Hỗ trợ người dân gặp khó khăn do Covid-19: ‘Giải pháp không có trong mọi kế hoạch nhưng luôn được thực thi’

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư được giao chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan trung ương liên quan triển khai xây dựng Nghị quyết của Chính phủ về các biện pháp hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19.

Ngày 6/4, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, ông Nguyễn Chí Dũng, đã ký báo cáo của Chính phủ gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến đối với các chính sách hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, nghị quyết của Chính phủ có ý nghĩa to lớn trong bối cảnh hiện nay.

“Lúc dịch bệnh lây lan và bùng phát thì những người nghèo, người yếu thế trong xã hội rất dễ bị tổn thương, rất cần những hỗ trợ của nhà nước. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói ‘Việc gì có lợi cho dân ta phải hết sức làm’, do vậy việc ban hành và tổ chức thực hiện chính sách hỗ trợ cần phải được triển khai ngay vì đời sống người dân và người lao động đang rất khó khăn, đồng thời phải tính độ trễ của việc ban hành và tổ chức thực hiện các quy định, nhằm bảo đảm tính kịp thời, hiệu quả của chính sách”, Bộ trưởng nói.

Bộ trưởng cho hay khi thảo luận về các chính sách hỗ trợ an sinh xã hội, Chính phủ đã nhận được rất nhiều sự quan tâm, đánh giá cao của mọi người dân, của các thành phần trong xã hội và họ mong mỏi chờ đợi được hưởng chính sách.

Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo “chống dịch như chống giặc” nên đã là thời chiến thì cần phải tuân thủ kỷ luật thời chiến. “Khi dịch bệnh lây lan thì tình người cũng lan tỏa, đó là giải pháp không có trong mọi kế hoạch nhưng luôn phải được thực thi một cách nhanh chóng”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Dẫn ngạn ngữ của cha ông “Chén cơm cho người nghèo lúc khốn khó quý hơn ngàn lần những luận bàn cao siêu”, “một miếng khi đói bằng một gói khi no” Bộ trưởng khẳng định việc sớm ban hành các chính sách để hỗ trợ người nghèo, người yếu thế, người lao động… như dự thảo Nghị quyết có ý nghĩa vô cùng lớn trong việc bảo đảm an sinh, góp phần giữ vững ổn định xã hội, đồng thời thể hiện cam kết một “Chính phủ hành động” như phương châm nêu tại Nghị quyết 01/NQ-CP ngày 01/1/2020 của Chính phủ.

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, dự thảo Nghị quyết được xây dựng trên cơ sở 6 quan điểm của Chính phủ.

Một là xây dựng và tổ chức thực hiện ngay các chính sách; kịp thời hỗ trợ cuộc sống người lao động, người dân bị ảnh hưởng của dịch Covid-19. Đây là một chủ trương của Đảng và Nhà nước trong việc chăm lo đời sống của nhân dân.

Hai là chăm lo đời sống, an sinh xã hội cho các đối tượng chính sách trong bối cảnh dịch Covid-19 là trách nhiệm của nhà nước, địa phương, doanh nghiệp và sự tham gia của toàn xã hội.

Ba là đối tượng hỗ trợ là người lao động, người dân bị giảm sâu thu nhập, mất, thiếu việc làm, không đảm bảo mức sống tối thiểu do tác động trực tiếp bởi dịch.

Bốn là tiêu chí, cách làm phải đơn giản, dễ hiểu, dễ triển khai thực hiện và dễ quản lý, giám sát.

Năm là tăng cường phân cấp cho địa phương trong tổ chức thực hiện.

Sáu là đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ và nền tảng số để triển khai.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhấn mạnh xác mục tiêu các chính sách cần bao trùm và nhân văn, thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước tới các đối tượng thuộc nhóm yếu thế trong xã hội nhằm giảm bớt khó khăn trong cuộc sống.

Theo đó, có 4 đối tượng yếu thế: người có công với cách mạng đang hưởng trợ cấp ưu đãi hàng tháng, đối tượng bảo trợ xã hội đang hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng, hộ nghèo và hộ cận nghèo. 

Kết quả rà soát của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết các trong chính sách hỗ trợ phòng, chống, giảm thiểu ảnh hưởng của dịch Covid-19 hiện nay chưa có chính sách nào của nhà nước hỗ trợ thêm cho các đối tượng thuộc nhóm yếu thế, người khuyết tật. Một số nhà tài trợ gặp khó khăn kinh tế do dịch Covid-19 đã thông báo rút các khoản hỗ trợ thường xuyên như gạo, đi lại…đã khiến nhiều người khuyết tật, yếu thế cảm thấy mình như đang bị xã hội bỏ rơi.

Ngoài nội dung trên, một mục tiêu chính sách khác cũng được hướng tới là tăng cường khả năng tiếp cận nguồn tín dụng (như tín dụng từ các ngân hàng chính sách, gói tín dụng ưu đãi) và khuyến khích người sử dụng lao động chi trả đủ lương theo đúng quy định cho người lao động có hợp đồng ký kết nhưng bị ngừng việc. Việc này giúp doanh nghiệp duy trì lực lượng lao động, sẵn sàng hoạt động bình thường trở lại khi dịch kết thúc, giảm chi phí tuyển dụng, đào tạo lại lao động.

Trường hợp người sử dụng lao động không có khả năng trả lương (kể cả trong trường hợp sau khi được vay ưu đãi nêu trên), Chính phủ khuyến khích họ cam kết hoặc thỏa thuận với người lao động tạm ngừng, tạm hoãn hợp đồng và không hưởng lương, không đuổi việc người lao động. Nhà nước hỗ trợ một phần chi phí cuộc sống cho người lao động, khi có điều kiện, người lao động có thể quay trở lại làm việc ngay.

Ngoài ra, Chính phủ hỗ trợ hộ kinh doanh và người lao động phi chính thức có hoàn cảnh khó khăn, bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 và tác động của các biện pháp cách ly, hạn chế đi lại, để bảo đảm an sinh cuộc sống; góp phần duy trì tổng cung và tổng cầu cho nền kinh tế.