Mới đây, PwC Việt Nam đã công bố Báo cáo Khảo sát Tiến trình Thực hành ESG năm 2025, phản ánh sự chuyển dịch rõ nét của các doanh nghiệp Việt Nam từ nhận thức sang hành động trong lĩnh vực Môi trường, Xã hội và Quản trị (ESG).
Theo đó, 89% đại diện doanh nghiệp tham gia khảo sát dự kiến sẽ cam kết thực hiện ESG trong vòng 2 – 4 năm tới, và hiện đã có 54% doanh nghiệp bắt đầu triển khai các cam kết này một bước tiến rõ rệt so với trước đây.
Trong các nhóm doanh nghiệp, khối FDI tiếp tục dẫn đầu với 71% đã thực hiện cam kết ESG, trong khi doanh nghiệp niêm yết đang rút ngắn khoảng cách khi có đến 57% đã triển khai kế hoạch dưới ảnh hưởng từ nhà đầu tư và khuôn khổ pháp lý. Ngược lại, doanh nghiệp tư nhân và chưa niêm yết vẫn còn chậm hơn: chỉ 27% đã hành động và 23% vẫn chưa có kế hoạch cụ thể, phản ánh những rào cản nội bộ và ưu tiên khác biệt.
Khảo sát từ DN cho thấy, áp lực thực hiện ESG cho doanh nghiệp trước hết là bắt đầu từ tuân thủ pháp lý (70%), tiếp theo là áp lực từ các bên liên quan (40%) và sự chỉ đạo từ lãnh đạo cấp cao (39%); những yếu tố như khả năng tiếp cận tài chính xanh (25%) hay lợi ích giảm chi phí (16%) hiện chưa đủ mạnh để trở thành lý do chủ đạo. Về minh bạch, 57% doanh nghiệp đã thực hiện báo cáo ESG và 43% áp dụng các khung chuẩn quốc tế như GRI hay ISSB, cho thấy xu hướng chuyên nghiệp hóa đang dần hình thành.
Báo cáo cũng chỉ ra trạng thái rào cản theo giai đoạn trưởng thành: những doanh nghiệp đang ở giai đoạn phát triển nhất gặp khó khăn chủ yếu từ bên trong thiếu chiến lược rõ ràng (70%), thiếu chuyên môn về ESG (60%) và hệ thống đo lường chưa hoàn thiện (54%); trong khi các doanh nghiệp trưởng thành hơn lại vướng phải trở ngại từ bên ngoài như khoảng trống chính sách pháp lý (45%) và sự bất ổn kinh tế (38%) khi muốn mở rộng quy mô thực hiện.
PwC nhắc nhở, ESG đang trở thành một yêu cầu chiến lược mang tính sống còn: gần một nửa CEO khu vực châu Á – Thái Bình Dương (45%) tin rằng doanh nghiệp họ sẽ khó giữ được khả năng tồn tại trong 10 năm tới nếu không chuyển đổi; do đó, doanh nghiệp Việt Nam được khuyến nghị tái cấu trúc mô hình kinh doanh, đẩy mạnh hành động giảm phát thải, số hóa và hướng tới tăng trưởng bền vững để thích ứng với xu hướng này.
Ông Nguyễn Hoàng Nam, Phó Tổng giám đốc PwC Việt Nam, nhận định rằng ESG đang dần trở thành một xu thế không thể đảo ngược trong cộng đồng doanh nghiệp. Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo về hiện tượng “greenwashing” – hành vi làm xanh hình thức mà thiếu thực chất và cho rằng xu hướng này sẽ không thể tồn tại lâu dài trong bối cảnh thị trường ngày càng yêu cầu minh bạch và trách nhiệm. Theo ông, doanh nghiệp không thể chỉ dừng lại ở các cam kết hay tuyên bố bề mặt, mà cần chứng minh bằng những hành động cụ thể và có chiều sâu.
Ông Nam cũng nhấn mạnh rằng Việt Nam là nền kinh tế có độ mở cao, đặc biệt phụ thuộc vào xuất khẩu sang các thị trường lớn như EU, Mỹ và các quốc gia châu Á. Khi các nước này bắt đầu siết chặt các quy định liên quan đến môi trường, phát thải và chuỗi cung ứng, doanh nghiệp Việt sẽ phải đối mặt với nhiều rủi ro nếu không kịp thời thích ứng. Do đó, ESG nên được nhìn nhận không chỉ là nghĩa vụ tuân thủ, mà là một phần quan trọng trong chiến lược quản trị rủi ro dài hạn nhằm duy trì vị thế cạnh tranh trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Trên thực tế, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã cảm nhận rõ áp lực từ các đối tác và khách hàng quốc tế, đặc biệt tại châu Âu – nơi các tiêu chuẩn ESG đang ngày càng khắt khe. Những yêu cầu minh chứng cụ thể từ thị trường quốc tế đang buộc doanh nghiệp trong nước phải chuyển từ cam kết sang hành động.
Dẫn kết quả khảo sát 774 doanh nghiệp trong nước, ông Nam cho biết 89% đã có cam kết ESG ở các mức độ khác nhau. Trong đó, 54% đã bắt tay triển khai, 22% đang trong giai đoạn khởi đầu, 13% mới lên kế hoạch và 11% vẫn chưa có động thái cụ thể.
Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) tiếp tục dẫn đầu với tỷ lệ triển khai ESG đạt 71%, trong khi khối doanh nghiệp niêm yết cũng ghi nhận mức độ tham gia đáng kể. Ngược lại, nhóm doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp gia đình vẫn còn nhiều khoảng trống, cho thấy sự chênh lệch trong mức độ sẵn sàng và hành động.
