Làm gì với 1 triệu tỷ đồng đang 'ngủ quên'?

Kỳ Thư - 23/06/2023 07:36 (GMT+7)

(VNF) - Do tắc nghẽn giải ngân đầu tư công, Bộ Tài chính phải gửi số tiền 1 triệu tỷ đồng vào ngân hàng với lãi suất 0,8%/năm. Thực trạng này đang làm dấy lên quan ngại nền kinh tế có thể mất đi một trong những động lực tăng trưởng chính.

Tiền bị giam, ai cũng sốt ruột, nhưng…

TS Lê Xuân Nghĩa - nguyên Phó chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia, thừa nhận việc 1 triệu tỷ đồng bị “nhốt” tại ngân hàng, trong khi bức tranh kinh tế còn nhiều khó khăn như hiện nay khiến “ai cũng sốt ruột”. Tuy nhiên, ông cho rằng trong vấn đề này, Bộ Tài chính cũng ở tình thế bị động.

“Theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước, số tiền này đã có danh mục chi tiêu cố định, đồng nào mua mắm, đồng nào mua muối, vì vậy không được điều chuyển tiền từ danh mục chi tiêu này sang danh mục chi tiêu khác, muốn tiêu sang mục đích khác phải kiến nghị sửa luật”, TS Lê Xuân Nghĩa nói với Đầu tư Tài chính.

Cũng theo ông Nghĩa, trong hơn 1 triệu tỷ đồng đang nằm tại hệ thống ngân hàng, phần lớn là tiền đầu tư công, vì vậy tốc độ tiêu tiền phụ thuộc vào tiến độ của việc giải ngân đầu tư công, có thể tháng này ít, tháng sau nhiều và tháng sau nữa nhiều hơn… Do đó, khó có thể yêu cầu 1 triệu tỷ đồng “nằm không” đó tại sao không dùng để thực hiện việc khác, bởi nếu chẳng may chi tiêu vì mục đích khác, đến khi tiến độ đầu tư công gia tăng thì sao? Chưa kể, trong số hơn 1 triệu tỷ đồng này còn có dự phòng rủi ro ngân sách, tức là khoản dự phòng thiên tai, dịch bệnh, địch họa… càng không thể điều chuyển được.

Vậy, làm gì với 1 triệu tỷ ngân quỹ đọng trong ngân hàng? Theo ông Nghĩa, tiền của hạng mục nào thì cần đẩy nhanh hạng mục đó, ở đây chính là đầu tư công ví dụ như y tế, giáo dục, cơ sở hạ tầng… “Hiện tồn đọng lớn nhất của giải ngân đầu tư công nằm ở thủ tục pháp lý liên quan đến giải phóng mặt bằng, do đó cần nhanh chóng gỡ vướng về thủ tục để giải ngân mạnh đầu tư công”, ông Nghĩa kiến nghị.

Ngân hàng Nhà nước hoàn toàn có thể chủ động

Trước tình cảnh 1 triệu tỷ đồng với lãi suất thấp còn tồn trong ngân sách, ông Nghĩa cho rằng nên linh hoạt nguồn vốn này thông qua sự phối hợp chính sách tiền tệ, tài khóa. Theo ông, việc sử dụng 1 triệu tỷ đồng này có hiệu quả hay không hiện phụ thuộc vào Ngân hàng Nhà nước.

Ông Nghĩa phân tích: hơn 1 triệu tỷ đồng “nhốt” tại ngân hàng đồng nghĩa với việc hệ thống ngân hàng đang bị động hút tiền về từ lưu thông và nhốt tại hệ thống. “Ngân hàng Nhà nước không nên chờ đợi vào việc giải ngân đầu tư công ngay lập tức sẽ có bước tiến bộ. Thay vào đó, Ngân hàng Nhà nước phải coi đó là lượng tiền mình đang nắm giữ và hoàn toàn có thể phát hành tiền của mình để ném vào lưu thông. Điều này Ngân hàng Nhà nước hoàn toàn có thể chủ động. Nếu làm được như vậy, nền kinh tế có thêm ‘luồng máu mới’, tạo ra tâm lý mới từ phía chính sách tiền tệ. Các doanh nghiệp, nhà đầu tư yên tâm hơn, từ đó tăng lòng tin đối với thị trường tài sản, nhất là chứng khoán, trái phiếu hay bất động sản… Trong trường hợp sau này đầu tư công phục hồi trở lại, Ngân hàng Nhà nước hút tiền về cũng không muộn”.

