Cú sốc chi phí đang đẩy lạm phát của Việt Nam tăng cao

Hồ Mai - 07/07/2016 16:06 (GMT+7)

(VNF) - Theo đánh giá của các chuyên gia, nguyên nhân khiến lạm phát 6 tháng đầu năm 2016 tăng cao đến từ các cú sốc chi phí như giá dầu, giá lương thực - thực phẩm, giá điện, giá dịch vụ y tế, giáo dục cũng như thâm hụt ngân sách lớn.

Theo số liệu của Tổng cục Thống kế, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 6/2016 tăng 2,4% so với cùng kỳ năm trước. Trong 6 tháng đầu năm 2016, CPI đã tăng 2,35% so với tháng 12 năm trước, cao gần gấp 5 lần CPI của tháng 6 /2015 với cùng mốc so sánh. Trong đó chỉ số giá các nhóm dịch vụ y tế tăng 34%, dịch vụ giáo dục tăng 2,61%. Đây là các nhóm thuộc diện quản lý của nhà nước và đang trong lộ trình điều chỉnh giá tăng. Chỉ số giá nhóm giao thông cũng tăng mạnh do giá xăng dầu trong nước điều chỉnh tăng trong 6 tháng đầu năm 2016.

Giá lương thực thực phẩm trong 6 tháng đầu năm 2016 tăng và được dự báo sẽ tiếp tục tăng do bất ổn về thời tiết trong khi đó nhóm lương thực – thực phẩm chiếm tỷ trọng lớn nhất trong giỏ hàng hóa tính chỉ số giá tiêu dùng.

Như vậy, sau 4 năm (2012 -2015) tỷ lệ lạm phát thấp và đã từng có thời điểm một số nhà kinh tế lo ngại thiểu phát trong nền kinh tế thì hiện giờ lạm phát tăng tốc. Cho dù tỷ lệ lạm phát vẫn ở mức thấp so với các năm trước đây, nhưng có một số dấu hiệu cho thấy lạm phát là hệ quả của những tương tác giữa các biến kinh tế và có thể tác động tiêu cực đến nền kinh tế.

Theo đánh giá của các chuyên gia thuộc Viện Kinh tế Việt Nam, trong 6 tháng đầu năm 2016, có một số dấu hiệu cho thấy nguyên nhân của lạm phát do chi phí đẩy, bắt nguồn từ các cú sốc.

Thứ nhất, giá xăng dầu thế giới và giá xăng dầu trong nước đã có những điều chỉnh tăng liên tục. Có một số lần điều chỉnh giảm nhưng tính tổng thể, giá xăng dầu trong 6 tháng đầu năm 2016 tăng. Giá xăng dầu tăng tác động đến các mặt hàng liên quan đến xăng dầu như dịch vụ vận tải.

Giá xăng thế giới tăng là kết quả kết hợp của nhiều yếu tố như quyết định ra đi hay ở lại EU của Anh, triển vọng của tăng trưởng kinh tế Trung Quốc, Fed tăng hay giảm lãi suất cho vay qua đêm,… Vì vậy, giá xăng dầu trong nước điều chỉnh theo là hợp lý. Đây là cú sốc ngoại sinh nằm ngoài tầm kiểm soát của Chính phủ, các chuyên gia này đánh giá.

Thứ hai, nguyên nhân là do điều chỉnh tăng giá các nhóm hàng thuộc diện quản lý của Nhà nước như nhóm giáo dục, y tế.

Thứ ba, thời tiết diễn biến bất thường tác động đến giá lương – thực phẩm. Theo số liệu công bố của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trong 6 tháng đầu năm 2016, do hạn hán, lũ lụt, sản lượng nông nghiệp giảm. Sự kiện ô nhiễm môi trường tại 4 tỉnh miền Trung cùng ô nhiễm sông tại Thanh Hóa,... cũng tác động tiêu cực đến sản lượng lương thực - thực phẩm, mà theo nhận định của các chuyên gia là do yếu tố chủ quan, do công tác quản lý và giám sát môi trường lỏng lẻo.

Trong 6 tháng đầu năm 2016, nhóm nguyên nhân chi phí đẩy tác động rõ ràng nhất đến lạm phát. Các yếu tố này (giá dầu, giá lương thực – thực phẩm do thiên tai diễn biến phức tạp vào các tháng cuối năm 2016, giá nhóm hàng thuộc diện Nhà nước quản lý tiếp tục tăng theo lộ trình) sẽ còn tác động mạnh tới lạm phát  6 tháng cuối năm 2016 và góp phần làm tỷ lệ lạm phát ở mức cao hơn so với các năm trước đó.

Cũng theo các chuyên gia kinh tế, trong thời gian qua, bội chi ngân sách liên tục gia tăng và trong 6 tháng đầu năm 2016, bội chi ngân sách đã vượt 82 nghìn tỷ đồng, thu ngân sách đã không đủ bù chi thường xuyên là chi cho đầu tư dựa vào nguồn vốn vay. Bội chi ngân sách tăng cao cũng là chuyên nhân góp phần làm tăng lạm phát.

