Trường Kinh tế Kyiv (KSE) gần đây đã công bố một báo cáo về tình trạng nền kinh tế của Nga tính đến tháng 10/2023. Báo cáo chỉ ra rằng người Nga đã dần thích nghi với việc “sống chung với lũ” và đang tìm cách lách các hạn chế, thậm chí còn tăng thêm nguồn thu trong bối cảnh giá dầu tăng cao.
Tháng 12 năm ngoái, nhóm các nền công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7), Liên minh châu Âu (EU) và Australia đã áp đặt trần giá dầu ở mức 60 USD/thùng đối với xuất khẩu dầu của Nga. Tới tháng 2/2023, những hạn chế tương tự tiếp tục được đưa ra đối với việc xuất khẩu các sản phẩm dầu mỏ của Nga.
Động thái này được cho là sẽ làm giảm khả năng tài trợ cho chiến sự của Điện Kremlin hơn là dẫn đến tình trạng thiếu dầu trên thị trường toàn cầu.
Hạn chế này ban đầu khá hiệu quả khi giá dầu xuất khẩu trung bình của Nga giảm xuống mức 50-52 USD/thùng. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, giá dầu xuất khẩu của Nga đã ổn định ở mức trên 60 USD/thùng kể từ tháng 7 và vượt quá 80 USD vào tháng 9.
Nga đã tìm cách lách các biện pháp này bằng cách thành lập cái gọi là “hạm đội tàu ma". Trên thực tế, Nga đã mua và thuê các tàu chở dầu cũ trên khắp thế giới và sử dụng chúng để vận chuyển dầu của mình. Điều quan trọng là những tàu chở dầu này cũng có hợp đồng bảo hiểm nhưng không phải với các công ty phương Tây. Vì vậy, giá xuất khẩu loại dầu này không bị phương Tây điều chỉnh.
Tính đến tháng 8, các tàu chở dầu không được các công ty EU hoặc G7 bảo hiểm đã vận chuyển tổng cộng 65% lượng dầu của Nga được xuất khẩu bằng đường biển. Con số này cao gấp hơn 3 lần so với chỉ 20% vào tháng 4/2022.
Điện Kremlin cũng đã tìm được giải pháp thay thế cho thị trường phương Tây khi chuyển hướng sang các thị trường khác. EU, Mỹ và Anh chiếm 55% lượng tiêu thụ dầu của Nga vào đầu năm 2022. Nhưng bước sang năm 2023, dòng chảy dầu của Nga đã được vận chuyển chủ yếu đến Trung Quốc, Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ.
Tất nhiên, việc đa dạng hóa các điểm đến xuất khẩu này có những hạn chế. Dầu Nga trước đây thường được giao dịch trên toàn cầu bằng USD - đồng tiền dự trữ của thế giới. Tuy nhiên, hệ thống tài chính của Nga về cơ bản bị cô lập bởi các lệnh trừng phạt của phương Tây, khiến Nga không thể thực hiện các giao dịch bằng "đồng bạc xanh", dẫn đến những hạn chế thương mại quốc tế.
Do đó, Nga đã cố gắng giải quyết vấn đề bằng cách bán dầu cho các nước châu Á như Trung Quốc và Ấn Độ bằng đồng nội tệ của chính các nước này là đồng nhân dân tệ và rupee.
Khoảng hai năm gần đây, Nga đã trở thành một trong những nhà cung cấp dầu hàng đầu cho Ấn Độ và đạt doanh thu hàng tỷ USD. Điều này dẫn đến việc tích lũy tài sản bằng đồng rupee của Nga lên tới 1 tỷ USD mỗi tháng tại các ngân hàng Ấn Độ.
Tuy nhiên, khó khăn là Nga không thể tiếp cận được khoản tiền này do Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ (RBI) ra quy định hạn chế việc chuyển toàn bộ đồng rupee được lưu trữ trong các tài khoản ngân hàng ở Ấn Độ sang Nga, cũng như hạn chế cho phép chuyển chúng thành đồng ruble. Do đó, Nga chỉ có thể sử dụng số tiền này để mua hàng của Ấn Độ.
