Những chặng đường Việt-Mỹ bình thường hóa: AIG đầu tư vào Đình Vũ – nước cờ then chốt
Ái Châu Tử -
08/07/2020 08:53 (GMT+7)
(VNF) – Việc mời được tập đoàn AIG (Mỹ) đầu tư vào khu công nghiệp Đình Vũ (Hải Phòng) là bước đi có ý nghĩa then chốt trong tiến trình bình thường hóa quan hệ Việt – Mỹ.
Ông Thành chính là người xúc tiến cho tập đoàn AIG đầu tư vào Mỹ cũng như “ngoại giao con thoi” để mở đường cho Việt Nam gia nhập Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF).
Đình Vũ – hợp tác Việt – Mỹ đầu tiên
Thời gian khi trở về Việt Nam, ông Bùi Kiến Thành được sắp xếp để gặp Thủ tướng Võ Văn Kiệt. Hai người ngồi trò chuyện ở căn nhà gần cổng vào vườn cây Phủ chủ tịch phía đường Hoàng Hoa Thám. Có lúc, cuộc trò chuyện có thêm vài người ngồi nghe, chẳng hạn như Trưởng ban việt kiều trung ương Nguyễn Ngọc Trân, thư ký thủ tướng Vũ Đức Đam hoặc thành viên Ban tiền tệ Nguyễn Thiệu…
Một hôm, ông Võ Văn Kiệt đem bản đồ Á Đông ra nói chuyện với ông Bùi Kiến Thành. Ông Kiệt muốn ông Thành tìm một tập đoàn Mỹ thật lớn, sang đầu tư tại Hải Phòng.
Ngày 14/12/1993, Phòng quan hệ kinh tế đối ngoại của Hải Phòng, dưới sự ủy quyền của UBND Hải Phòng, đã tổ chức buổi thảo luận với ông Bùi Kiến Thành. Theo đó, hai bên thỏa thuận rằng ông Bùi Kiến Thành sẽ tìm kiếm các nhà đầu tư và ngân hàng để thực hiện những nghiên cứu cần thiết về chương trình đầu tư và tài trợ cũng như các dự án phát triển, đặc biệt là cho các dự án về cơ sở hạ tầng: 200km2 đảo Cát Bà để làm du lịch và thương mại tự do, phát triển cơ sở hạ tầng ở 1.200ha khu chế xuất Đình Vũ…
Trùng hợp thời gian đó, tập đoàn bảo hiểm AIG đang thăm dò việc trở lại thị trường Việt Nam. Thông qua Marius Belle - người trước đây làm Phó giám đốc AIU Far East có trụ sở tại Hong Kong, người từng qua giúp Bùi Kiến Thành khi ông còn ở Sài Gòn (ông Bùi Kiến Thành từng làm việc cho AIU-tiền thân của AIG) - AIG muốn mời ông Thành làm cố vấn thường trú cao cấp.
AIG mời ông Thành về New York để bàn về việc xin giấy phép hoạt động cho AIG tại Hà Nội. Sau này, ông Bùi Kiến Thành đề xuất AIG tư vấn và đào tạo giúp Việt Nam thành lập Công ty tái bảo hiểm Việt Nam.
Năm 1992, AIG mở ra Quỹ phát triển cơ sở hạ tầng châu Á, mục tiêu ban đầu là gây quỹ 500 triệu USD nhưng vừa mở ra đã được đăng kí tới 2 tỷ USD.
Ông Bùi Kiến Thành đem tài liệu kế hoạch phát triển khu công nghiệp Đình Vũ qua Mỹ trình bày với Chủ tịch AIG là Maurice R. Greenberg. Chưa đầy 15 phút, Chủ tịch AIG đã gật đầu đồng ý làm. Tin bay về Việt Nam, ông Võ Văn Kiệt rất mừng, lãnh đạo Hải Phòng cũng hồ hởi.