Mặt khác, theo ông Nghĩa, trong 5 tháng đầu năm, cung tiền chỉ mới tăng khoảng 2,7% - 3%, thấp hơn nhiều so với GDP danh nghĩa. Cung tiền thiếu, Ngân hàng Nhà nước phải tăng bên này, hạ bên kia sao cho cung tiền đảm bảo lưu thông được lượng GDP danh nghĩa. Như vậy, lẽ ra trong trường hợp này, Ngân hàng Nhà nước phải tăng cung tiền để giảm lãi suất huy động và cho vay, hỗ trợ doanh nghiệp và nền kinh tế.

“Lãi suất của chúng ta dù đã giảm nhưng còn rất cao. Chúng ta nói rằng thanh khoản của các ngân hàng dồi dào, tăng trưởng tín dụng chậm do khách hàng không vay vốn vì thiếu đơn hàng… nhưng thanh khoản tốt là tốt với lãi suất nào?” ông Nghĩa bình luận và cho biết có những ý kiến nêu lên thực tế các doanh nghiệp trong điều kiện hiện tại không biết vay để làm gì? Chẳng hạn, nhà thầu xây dựng không có dự án nào để thi công, dệt may và giày da không có đơn hàng nên doanh nghiệp không có nhu cầu vay. Trong khi đó, có rất nhiều người, nhiều doanh nghiệp muốn vay lại không vay được, ngay cả khi có tài sản đảm bảo hoặc phải vay với lãi suất “trên trời”.

“Thanh khoản tốt thì hạ lãi suất, căng thẳng thì tăng lãi suất; nhiều người vay thì tăng lãi suất, ít người vay thì hạ lãi suất. Ngân hàng Nhà nước nên mạnh dạn tăng cung tiền để giảm lãi suất xuống, phải làm đi chứ. Bên cạnh đó, điều kiện tín dụng nên nới ra một ít, khư khư điều kiện phải có tài sản đảm bảo lại còn đòi 2,3 năm liên tục có doanh thu, kinh doanh có lãi... thì các doanh nghiệp vừa thoát khỏi đại dịch lấy đâu ra”, ông Nghĩa bình phẩm.

Tránh hiện tượng tay trái đi vay, tay phải có tiền không tiêu

Cũng trăn trở về số tiền 1 triệu tỷ đồng đọng trong ngân hàng vì nghẽn giải ngân vốn đầu tư công, đại biểu Quốc hội Trần Hoàng Ngân (đoàn TP. HCM) cho biết, vấn đề chậm giải ngân đầu tư công đã tồn tại, trầm kha nhiều năm. Tỷ lệ giải ngân thông thường các năm đạt 70% - 80%, riêng trong năm 2020 đạt hơn 90%.

Với đầu tư công, kế hoạch đưa ra thường rất lớn nhưng giải ngân lại tùy vào khả năng hấp thụ của thị trường, tùy giai đoạn và tiến trình thực hiện giải ngân. Lấy ví dụ tại TP. HCM, quý I giải ngân đầu tư công 1.600 tỷ đồng nhưng sang tháng 4, tháng 5 tăng lên trên 8.800 tỷ đồng.

Ông Ngân cho rằng giải ngân đầu tư công phụ thuộc rất lớn vào công đoạn của quá trình triển khai dự án, nhất là quá trình giải phóng mặt bằng. “Giải phóng mặt bằng thì vấn đề thu hồi đất là cả một quy trình, điểm rơi là sau từ 3 - 6 tháng mới ra được quyết định thu hồi và đền bù thỏa đáng cho người dân. Nói như vậy để thấy, đừng nhìn số liệu 3 tháng đầu mới được vài % mà đánh giá”, ông Ngân nói và lưu ý những công trình đang đầu tư mà dở dang mới lãng phí. Đơn cử như dự án cao tốc Bến Lức - Long Thành là công trình trọng điểm quốc gia nhưng bị vướng đủ thứ gây lãng phí nguồn lực.