“Điều này phản ánh mức độ trưởng thành ESG tại Việt Nam đang từng bước cải thiện, nhưng chưa thực sự đồng đều. Một số doanh nghiệp đã chủ động và đi trước, trong khi không ít đơn vị vẫn còn đứng ngoài xu hướng này,” ông Nam nhận định.
Ông cũng nhấn mạnh rằng trong tương lai gần, doanh nghiệp Việt Nam cần tích hợp ESG vào chiến lược phát triển cốt lõi. Việc đầu tư một cách bài bản, hành động minh bạch và thực chất sẽ không chỉ giúp doanh nghiệp đáp ứng các yêu cầu quốc tế mà còn tạo điều kiện để tiếp cận nguồn vốn xanh, nâng cao hiệu quả hoạt động và xây dựng niềm tin bền vững với nhà đầu tư và khách hàng.
Tags:
(VNF) - Theo bà Nguyễn Cẩm Chi, Giám đốc khối tư vấn phát triển bền vững MCG, ESG không chỉ là chiến lược dài hạn mà trước hết là điều kiện tối thiểu để doanh nghiệp duy trì thị trường xuất khẩu. Các rào cản xanh từ EU, Mỹ đến châu Á đang buộc doanh nghiệp Việt phải thay đổi.
(VNF) - Cùng hướng đến mục tiêu gia tăng giá trị dài hạn dựa trên chuẩn mực ESG, song sự khác biệt về chiến lược quản lý giữa hai quỹ mở này đã tạo nên một cuộc đua “song mã” đầy thú vị.
(VNF) - Dù được đánh giá có nhiều tiềm năng để phát triển đầu tư bền vững, đến nay, Việt Nam mới chỉ có vỏn vẹn hai quỹ đầu tư cổ phiếu theo tiêu chí ESG - một con số còn quá khiêm tốn nếu so với kỳ vọng về một thị trường vốn xanh, minh bạch, bền vững. Vậy đâu là những điểm nghẽn khiến dòng vốn ESG chưa thực sự được khơi thông? Xoay quanh vấn đề này, Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Quang Thuân - Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc FiinRatings.
(VNF) - Thay vì tập trung tạo ra lượng lớn tín chỉ carbon giá rẻ, Việt Nam nhấn mạnh việc phát triển tín chỉ chất lượng cao nhằm bảo đảm lợi ích quốc gia và nâng cao vị thế trên thị trường quốc tế.
(VNF) - Khi làn sóng ESG ập đến, phần nổi của tảng băng là những báo cáo đẹp đẽ và các cam kết. Nhưng phần chìm, thứ đang khiến hàng nghìn doanh nghiệp Việt "đau đầu" chính là cuộc khủng hoảng dữ liệu thầm lặng: Số liệu phân mảnh, thu thập thủ công, và không thể chứng minh với đối tác quốc tế.
(VNF) - Hàng loạt quy định về chống phá rừng, minh bạch nguồn gốc và giảm phát thải đang khiến nông sản Việt đối mặt thách thức lớn khi muốn tiếp cận thị trường cao cấp. Trong đó, mắc ca – ngành còn non trẻ đang phải vượt qua yêu cầu khắt khe từ EU và các hệ thống bán lẻ quốc tế.
(VNF) - Người có xe máy xăng khi chuyển sang xe điện có giá trị từ 10 triệu đồng trở lên sẽ được hỗ trợ tiền tối đa 5 triệu đồng, theo dự thảo của HĐND TP. Hà Nội.
(VNF) - Trong khi các thị trường lớn siết chặt tiêu chuẩn, ESG đang trở thành “tấm hộ chiếu” để doanh nghiệp Việt bước vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Tuy nhiên, khoảng cách giữa khẩu hiệu và hành động vẫn còn rất lớn. Các chuyên gia cho rằng ESG chỉ thực sự mang lại giá trị khi doanh nghiệp chủ động thay đổi, thay vì chạy theo phong trào.
(VNF) - Mô hình chính quyền hai cấp được triển khai song song với yêu cầu đẩy nhanh đô thị hóa bền vững đã mở ra cơ hội tái thiết đô thị toàn diện dựa trên trụ cột số hóa, phân quyền minh bạch và liên kết vùng.
(VNF) - Ông Julien Seillan, Giám đốc Cơ quan Phát triển Pháp (AFD) tại Việt Nam cho rằng nền kinh tế Việt Nam đã vươn lên đáng kinh ngạc chỉ sau 30 năm. Bước vào giai đoạn chuyển đổi xanh, theo ông, Việt Nam cần huy động nguồn lực từ nhiều phía, trong đó có sự “vào cuộc” của khu vực kinh tế tư nhân.
(VNF) - Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và yêu cầu giảm phát thải ngày càng trở nên cấp bách, “xanh hóa sản xuất” đang trở thành xu hướng tất yếu trong ngành nông nghiệp Việt Nam. Không chỉ là khẩu hiệu, quá trình này đang dần được cụ thể hóa bằng hàng loạt mô hình mới từ năng lượng tái tạo, công nghệ số cho đến nông nghiệp tuần hoàn...
(VNF) - Trong làn sóng chuyển đổi xanh đang định hình lại nền kinh tế toàn cầu, Liên minh châu Âu (EU) không chỉ là người đặt ra “luật chơi” mới, mà còn là đối tác đồng hành giúp các nền kinh tế đang phát triển – trong đó có Việt Nam – thích ứng và vươn lên.
