Năm 2018 được nhớ tới không chỉ bởi những kết quả vượt chỉ tiêu về thu ngân sách mà còn bởi loạt đề xuất gây sóng dư luận như: tăng thuế bảo vệ môi trường, trao chức năng điều tra cho cơ quan thuế hay vấn đề tới hiện tại vẫn nhận nhiều tranh cãi: đánh thuế tài sản.
Những sự kiện nổi bật của ngành thuế năm 2018.
Thu ngân sách vượt dự toán
Theo báo cáo của Bộ Tài chính, thu ngân sách 11 tháng đạt hơn 1,22 triệu tỷ đồng, bằng 92,7% dự toán năm, tăng 15% so với cùng kỳ năm 2017. Đáng chú ý trong số này là thu ngân sách ngành hải quan sau 11 tháng bằng tới 100,3% dự toán.
Qua đó, Bộ Tài chính dự kiến thu ngân sách năm nay là trên 1,358 triệu tỷ đồng, vượt 39.000 tỷ đồng so với dự toán (tăng 3% so với dự toán).
Tuy nhiên, theo đánh giá, số thu vượt dự toán chủ yếu từ các nguồn thu về nhà, đất và dầu thô, trong đó nhà, đất tăng 35,9% (38.705 tỷ đồng), dầu thô tăng 53,2% (19.100 tỷ đồng).
Nguồn thu từ 3 khu vực không đạt dự toán là khu vực doanh nghiệp nhà nước giảm 2,9% (4.908 tỷ đồng), thu từ khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài giảm 15,1% (33.646 tỷ đồng), thu từ khu vực kinh tế ngoài quốc doanh giảm 2,2% (4.855 tỷ đồng).
Dậy sóng vì đề xuất đánh thuế đất, nhà trên 700 triệu đồng
Dự thảo Luật Thuế tài sản được công bố hồi đầu năm khiến dư luận được phen hốt hoảng.
Cơ quan soạn thảo là Bộ Tài chính đã nêu đề xuất đánh thuế ở mức 0,3%-0,4% với tài sản là đất và nhà ở. Riêng với nhà, Bộ Tài chính xây dựng đã nêu 2 phương án là lấy ngưỡng không chịu thuế là 700 triệu đồng hoặc lấy ngưỡng không chịu thuế là 1 tỷ đồng. Tuy nhiên, cơ quan này nghiêng về phương án ngưỡng chịu thuế là 700 triệu đồng.
Ngay sau khi dự thảo được công bố, nhiều ý kiến đã bày tỏ lo lắng vì riêng với thuế đất, người dân có thể phải nộp gấp 10 lần tiền sử dụng đất hiện tại. Hiện tại, thuế sử dụng đất phi nông nghiệp khoảng 0,03%, thấp hơn nhiều so mức đề ra là 0,3-0,4%. Ngoài ra, người dân còn phải gánh thêm thuế nhà ở có thể lên tới tiền triệu mỗi năm.
Mới đây, ngày 12/12, Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) đã công bố tính toán cho thấy, nếu áp thuế tài sản, mỗi gia đình tại Việt Nam sẽ phải rút ví khoảng 1,3 triệu đồng mỗi năm.
Trả lời báo chí, Tổng Thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc cho biết Quốc hội chưa xem xét dự thảo Luật Thuế tài sản tới hết năm 2019. Theo ông, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về nội dung chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2018 và năm 2019 và không có dự án luật trên.
Nâng lên, đặt xuống chức năng điều tra cho cơ quan thuế
Chức năng điều tra cho cơ quan thuế là cụm từ được nhắc tới nhiều trong suốt năm qua. Đây là đề xuất được nêu trong dự thảo Luật Quản lý thuế sửa đổi công bố lần đầu hồi tháng Bảy.
Cụ thể, thẩm quyền của cơ quan thuế là yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan cung cấp thông tin, tài liệu để phục vụ việc kiểm tra, thanh tra, điều tra, xác minh hành vi vi phạm pháp luật thuế, trốn thuế. Ngoài ra, cơ quan này cũng được yêu cầu người nộp thuế cung cấp hồ sơ, chứng từ để kiểm tra khi có căn cứ cho rằng người nộp thuế có dấu hiệu vi phạm pháp luật thuế, trốn thuế.