Tuy nhiên, doanh thu từ dầu mỏ của Nga đã tăng đều đặn trong những tháng gần đây. Tất cả là nhờ giá dầu toàn cầu tăng và khả năng vượt qua các hạn chế về giá của Nga với sự trợ giúp của "hạm đội tàu ma".
Khi doanh thu xuất khẩu tăng lên thì nguồn thu thuế vào kho bạc của Nga cũng tăng theo, lên khoảng 1.000 tỷ ruble (10,6 tỷ USD) vào tháng 9 vừa qua.
Các vấn đề về thu nhập ngoại hối từ việc bán dầu và các hạn chế khác đã khiến đồng ruble giảm mạnh so với đồng usd, giá nội tệ Nga đã có thời điểm yếu đến mức hơn 100 ruble đổi 1 USD vào mùa hè vừa qua và đã dao động quanh mốc tâm lý này trong hai tháng nay.
Ngân hàng Trung ương Liên bang Nga có ít lựa chọn để hỗ trợ đồng ruble. Phần lớn dự trữ ngoại hối của nước này (khoảng 310 tỷ USD) bị đóng băng ở EU, Anh và Mỹ. Phần còn lại trong số 570 tỷ USD chủ yếu là vàng (141 tỷ USD).
Sự mất giá của đồng ruble không chỉ ảnh hưởng đến tâm lý của người dân Nga mà còn ảnh hưởng đến mức độ lạm phát. Vào đầu năm nay, cơ quan thống kê Nga báo cáo lạm phát hàng năm của nước này đã giảm xuống dưới mức mục tiêu 4% của Ngân hàng Trung ương. Tuy nhiên, điều này chủ yếu là do cơ sở so sánh cao vào năm 2022, khi tốc độ lạm phát lên tới 16-18%.
Ngân hàng Trung ương Nga đã phản ứng trước sự gia tăng lạm phát bằng cách tăng dần lãi suất cơ bản. Điều này sẽ ảnh hưởng đến chi phí cho vay và chi phí vay của chính phủ Nga trên thị trường nội địa. Điều này có thể làm chậm lại sự tăng trưởng của nền kinh tế trong tương lai.
Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng các biện pháp trừng phạt của phương Tây có tác động tiêu cực trong ngắn hạn đối với nền kinh tế Nga. Theo Ngân hàng Thế giới, nền kinh tế Nga đã sụt giảm 2,1% vào năm 2022. Tuy nhiên, người Nga hiện đang dần thích nghi với tình hình mới khi phải hứng chịu loạt hạn chế quốc tế.
Các tổ chức kinh tế tài chính hàng đầu thế giới kỳ vọng GDP của Nga sẽ tăng trưởng 0,8-2,2% trong năm 2023.
Một trong những động lực lớn nhất nhằm khôi phục nền kinh tế Nga hiện nay là mua sắm quân sự. Nguồn kinh phí mà Điện Kremlin sử dụng để trang bị cho quân đội chiếm đóng và sản xuất tên lửa, đạn dược và thiết bị hạng nặng đã giúp tăng cường sản xuất trong các ngành liên quan.
Hơn nữa, nền kinh tế Nga đang có dấu hiệu phục hồi vừa phải, điều này đã giúp Bộ Tài chính Nga phân bổ chi tiêu quốc phòng kỷ lục trong ngân sách năm 2024.
Xem thêm >> 61 người Việt được giải cứu khỏi các sòng bạc lừa đảo ở Myanmar
Tags:
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến nhiều dự án công nghệ được kỳ vọng cao nhưng không đạt được kết quả như mong đợi. Từ robot hình người, trí tuệ nhân tạo đến xe điện và tiền điện tử, một số sản phẩm đã gặp khó khăn trong quá trình triển khai, trong khi những dự án khác chịu tác động từ chính trị, thị trường và phản ứng xã hội.
(VNF) - Trong suốt 2 thập kỷ, Đức và Trung Quốc từng được xem là một “cặp đôi kinh tế hoàn hảo”, cùng hưởng lợi lớn từ làn sóng toàn cầu hóa thương mại. Đức cung cấp máy móc, thiết bị công nghiệp mà Trung Quốc cần để sản xuất hàng tiêu dùng cho phần còn lại của thế giới. Nhưng trật tự đó đang đảo chiều. Trung Quốc ngày nay dường như không còn cần Đức như trước, trong khi Berlin lại muốn chấm dứt mối quan hệ phụ thuộc này.
