Nhằm tăng cường phát triển kinh tế xung quanh khu vực các trạm giao thông công cộng, trong tháng 9/2023, TP. Hồ Chí Minh trình đề án thí điểm mô hình TOD, mô hình “phát triển đô thị bền vững gắn kết với giao thông công cộng” (Transit-oriented development).
Theo đó, TOD sẽ chú trọng phát triển các tiện ích, cửa hàng bán lẻ, văn phòng và nhà ở, là tiền đề thúc đẩy việc sử dụng hạ thống hạ tầng giao thông quan trọng này. Vậy phương pháp huy động tài chính để triển khai thực hiện sẽ ra sao khi thực tiễn cho thấy TOD hút nguồn vốn rất lớn. TS Nguyễn Hoàng Bình – Đại học RMIT Việt Nam, đã có cuộc trao đổi với VietnamFinance về vấn đề này.
- Công cụ thu lại giá trị đất theo chính sách phát triển ((Development-based land value capture - DBLVC) hiện đang được áp dụng tại nhiều quốc gia cho phát triển đô thị bền vững, ông cho biết thêm về giải pháp này khi đề xuất thí điểm cho mô hình TOD tại TP. HCM?
TS Nguyễn Hoàng Bình: Hiện nay, nhiều nước trên thế giới đã áp dụng thành công công cụ tài chính DBLVC. Các đô thị lớn như Hồng Kông, New York, Tokyo đã sử dụng công cụ này như một giải pháp hiệu quả để tài trợ cho mô hình phát triển đô thị bền vững gắn kết với giao thông công cộng (TOD).
Áp dụng công cụ DBLVC về cơ bản là việc thu lại trực tiếp giá trị gia tăng (GTGT) của đất có được từ việc triển khai đầu tư công cộng vào cơ sở hạ tầng, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của khu vực. Kết quả là, cơ quan quản lý, nhà đầu tư cùng bắt tay nhau làm gia tăng giá trị quỹ đất bằng cách khai thác các cơ hội phát triển khu vực xung quanh trạm giao thông công cộng, chia sẻ lợi ích từ GTGT của quỹ đất.
Vừa qua, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết 98 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. Hồ Chí Minh, trong đó mô hình phát triển đô thị theo TOD. Thực tế, TOD đòi hỏi sự đầu tư quy mô lớn vào hệ thống giao thông vận tải như đường sắt trung tâm, đường sắt nhanh, đường cao tốc kết nối với khu vực lân cận… và vốn đầu tư cho các hệ thống này không thể đáp ứng được nếu chỉ trông cậy vào dòng tiền từ bán vé.
Được Chính phủ khuyến khích "thí điểm chính sách mang tính đột phá để TP. Hồ Chí Minh chủ động huy động nguồn lực tài chính đầu tư cho phát triển", tôi cho rằng đây là thời điểm thuận lợi để Thành phố đẩy mạnh nghiên cứu và áp dụng DBLVC nhằm tài trợ TOD.
- Ưu điểm của công cụ DBLVC so với các công cụ tài chính truyền thống là gì?
Các nghiên cứu từ World Bank đã chỉ ra các ưu điểm của công cụ DBLVC so với việc sử dụng nguồn thu từ thuế và phí để tài trợ cho các dự án TOD. Chẳng hạn, việc tính toán và xác định các giá trị gia tăng từ đất theo DBLVC được dựa trên sự đồng thuận của các bên liên quan, không tạo ra những thay đổi đáng kể trong chính sách tài khóa và dễ thuyết phục đại đa số người dân hơn so với việc tăng thuế hoặc thu phí. Ngoài ra, giải pháp này còn được xem như là công cụ để tăng cường sự cạnh trạnh về mặt kinh tế, thúc đẩy phát triển bền vững và công bằng xã hội.
- Theo ông các nhà hoạch định chính sách có thể cân nhắc vấn đề gì khi triển khai thí điểm DBLVC?
Cùng một giải pháp tổng thể, trong trường hợp này là “thu lại giá trị gia tăng theo chính sách phát triển”, mỗi thành phố, mỗi quốc gia sẽ có cách làm khác nhau. Chẳng hạn, Hồng Kong thì theo hướng trao quyền cho các tập đoàn MTR (mass transit railway) để khai thác, phát triển và điều hành hệ thông giao thông công cộng. Ở Tokyo, Nhật Bản thì dựa trên sự hợp tác nhiều bên liên quan: người sở hữu đất, người thuê và nhà phát triển để tạo ra cơ hội phát triển với sự hỗ trợ của chính quyền địa phương.