AIG gửi một đoàn từ Mỹ, một đoàn từ Thái Lan qua Việt Nam. Họ thuê một chiếc trực thăng của quân đội đưa cả đoàn từ Hà Nội xuống Hải Phòng họp với lãnh đạo thành phố. Trong lúc phái đoàn đi tham quan đảo Cát Bà, ông Bùi Kiến Thái (con trai ông Bùi Kiến Thành) giúp Sở kinh tế đối ngoại soạn một bản ghi nhớ hợp tác (MOU). 15h ngày hôm đó, bản MOU được kí. Trực thăng đưa phái đoàn quay về Hà Nội. Tất cả diễn ra chỉ trong 1 ngày.
AIG là tập đoàn tài chính bảo hiểm lớn nhất của Mỹ khi đó và do người Do Thái quản trị. AIG kí hợp đồng với Việt Nam đồng nghĩa với việc chính phủ Mỹ và cộng đồng Do Thái bật đèn xanh cho các tập đoàn kinh tế khác vào Việt Nam. Tới lúc đó, một số tập đoàn của Nhật, Đài Loan mới dám vào.
Biển Hải Phòng là nơi Mỹ phong tỏa bằng hàng nghìn trái mìn để cấm vận Việt Nam. Sau khi đạt thỏa thuận với AIG, Mỹ đưa tàu rà mìn vào thu nhặt hết mìn ở đó.
Ông Bùi Kiến Thành đánh giá: “Việc AIG đầu tư khu công nghiệp Đình Vũ mang ý nghĩa then chốt trong tiến trình bình thường hóa quan hệ Việt – Mỹ”.
Tham gia ARF, bước ngoặt của tiến trình bình thường hóa
Tháng 5 năm 1994, The Wall Street Journal và công ty sở hữu nhật báo này là Dow Jones & Company mời Phó thủ tướng Trần Đức Lương (sau này là Chủ tịch nước) cùng phái đoàn gồm nhiều bộ trưởng, thứ trưởng sang Mỹ tham gia diễn đàn về phát triển cơ sở hạ tầng Việt Nam. Đây là lần đầu tiên một Phó thủ tướng Việt Nam sang thăm và làm việc tại Mỹ kể từ lúc bắt đầu cấm vận.
Trong chuyến đi này, ông Bùi Kiến Thành đã sắp xếp cho phái đoàn của Phó thủ tướng Trần Đức Lương làm việc với hai tập đoàn đầu tư lớn nhất nước Mỹ thời điểm đó là Morgan Stanley và Goldman Sachs. AIG đã mời cơm trưa phái đoàn Việt Nam tại trụ sở của họ.
Ông Bùi Kiến Thành tới nói chuyện với Andy Rothman, phụ trách Phòng Việt Nam – Bộ Ngoại giao Mỹ.
Rothman khuyên Việt Nam gia nhập một diễn đàn chuẩn bị mở là Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF). Diễn đàn này có cả Nga, Mỹ, Trung Quốc, Canada, Australia, Hàn Quốc…
Để tham gia ARF, Việt Nam cần có người giới thiệu. Nhưng tới bấy giờ, Việt Nam vẫn chưa được ai giới thiệu mà có được giới thiệu cũng chưa chắc được chấp thuận.
Ông Bùi Kiến Thành kể lại: “Không phải ngẫu nhiên họ (Rothman – Bộ Ngoại giao Mỹ) khuyên mình vậy đâu. 50% hàng hóa trên thế giới chạy qua Biển Đông. Bao nhiêu thuyền bè của Mỹ chạy qua khu vực đó. Người ta cũng có ý định kéo Việt Nam vào nhưng chưa có cái móc nào. Họ nói ông Thành hãy truyền đạt lại với chính phủ Việt Nam rằng họ sẽ ủng hộ Việt Nam gia nhập ARF nhưng không tuyên bố công khai vì chưa có quan hệ ngoại giao. Việt Nam hãy nhờ cậy tới tổng thống Suharto của Indonesia giới thiệu vào. Chính phủ Mỹ sẽ có thông điệp riêng đối với tất cả rằng không phản đối việc Việt Nam gia nhập”.
