Gạo trong nước đắt hơn xuất khẩu: Tình huống bất thường, Thủ tướng yêu cầu kiểm tra
Tiểu Vy -
13/03/2025 12:30 (GMT+7)
(VNF) - Trong 2 tháng đầu năm 2025, Việt Nam xuất khẩu được 1,15 triệu tấn gạo nhưng lại nhập khẩu đến 1,24 triệu tấn lúa gạo. Đáng chú ý, giá gạo xuất khẩu đang giảm mạnh, thậm chí có lúc giá gạo trong nước đắt hơn xuất khẩu.
Nhập khẩu lúa gạo cao bất thường
Theo Hiệp hội lương thực Việt Nam (VFA), Việt Nam nhập khẩu đến 1,24 triệu tấn lúa gạo chỉ trong 2 tháng đầu năm 2025. Trong số này, có 1,14 triệu tấn lúa nhập từ Campuchia; tương đương khoảng 600.000 tấn gạo.
"Câu chuyện này đã tồn tại nhiều năm và có nhiều yếu tố, góc nhìn khác nhau tùy giai đoạn. Tuy nhiên, nếu nói về thuần thị trường thì trong giai đoạn hiện nay, việc nhập khẩu lúa từ Campuchia rõ ràng là tạo thêm áp lực cho thị trường nội địa, khiến nguồn cung dồi dào, giá giảm và ảnh hưởng đầu ra của hạt gạo Việt Nam", ông Đỗ Hà Nam, Phó chủ tịch VFA, nói.
Không có dữ liệu đầy đủ để so sánh với cùng kỳ các năm trước, nhưng theo ước tính của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), năm 2024, Việt Nam nhập khẩu khoảng 3 triệu tấn gạo và là nước nhập khẩu lớn thứ 3 thế giới chỉ sau Philippines và Indonesia.
Giá gạo Việt Nam liên tục giảm sâu.
Nhiều doanh nghiệp cũng thừa nhận nhập khẩu lúa gạo từ Campuchia là thực tế đã có nhiều năm qua. Trong một số thời điểm, lúa nhập từ Campuchia là nguồn cung bổ sung giúp doanh nghiệp Việt Nam đẩy mạnh hoạt động thương mại.
Tại thị trường nội địa, gạo Campuchia được bán ở khắp nơi nhưng chưa có số liệu thống kê đầy đủ nên trước giờ ít người nhắc đến. Chính vì vậy, theo các doanh nghiệp, về lâu dài vấn đề này cũng cần được xem xét, có thống kê đầy đủ và điều tiết từ các cơ quan quản lý nhà nước. Nếu cơ quan chức năng không tăng cường quản lý khâu này thì sẽ có khả năng xảy ra tình trạng nhà nước bỏ tiền hỗ trợ vốn và lãi suất để doanh nghiệp thu mua lúa cho bà con nông dân ĐBSCL nhưng doanh nghiệp lại mang tiền đi mua lúa từ Campuchia.
Các chuyên gia cũng khuyến cáo: Không chỉ Việt Nam nhập khẩu lúa từ Campuchia mà cả nhập khẩu gạo, đặc biệt là gạo tấm từ Ấn Độ về phục vụ hoạt động chế biến các sản phẩm sau gạo. Với việc Ấn Độ xem xét bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo tấm, nhiều khả năng doanh nghiệp Việt Nam sẽ tăng nhập khẩu mặt hàng này, khiến giá gạo nội địa Việt Nam tiếp tục biến động theo hướng bất lợi.
Giá gạo trong nước đắt hơn xuất sang Phillipines
Cũng theo VFA, ở chiều xuất khẩu, trong 2 tháng đầu năm nay, Việt Nam xuất 1,15 triệu tấn, tăng 10% so với cùng kỳ năm trước. Điều này chứng tỏ nhu cầu thị trường vẫn cao. Tuy nhiên, giá xuất khẩu bình quân lại giảm đến 19%, chỉ còn 553 USD/tấn.
