(VNF) - Một nhân viên tại Đức phát hiện 8 thỏi vàng giá trị hơn 30.000 euro (tương đương gần 1 tỷ đồng) khi đang cắt cỏ tại một bể chứa nước mưa.
'Đòn giáng' của Mỹ trở thành bệ phóng cho tỷ phú AI Trung Quốc
(VNF) - Start-up chip AI của ông Trần Thiên Thạch đã tận dụng lệnh trừng phạt của Mỹ để tăng trưởng đột phá, đưa ông trở thành một trong những tỷ phú tự thân giàu nhất thế giới chỉ trong thời gian ngắn.
Bitcoin ‘bay hơi’ 600 tỷ USD, Phố Wall giật mình tỉnh giấc
(VNF) - Bitcoin đã đánh mất tới 600 tỷ USD vốn hóa chỉ trong vài tuần, cuốn phăng toàn bộ kỳ vọng bứt phá của năm 2025 và khiến Phố Wall phải nhìn lại mức độ rủi ro thật sự của thị trường tiền điện tử. Cú rơi đột ngột, gần như không có chất xúc tác rõ ràng, đang đặt ra câu hỏi lớn về sức bền của dòng tiền tổ chức và niềm tin vào chu kỳ tăng trưởng mới.
Labubu: Từ cơn sốt triệu USD tới nguy cơ sụp đổ
(VNF) - Từ hiện tượng sưu tầm khuấy đảo châu Á đến động lực đưa cổ phiếu Pop Mart tăng hơn 1.500% chỉ trong hơn một năm, Labubu từng được xem là “con gà đẻ trứng vàng” của ngành đồ chơi Trung Quốc. Tuy nhiên, ngay khi cơn sốt đạt đỉnh, hàng loạt tín hiệu cho thấy làn sóng đầu cơ xung quanh những món đồ chơi răng nhọn này đang bước vào chu kỳ thoái trào, kéo theo những cảnh báo về sự mất cân bằng trong chiến lược tăng trưởng của Pop Mart.
Philippines – 'Thủ phủ cờ bạc' mới của châu Á
(VNF) - Philippines đang nổi lên như một trong những “thủ phủ cờ bạc” lớn nhất châu Á. Ngành công nghiệp cờ bạc được ví như “cỗ máy in tiền” cho nền kinh tế nước này, song cũng đặt ra không ít thách thức trong quản lý và đảm bảo trật tự xã hội.
Giữa lúc thị trường bán tháo, đại học Harvard chi số tiền kỷ lục mua ETF Bitcoin
(VNF) - Số EFT Bitcoin mà đại học Harvard sở hữu trong quý II/2025 đã tăng 258% so với quý trước đó, hiện trị giá khoảng 442,8 triệu USD.
Nhật Bản chao đảo do ‘cú đánh trực diện’ từ thuế quan Mỹ
(VNF) - Nền kinh tế Nhật Bản đã suy giảm 1,8% so với cùng kỳ năm ngoái, khi các mức thuế quan của Mỹ làm giảm xuất khẩu ô tô và kéo theo triển vọng tăng trưởng ảm đạm.
Làn sóng AI Trung Quốc tràn vào ASEAN
(VNF) - Các doanh nghiệp trí tuệ nhân tạo (AI) Trung Quốc đang đẩy nhanh chiến lược mở rộng ra thị trường quốc tế, trong đó ASEAN trở thành điểm đến ưu tiên nhờ nhu cầu số hóa tăng mạnh và môi trường hợp tác thuận lợi. Sự hiện diện ngày càng lớn của các công ty AI Trung Quốc không chỉ phản ánh tham vọng cạnh tranh toàn cầu của Bắc Kinh mà còn mở ra nhiều cơ hội, đồng thời đặt ra không ít thách thức, đối với các nền kinh tế Đông Nam Á.
Singapore mở đợt truy quét, chặn ‘dòng tiền bẩn’ xuyên biên giới
(VNF) - Singapore đang chật vật ngăn chặn các dòng tiền bẩn xuyên biên giới khi những mạng lưới tội phạm quốc tế ngày càng dùng thủ đoạn tinh vi hơn, gây sức ép lớn lên hệ thống giám sát tài chính vốn được xem là chặt chẽ bậc nhất châu Á của quốc đảo này.
Bitcoin giảm gần 2%, xóa sạch lợi nhuận từ đầu năm
(VNF) - Bitcoin tiếp tục giảm 2% trong phiên đầu tuần, lùi về vùng 93.000–94.000 USD, mức thấp nhất kể từ đầu tháng 5, đồng thời xóa sạch toàn bộ đà tăng tích lũy từ đầu năm. Đà giảm diễn ra trong bối cảnh dòng vốn rút khỏi các quỹ ETF tăng vọt, tâm lý né rủi ro bao trùm thị trường toàn cầu và các chỉ báo kỹ thuật của Bitcoin đồng loạt phát đi tín hiệu tiêu cực. Đây cũng là lần đầu tiên trong hơn sáu tháng, đồng tiền số lớn nhất thế giới rơi vào vùng bear market rõ rệt.
Báo cáo tài chính của Nvidia đã 'cứu rỗi' thị trường chứng khoán như thế nào?
(VNF) - Kết quả kinh doanh quý III của Nvidia vượt xa dự kiến, qua đó trấn an nhà đầu tư về lo ngại "bong bóng AI" phát nổ.
Hiện trạng khu vực làm công viên hơn 4.600 tỷ ven sông Tô Lịch
(VNF) - Mới đây, Hà Nội đã thông qua nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án cải tạo, chỉnh trang và tái thiết công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch.


































