Về vấn đề này Tiến sỹ Ngô Trí Long cho rằng bội chi ngân sách là "bệnh thâm niên", hiện nay bình quân mỗi người Việt Nam gánh trên vai 29 triêu đồng nợ công. Khi bội chi ngân sách tăng cao thì nguy cơ lạm phát là luôn tiềm ẩn. Những tháng cuối năm bội chi có thể tăng cao hơn nữa. 

Ý kiến (0)
Cùng chuyên mục
Tỷ phú Narayana Murthy: Vay vợ 250 USD khởi nghiệp, xây 'đế chế' 70 tỷ USD

Tỷ phú Narayana Murthy: Vay vợ 250 USD khởi nghiệp, xây 'đế chế' 70 tỷ USD

(VNF) - Với số vốn ban đầu là 250 USD vay từ vợ, tỷ phú Ấn Độ Narayana Murthy đã xây dựng Tập đoàn Infosys trở thành công ty dịch vụ công nghệ thông tin top 3 thế giới, với giá trị vốn hóa trên 70 tỷ USD.

Hủy phong tỏa tài sản của vợ Vũ ‘nhôm’ và các công ty liên quan

Hủy phong tỏa tài sản của vợ Vũ ‘nhôm’ và các công ty liên quan

(VNF) - UBND TP. Đà Nẵng vừa có văn bản về hủy bỏ tạm dừng giao dịch tài các công ty liên quan đến ông Phan Văn Anh Vũ (Vũ “nhôm”) và bà Nguyễn Thị Thu Hiền (vợ ông Vũ).

'Gian lận, trốn thuế trong thương mại điện tử là vấn đề nghiêm trọng

'Gian lận, trốn thuế trong thương mại điện tử là vấn đề nghiêm trọng

(VNF) - Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh cho biết, tình trạng gian lận, trốn thuế còn lớn, nhất là trong lĩnh vực kinh doanh thương mại điện tử, tình hình nợ đọng thuế có xu hướng tăng.

Thu hồi giấy phép của loạt DN phân phối xăng dầu

Thu hồi giấy phép của loạt DN phân phối xăng dầu

(VNF) - Bộ Công Thương vừa ban hành quyết định thu hồi giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân phân phối xăng dầu của 4 doanh nghiệp.

Trung Quốc: 'Vàng thăng hoa, kim cương sụp đổ'

Trung Quốc: 'Vàng thăng hoa, kim cương sụp đổ'

(VNF) - Với tâm lý tiêu dùng bị ảnh hưởng trong thời kỳ kinh tế khó khăn, nhiều người mua Trung Quốc đang yên tâm "đặt cược" vào các khoản đầu tư trú ẩn an toàn như vàng, thay vì mua kim cương.

Dấu hiệu 'hụt hơi' của loạt ông lớn xe điện Trung Quốc

Dấu hiệu 'hụt hơi' của loạt ông lớn xe điện Trung Quốc

(VNF) - Các nhà sản xuất xe điện (EV) hàng đầu của Trung Quốc từ BYD đến Xpeng đang mất nhiều thời gian hơn để giải quyết các khoản thanh toán với nhà cung cấp, trước thực trạng doanh số bán hàng chậm lại và chiết khấu ngày càng tăng.

Trưởng phòng công ty BĐS lừa đồng nghiệp góp 38 tỷ mua nhà giá 'sập hầm'

Trưởng phòng công ty BĐS lừa đồng nghiệp góp 38 tỷ mua nhà giá 'sập hầm'

(VNF) - Nguyễn Chí Học đưa ra thông tin gian dối rằng mình quen biết với cán bộ ngân hàng tại TP.HCM nên biết được thông tin về nhà đất giá “sập hầm” hoặc nhà đất bị ngân hàng phát mãi. Học kêu gọi mọi người góp vốn để mua nhà rồi chiếm đoạt.

Giá vàng cao kỷ lục do kỳ vọng Fed giảm lãi suất, bạc tăng vọt

Giá vàng cao kỷ lục do kỳ vọng Fed giảm lãi suất, bạc tăng vọt

(VNF) - Giá vàng đạt mức cao nhất mọi thời đại vào ngày 20/5 do xu hướng lạm phát chậm lại của Mỹ làm tăng kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể sớm thực hiện đợt cắt giảm lãi suất đầu tiên, trong khi giá bạc đạt mức cao nhất hơn 11 năm.

Sự nghiệp của tân Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn

Sự nghiệp của tân Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn

(VNF) - Với kết quả biểu quyết 475/475 đại biểu có mặt (chiếm tỉ lệ 97,54% tổng số Đại biểu Quốc hội) tán thành, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về việc bầu ông Trần Thanh Mẫn làm Chủ tịch Quốc hội khóa 15.

Thanh khoản dâng cao, tiền chảy đột biến vào cổ phiếu bảo hiểm

Thanh khoản dâng cao, tiền chảy đột biến vào cổ phiếu bảo hiểm

(VNF) - Đến cả nhóm ngành ảm đạm như bảo hiểm giờ cũng nhận dòng tiền đột biến, phần nào cho thấy “sóng tăng” hiện tại trên TTCK không tầm thường.

Chân dung tân Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn

Chân dung tân Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn

(VNF) - 475/475 đại biểu có mặt (100%) thông qua nghị quyết bầu ông Trần Thanh Mẫn, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó chủ tịch Thường trực Quốc hội làm Chủ tịch Quốc hội.