Đáng chú ý, thị trường tiêu thụ lớn nhất là Philippines nhập lên tới 505.000 tấn, nhưng giá bán cũng thấp nhất - chỉ từ 450 USD, thậm chí còn thấp hơn mức bình quân chung tới 100 USD/tấn. Nhiều doanh nghiệp đánh giá Philippines là thị trường quan trọng với gạo Việt Nam nhưng tình trạng bán đổ bán tháo với giá quá rẻ là nguyên nhân kéo giá gạo Việt Nam lao dốc và cũng là một trong những điểm mấu chốt trong đợt khủng hoảng giá hiện nay.
"Trong giai đoạn từ đầu năm 2025 đến nay, cần thanh tra những doanh nghiệp xuất khẩu gạo dưới mức 400 USD/tấn. Đây không chỉ là giá sàn của Việt Nam mà ngay cả những nước có chất lượng gạo thấp hơn Việt Nam là Ấn Độ và Pakistan vẫn giữ được giá nhưng chúng ta lại "rơi". Thậm chí có thể thanh tra cả giai đoạn năm 2024 khi xuất hiện một số doanh nghiệp chào thầu thị trường Indonesia dưới giá sàn. Đây là điều cần thiết để làm minh bạch thị trường và bảo vệ các doanh nghiệp chân chính, có tổ chức sản xuất, có liên kết chuỗi giá trị lúa gạo", một thành viên Ban chấp hành VFA nêu quan điểm.
Có thể hiểu được nỗi bức xúc này bởi theo VFA, giá xuất khẩu gạo của Việt Nam hiện chỉ 389 USD/tấn với gạo 5% tấm, quy đổi tương đương khoảng 9.700 đồng/kg. Trong khi đó, tại thị trường TP. HCM, mặt hàng có giá thấp nhất là gạo ngang, gạo thông dụng có giá thấp nhất 14.000 - 15.000 đồng/kg. Nghĩa là cùng một loại gạo nhưng người tiêu dùng Việt Nam đang phải bỏ nhiều tiền hơn dân Philippines đến 150%.
Để giải quyết tình trạng tranh mua tranh bán, gần đây VFA đã đề xuất Chính phủ áp giá sàn xuất khẩu 500 USD/tấn. Giải thích về con số này, ông Đỗ Hà Nam, Phó chủ tịch VFA, nói: "Chúng tôi lấy giá xuất khẩu bình quân của 3 năm gần đây. Trong đó, mức thấp nhất trong 3 năm qua cũng ở mức 480 USD/tấn nên con số 500 USD thực tế không phải cao. Hiện tại, giá lúa trên đồng ở ĐBSCL đang lao dốc, nông dân chỉ có lãi khoảng 20 triệu đồng/ha.
Trong khi đó nếu so sánh thì lợi nhuận từ cà phê khoảng 500 triệu và sầu riêng là 1 tỷ đồng/ha". "Làm sao một hộ nông dân trồng lúa với 3 - 4 miệng ăn có thể sống được trong 3 - 4 tháng trời với 20 triệu đồng. Vì vậy, ít nhất phải giữ mức giá hợp lý cho người nông dân để họ còn bám trụ với đồng ruộng. Nếu không giữ được giá lúa cho người nông dân thì họ sẽ chuyển đổi sang những cây trồng khác, làm ảnh hưởng tới quy hoạch và an ninh lương thực về lâu dài", ông Nam phân tích.
Chia sẻ với báo chí, ông Nguyễn Văn Thành, Giám đốc Công ty TNHH sản xuất thương mại Phước Thành IV (Vĩnh Long), thừa nhận với giá lúa hiện tại bà con nông dân gặp nhiều khó khăn. Vì thế, việc áp giá sàn là một trong những giải pháp ngăn giá gạo lao dốc và con số 500 USD/tấn cũng không phải cao.
