"Chính quyền tiền nhiệm đã phạm sai lầm trong thỏa thuận cho thuê cảng Hambantota, cho phép Trung Quốc thuê tới 99 năm và gia hạn thêm 99 năm nữa khi giai đoạn đầu tiên kết thúc", Ngoại trưởng Sri Lanka Dinesh Gunawardena trả lời phỏng vấn báo Ceylon Today mới đây.
Trung Quốc đã đầu tư khoảng 11 tỷ USD vào Sri Lanka, gồm 8 tỷ USD thuộc dạng cho vay liên quan tới sáng kiến “Vành đai, Con đường”, trong đó có cảng biển Hambantota. Do không có khả năng trả hết nợ, vào năm 2017, Sri Lanka đã chấp thuận cho Trung Quốc thuê cảng Hambantota trong 99 năm.
Các công ty Trung Quốc đã tuyển hàng nghìn lao động địa phương đến Sri Lanka để xây dựng đường cao tốc, cảng biển khổng lồ cùng nhà máy năng lượng quy mô lớn.
Với vị trí địa chiến lược ở phía nam Sri Lanka trông ra Ấn Độ Dương, nằm trên tuyến vận tải đường biển chính giữa châu Á và châu Âu, việc Bắc Kinh thuê cảng Hambantota đã gây lo lắng cho Ấn Độ cũng như các nước khác về nguy cơ nước này sử dụng nơi này cho các mục đích quân sự hoặc chiến lược trong tương lai.
Ngay sau khi nhậm chức vào cuối năm 2019, Đảng của Tổng thống Sri Lanka Gotabaya Rajapaksa cho rằng việc cho Trung Quốc thuê cảng chiến lược trong 99 năm có thể ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, do đó muốn hủy hợp đồng này.
Mới đây, truyền thông Sri Lanka ngày 6/2 đưa tin Tổng thống Rajapaksa đang xem xét lại thỏa thuận cho thuê cảng Hambantota.
Bên cạnh đó, sau nhiều thảo luận gần đây với các quan chức Trung Quốc, Sri Lanka đã di dời một căn cứ hải quân của nước này khỏi khu vực do Trung Quốc kiểm soát tại cảng.
Nỗ lực lấy lại cảng biển chiến lược sẽ giúp chính phủ mới ở Sri Lanka thể hiện quyết tâm của họ trong việc thay đổi thỏa thuận được xem là gây tổn hại an ninh quốc gia. Đây cũng là vấn đề then chốt trong chiến dịch tranh cử của ông Gotabaya Rajapaksa.
Tuy nhiên, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân ngày 24/2 đã lên tiếng bác bỏ thông tin thỏa thuận đang được tái đàm phán.
"Những thông tin vừa qua không phản ánh thực tế. Hợp đồng dựa trên cơ sở tự nguyện và bình đẳng giữa hai nước, nhằm biến cảng này thành trung tâm hậu cần, vận tải và công nghiệp tại Ấn Độ Dương", ông Uông nhấn mạnh.
Xem thêm >> Trung Quốc ‘giam lỏng’ hơn 23.000 lít rượu vang Australia
