Lãi suất thấp, người dân vẫn e dè vay vốn mua nhà

Lãi suất vay mua nhà xuống thấp, người dân vẫn sợ

Thời gian qua, lãi suất cho vay mua nhà được điều chỉnh giảm khá mạnh, hạ khoảng 3% so với năm ngoái.

Mặt bằng lãi suất ưu đãi cho vay mua nhà hiện dao động trong khoảng 3,99-9,5%/năm. Mức lãi suất này được các chuyên gia đánh giá là thấp nhất trong nhiều năm qua, khá hấp dẫn đối với người mua nhà.

Điển hình, PVcomBank đang niêm yết mức lãi suất vay mua nhà ưu đãi nhất là 3,99%/năm (triển khai cho 3 tháng đầu). Khách hàng có thể vay đến 20 năm với hạn mức vay đạt 85% giá trị của tài sản thế chấp.

OCB cũng đưa ra mức lãi suất ưu đãi cho vay mua nhà 3 tháng đầu chỉ 3,99%/năm.

Tại Ngân hàng HSBC, khách hàng có thể chọn gói vay với lãi suất 5,5%/năm cố định cho 6 tháng đầu, thời hạn lên đến 25 năm và có thể vay được đến 70% giá trị của bất động sản thế chấp.

Khách hàng cũng có thể cân nhắc lựa chọn những gói vay đến từ các ngân hàng khác với lãi suất ưu đãi từ 5,9%/năm đến 7,9%/năm tùy điều kiện áp dụng và thời hạn vay.

Mặt bằng lãi suất cho vay mua nhà duy trì dưới 10%/năm cùng với việc Chính phủ triển khai các chương trình hỗ trợ tín dụng ưu đãi nhưng người dân vẫn không mặn mà vay tiền mua nhà.

Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), đến cuối quý III/2024, dư nợ tín dụng “đổ” vào hoạt động kinh doanh bất động sản đạt 1.274.233 tỷ đồng, tăng 29,1% so với cùng kỳ năm trước.

Nhưng dư nợ cho vay xây dựng, sửa chữa, mua nhà chỉ chiếm khoảng trên 125.800 tỷ đồng. Qua đó, có thể thấy, nhu cầu vốn đang tập trung vào phía cung thị trường, tức các nhà phát triển, đầu tư bất động sản còn người dân ít có nhu cầu, lượng người vay mua nhà chỉ chiếm tỷ lệ nhỏ.

Kết quả khảo sát tâm lý người tiêu dùng bất động sản Việt Nam vào quý II/2024 của Batdongsan.com.vn cho thấy thị trường vẫn đang trong trạng thái chờ đợi và phần lớn người mua nhà cần sự chuyển biến rõ nét hơn trước khi xuống tiền. Người mua vẫn kỳ vọng giá nhà sẽ giảm và các chính sách điều hành cũng như sự đổi mới về hành lang pháp lý sẽ giúp thị trường tích cực hơn.

Đối với việc vay vốn mua nhà, hơn 50% người tham gia khảo sát cho rằng, lãi suất vay mua nhà dưới 8%/năm là hợp lý, 29% chấp nhận mức lãi suất từ 8-10%/năm, chỉ 10% chấp nhận đi vay với lãi suất từ 10-13%/năm (tính theo mức thả nổi). Hầu hết người đang đi vay mua nhà tham gia khảo sát cho biết, họ vẫn phải vay với lãi suất trung bình trên 11,5-13%/năm.

Vì sao người dân không mặn mà vay vốn mua nhà?

Lãi suất vay mua nhà hiện đã thấp hơn so với trước song người dân vẫn không mặn mà với việc vay vốn ngân hàng để sở hữu nhà. Một trong những nguyên nhân lớn nhất khiến người dân không mặn mà vay vốn mua nhà là mức giá bất động sản vẫn ở mức quá cao, đặc biệt là tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM.

Dù lãi suất vay vốn có thể giảm nhưng giá nhà tăng chóng mặt trong những năm qua khiến việc sở hữu một căn nhà trở nên xa vời đối với đại bộ phận người dân.