Tuy nhiên, việc này cần có sự cân nhắc và chuẩn bị vì không ít doanh nghiệp đã ký hợp đồng dưới mức 400 USD/tấn. Tổng dung lượng kho chứa của các doanh nghiệp ở ĐBSCL lên tới 6 - 7 triệu tấn quy gạo. Thế nên, một trong những vấn đề hiện nay của thị trường nội địa là doanh nghiệp cần có vốn với lãi suất đủ tốt và thời gian dài để thu mua lúa cho bà con nông dân thì thị trường sẽ quay đầu.
Mới đây, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ra công văn về việc cần phải thanh kiểm tra hoạt động thu mua, xuất nhập khẩu lúa gạo để thanh lọc bớt một số doanh nghiệp làm ăn chộp giật, cạnh tranh không lành mạnh, gây ảnh hưởng xấu đến toàn bộ ngành hàng.
(VNF) - Giải thưởng ở hạng mục Southeast Asia’s Agencies Excellence 2025 - Công Ty Phân Phối Bất Động Sản Tốt Nhất Đông Nam Á 2025 tiếp tục khẳng định vị thế và uy tín của Đông `Tây Land trên thị trường.
(VNF) - Không còn là không gian văn phòng truyền thống, một thế hệ lao động trẻ đang đặt kỳ vọng vào một nơi làm việc giàu cảm hứng, hiện đại, đầy đủ tiện ích và mang lại cảm giác hạnh phúc. Bắt nhịp xu hướng ấy, ROX Tower Goldmark City kiến tạo mô hình “sống - làm việc - tận hưởng” (Work - Live - Enjoy) ngay giữa đại đô thị năng động.
(VNF) - Giải pháp tài chính minh bạch, nhanh chóng dành cho chủ sở hữu ô tô của Tima vừa được vinh danh tại một trong những giải thưởng uy tín nhất trong năm, đánh dấu bước phát triển vượt bậc của công ty trong lĩnh vực công nghệ tài chính (Fintech).
(VNF) - Lần đầu tiên tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam chạm mốc 900 tỷ USD, đưa xuất khẩu trở thành một trong những điểm sáng nổi bật của nền kinh tế. Tuy nhiên, đằng sau kỷ lục này là yêu cầu cấp thiết phải chuyển đổi mô hình tăng trưởng, khi xuất khẩu vẫn phụ thuộc lớn vào khu vực FDI, giá trị gia tăng nội địa còn thấp và sức ép từ các tiêu chuẩn bền vững, bảo hộ thương mại ngày càng gia tăng.
(VNF) - MPV đa dụng Toyota Innova, sedan hạng D Mazda6, SUV 7 chỗ hạng sang Ford Explorer, sedan hạng C Honda Civic Type R, Mitsubishi Outlander là các mẫu xe bị ngừng bán tại thị trường Việt Nam trong năm 2025.
(VNF) - Nhờ các chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo, cuộc sống của đồng bào dân tộc thiểu số ở các xã biên giới Gia Lai đang từng bước vươn lên. Phát triển sinh kế bền vững từ những mô hình nhỏ như nuôi bò, trồng điều đã giúp người dân thoát nghèo ngay trên mảnh đất quê hương.
(VNF) - Vietjet được vinh danh giải Vàng tại Giải thưởng Phát triển bền vững Giao thông vận tải chuẩn ESG (ESG Transport Sustainability Award) năm 2025 tại Đài Loan (Trung Quốc), thành tựu quan trọng đánh dấu 11 năm hãng thực hiện chuyến bay đầu tiên đến đây.
(VNF) - Ngành hàng không Việt Nam đang bước vào chu kỳ tăng trưởng mới. Theo Cục Hàng không, sản lượng hành khách năm 2025 có thể đạt 84 triệu lượt và chạm mốc 95 triệu vào năm 2026, trong khi hàng hóa hàng không vẫn giữ mức tăng trưởng 2 chữ số, vượt 1,6 triệu tấn.
