Tại cuộc họp ngày 22/9, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) Nguyễn Nhật đã đồng ý với đề xuất giảm 25% giá vé qua trạm trên tuyến cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ. Thời điểm giảm giá được Bộ GTVT đưa ra là từ 15/10. Việc giảm giá theo đề xuất của Tổng cục Đường bộ và Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng giao thông Phương Thành.
Ngoài việc giảm giá vé, dự kiến thời gian thu phí sẽ giảm từ hơn 17 năm 2 tháng 18 ngày xuống còn 15 năm 4 tháng 18 ngày. Theo đó, thời gian hoàn vốn dự kiến vào tháng 2/2031.
Giảm giá đồng loạt
Không chỉ BOT Pháp Vân – Cầu Giẽ, theo báo cáo của Bộ GTVT, tính đến thời điểm này, trong tổng số 73 trạm thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ (bao gồm 55 trạm thuộc các dự án BOT đã hoàn thành đi vào khai thác và 18 trạm thuộc các dự án BOT đang thực hiện đầu tư, chưa thu giá dịch vụ), Bộ đã triển khai thực hiện giảm giá 35 trạm.
Cụ thể, đối với 55 dự án đã hoàn thành đưa vào khai thác, Bộ đã thực hiện giảm giá đối với 31 trạm; 18 trạm hiện có mức thu thấp theo quy định, chưa thực hiện giảm giá; 6 trạm còn lại chưa giảm giá do nhà đầu tư chưa thống nhất điều chỉnh giá.
Đối với 18 dự án đang thực hiện đầu tư, đã thực hiện giảm giá đối với 4 trạm; 9 trạm có mức thu thấp theo quy định, chưa thực hiện giảm giá; 5 trạm còn lại chưa giảm giá do nhà đầu tư chưa thống nhất điều chỉnh giá.
Liên quan đến việc rà soát, giảm phí các dự án BOT, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Ngọc Đông cho biết: "Quan điểm của Bộ là sẽ điều chỉnh mức phí theo xu hướng giảm, rà soát xong trạm BOT nào sẽ giảm ngay phí đường bộ tại dự án đó." Theo Thứ trưởng Đông, việc rà soát các trạm thu phí sẽ đánh giá cụ thể về dự án, phương án tài chính và hoạt động thu phí thực tế/lưu lượng xe, xem đó là căn cứ để đàm phán với các nhà đầu tư và thống nhất mức phí có thể giảm hài hòa nhất.
Trước đó, vào tháng 8/2016, Phó thủ tướng Vương Đình Huệ đã chuẩn thuận giảm 10 - 15% mức thu đối với phương tiện nhóm 4 (xe có trọng tải từ 10 tấn đến dưới 18 tấn; xe chở hàng bằng container 20 feet) và nhóm 5 (xe tải trọng từ 18 tấn trở lên, xe chở hàng container 40 feet) của các trạm (29 trạm) có mức thu tối đa khung tại Thông tư 159; giảm 10 - 20% mức phí đối với phương tiện nhóm 1 (xe dưới 12 ghế ngồi, xe có tải trọng dưới 2 tấn, các loại xe buýt), nhóm 2 (xe từ 12-30 ghế ngồi, xe tải từ 2 tấn đến dưới 4 tấn) của 5 trạm có mức thu phí cao nhất nói trên để bảo đảm tương đồng với các trạm thu phí khác...
Cần bên thứ ba giám sát việc đàm phán hợp đồng BOT
Có nhiều lý do được cơ quan nhà nước có thẩm quyền đưa ra khi giảm giá vé BOT. Có thể là dự án có tổng mức đầu tư giảm so với phương án ban đầu được duyệt do rút ngắn tiến độ, không sử dụng hoặc sử dụng không hết chi phí dự phòng, lãi vay trong thời gian xây dựng, giảm so với phương án phê duyệt…
Tuy nhiên, điều mà người ta ít đề cập tới chính là việc lựa chọn nhà đầu tư và đàm phán hợp đồng BOT. Theo quy định pháp luật (Nghị định 15/2015), việc lựa chọn nhà đầu tư được thực hiện theo hình thức đấu thầu rộng rãi hoặc chỉ định thầu. Thế nhưng trên thực tế thì hầu hết các dự án BOT đều được chỉ định thầu. Điều này dù được lý giải bằng bất cứ lý do gì thì cũng khiến cho dự án trở nên thiếu minh bạch và cạnh tranh (chất lượng tốt/giá vé hợp lý).