Do giá nhà vẫn “neo” ở ngưỡng rất cao nên cho dù nhiều chủ đầu tư đã có các chính sách kích cầu, ưu đãi, trong khi công việc, thu nhập của người dân vẫn rất khó khăn nên việc phải vay một khoản tiền lớn để có thể sở hữu nhà ở là điều rất nhiều người lo ngại. Nếu mức thu nhập bình quân của người dân không thể theo kịp tốc độ tăng giá bất động sản thì việc vay vốn trở thành một gánh nặng lâu dài thay vì là cơ hội sở hữu nhà.

"Lý do chính người dân ít có nhu cầu vay mua nhà là giá nhà vẫn neo ở ngưỡng rất cao, dù nhiều chủ đầu tư tung ra các chính sách kích cầu, ưu đãi thời gian qua. Trong khi công việc, thu nhập của người dân thực tế vẫn rất khó khăn nên họ ngại phải vay một khoản tiền lớn để có thể sở hữu nhà ở. Người dân thấy giá nhà quá cao nên họ phải chọn cách trì hoãn và chờ đợi thị trường có sản phẩm giá phải chăng ", TS Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, cho biết.

Còn ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) cho rằng, một thực trạng mà thị trường bất động sản đang gặp phải là cơ cấu sản phẩm nhà ở chưa hợp lý, thiếu nhà giá rẻ, nhà ở vừa túi tiền.

Tại TP.HCM, từ năm 2021 đến nay, phân khúc nhà ở dưới 3 tỷ đồng hoàn toàn vắng mặt trên thị trường. Còn nhà ở xã hội, đến nay cũng chỉ có khoảng trên dưới 12.000 căn.

Ông Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam - cho rằng, việc giảm lãi suất cho vay mua nhà có thể mang lại lợi ích nhất định trong ngắn hạn, giúp giảm bớt gánh nặng tài chính cho người dân. Nhưng đây chưa phải là giải pháp toàn diện để giải quyết triệt để vấn đề sở hữu nhà ở tại Việt Nam. Mấu chốt của vấn đề vẫn nằm ở giá nhà quá cao so với thu nhập của người dân, cùng với sự thiếu hụt nguồn cung nhà ở xã hội và các gói hỗ trợ vẫn chưa thực sự phát huy hiệu quả.

Có cùng quan điểm, TS Nguyễn Văn Khôi, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, cho hay thị trường nhà ở leo thang làm khả năng tiếp cận nhà ở của phần đông người dân sụt giảm, nhất là người lao động, thu nhập thấp. Nguyên nhân một phần đến từ tình trạng đầu cơ nhà đất đã đẩy giá lên cao, phát sinh những giao dịch "lướt sóng", thiếu minh bạch. Chưa kể, tình trạng dự án "đắp chiếu" vẫn là thách thức lớn với thị trường, khiến thanh khoản của thị trường và lòng tin của người mua nhà bị giảm sút.

Vì thế, theo các chuyên gia, việc cần thiết phải làm lúc này là bình ổn giá bất động sản.

Hơn nữa, việc vay vốn mua nhà không phải lúc nào cũng dễ dàng, nhất là khi các ngân hàng yêu cầu người vay có thu nhập ổn định và hồ sơ tín dụng tốt. Dù mức lãi suất hấp dẫn nhưng rất nhiều người không thể vay được do không đáp ứng được các yêu cầu này.

Thêm nữa, quá trình xét duyệt vay vốn ngân hàng thường rất phức tạp, cần nhiều giấy tờ, thủ tục, khiến người dân cảm thấy ngại ngần hoặc thiếu kiên nhẫn.

Theo giới chuyên gia, dù mức lãi suất vay mua nhà hấp dẫn nhưng người vay cần lưu ý bởi mức ưu đãi này chỉ áp dụng trong ngắn hạn, hết thời gian ưu đãi sẽ thả nổi theo lãi suất thị trường. Bên cạnh việc so sánh lãi suất vay mua nhà các ngân hàng để lựa chọn gói vay phù hợp, người mua hãy cân nhắc kỹ về dòng tiền và khả năng trả nợ.