(VNF) - Tác phẩm “Nghệ thuật bán hàng: Khám phá giá trị & sức mạnh bản thân” khắc họa những tư duy, bài học và lời ngợi ca nghề bán hàng, đúc kết từ trải nghiệm thực tế của tác giả Thu Minh Lâm.
(VNF) - Trong bối cảnh làn sóng đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tiếp tục gia tăng tại Việt Nam, cùng với xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu, bất động sản công nghiệp đang nổi lên như một trong những phân khúc hấp dẫn. Nhanh chóng nắm bắt xu thế này, Taseco Land từng bước khẳng định vai trò là nhà phát triển khu công nghiệp có tầm nhìn dài hạn và chiến lược rõ ràng.
(VNF) - Thời gian gần đây, giá vàng thế giới và trong nước lên mức cao chưa từng thấy. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có trao đổi với chuyên gia Nguyễn Quang Huy, Giám đốc điều hành Khoa Tài chính - Ngân hàng, Trường Đại học Nguyễn Trãi về nguyên nhân giá vàng lên cao. Đồng thời đưa ra lời khuyên, người dân cần thận trọng khi đưa ra quyết định đầu tư vàng vào lúc này.
(VNF) - Năm 2024, Công ty cổ phần Sản xuất và kinh doanh VinFast Hải Phòng đóng góp cho ngân sách nhà nước gần 1.920 tỷ đồng; dự kiến năm 2025 là hơn 2.230 tỷ đồng.
(VNF) - Giá vàng trong nước tiếp tục leo thang lên mức 155 triệu đồng/lượng, hút dòng tiền rời khỏi chứng khoán và bất động sản. Giới chuyên gia cảnh báo, nếu không sớm điều tiết nguồn cung và ổn định thị trường, nguy cơ “vàng hóa” nền kinh tế có thể tái diễn.
(VNF) - Kiếm bộn tiền từ những hành vi trái pháp luật, những đại gia như CEO Bất động sản Nhật Nam Vũ Thị Thúy hay Thân Văn Thoại (nguyên Tổng Giám đốc Công ty CP BBA Toàn Cầu) "phóng tay" chi tiền vào những đâu?
(VNF) - FIDT công bố việc ký kết Hợp tác Chiến lược Toàn diện với Tổng Công ty Bảo Việt, doanh nghiệp tiên phong và biểu tượng dẫn dắt của ngành bảo hiểm Việt Nam hơn nửa thế kỷ qua.
(VNF) - Nhờ chủ động đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học – kỹ thuật, số hóa truy xuất nguồn gốc và đầu tư công nghệ tưới nhỏ giọt, công nghệ màng của Israel nhằm nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, doanh nghiệp nông nghiệp Việt Nam đã tăng trưởng xuất khẩu nhờ ưu đãi thuế quan từ Hiệp định VIFTA.
(VNF) - Việc tiếp nhận máy bay mới đánh dấu bước tiến quan trọng trong quá trình khôi phục quy mô đội bay sau khi Bamboo Airways trở lại dưới sự điều hành của Tập đoàn FLC.
(VNF) - Với cam kết cắt giảm thuế mạnh, cơ cấu thương mại bổ trợ và nhu cầu nhập khẩu đa dạng, Israel đang trở thành thị trường giàu tiềm năng, tạo thêm lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp Việt trên bản đồ xuất khẩu Trung Đông.
(VNF) - Giải thưởng ở hạng mục Southeast Asia’s Agencies Excellence 2025 - Công Ty Phân Phối Bất Động Sản Tốt Nhất Đông Nam Á 2025 tiếp tục khẳng định vị thế và uy tín của Đông `Tây Land trên thị trường.
(VNF) - Một hộ dân có hơn 400 m2 đất mặt tiền phố Đinh Tiên Hoàng được bồi thường khoảng 400 tỷ đồng để di dời nhường đất làm Quảng trường - công viên phía đông Hồ Hoàn Kiếm.