Về việc xử lý 1 triệu tỷ đồng gửi ngân hàng, ông Ngân cho biết điều này phụ thuộc vào khả năng điều hành của Chính phủ. “Hình ảnh Thủ tướng, các Phó thủ tướng, Bộ trưởng lăn xả trên các công trình dự án thời gian qua cho thấy sự quyết tâm để thúc đẩy tiến độ nhanh hơn”, ông Ngân nói và nhấn mạnh điều quan trọng hơn là cần rà soát rào cản, vướng mắc để tháo gỡ, “Suy cho cùng, đây là những quy định do chúng ta đưa ra, tự ghè chân, cản trở mình, là lỗi của chúng ta”.

Tags:

Bộ Tài chính

Luật Ngân sách nhà nước

1 triệu tỷ ngân quỹ đọng trong ngân hàng

Shark Bình bị khởi tố thêm tội trốn thuế

(VNF) - Liên quan vụ án tiền số AntEx thuộc hệ sinh thái của Công ty NextTech gồm có 35 doanh nghiệp, ông Nguyễn Hòa Bình (thường gọi là Shark Bình) mới bị khởi tố thêm tội trốn thuế.

Bộ Công an vào cuộc xác minh sai phạm tại dự án trụ sở mới Bộ Ngoại giao

Vụ Mailisa, vợ chồng Phan Thị Mai nộp 300 tỷ đồng khắc phục hậu quả

'Mr Hunter' Lê Khắc Ngọ đã được dẫn độ về Việt Nam

Cận cảnh tàu bay thương mại đầu tiên 'xông đất' sân bay Long Thành

Cựu Bí thư Hoàng Thị Thuý Lan xin giảm án vì 'hoàn cảnh gia đình rất khó khăn'

Giỏi nghề để thoát nghèo: Hướng đi bền vững của Hà Tĩnh

15/12/25 16:42 (GMT+7)

(VNF) - Hà Tĩnh, nơi nhiều vùng biển bãi ngang và miền núi còn đối mặt với nghèo đa chiều, các chương trình giảm nghèo đang chuyển hướng mạnh sang nâng cao dân trí, dạy nghề và hỗ trợ sinh kế thực chất. Những lớp học cộng đồng, khóa đào tạo nghề gắn với doanh nghiệp và các mô hình hỗ trợ vốn – kỹ thuật đã mở ra cơ hội mới cho phụ nữ, lao động nghèo và đồng bào vùng khó.

Hôm nay, máy bay lớn nhất Việt Nam hạ cánh tại Sân bay Long Thành

15/12/25 11:45 (GMT+7)

(VNF) - Chiều nay, chuyến bay kỹ thuật sử dụng máy bay Boeing 787 của Vietnam Airlines sẽ hạ cánh xuống sân bay Long Thành để thực hiện thử tải, đánh dấu bước kiểm tra quan trọng trước khi sân bay này chính thức đón các chuyến bay chở khách đầu tiên vào ngày 19/12.

Trao truyền và mở cơ hội: Người dân tộc thiểu sổ thay đổi cuộc sống của chính mình

15/12/25 11:25 (GMT+7)

(VNF) - Mô hình "nâng cao nhận thức - chuyển đổi thói quen - ứng dụng số” không chỉ giúp hơn 200 hộ nông dân Tây Nguyên cải thiện kỹ thuật sản xuất, tăng thu nhập và tiếp cận thị trường quốc tế, mà còn trở thành điểm sáng về trao quyền kinh tế cho phụ nữ và người dân tộc thiểu số.