Tuy nhiên, góp ý sau đó, một số bộ, ngành tỏ ra không đồng tình. Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) bày tỏ lo lắng cùng 1 cơ quan, cùng 1 bộ máy vừa thực hiện thu thuế, vừa thực hiện thanh tra rồi lại thực hiện hoạt động điều tra thuế.
Bộ Thông tin và Truyền thông thì đề nghị không bổ sung chức năng điều tra thuế vì hiện nay chức năng điều tra theo quy định hiện hành không thuộc thẩm quyền của cơ quan quản lý thuế.
Trước những ý kiến này, Bộ Tài chính bày tỏ tiếp thu nhưng vẫn khẳng định việc thêm chức năng điều tra trong dự thảo là cần thiết. Tuy nhiên, tới cuối tháng 8, bản dự thảo sửa đổi được công bố đã không còn đề xuất trên...
Chính thức tăng kịch trần thuế bảo vệ môi trường
Bộ Tài chính hồi đầu năm đã đề xuất nâng mức thuế bảo vệ môi trường với xăng từ 3.000 đồng/lít lên kịch khung hiện tại là 4.000 đồng/lít. Dầu diesel cũng được đề nghị nâng mức thuế từ 1.500 đồng/lít lên mức trần 2.000 đồng/lít. Tương tự, mức thuế với dầu mazut và dầu nhờn cũng được đề nghị nâng từ 900 đồng/lít lên kịch trần là 2.000 đồng/lít.
Phát biểu sau đó tại phiên họp báo Chính phủ tháng Tư, Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai khẳng định đề xuất trên có cơ sở từ Nghị quyết của Bộ Chính trị nhằm cơ cấu lại ngân sách Nhà nước theo hướng đảm bảo nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững.
Việc tăng mức thuế với xăng, dầu cũng căn cứ vào chiến lược thuế và tăng trưởng xanh, hạn chế các sản phẩm gây ô nhiễm.
Tới tháng 9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã biểu quyết thông qua dự thảo với các mức thuế như trên. Thời gian mức thuế này có hiệu lực là từ 1/1/2019.
Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp vận tải đã tỏ ra lo lắng vì với mức tăng thêm 500-1.000 đồng sẽ là chi phí lớn với các đơn vị.
Chỉ số nộp thuế tụt sốc 45 bậc
Báo cáo môi trường kinh doanh 2019 (Doing Business 2019) được Ngân hàng Thế giới (WB) công bố cho thấy chỉ số nộp thuế của Việt Nam tụt xuống vị trí 131, “rơi” 45 bậc so với năm ngoái. Đây là điều khá bất ngờ vì trong báo cáo môi trường kinh doanh năm ngoái, chỉ số nộp thuế chính là điểm sáng khi tăng tới 81 bậc.
Theo lý giải của bà Đinh Thị Quỳnh Vân, Tổng Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn PwC Việt Nam, lý do lớn nhất khiến thứ hạng thay đổi là sự thay đổi chính sách trong khâu hoàn thuế giá trị gia tăng.
Doanh nghiệp đánh giá được WB đưa ra là một doanh nghiệp nhỏ không có hoạt động đầu tư, không có hoạt động xuất khẩu trong năm khảo sát. Trước kia, tại Việt Nam, đây là doanh nghiệp có thể được hoàn thuế giá trị gia tăng nhưng hiện tại, các đơn vị này không thuộc diện được hoàn thuế. Bởi vậy, điểm số riêng phần này của Việt Nam bằng 0.
Tuy nhiên, một vấn đề cũng không thể phủ nhận trong báo cáo môi trường kinh doanh 2019 là thời gian doanh nghiệp bỏ ra để chuẩn bị số liệu, tờ khai thuế vẫn chưa được cải thiện so với năm ngoái. Doanh nghiệp hiện vẫn làm tờ khai thuế chiết xuất số liệu từ sổ kế toán ra bảng excel. Việc này tốn nhiều thời gian. Trong khi ấy, doanh nghiệp có thể ứng dụng công nghệ thông tin để quản lý số liệu từ phần mềm tài chính kế toán.
Chuyển hóa đơn giấy sang điện tử
Một trong những thay đổi lớn nay là quyết định chuyển từ hóa đơn giấy sang hóa đơn điện tử.
