‘DN tự quyết giá xăng dầu nhưng không cao hơn giá công thức quy định’

Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân, nội dung nghị định sẽ có nhiều đổi mới vừa mang tính chất đảm bảo mục tiêu cân đối cung cầu xăng dầu, không thiếu hụt nguồn cung, đảm bảo an ninh năng lượng...

Bà Nguyễn Thị Thúy Hiền, Phó vụ trưởng Vụ thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cho biết, Dự thảo Nghị định dự kiến tiến gần hơn với cơ chế thị trường. Nhà nước ban hành công thức giá để doanh nhân tự quyết định giá bán nhưng không cao hơn giá công thức quy định.

Thứ trưởng Bộ Công Thương cho biết, dự thảo có nhiều nội dung đổi mới, nhưng phải đảm bảo mục tiêu cân đối được cung cầu xăng dầu, đảm bảo an ninh năng lượng và quá trình điều hành phải tiệm cận thị trường nhưng phải có điều tiết của cơ quan Nhà nước.

"Nhà nước có vai trò điều tiết, đưa ra công thức, trên công thức đó doanh nghiệp tự tính toán trên cơ sở các chi phí thực tế để đưa ra mức giá phù hợp nhưng không vượt giá trần", Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân nêu rõ.

Về quỹ bình ổn giá xăng dầu, đại diện Vụ Thị trường trong nước cũng đánh giá thời gian qua, quỹ bình ổn giá xăng dầu đã bộc lộ một số bất cập nên dự thảo lần này đang nghiên cứu đưa ra các quy định chặt chẽ hơn về mức trích, chi, thời gian trích, chi sử dụng quỹ.

Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân cũng cho rằng quỹ bình ổn giá xăng dầu thời gian qua đã bộc lộ một số điểm bất cập nên cần xem xét sửa đổi. Ông cho biết Bộ đang lấy ý kiến về việc nên giữ hay bỏ quỹ này. "Trong Nghị định mới, Bộ sẽ có điều chỉnh về việc vận hành quỹ bình ổn giá này", Thứ trưởng cho biết.

Theo quy định hiện hành, Nhà nước đưa ra giá cơ sở để làm căn cứ điều hành giá bán lẻ xăng dầu. Với lần xây dựng nghị định mới, Bộ Công Thương đề xuất Nhà nước không điều hành giá xăng dầu, mà công bố giá thế giới bình quân 15 ngày và một số chi phí cố định như tỷ giá ngoại tệ, tỷ lệ chi phí kinh doanh và lợi nhuận của doanh nghiệp, các loại thuế...

Dựa trên dữ liệu này, các doanh nghiệp đầu mối sẽ tự đưa ra giá bán tối đa. Giá bán lẻ tới người tiêu dùng không được cao hơn mức tối đa này. Bộ Công Thương cho rằng quy định này nhằm giảm sự can thiệp của Nhà nước vào quyết định giá bán của doanh nghiệp

Trường hợp tỷ lệ chi phí kinh doanh và lợi nhuận của doanh nghiệp tăng, Bộ Công Thương phối hợp với Bộ Tài chính báo cáo Thủ tướng xem xét điều chỉnh phù hợp thực tế. Việc điều chỉnh thực hiện 15 ngày/lần.

Trước đó, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân đã ký tờ trình Chính phủ về việc ban hành Nghị định thay thế Nghị định 83 năm 2014, Nghị định 95 năm 2021 và Nghị định 80 năm 2023 về kinh doanh xăng dầu.

Tờ trình nêu rõ, xăng dầu là mặt hàng thực hiện bình ổn giá theo quy định của Luật Giá, nên cần có cơ chế kiểm soát giá trần đối với xăng dầu bán lẻ trên thị trường. Tuy nhiên, để tạo môi trường cạnh tranh giữa các doanh nghiệp, dự thảo quy định Nhà nước sẽ không tham gia vào quá trình điều hành giá, mà sẽ công bố các yếu tố hình thành giá để doanh nghiệp tự quyết định giá.

Cơ quan soạn thảo đề xuất Nhà nước sẽ công bố giá thế giới bình quân 15 ngày, thương nhân đầu mối căn cứ các yếu tố cố định như thuế các loại, được quyền cộng thêm các khoản chi phí định mức đã được quy định, để công bố giá bán xăng dầu trên thị trường.

"Giá bán xăng dầu sẽ được thương nhân đầu mối công bố nhưng không được vượt qua giá tối đa đã được tính toán theo công thức", Tờ trình nêu rõ.