Khủng hoảng thiếu điện trầm trọng, cách Trung Quốc chấm dứt cắt điện tràn lan

Vào tháng 5, Cơ quan Quản lý Năng lượng Quốc gia (NEA) đã dự đoán tiêu thụ điện tối đa của Trung Quốc có thể chạm mức 1.379 gigawatt (GW) vào mùa hè này – tăng khoảng 800 GW so với năm ngoái. Điều này có thể dẫn đến sự mất cân bằng giữa cung và cầu của điện năng tại một số khu vực.

Chưa kể, Cơ quan khí tượng của nước này cũng cảnh báo lượng nước mưa ở các tỉnh Hồ Bắc, Hồ Nam, Trùng Khánh và Tứ Xuyên sẽ thấp hơn từ 20 – 50% so với năm ngoái. Hạn hán có thể xảy ra khiến nguồn cung thủy điện của Trung Quốc dễ rơi vào tình cảnh bấp bênh. Tuy nhiên, Trung Quốc đã có sự chuẩn bị tốt hơn về điện năng sau sự cố khủng hoảng điện hồi năm ngoái. Chính quyền Bắc Kinh đã yêu cầu các tỉnh tránh mất điện bằng mọi giá.

Thực tế, sau sự cố mất điện trên quy mô lớn vào năm ngoái tại Tứ Xuyên, Tây Nam, Trung Quốc đã ngay lập tức triển khai hàng loạt biện pháp khắc phục. Quốc gia này tập trung vào tăng sản xuất điện than và cải thiện cơ sở hạ tầng truyền tải điện.

Tỉnh Tứ Xuyên tuyên bố sẽ xây dựng hàng loạt nhà máy điện mới chạy bằng khí đốt bất chấp lời hứa về việc cắt giảm carbon trước đó. Trung Quốc cũng phê duyệt xây dựng những nhà máy nhiệt điện than mới với công suất 17 GW. Trong năm 2022, quốc gia này đã triển khai xây dựng tới 82 nhà máy điện than có công suất 106 GW, gấp đôi con số của năm 2021 và xác lập kỷ lục cao nhất kể từ 2015.

Lucas Zhang Liutong, giám đốc công ty tư vấn WaterRock Energy Economics có trụ sở tại Hong Kong cho biết giá than và giá khí đốt giảm mạnh tại Trung Quốc giúp chi phí sản xuất điện giảm đáng kể, từ đó các nhà máy nhiệt điện than riêng lẻ có đủ động lực để sản xuất nhiều điện năng hơn. Bên cạnh đó, kho chứa than của Trung Quốc hiện cũng đang ở mức cao kỷ lục lên tới 187 triệu tấn, tạo thành nền tảng vững chắc để chuẩn bị cho các nhà máy điện than hoạt động hết công suất.

Trong khi đó, các nhà máy thủy điện của Trung Quốc cũng đã lên kế hoạch tiết kiệm nước cho mùa hè – điều mà họ đã không thực hiện trong nửa đầu năm 2022.

Hiện nay, Trung Quốc cũng đang trong quá trình phát triển và cải cách ngành điện cũng như kiến trúc lưới điện quốc gia. Hệ thống truyền tải điện của Trung Quốc liên tục được điều chỉnh theo thời gian thực, bổ sung và sửa đổi, đảm bảo hệ thống điện luôn sẵn sàng cho cả năm 2023 và những năm sau đó.

Không chỉ tăng cường sản xuất điện than và cải tổ hệ thống truyền tải điện, Trung Quốc còn đưa ra cải cách về giá điện. Quốc này này mở rộng biên độ dao động giá cả thị trường điện cũng như thúc đẩy sự tham gia của người sử dụng điện công nghiệp và thương mại vào thị trường.

Để giảm bớt áp lực cho lưới điện quốc gia, Trung Quốc thực hiện nhiều biện pháp, chính sách nhằm khuyến khích người dân tiết kiệm điện, sử dụng điện giờ thấp điểm. Thậm chí, một số thành phố lớn như Thượng Hải còn sẵn sàng trả tiền cho các hộ gia đình sử dụng nhiều điện hơn vào ban đêm.

Theo đó, vào mùa hè năm nay, các hộ gia đình tại Thượng Hải dự kiến sẽ được trả 3 NDT cho mỗi kWh tiết kiệm được trong giờ cao điểm và 1,2 NDT cho mỗi kWh tiết kiệm được trong giờ thấp điểm. Năm ngoái, thành phố này đã trả hơn 62 triệu NDT cho các hộ gia đình sử dụng ít điện hơn trong giờ cao điểm và nhiều hơn vào ban đêm. Số tiền này sẽ được trả dưới hình thức tín dụng hóa đơn tiền điện.

Kể từ năm 2019, mức tiêu thụ điện tại Thượng Hải trong khung giờ cao điểm và thấp điểm được kiểm soát thông qua hệ thống nhà máy điện ảo. Hệ thống này còn có thể truy cập vào một số thiết bị điện trong nhà như điều hòa. Nó có thể tăng nhiệt độ của điều hòa lên 2 độ C trong giờ cao điểm để giảm lượng sử dụng điện trong 30 phút.

Có thể thấy chính quyền Bắc Kinh đang làm tốt hơn sau những cuộc khủng hoảng điện vào năm 2021 và 2022. Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn thận trọng trong công tác dự trữ nguồn điện để sẵn sàng cho một mùa hè nắng nóng kỷ lục.