Cụ thể, nghị định số 119/2018/NĐ-CP có hiệu lực từ 1/11 đã quy định hộ, cá nhân kinh doanh sử dụng thường xuyên từ 10 lao động trở lên và có doanh thu năm trước liền kề từ 3 tỷ đồng trở lên trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản, công nghiệp, xây dựng phải dùng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế.
Ngoài ra, hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu năm trước liền kề từ 10 tỷ đồng trở lên trong lĩnh vực thương mại, dịch vụ cũng phải sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế.
Lý giải sự thay đổi trên, bà Tạ Thị Phương Lan, Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế thu nhập cá nhân, Tổng cục Thuế, cho biết những quy định trên nhằm góp phần thúc đẩy các hộ kinh doanh lên doanh nghiệp và tránh tình trạng doanh nghiệp núp bóng hộ.
Tuy nhiên, phía ngành thuế cũng "trấn an" các hộ kinh doanh bởi nghị định có hiệu lực thi hành từ ngày 1/11/2018 và các bên liên quan sẽ có thời gian 24 tháng để chuẩn bị.
(VNF) - Không chỉ là những con số nghìn tỷ hay các thương vụ M&A đình đám, hành trình của ông Nguyễn Đức Thụy tại các doanh nghiệp từ Thaiholdings đến LPBank, Hoàng Anh Gia Lai và Tập đoàn Hưng Thịnh còn mang một dấu ấn đặc biệt: Sự thay đổi triệt để về nhận diện thương hiệu song hành cùng những cú “lội ngược dòng” ngoạn mục về tài chính.
(VNF) - Phía Cen Land cho hay mọi hoạt động đầu tư được thực hiện bởi Phó chủ tịch Phạm Thanh Hưng là hoạt động đầu tư cá nhân và không chịu sự ủy quyền của doanh nghiệp.
(VNF) - Cổ phiếu LPB lao dốc sau thông tin hai anh em Bầu Thụy đều chính thức rời khỏi “ghế nóng” LPBank. Trái lại, cổ phiếu STB của Sacombank lại tiếp tục phủ sắc tím trong phiên giao dịch cùng ngày.
(VNF) - Theo TS. Nguyễn Trí Hiếu, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển thị trường tài chính và bất động sản toàn cầu, việc xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam cần được triển khai theo lộ trình thận trọng, phù hợp với năng lực thực tế, không thể nóng vội hay “đốt cháy giai đoạn”.
(VNF) - VN-Index tăng thêm 47 điểm, tiếp đà hưng phấn được duy trì từ cuối tuần trước nhờ dòng tiền ngoại nhập cuộc mạnh mẽ, mua ròng với giá trị 473,94 tỷ đồng.
(VNF) - Sau 15 năm làm việc tại thành phố lớn, sở hữu hơn 1 tỷ đồng tiền tích lũy nhưng vẫn đứng trước lựa chọn đầy áp lực giữa vay nợ mua nhà hay tiếp tục thuê trọ. Câu chuyện không chỉ phản ánh nỗi bế tắc cá nhân mà còn cho thấy thực trạng an cư ngày càng khó tiếp cận của nhiều gia đình có thu nhập trung bình và khá, cùng những góc nhìn tài chính đáng suy ngẫm về nhà ở, đầu tư và an toàn tài chính dài hạn.
(VNF) - Năm 2025 ghi dấu sự hồi phục mạnh của ngành tài chính – ngân hàng Việt Nam, khi hầu hết các định chế đều công bố kết quả kinh doanh quý III với nhiều chỉ tiêu vượt kỳ vọng. Bên cạnh lợi nhuận, các chỉ số tài chính then chốt như CAR, LDR, ROE và quy mô tài sản tiếp tục là yếu tố phản ánh rõ nét sức khỏe của từng tổ chức tín dụng.
(VNF) - Những tháng cuối năm 2025 chứng kiến làn sóng cổ phiếu rời sàn HNX và UPCoM. Điểm chung của phần lớn các trường hợp là doanh nghiệp bị hủy tư cách công ty đại chúng do không còn đáp ứng điều kiện pháp lý.
