Mỹ đối mặt tình trạng thiếu thuốc tồi tệ nhất trong một thập kỷ

Tình trạng thiếu thuốc kéo dài nhiều năm

Dược điển Mỹ (USP), một cơ quan thiết lập tiêu chuẩn quốc gia về thuốc, cho biết trong báo cáo đầu tiên về tình trạng thiếu thuốc trong tháng 6 rằng tình trạng thiếu thuốc đang trở nên tồi tệ và kéo dài hơn.

Tổ chức phi lợi nhuận cho biết tình trạng thiếu thuốc trong năm 2023 kéo dài hơn mức trung bình 3 năm.

Tính đến cuối năm 2023, gần 1/4 (27) trong số 125 loại thuốc thiếu hụt đã tồn tại hơn 5 năm. Đồng thời, tình trạng thiếu thuốc tiêm epinephrine (hay adrenaline), thuốc tiêm lidocain hydrochloride (thuốc gây tê tại chỗ) và nhiều loại thuốc khác đã kéo dài hơn chục năm.

Theo báo cáo của USP, tình trạng thiếu thuốc có ảnh hưởng lan rộng, nhưng các loại thuốc rẻ hơn thường dễ bị thiếu hụt hơn.

Dữ liệu của USP cho thấy hầu hết các loại thuốc, bao gồm hơn 50% lượng thuốc tiêm bị thiếu, có giá dưới 5 USD, trong khi 66% tình trạng thiếu thuốc dạng rắn có giá dưới 3 USD.

Thuốc tiêm cũng là loại thuốc chiếm phần lớn trong số dược phẩm thiếu hụt những năm gần đây tại Mỹ. Năm 2023, thuốc tiêm vô trùng thông thường chiếm hơn 53% lượng thuốc thiếu hụt mới, kéo giá của những loại thiếu hụt gấp hơn 8,5 lần so với những loại không bị thiếu.

Tính đến tháng 2/2024, hơn 120 loại thuốc kê đơn hiện được liệt kê trong danh sách thiếu thuốc của Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA). Theo FDA, vấn đề này xuất phát từ các yếu tố như vấn đề chất lượng sản xuất, thiếu nguyên liệu thô, ngừng thuốc và trì hoãn sản xuất.

Thiếu thuốc kéo dài do áp lực kinh tế

Theo báo cáo, USP đã xác định 4 yếu tố có thể khiến thuốc dễ gặp vấn đề về nguồn cung hơn, bao gồm giá thấp, sự phức tạp trong sản xuất, sự tập trung về mặt địa lý của các cơ sở sản xuất và các vấn đề về chất lượng, mỗi vấn đề có thể làm tăng nguy cơ thiếu hụt, riêng lẻ hoặc song song với nhau.

Thuốc rẻ hơn có nhiều khả năng phải đối mặt với những hạn chế về nguồn cung do tỷ suất lợi nhuận eo hẹp có thể khiến các nhà sản xuất ngừng sản xuất thuốc hoàn toàn. Theo USP, từ năm 2022 đến năm 2023, tỷ lệ ngừng sử dụng sản phẩm dược phẩm đã tăng 40%, với hơn một nửa số thuốc uống dạng rắn đã ngừng sử dụng có giá dưới 4 USD.

Mối lo ngại về lợi nhuận này là chủ đề của một đề xuất gần đây của Thượng viện đề xuất đưa ra các khoản thanh toán khuyến khích cho các công ty để đổi lấy cam kết duy trì đủ nguồn cung.

Theo một dự thảo đề xuất, bằng cách chọn tham gia vào các thỏa thuận về độ tin cậy của nhà sản xuất, các công ty tham gia sẽ đủ điều kiện nhận thanh toán một lần hàng quý, cộng với các khoản tiền thưởng tiềm năng, để đổi lấy việc sản xuất thuốc có nguy cơ thiếu hụt cao hơn.

Phó chủ tịch cấp cao phụ trách đối ngoại toàn cầu của USP Anthony Lakavage giải thích trong một thông cáo báo chí : “Áp lực kinh tế, đặc biệt là mức giá rất thấp mà các nhà sản xuất thuốc thu hồi cho nhiều loại thuốc, cùng với các hợp đồng thường xuyên bị phá vỡ, đã khiến chuỗi cung ứng thuốc của chúng tôi trở nên mong manh. Những cú sốc bất ngờ có thể phá vỡ hệ thống và làm gián đoạn việc cung cấp thuốc có chất lượng.”

Trong khi đó, những lo ngại về chất lượng cũng có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt khi một cơ sở bị FDA đóng cửa, ví dụ như trường hợp thuốc hóa trị liệu chung cisplatin làm ví dụ về điều này. Thuốc này đã liên tục thiếu hụt kể từ khi FDA đánh dấu các vấn đề về an toàn và chất lượng tại nhà máy có liên quan đến ít nhất một nửa nguồn cung cấp cisplatin cho Mỹ.

Những cơ hội mới

Mặc dù tình trạng thiếu thuốc kéo dài đã mang tới hệ luỵ cho nhiều người dân Mỹ, tình trạng thiếu thuốc cũng đang tạo ra những cơ hội kinh doanh mới.

Vào tháng 1 năm nay, nền tảng đánh giá sức khỏe ininsto Health đã ra mắt Medfinder, một dịch vụ tìm kiếm thuốc, nhằm giúp khách hàng đối phó với tình trạng thiếu Adderall và các loại thuốc khác đang diễn ra. Trong đó, nhiều khách hàng thậm chí trả cho Insito Medfinde số tiền lên tới 180 USD để tìm loại thuốc mong muốn.

Người đồng sáng lập Insito Medfinde, Peter Daggett và Parth Shah cho biết nhiều người đã yêu cầu họ giúp đỡ trong việc tìm kiếm Adderall và các chất kích thích khác, cũng như các loại thuốc trị tiểu đường phổ biến do Novo Nordisk và Eli Lilly sản xuất và thuốc giảm cân.