Mỗi cách thức tiếp các sẽ có những ưu và nhược điểm riêng của nó. Vậy câu hỏi đặt ra là các thức tiếp cập cụ thể nào sẽ phù hợp với TP. Hồ Chí Minh? Đây là một câu hỏi cần có sự nghiên cứu kỹ lưỡng, dựa trên các chứng cứ khoa học thực nghiệm cụ thể. Đặc biệt là các chính sách mang tính thí điểm, đột phá, theo cơ chế đặc thù nhưng tinh thần của Nghị quyết 31 và Nghị quyết 98 của Chính phủ cho sự phát triển của TP. Hồ Chí Minh thì bên cạnh những cơ hội lớn chưa từng có cũng sẽ ẩn chứa nhiều rủi ro, thách thứ.
Vì vậy các nhà hoạch định chính sách có thể cân nhắc việc tăng cương hơn nữa cách tiếp cận chính sách dựa trên thực nghiệm (evidence-based policy). Tức là cần có các đánh giá sát thực, đo lường, phân tích các yếu tố lợi ích và chí phí trên nhiều phương diện khác nhau, dựa trên các số liệu, cơ sở khoa học đáng tin cậy, được thực hiện bởi các cơ quan nghiên cứu chính sách nội bộ và kể cả các cơ quan nghiên cứu độc lập bên ngoài.
- Xin cám ơn ông về cuộc trao đổi này.
Tags:
(VNF) - Liên danh Công ty TNHH MTV Đầu tư hạ tầng khu công nghiệp Kim Long Huế và Công ty CP Kim Long Motor Huế đang rộng cửa trở thành nhà đầu tư thực hiện Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng Khu công nghiệp (KCN) số 02 tại Khu kinh tế Chân Mây – Lăng Cô, TP. Huế, với tổng vốn đầu tư hơn 1.840 tỷ đồng.
(VNF) - Kết thúc năm 2024, Tổng công ty Đầu tư và Phát triển Nhà Hà Nội (HANDICO) ghi nhận doanh thu thuần giảm 53%, tuy nhiên công ty lại báo lãi sau thuế tăng 8% so với cùng kỳ năm ngoái.
(VNF) - Bộ Xây dựng dự kiến sửa Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản trong 2026; Hà Nội có 9 dự án nhà ở xã hội đủ điều kiện vay vốn ưu đãi; Hà Tĩnh mời gọi đầu tư 2 khu dân cư nông thôn, tổng vốn hơn 310 tỷ đồng... là những tin tức nổi bật của thị trường bất động sản ngày 23/12.
(VNF) - Dự án Trục đại lộ cảnh quan sông Hồng đã được chính thức khởi công. Sự kiện không chỉ đánh dấu bước khởi động cho một dự án hạ tầng – đô thị có ý nghĩa đặc biệt, mà còn cho thấy tầm nhìn phát triển dài hạn của Thủ đô Hà Nội trong việc tái cấu trúc không gian ven sông Hồng với sự đồng hành của các nhà đầu tư chiến lược, điển hình như T&T Group.
(VNF) - Trong kiến nghị lần 3 gửi tới lãnh đạo TP.HCM, Viện Kinh tế tài nguyên và môi trường đề xuất tăng giá đất nông nghiệp lên mức bằng 40% giá đất ở cùng thửa đất.
(VNF) - UBND TP. Hà Nội vừa có văn bản gửi Bộ Xây dựng xác định danh mục 9 dự án đầu tư nhà ở xã hội đủ điều kiện vay vốn ưu đãi.
(VNF) - Dự thảo nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai đang mở ra khả năng hợp thức hóa nhiều trường hợp sử dụng đất vi phạm trước đây, nếu đáp ứng điều kiện sử dụng ổn định, qua đó tháo gỡ vướng mắc kéo dài trong cấp “sổ đỏ” và công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng.
(VNF) - Đà Nẵng mời các đơn vị tham gia gói thầu tư vấn xác định giá đất đối với 4 tòa tháp thuộc dự án Đà Nẵng Times Square (phường An Hải).
(VNF) - Trong tự nhiên, dòng thác không khởi sinh từ độ cao mà từ dòng chảy. Nó bắt đầu lặng lẽ từ suối nguồn, tích tụ năng lượng qua từng tầng địa hình, để rồi đổ xuống mạnh mẽ, liên tục và không ngừng tái sinh. Triết lý ấy về chuyển động, về sự sống và về nhịp điệu tự nhiên chính là hình ảnh ẩn dụ, dẫn dắt toàn bộ tư duy cảnh quan tại Rivea Residences.
(VNF) - Tổng Công ty Xây dựng số 1 – CTCP (UPCoM: CC1) đã công bố định hướng chiến lược tăng vốn thông qua phát hành thêm cổ phần, nhằm chủ động tham gia vào các dự án hạ tầng theo phương thức đối tác công tư (PPP).
(VNF) - Khi kết thúc năm 2024, điều đọng lại trong cảm nhận của giới quan sát là thị trường bất động sản đã phục hồi tích cực, mang đến kỳ vọng tăng trưởng mạnh trong năm 2025. Song, điều bất ngờ là thị trường bất động sản năm 2025 đã vượt qua cả kỳ vọng, khi không những tăng trưởng mạnh mà còn đạt đến cấp độ “bùng nổ”.