(VNF) - Tại Hội nghị công bố thành lập Trung tâm Tài chính Quốc tế tại Việt Nam, UBND TP. Đà Nẵng đã công bố 10 tổ chức trở thành thành viên của Trung tâm Tài chính Quốc tế Việt Nam tại Đà Nẵng.
(VNF) - TP. HCM đã làm việc, trao đổi với hơn 50 nhà đầu tư, đối tác sáng lập thuộc bốn nhóm lĩnh vực và lựa chọn các nhà đầu tư tiềm năng tham gia giai đoạn đầu.
(VNF) - Trong một bước đi chiến lược mang tính lịch sử, Emall Việt Nam, đơn vị đứng sau hệ thống 100 cửa hàng giày Pierre Cardin & Oscar Fashion tại Việt Nam, vừa công bố mua lại quyền sở hữu hệ thống phân phối và thương hiệu Pierre Cardin tại Canada.
Dù mang trên mình vị thế của những doanh nghiệp đầu ngành với câu chuyện AI đầy hứa hẹn, năm 2025 lại đang dần khép lại như một "năm đáng quên" đối với cổ đông của những mã cổ phiếu này.
(VNF) - Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi với nhiều nội dung liên quan đến lương hưu. Đáng chú ý, người nghỉ hưu cuối 2025 có cơ hội hưởng lương hưu mở rộng, tỷ lệ tối đa 75%.
(VNF) - Theo Dự thảo Nghị định về quản lý thuế đối với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh vừa được cơ quan chức năng công bố, các hộ kinh doanh có từ hai cửa hàng trở lên, dù hoạt động trên cùng hay khác tỉnh, thành phố, đều sẽ thực hiện khai thuế tập trung trên một hồ sơ và sử dụng chung một mã số thuế.
(VNF) - Những năm gần đây, nhà đầu tư Thái Lan không còn xa lạ trên thị trường vốn Việt Nam. Tuy nhiên, bên cạnh các thương vụ mua bán - sáp nhập (M&A) công khai, giới tài chính đang chứng kiến một làn sóng đầu tư kín tiếng hơn: gom cổ phần doanh nghiệp Việt thông qua chứng chỉ lưu ký (Depositary Receipt – DR) và các quỹ đầu tư quy mô lớn.
(VNF) - Theo quy định mới về chuyển đổi mô hình quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, các loại thuế và mức thuế suất nhóm này phải thực hiện được quy định tại Dự thảo đang được Bộ Tài chính lấy ý kiến.
(VNF) - Năm 2025 ghi nhận sự phục hồi rõ nét của thị trường mua bán - sáp nhập (M&A) tại Việt Nam, với động lực chính đến từ dòng vốn nước ngoài. Theo tổng hợp từ các hãng tư vấn và công bố doanh nghiệp, giá trị các thương vụ M&A có yếu tố vốn ngoại trong năm ước đạt hàng chục tỷ USD, trải rộng từ y tế, tiêu dùng, công nghệ cho đến công nghiệp và nông nghiệp.
(VNF) - Các phiên đấu giá tại Hải Hà – Kotobuki và Colusa – Miliket giúp Vinataba thu về hàng trăm tỷ đồng, vượt xa giá trị sổ sách, trái ngược với thực tế “ế ẩm” tại một số doanh nghiệp khác trong danh mục thoái vốn.
(VNF) - Nhiều doanh nghiệp niêm yết chốt ngày giao dịch không hưởng quyền để nhận cổ tức tiền mặt với tỷ lệ hấp dẫn. Trong đó, Hoá chất Đức Giang dự chi hơn 1.140 tỷ đồng.
(VNF) - Không chỉ là những con số nghìn tỷ hay các thương vụ M&A đình đám, hành trình của ông Nguyễn Đức Thụy tại các doanh nghiệp từ Thaiholdings đến LPBank, Hoàng Anh Gia Lai và Tập đoàn Hưng Thịnh còn mang một dấu ấn đặc biệt: Sự thay đổi triệt để về nhận diện thương hiệu song hành cùng những cú “lội ngược dòng” ngoạn mục về tài chính.
(VNF) - Cầu Tứ Liên không chỉ là một công trình giao thông đơn thuần mà còn được xác định là mắt xích quan trọng trong quy hoạch mở rộng không gian đô thị Hà Nội về phía Bắc sông Hồng.