Cũng theo Nghị định 15, sau khi lựa chọn được nhà đầu tư thì cơ quan nhà nước có thẩm quyền tổ chức đàm phán hợp đồng dự án với nhà đầu tư được chọn. Sau khi kết thúc đàm phán hợp đồng dự án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền và nhà đầu tư ký kết thỏa thuận đầu tư. Bước tiếp theo "chốt" lại câu chuyện là ký kết hợp đồng dự án.
Nội dung hợp đồng dự án được quy định khá là rõ: Mục tiêu, quy mô, địa điểm, thời hạn và tiến độ thực hiện dự án; thời gian xây dựng công trình dự án; Yêu cầu kỹ thuật, công nghệ, chất lượng công trình dự án, sản phẩm hoặc dịch vụ được cung cấp; Tổng vốn đầu tư và phương án tài chính của dự án; Điều kiện, tỷ lệ và tiến độ giải ngân vốn đầu tư của Nhà nước tham gia thực hiện dự án (nếu có); Điều kiện sử dụng đất và công trình liên quan; Bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư; Thi công xây dựng, kiểm tra, giám sát, quản lý chất lượng, nghiệm thu, quyết toán dự án; Phân chia rủi ro giữa cơ quan nhà nước có thẩm quyền và nhà đầu tư; sự kiện bất khả kháng và nguyên tắc xử lý; Hiệu lực và thời hạn hợp đồng dự án…
Toàn những điều khoản trị giá hàng trăm, hàng nghìn tỷ và ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi số đông dân chúng. Sòng phẳng mà nói, nhà đầu tư tư nhân thì sứ mệnh lớn nhất của họ là lợi nhuận, "đồng tiền liền khúc ruột", cho nên khó có chuyện lơ là trong đấu thầu cũng như đàm phán hợp đồng, nếu không nói là sẽ tận dụng triệt để các cơ hội để tối ưu hoá lợi nhuận.
Ngược lại, bên còn lại trong hợp đồng là "cơ quan nhà nước có thẩm quyền" thì vẫn mang những tập tính cố hữu của "người nhà nước": trách nhiệm tập thể, nhiệm kỳ… Khó có thể đòi hỏi ở họ trách nhiệm "của đau con xót" như những người ngồi ở phía bên kia bàn đàm phán, nếu không nói là một số cá nhân rất có thể sẽ bị mua chuộc để để bán rẻ lợi ích chung đổi lấy những lợi ích riêng.
Vì vậy, thay vì một cuộc thoã thuận tay đôi, thiết nghĩ pháp luật cần quy định có sự tham gia của bên thứ ba, đại diện cho những người phải trả tiền mua vé, chứng kiến các cuộc đàm phán hợp đồng BOT.
Khởi kiện BOT Pháp Vân – Cầu Giẽ, tại sao không?
Trở lại sự vụ hai bên trong hợp đồng BOT Pháp Vân – Cầu Giẽ cùng đồng lòng kiến nghị cho giảm ¼ giá vé qua trạm. Chúng tôi chưa đủ thời gian để lượng hoá "thiệt hại" khi nhân (x) tỷ lệ giảm này với lưu lượng xe qua trạm mỗi ngày rồi nhân (x) với tổng số năm giảm giá. Tuy nhiên, áng chừng thì con số này cũng phải lên đến hàng trăm tỷ nếu so với phương án được duyệt ban đầu.
Nhưng nhà đầu tư liệu có thiệt thật không? Doanh thu của nhà đầu tư BOT chỉ trông vào tiền vé, giảm 25% doanh thu như vậy nếu so với lợi nhuận định mức khoảng 10%, là "âm" gấp gấp 2,5 lần. Liệu nhà đầu tư có chịu lỗ lớn như vậy để làm đường cho dân đi không?
Câu trả lời chắc chắn là không. Vậy động thái này không thể nói là giảm mà là điều chỉnh giá vé về mức hợp lý. Đồng nghĩa với việc, giá vé áp dụng lâu nay là bất hợp lý. Tức là người dân đã phải mất oan số tiền tối thiểu bằng 25% doanh thu bán vé của Công ty Cổ phần BOT Pháp Vân – Cầu Giẽ từ khi trạm thu phí đi vào hoạt động đến nay.
Vậy ai phải chịu trách nhiệm cho điều này? Không ai khác, đó chính là "cơ quan nhà nước có thẩm quyền" – những người đã đại diện cho nhà nước và người dân thỏa thuận đầu tư, đàm phán hợp đồng "hớ hênh" này với nhà đầu tư.
Người dân có thể lấy lại số tiền đã mất oan không? Trong một nhà nước pháp quyền, các hiệp hội vận tải với sự ủy nhiệm của các hội viên hoàn toàn có quyền tiến hành khởi kiện ra Toà án để đòi quyền và lợi ích chính đáng.