Tối đó, tại khách sạn Washington, ông Bùi Kiến Thành viết tay báo cáo trên 2 trang giấy nhờ Phó thủ tướng Trần Đức Lương chuyển về cho ông Võ Văn Kiệt.
“Chính phủ không ai tin nổi. Chuyện tày trời mà ông Bùi Kiến Thành qua nói chuyện với Bộ Ngoại giao Mỹ một lần là giải quyết xong vấn đề. Chính phủ vui mừng khôn xiết. Đó là một thành công chưa từng có về ngoại giao”…
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng, kinh tế số không còn là lựa chọn mà là con đường tất yếu, là động lực cốt lõi của tăng trưởng và đổi mới mô hình phát triển.
(VNF) - 5 nhà ga trên tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng được khởi công đồng loạt, mở đầu cho việc triển khai dự án đường sắt hiện đại, góp phần tăng cường kết nối vùng và liên vận quốc tế Việt Nam – Trung Quốc.
(VNF) - Ngày 19/12, dự án đầu tư xây dựng tuyến cao tốc Đồng Đăng (Lạng Sơn) – Trà Lĩnh (Cao Bằng) giai đoạn 1 với tổng mức đầu tư gần 23.000 tỷ đồng đã chính thức được thông tuyến.
(VNF) - Bắc Ninh đồng loạt khởi công 4 dự án trọng điểm gồm khu công nghiệp và nhà ở xã hội với tổng quy mô hàng trăm héc-ta, tạo động lực mới cho phát triển công nghiệp, đô thị.
(VNF) - Chủ tịch Z Holding Hoàng Quang Thịnh cùng đồng phạm bị cáo buộc sản xuất, buôn bán sữa giả trị hơn 2.400 tỷ đồng, thu lời bất chính hơn 150 tỷ đồng.
(VNF) - Chủ tịch Tập đoàn Thuận An Nguyễn Duy Hưng ra hầu tòa phúc thẩm, xin giảm nhẹ hình phạt và cho biết gia đình vừa nộp thêm hơn 47 tỷ đồng để khắc phục hậu quả vụ án.
(VNF) - Bộ đội Biên phòng không chỉ bảo vệ chủ quyền quốc gia mà còn là "điểm tựa" thoát nghèo cho đồng bào biên giới như ở Pa Tần (Lai Châu) qua các hoạt động hỗ trợ kinh tế…
(VNF) - Ban Chỉ đạo có nhiệm vụ giúp Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nghiên cứu, tư vấn, khuyến nghị, đề xuất giải pháp để giải quyết những vấn đề quan trọng, liên ngành trong quản lý, điều hành kinh tế vĩ mô.
(VNF) - Ông Nguyễn Thanh Phong và bà Trần Việt Nga, 2 cựu Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, bị cáo buộc nhận hối lộ và hưởng lợi cá nhân tổng cộng 52 tỷ đồng.
(VNF) - Công an Lạng Sơn đã vào cuộc điều tra và xác định các đối tượng lừa đảo chiếm đoạt tài sản của gần 3.000 người dân Việt Nam với số tiền giao dịch lên tới khoảng 7.500 tỷ đồng
(VNF) - Hòa Phát của tỷ phú Trần Đình Long, THACO của tỷ phú Trần Bá Dương và T&T Group của 'bầu Hiển' là những cái tên mới xuất hiện trong liên danh nhà đầu tư dự án đại lộ cảnh quan sông Hồng.
(VNF) - Công ty Cổ phần Tập đoàn Mặt Trời (Sun Group) sẽ là nhà đầu tư thực hiện dự án cải tạo, chỉnh trang và tái thiết hệ thống công viên dọc hai bên sông Tô Lịch theo hình thức đối tác công tư (PPP), hợp đồng xây dựng – chuyển giao (BT).