'Động lực tăng trưởng mới đã manh nha hình thành'

15/12/25 07:30 (GMT+7)

(VNF) - Theo TS Lê Duy Bình, dù duy trì được ổn định vĩ mô và nhiều động lực tăng trưởng mới đã manh nha hình thành song kinh tế Việt Nam vẫn cần tăng tốc chuyển đổi mô hình, nâng cao năng suất và giá trị gia tăng để tạo nền tảng vững chắc cho mục tiêu tăng trưởng cao, bền vững trong giai đoạn tới.

Giải bóng đá Báo chí các tỉnh thành năm 2025: Ngày hội trọn vẹn của những người làm báo

15/12/25 07:22 (GMT+7)

(VNF) - Sau một ngày thi đấu sôi nổi, Giải bóng đá Báo chí các tỉnh thành lần thứ XI – năm 2025 đã chính thức khép lại thành công vào tối 13/12 tại sân bóng Nguyên Dương (Hà Nội). Giải đấu tiếp tục khẳng định vị thế là sân chơi thể thao truyền thống, giàu ý nghĩa dành riêng cho cộng đồng những người làm báo đang công tác tại Hà Nội và các tỉnh, thành.

Tiệm vàng doanh thu 5.000 tỷ đồng trốn thuế như thế nào?

14/12/25 10:52 (GMT+7)

(VNF) - Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Thanh Hóa đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam 3 người liên quan Công ty TNHH Thương mại vàng bạc Kim Chung để điều tra về hành vi "Trốn thuế".

Chủ tiệm vàng Kim Chung trốn thuế, ‘nữ đại gia’ lừa đảo góp vốn trồng sâm Ngọc Linh

14/12/25 09:45 (GMT+7)

(VNF) - Chủ tiệm vàng Kim Chung bị khởi tố trốn thuế hàng nghìn tỷ; “nữ đại gia” Phạm Mỹ Hạnh lừa đảo góp vốn trồng sâm Ngọc Linh, chiếm đoạt hơn 850 tỷ đồng; đồng thời, Chủ tịch Công ty Công nghệ NhoNho đang bị truy nã đặc biệt.

Khai mạc Giải bóng đá Báo chí các tỉnh thành lần thứ XI – năm 2025

13/12/25 12:00 (GMT+7)

(VNF) - Sáng 13/12, tại sân bóng Nguyên Dương (phường Đại Mỗ, TP. Hà Nội), Giải bóng đá Báo chí các tỉnh thành lần thứ XI – năm 2025 đã chính thức khai mạc trong không khí sôi nổi, đoàn kết của những người làm báo, bất chấp điều kiện thời tiết mưa lạnh đặc trưng của mùa đông Hà Nội.

'Nếu lạm phát quá cao, tăng trưởng sẽ không còn ý nghĩa'

13/12/25 11:30 (GMT+7)

(VNF) - Ông Nguyễn Đức Hiển, Phó trưởng ban Chính sách, Chiến lược Trung ương nhận định hệ thống ngân hàng không thể mở rộng mãi, việc tăng cung tín dụng quá mức cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Nếu đặt mục tiêu tăng trưởng hai con số nhưng lạm phát cao thì con số tăng trưởng đó sẽ không còn nhiều ý nghĩa.

Chủ tịch AIC Nguyễn Thị Thanh Nhàn lĩnh thêm 8 năm tù

12/12/25 16:31 (GMT+7)

(VNF) - Ngày 12/12, TAND TP. HCM đã tuyên án đối với bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn (Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty AIC) và các đồng phạm trong vụ án vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.

'Thu hồi căn hộ NƠXH nếu không đúng đối tượng, điều kiện thu nhập'

12/12/25 16:21 (GMT+7)

(VNF) - Trường hợp phát hiện vi phạm, không đúng đối tượng, không đảm bảo điều kiện về thu nhập, nhà ở xã hội sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật; nếu đã thực hiện mua - bán sẽ bị thu hồi căn hộ.

Truy nã đặc biệt Chủ tịch Công ty công nghệ NhoNho

12/12/25 15:24 (GMT+7)

(VNF) - Bộ Công an quyết định truy nã đặc biệt nguy hiểm đối với bị can Hoàng Bá Nghị, Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH Công nghệ NhoNho.