Tags:
(VNF) - Quá trình điều tra xác định, các đối tượng đã cùng nhau cấu kết, chi hơn 1 tỷ đồng để “chạy án” cho một đối tượng bị khởi tố trong đường dây rửa tiền 67.000 tỷ đồng mà Công an TP. Đà Nẵng đang thụ lý.
(VNF) - Trong nhiều năm qua, thực tiễn cho thấy đầu tư cho giáo dục – đặc biệt là giáo dục nghề nghiệp và kỹ năng việc làm – không chỉ giúp người nghèo tăng thu nhập trước mắt mà còn tạo nền tảng sinh kế lâu dài, hạn chế tái nghèo. Khi người lao động được trang bị tri thức và tay nghề phù hợp, giáo dục trở thành “đòn bẩy” hiệu quả nhất, đưa giảm nghèo từ hỗ trợ thụ động sang trao cơ hội phát triển bền vững.
(VNF) - TS. Hồ Quốc Tuấn cho rằng bước sang năm 2026, dư địa nới lỏng chính sách tiền tệ của Việt Nam sẽ không còn nhiều khi áp lực lạm phát gia tăng, nhu cầu chi tiêu và đầu tư công lớn hơn, trong khi bối cảnh tài chính – tiền tệ toàn cầu tiếp tục tiềm ẩn nhiều rủi ro, khiến mặt bằng lãi suất khó duy trì ở mức thấp và ổn định như giai đoạn trước.
(VNF) - Không chỉ giành Giải thưởng thành phố thông minh Việt Nam 2025, Đà Nẵng còn chiến thắng tuyệt đối hạng mục “Đô thị đáng sống” do người dân bình chọn.
(VNF) - Suốt nhiều thập kỷ, OPEC+ được xem là “người cầm lái” giá dầu toàn cầu, khi có thể điều chỉnh sản lượng để tác động trực tiếp đến diễn biến thị trường. Tuy nhiên, “nguyên tắc bất di bất dịch” này đã bị thách thức rõ rệt trong năm 2025. Trung Quốc đã tận dụng vị thế là quốc gia nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới để thiết lập một mức giá sàn và giá trần hiệu quả, bằng cách tăng hoặc giảm lượng dầu thô đưa vào các bể chứa.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố đã phê duyệt kế hoạch đóng một lớp thiết giáp hạm hoàn toàn mới cho Hải quân Mỹ, quảng bá đây sẽ là những con tàu lớn nhất, mạnh nhất từng được chế tạo, trang bị vũ khí siêu vượt âm và hệ thống laser tiên tiến. Chi phí thiết kế, đóng mới và triển khai chiếc thiết giáp hạm đầu tiên dự kiến hơn 10 tỷ USD
(VNF) - Dự báo ba trụ cột truyền thống, thiết thực, tiện lợi không dừng lại ở Tết 2026, mà sẽ tiếp tục chi phối hành vi tiêu dùng trong cả năm tới.
(VNF) - (VNF) - Sáng 23/12, Tổng Bí thư Tô Lâm đã phát biểu bế mạc Hội nghị lần thứ 15 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII. VietnamFinance trân trọng giới thiệu toàn văn phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm.
(VNF) - Trong ngày làm việc đầu tiên, Ban Chấp hành Trung ương Đảng họp riêng, cho ý kiến hoàn thiện báo cáo của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XIII về công tác nhân sự.
(VNF) - Đà phục hồi mạnh của xuất khẩu cùng nhu cầu nhập khẩu nguyên liệu gia tăng đã đưa tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam lập kỷ lục mới. Tính đến hết ngày 15/12, tổng trị giá thương mại hàng hóa đạt gần 884 tỷ USD, tăng hơn 18% so với cùng kỳ, phản ánh sức bật rõ nét của hoạt động sản xuất, xuất khẩu trong những tháng cuối năm.
(VNF) - UBND phường Vĩnh Hưng (TP. Hà Nội) vừa ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty TNHH Hòa Bình do có hành vi tổ chức thi công xây dựng công trình không có giấy phép xây dựng theo quy định.
(VNF) - Với cách làm đồng bộ và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, công tác giảm nghèo ở Đắk Lắk đang đi vào thực chất. Từ những buôn làng vùng sâu, nhiều hộ nghèo đã vươn lên ổn định cuộc sống, tạo nền tảng cho giảm nghèo bền vững.
(VNF) - Cựu Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc (cũ) Hoàng Thị Thúy Lan vừa được tòa phúc thẩm tuyên giảm án 2 năm 6 tháng tù giam.