(VNF) - Các nhà khoa học Trung Quốc vừa công bố một con chip điện toán quang học có hiệu năng vượt trội hơn phần cứng trí tuệ nhân tạo (AI) hàng đầu của Nvidia hơn 100 lần về cả tốc độ xử lý lẫn hiệu quả năng lượng, đặc biệt trong các tác vụ AI tạo sinh như tổng hợp hình ảnh và sản xuất video.
(VNF) - Trung Quốc đã hạ lượng trái phiếu kho bạc Mỹ nắm giữ xuống mức thấp nhất kể từ năm 2008, trong khi tiếp tục gia tăng dự trữ vàng tháng thứ 13 liên tiếp.
(VNF) - Ngày 19/12, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đã tăng lãi suất chuẩn lên mức cao nhất kể từ năm 1995, trong bối cảnh lạm phát cao và tăng trưởng kinh tế chậm.
(VNF) - Sau khi kế hoạch sử dụng tài sản Nga thất bại, các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) đã thống nhất cho Ukraine vay 90 tỷ euro (xấp xỉ 105 tỷ USD) từ ngân sách chung của khối.
(VNF) - TikTok được cho là đã ký các thỏa thuận ràng buộc để bán hơn 80% tài sản tại Mỹ cho một nhóm nhà đầu tư, nhằm tránh nguy cơ bị cấm hoạt động và chấm dứt tranh chấp kéo dài nhiều năm với chính phủ Mỹ.
(VNF) - Mới đây, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã lên tiếng chỉ trích thương vụ bán vũ khí trị giá 11 tỷ USD của Mỹ với Đài Loan.
(VNF) - Đằng sau danh xưng cổ phiếu có hiệu suất tốt nhất thế giới là một bài học đắt giá cho những nhà đầu tư chạy theo lợi nhuận “nóng” từ làn sóng AI.
(VNF) - Mỹ tiếp tục phê duyệt gói bán vũ khí kỷ lục cho Đài Loan trị giá 11,1 tỷ USD, bao gồm nhiều khí tài tấn công chủ lực. Động thái được xem là thách thức trực diện “lằn ranh đỏ” của Trung Quốc và có nguy cơ thổi bùng căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump tự hào tuyên bố khoản đầu tư kỷ lục 18 nghìn tỷ USD đang đổ vào nước Mỹ. “Chỉ trong vài tháng, nền kinh tế của chúng ta đã đi từ trạng thái tệ nhất lên tốt nhất”, ông Trump phát biểu.
(VNF) - Khi nhà phát triển bất động sản China Vanke bước vào cuộc họp mang tính sống còn với các chủ sở hữu trái phiếu vào ngày 18/12, giới đầu tư đang chuẩn bị tinh thần cho những biến động tiếp theo của lĩnh vực bất động sản Trung Quốc. Đáng chú ý, cho đến nay vẫn chưa có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy nhà nước sẽ can thiệp bằng các gói cứu trợ.
(VNF) - Một số lượng kỷ lục những người trẻ Trung Quốc có trình độ học vấn cao đang đổ xô vào các công việc nhà nước để tìm kiếm sự ổn định. Xu hướng này diễn ra trong bối cảnh nền kinh tế Trung Quốc đối mặt nhiều khó khăn, làm suy giảm triển vọng việc làm trong khu vực tư nhân.
(VNF) - Trong một thế giới nơi tốc độ ngày càng trở thành thước đo của tiến bộ, Trung Quốc đang nỗ lực phá vỡ những giới hạn của ngành giao thông vận tải với một phương tiện có thể khiến cả máy bay phản lực cũng không “đua” kịp. Đó là T-Flight – một loại tàu điện từ (maglev) được thiết kế để đạt tốc độ lên tới 965 km/h, bỏ xa tốc độ bay hành trình trung bình của nhiều máy bay thương mại đường dài.