Hội nghị tổng kết dự án Chính sách Thương mại và Xúc tiến Xuất khẩu Việt Nam do Chính phủ Thụy Sĩ tài trợ

12/12/25 14:00 (GMT+7)

(VNF) - Bộ Công Thương phối hợp với Đại sứ quán Thụy Sĩ tại Việt Nam tổ chức Hội nghị Tổng kết Dự án Chính sách thương mại và Xúc tiến xuất khẩu Việt Nam do Chính phủ Thụy Sĩ tài trợ (Dự án SwissTrade).

PVFCCo - Phú Mỹ tăng tốc ứng dụng AI vào vận hành, chuẩn bị cho giai đoạn bứt phá sau DBI 3.0

12/12/25 11:42 (GMT+7)

(VNF) - Nhằm tăng tốc chuyển đổi số và hình thành năng lực làm việc với AI trong toàn hệ thống, Tổng công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí (PVFCCo – Phú Mỹ) đã triển khai chương trình đào tạo AI chuyên sâu theo từng nghiệp vụ, với sự tham gia toàn thể các phòng ban tại Tổng công ty và Nhà máy Đạm Phú Mỹ. Khác với đào tạo kỹ năng thông thường, chương trình hướng tới thay đổi tư duy, chuẩn hóa quy trình và đưa AI vào các tác vụ thực tế ngay trong từng khốinghiệp vụ.

Thủ tướng yêu cầu khai thác thương mại sân bay Long Thành vào đầu năm 2026

12/12/25 11:02 (GMT+7)

(VNF) - Thủ tướng yêu cầu bảo đảm đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn, điều kiện, quy trình theo quy định để tổ chức khai thác thương mại cảng hàng không quốc tế Long Thành vào đầu năm 2026.

Thủ tướng ra chỉ đạo về đề xuất làm tuyến đường sắt 12 tỷ USD của CT Group

12/12/25 10:21 (GMT+7)

(VNF) - Thủ tướng giao Bộ Xây dựng nghiên cứu đề xuất của CT Group về dự án đường sắt TP. HCM - Cần Thơ - Cà Mau và hướng dẫn doanh nghiệp thực hiện theo quy định pháp luật.

Quốc hội bế mạc kỳ họp cuối cùng khoá XV

11/12/25 17:41 (GMT+7)

(VNF) - Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết kỳ họp thứ 10 đã hoàn thành toàn bộ chương trình, thông qua 51 luật và 39 nghị quyết quan trọng, tạo nền tảng cho giai đoạn phát triển tiếp theo.

Tổng bí thư: 'Xử lý hình sự 66 cán bộ cán bộ diện Trung ương quản lý trong nhiệm kỳ'

11/12/25 15:49 (GMT+7)

(VNF) - 174 cán bộ diện Trung ương quản lý bị xử lý kỷ luật trong nhiệm kỳ vừa qua, trong đó xử lý hình sự 66 cán bộ, kể cả đương chức và nghỉ hưu.

Bỏ giấy phép kinh doanh cho 38 ngành, nghề

11/12/25 12:15 (GMT+7)

(VNF) - Từ 1/7/2026, 38 ngành, nghề kinh doanh có điều kiện sẽ không cần xin giấy phép, được chuyển sang hậu kiểm, nhằm thúc đẩy tự do kinh doanh.

Nghệ An: Mở đường thoát nghèo bằng nâng cao dân trí

11/12/25 11:35 (GMT+7)

(VNF) - Ở những bản làng miền Tây Nghệ An, việc nâng cao dân trí không chỉ là mở mang tri thức mà còn trực tiếp tạo ra cơ hội thoát nghèo bền vững. Từ lớp học đến công tác tuyên truyền, từ đào tạo nghề đến hỗ trợ kỹ thuật, tri thức đang mở ra con đường mới cho đồng bào dân tộc thiểu số.

Chủ tịch Hà Nội được quyết định đầu tư dự án chiến lược từ 30.000 tỷ đồng

Tin khác

Shark Bình bị khởi tố thêm tội trốn thuế