ĐHQH đề xuất quy định trách nhiệm nhà cung cấp khi giao dịch điện tử có yếu tố lừa đảo

Tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, sáng 30/5, Quốc hội lấy ý kiến thảo luận về dự thảo Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi).

Quy định trách nhiệm nhà cung cấp trên giao dịch điện tử

Theo đại biểu Phước, Luật Giao dịch điện tử đóng vai trò quan trọng trong việc triển khai công tác trong thời kỳ mới, nên việc sửa đổi luật cho phù hợp với điều kiện thực tế là rất cần thiết để làm thông thoáng thủ tục trong môi trường pháp lý. Tuy nhiên, đại biểu cũng cho biết, hiện nay, trên không gian mạng đang có nhiều hiện tượng lợi dụng, lừa đảo trong giao dịch điện tử.

Để giảm thiểu tình trạng nguy hiểm này, bảo đảm quyền lợi của người thực hiện giao dịch cũng như môi trường giao dịch lành mạnh, đại biểu cho rằng dự thảo luật cần bổ sung quy định trách nhiệm của các nhà cung cấp, các nền tảng trung gian trong giao dịch điện tử đối với các hành vi vi phạm pháp luật trên nền tảng số, trách nhiệm của các cơ quan nhà nước có liên quan trong việc xác minh, làm rõ, giám sát, xử lý các vi phạm để đảm bảo giao dịch trên môi trường số an toàn, lành mạnh.

Cũng cho ý kiến về dự luật, đại biểu Đỗ Văn Yên (đoàn Bà Rịa - Vũng Tàu) cho rằng cần ràng buộc trách nhiệm, xử lý vi phạm của cá nhân, tổ chức làm lộ, lọt dữ liệu chữ ký số, giả chữ ký số trong môi trường giao dịch điện tử đang bùng nổ hiện nay.

Ông Yên nhấn mạnh, những hành vi tiết lộ dữ liệu tạo chữ ký số, giả mạo chữ ký số cần được nghiêm cấm trong giao dịch điện tử. Do đó, ban soạn thảo cần cân nhắc bổ sung những hành vi trên vào khoản 6, Điều 9 dự thảo luật để nâng cao hiệu lực của pháp luật và căn cứ xử lý các hành vi vi phạm pháp luật.

Về thời điểm gửi nhận thông điệp dữ liệu trong giao kết và thực hiện hợp đồng điện tử, đại biểu Đỗ Văn Yên cho biết, dự thảo luật quy định thời điểm gửi và nhận thông điệp dữ liệu của các chủ thể được xác định trong các trường hợp các bên tham gia giao dịch không có thỏa thuận khác thì ở bất kỳ địa điểm nào, thông điệp dữ liệu được gửi đi và nhận thì địa điểm đó vẫn được coi là trụ sở của người gửi, người nhận nếu người gửi, người nhận là cơ quan, tổ chức; được coi là nơi cư trú nếu người gửi, người nhận là cá nhân.

Làm rõ nội hàm của chữ ký số, chữ ký điện tử

Liên quan đến chữ ký điện tử, có ý kiến đề nghị cần làm rõ nội hàm của chữ ký số, chữ ký điện tử; đề nghị làm rõ các hình thức OTP, SMS hay sinh trắc học có phải là chữ ký điện tử không; có ý kiến đề nghị nghiên cứu bổ sung quy định nhằm tạo cơ sở pháp lý cho các biện pháp xác thực với vai trò như là chữ ký điện tử.

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học - Công nghệ - Môi trường Lê Quang Huy cho biết, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, dự thảo luật đã chỉnh lý nội dung giải thích từ ngữ về “Chữ ký số”, “Chữ ký điện tử” tại Điều 3, đồng thời Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo bổ sung khoản 4, Điều 25 quy định về các hình thức xác nhận khác bằng phương tiện điện tử mà không phải là chữ ký điện tử thì thực hiện theo quy định của pháp luật chuyên ngành, để phù hợp với thực tiễn triển khai.

Về giao dịch điện tử của cơ quan nhà nước, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo rà soát, chỉnh lý các điều từ Điều 43 đến Điều 47 dự thảo luật quy định cụ thể về các loại hình giao dịch điện tử, các hoạt động, trách nhiệm của cơ quan nhà nước và các quy định hỗ trợ nhằm thúc đẩy giao dịch điện tử.

Về đề nghị bổ sung quy định về việc sử dụng tài liệu điện tử trong cơ quan nhà nước; bổ sung quy định về nguyên tắc bắt buộc các cơ quan nhà nước phải tiếp nhận xử lý giao dịch điện tử của người dân và doanh nghiệp, sẽ tiếp thu ý kiến xác đáng nêu trên và chỉnh lý khoản 1 và khoản 2 Điều 47 dự thảo luật theo hướng các hoạt động của cơ quan nhà nước ưu tiên thực hiện khép kín toàn bộ quá trình dịch vụ từ đầu đến cuối (toàn trình) trên môi trường điện tử; bảo đảm toàn bộ kết quả giải quyết thủ tục hành chính hoặc văn bản giấy không thuộc phạm vi bí mật nhà nước đều có bản điện tử có giá trị pháp lý như bản giấy; sẵn sàng có thể truy cập và sử dụng được dưới dạng hoàn chỉnh khi cần thiết để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp sử dụng, thúc đẩy giao dịch điện tử.

Về hệ thống thông tin phục vụ giao dịch điện tử, có ý kiến đề nghị quy định cụ thể trách nhiệm giám sát, quản lý hệ thống thông tin phục vụ giao dịch điện tử của các cơ quan nhà nước có liên quan. Tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, để đảm bảo tính khả thi, Điều 51 được đổi tên và chỉnh lý nội dung tương ứng.

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học - Công nghệ - Môi trườngLê Quang Huy nhấn mạnh, ngoài các vấn đề trên đây, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo cơ quan chủ trì thẩm tra, cơ quan chủ trì soạn thảo và các cơ quan hữu quan rà soát, hoàn thiện văn phong pháp lý, sắp xếp, bố cục lại dự thảo luật cho hợp lý và logic hơn. Dự thảo luật sau khi tiếp thu, chỉnh lý gồm 07 chương, 54 điều.