(VNF) - Khu đô thị thể thao Olympic, trục đại lộ cảnh quan sông Hồng, Khu đô thị phức hợp Hạ Long Xanh... là những dự án có tổng mức đầu tư lớn nhất sẽ được khởi công vào ngày 19/12.
(VNF) - Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Thanh Hà cho rằng, việc huy động nguồn lực để đảm bảo đủ nguồn vốn thực hiện, thúc đẩy kinh tế vận hành theo mô hình tăng trưởng mới dựa trên khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo là nhiệm vụ quan trọng và có tính quyết định mục tiêu tăng trưởng hai con số của Việt Nam.
(VNF) - Bộ Công an đề xuất xây dựng một ví điện tử quốc gia thống nhất, do Nhà nước dẫn dắt và tích hợp với VNeID, nhằm chi trả an sinh xã hội và thanh toán các dịch vụ công.
(VNF) - Hai cựu Cục phó Cục An toàn thực phẩm, ông Nguyễn Hùng Long và ông Đỗ Hữu Tuấn, bị cáo buộc cầm đầu nhận hối lộ hàng chục tỷ đồng từ doanh nghiệp.
(VNF) - Theo kết luận điều tra, cựu Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (ATTP), Bộ Y tế Trần Việt Nga bị cáo buộc đã chiếm đoạt hơn 8 tỷ đồng trong quá trình duyệt, “ngâm hồ sơ” cấp Giấy xác nhận nội dung quảng cáo đối với các sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe.
(VNF) - TS Nguyễn Đức Hiển - Phó Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương nhận định để đạt được con số tăng trưởng hai con số này, cơ cấu nền kinh tế buộc phải có sự chuyển dịch mạnh mẽ về chất. Khu vực công nghiệp chế biến, chế tạo cần phải đạt mức tăng trưởng gần 13% mỗi năm, trong khi khu vực dịch vụ cũng phải duy trì tốc độ tăng trưởng 12,5%.
(VNF) - Thủ tướng khẳng định mục tiêu tăng trưởng 2 con số của Việt Nam là có nền tảng, có dư địa và khả thi. Trên cơ sở đó, Chính phủ quyết tâm thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới, tăng tốc phục hồi và hướng tới mục tiêu tăng trưởng cao gắn với phát triển bền vững trong giai đoạn tới.
(VNF) - Theo Bộ Công an, vụ thâu tóm khu đất "vàng" Bến Vân Đồn có việc giao tiền hối lộ bằng hai vali, vỏ thùng rượu, quà tặng xa xỉ và lời hứa cho penthouse.
(VNF) - Công an TP. Đà Nẵng vừa triệt phá thành công chuyên án, bắt giữ nhóm đối tượng hoạt động phạm tội sử dụng công nghệ cao để lừa đảo chiếm đoạt tài sản bằng hình thức kinh doanh đa cấp tiền ảo với tính chất phức tạp, quy mô toàn quốc, số tiền chiếm đoạt hàng ngàn tỷ đồng.
(VNF) - Sáng 16/12, tiếp xúc cử tri phường Võ Cường (Bắc Ninh) sau Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình cho biết Nhà nước sẽ điều chỉnh tăng lương khu vực công từ năm 2026, trong khi chờ ban hành bảng lương mới theo chủ trương cải cách tiền lương.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng, kinh tế số không còn là lựa chọn mà là con đường tất yếu, là động lực cốt lõi của tăng trưởng và đổi mới mô hình phát triển.
(VNF) - Sau 5 tháng tạm ngưng hoạt động để nâng cấp, sửa chữa, sân bay Vinh sẽ khai thác trở lại vào ngày 19/12 với diện mạo mới và "điểm nhấn" công nghệ hiện đại giúp hành khách có trải nghiệm tốt hơn.