(VNF) - Cách bờ biển đông dân cư của Trung Quốc hàng trăm dặm, tại một khúc quanh gấp khúc của con sông hẻo lánh thuộc dãy Himalaya, một dự án cơ sở hạ tầng được xem là tham vọng nhất của Bắc Kinh đang dần thành hình.
(VNF) - Tỷ phú giàu nhất thế giới Elon Musk đang tiến rất gần tới cột mốc chưa từng có: trở thành tỷ phú nghìn tỷ USD.
(VNF) - Phiên giao dịch ngày 16/12 ghi nhận đồng rial của Iran rơi xuống mức thấp kỷ lục hơn 1,3 triệu rial đổi 1 USD. Diễn biến này không chỉ phản ánh một cú sốc tỷ giá mang tính thời điểm, mà còn cho thấy những rạn nứt sâu sắc trong nền kinh tế Iran sau nhiều năm chịu trừng phạt kéo dài.
(VNF) - Liên minh châu Âu (EU) đang đối mặt hàng loạt rào cản pháp lý và bất đồng chính trị khi cân nhắc tịch thu khối tài sản Nga bị phong tỏa để hỗ trợ Ukraine.
(VNF) - Ngày càng nhiều tỷ phú Trung Quốc âm thầm có hàng chục đứa con sinh ra tại Mỹ thông qua mang thai hộ. Hiện tượng này làm lộ rõ những khoảng trống pháp lý, sự dịch chuyển dòng tiền xuyên biên giới cùng các thách thức ngày càng lớn đối với chính sách quốc tịch và cơ chế giám sát của Mỹ.
(VNF) - Sau nhiều năm bị xem như phiên bản ít nổi bật hơn của vàng, bạc có màn tái xuất mạnh mẽ trong năm2025. Sự kết hợp của nguồn cung toàn cầu thắt chặt, nhu cầu công nghiệp bùng nổ, cùng sự tham gia của giới đầu tư qua ETF đang khiến bạc trở thành một trong những mặt hàng có tính cấu trúc thú vị nhất trên thị trường thế giới.
(VNF) - Việc SpaceX chuẩn bị phát hành cổ phiếu ra công chúng (IPO) đang trở thành cú hích lớn nhất đối với khối tài sản của Elon Musk, đưa ông chính thức trở thành người đầu tiên trên thế giới chạm mốc 600 tỷ USD tài sản ròng. Đây được xem là thương vụ IPO tiềm năng lớn nhất lịch sử, và là canh bạc mang tính bước ngoặt của thị trường vốn toàn cầu vào tương lai hạ tầng không gian.
Tập đoàn tài chính JPMorgan Chase đang tiến sâu hơn vào lĩnh vực tài sản số với việc triển khai quỹ thị trường tiền tệ token hóa dựa trên công nghệ chuỗi khối (blockchain).
Sự bùng nổ của stablecoin đặt ra thách thức đối với hệ thống giám sát tài chính toàn cầu khi bị khai thác để rửa tiền và giúp dòng tiền né tránh kiểm soát.
(VNF) - Ngân hàng trung ương Nga cho biết họ đang yêu cầu Euroclear bồi thường 230 tỷ USD, đồng thời Điện Kremlin đưa ra lời cảnh báo cứng rắn về việc sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga để hỗ trợ Ukraine.
(VNF) - Doanh số bán lẻ của Trung Quốc tăng trưởng với tốc độ yếu nhất kể từ đại dịch Covid-19, trong khi đầu tư tiếp tục suy giảm, cho thấy những rủi ro ngày càng lớn đối với nền kinh tế sau nhiều tháng trì trệ.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến nhiều dự án công nghệ được kỳ vọng cao nhưng không đạt được kết quả như mong đợi. Từ robot hình người, trí tuệ nhân tạo đến xe điện và tiền điện tử, một số sản phẩm đã gặp khó khăn trong quá trình triển khai, trong khi những dự án khác chịu tác động từ chính trị, thị trường và phản ứng xã hội.
(VNF) - Sau 5 tháng tạm ngưng hoạt động để nâng cấp, sửa chữa, sân bay Vinh sẽ khai thác trở lại vào ngày 19/12 với diện mạo mới và "điểm nhấn" công nghệ hiện đại giúp hành khách có trải nghiệm tốt hơn.