(VNF) - Phát biểu nhận nhiệm vụ, quyền Bộ trưởng Bộ Công Thương khẳng định sẽ lấy doanh nghiệp làm trung tâm và thị trường làm động lực
(VNF) - Từ những nông dân từng tay trắng, thiếu đất và vốn sản xuất, nhiều mô hình sinh kế hiệu quả đã hình thành ở Quảng Ngãi. Những mô hình này đã tạo sức lan toả và trở thành nền tảng cho mục tiêu giảm nghèo bền vững, hướng tới cơ bản không còn hộ nghèo vào năm 2030.
(VNF) - Trải qua hơn tám thập kỷ xây dựng, chiến đấu, chiến thắng và trưởng thành, Quân đội nhân dân Việt Nam luôn thể hiện rõ bản chất cách mạng, xứng đáng với lời khen tặng của Bác Hồ.
(VNF) - Sáng 22/12, Hội nghị lần thứ 15 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã khai mạc trọng thể tại Thủ đô Hà Nội. Tổng Bí thư Tô Lâm chủ trì, phát biểu khai mạc Hội nghị. VietnamFinance trân trọng giới thiệu toàn văn phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm
(VNF) - Sáng 22/12, Hội nghị lần thứ 15 Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII khai mạc, cho ý kiến về ba nội dung quan trọng, trong đó có công tác nhân sự Đại hội Đảng 14.
(VNF) - Ông Nguyễn Hồng Diên, Bộ trưởng Bộ Công Thương được Bộ Chính trị điều động tham gia Ban Chấp hành, Ban Thường vụ và giữ chức Phó Bí thư chuyên trách Đảng ủy Quốc hội.
(VNF) - Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng rà soát lại các quy chuẩn, tiêu chuẩn, điều kiện đường sắt tốc độ cao để lựa chọn công nghệ, tiến hành lựa chọn phương thức đầu tư trong tháng 1/2026.
(VNF) - Trung tâm tài chính quốc tế tại Đà Nẵng có Chủ tịch và 2 Phó Chủ tịch cơ quan điều hành. Việc kiện toàn bộ máy điều hành được xem là bước đi quan trọng, tạo nền tảng để trung tâm tài chính chuyên biệt này đi vào vận hành, hướng trọng tâm vào fintech, quản lý gia sản và tài chính xanh.
(VNF) - Sáng 21/12, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chủ trì hội nghị công bố thành lập Trung tâm Tài chính Quốc tế tại Việt Nam. Sự kiện này đánh dấu bước đi quan trọng trong chiến lược phát triển thị trường tài chính, thể hiện quyết tâm của Việt Nam trong việc nâng cao vị thế trên bản đồ tài chính khu vực và toàn cầu.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng, kinh tế số không còn là lựa chọn mà là con đường tất yếu, là động lực cốt lõi của tăng trưởng và đổi mới mô hình phát triển.
(VNF) - Trong những năm gần đây, du lịch cộng đồng tại nhiều vùng nông thôn, miền núi không chỉ dừng lại ở việc đa dạng hóa sản phẩm du lịch, mà đang dần khẳng định vai trò như một công cụ giảm nghèo hiệu quả. Khi người dân trực tiếp tham gia và hưởng lợi từ việc khai thác giá trị bản địa, du lịch cộng đồng đã tạo sinh kế bền vững, góp phần nâng cao thu nhập, giữ gìn văn hóa và thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.
(VNF) - Ngày 19/12, lễ khởi công dự án mở rộng đường cao tốc TPHCM - Trung Lương - Mỹ Thuận theo hình thức BOT, tổng vốn đầu tư hơn 36.000 tỷ đồng đã diễn ra.
(VNF) - Quá trình điều tra xác định, các đối tượng đã cùng nhau cấu kết, chi hơn 1 tỷ đồng để “chạy án” cho một đối tượng bị khởi tố trong đường dây rửa tiền 67.000 tỷ đồng mà Công an TP. Đà Nẵng đang thụ lý.
(VNF) - Cuối năm – mùa cam chín rộ ở Hà Tĩnh, những vườn cam trên nhiều vùng đồi như Thượng Lộc, Hương Khê, Vũ Quang, Mai Hoa… đang tạo nên những khoảnh khắc rộn ràng của thu hoạch. Đây là thời điểm chứng kiến sự hội tụ của nắng gió, đất đỏ và bàn tay nông dân, tạo ra những cây cam “siêu quả” độc đáo, không chỉ là đặc sản vùng miền mà còn là sản phẩm của mô hình liên kết nông nghiệp, góp phần thực hiện mục tiêu quốc gia về xóa đói giảm nghèo tại Hà Tĩnh trong những năm qua.