(VNF) - Ngày 19/12/2025, tại Đặc khu Vân Đồn, Công ty cổ phần Everland Vân Đồn (thành viên Everland Group) Khánh thành và gắn biển “Công trình chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng” cho Giai đoạn 1 Tổ hợp du lịch, nghỉ dưỡng và giải trí Crystal Holidays Harbour Vân Đồn (Tòa tháp A-B).
(VNF) - Dự án Khu nhà ở xã hội tổ dân phố Nam Ngạn, Phường Nếnh tại tỉnh Bắc Ninh do Công ty cổ phần Phát triển nhà và đô thị New Star có quy mô hơn 3,3ha, tổng vốn đầu tư hơn 1.000 tỷ đồng.
(VNF) - Dự án Khu dân cư Trung tâm Sài Gòn - Saigon Downtown Residence chính thức được khởi công vào ngày 19/12 vừa qua. Đây là dự án chung cư duy nhất được TP. HCM lựa chọn khởi công trong dịp này.
(VNF) - Thanh tra Chính phủ sẽ tiến hành thanh tra Tổng công ty Đầu tư và phát triển Nhà Hà Nội (HANDICO) trong quý III/2026. Nội dung thanh tra về phòng chống lãng phí trong quản lý, sử dụng các cơ sở nhà, đất,....
(VNF) - Đề xuất xem xét cấp sổ đỏ với đất vi phạm trước 1/7/2014; chính thức vận hành các nền tảng số quốc gia ngành xây dựng từ 2026; Đà Nẵng lấy ý kiến quy định giao đất ở không qua đấu giá cho cá nhân... là những tin tức đáng chú ý về thị trường bất động sản ngày 22/12.
(VNF) - Từ 2026, chuyển đất nông nghiệp, đất vườn, ao trong cùng thửa có đất ở sang đất ở chỉ phải nộp 30-50% phần chênh lệch tiền sử dụng đất, thay vì 100% như hiện nay.
(VNF) - Giữa áp lực nợ vay và thanh khoản chưa được cải thiện, Novaland tiếp tục trình cổ đông phương án vay thêm tối đa 10.000 tỷ đồng để bổ sung vốn và tái cơ cấu tài chính.
(VNF) - Đề xuất loạt quy định mới về bảng giá đất áp dụng từ năm 2026, Cloud Gate triển khai ba dự án nhà ở tại phía đông Đăk Lăk, TP. HCM thí điểm 6 dự án nhà ở thương mại tại xã Long Điền... là những tin tức nổi bật về thị trường bất động sản ngày 21/12.
(VNF) - Các phương án xây dựng bảng giá đất và các trường hợp sửa đổi, bổ sung do cơ quan soạn thảo đề xuất được kỳ vọng sẽ tháo gỡ các vướng mắc trong quá trình áp dụng Luật Đất đai 2024.
(VNF) - Hà Tĩnh chính thức gọi vốn hơn 310 tỷ đồng cho hai dự án khu dân cư tại TP Hà Tĩnh và huyện Hương Sơn, lựa chọn nhà đầu tư theo hình thức đấu thầu rộng rãi, mở thêm quỹ đất phát triển đô thị ngay đầu năm 2026.
(VNF) - BIM Group khởi công 3 dự án gần 10.500 tỷ đồng tại Quảng Ninh, Sun Group khởi công dự án casino hơn 2 tỷ USD tại Vân Đồn, TP. HCM chuẩn bị chọn chủ đầu tư 8 khu đất nhà ở xã hội đầu năm 2026... là những tin tức đáng chú ý về thị trường bất động sản ngày 20/11.
(VNF) - Công ty cổ phần Hạ tầng GELEX làm chủ đầu tư dự án khu đô thị nhà ở thấp tầng ANmaison tại Hải Phòng thông qua công ty thành viên là Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu vật liệu Kim Trang.
(VNF) - Ngày 19/12/2025, UBND TP. HCM phối hợp với Tập đoàn Sun Group tổ chức Lễ khởi động Tổ hợp dự án tại phường Tây Nam và Phú An quy mô 724 ha, tổng mức đầu tư 51.160 tỷ đồng, gồm ba khu đô thị hiện đại (Đông An Tây, Bắc An Tây, Tây An Tây) và Cảng Tổng hợp An Tây.
(VNF) - Ngày 19/12/2025, tại Quần thể nghỉ dưỡng quốc tế Mường Hoa, lễ cất nóc dự án Sofitel Sapa Hotel & Residences đã chính thức diễn ra, đánh dấu cột mốc quan trọng trong hành trình hiện thực hóa tổ hợp nghỉ dưỡng hạng sang tại thung lũng Mường Hoa.
(VNF) - Liên danh Công ty TNHH MTV Đầu tư hạ tầng khu công nghiệp Kim Long Huế và Công ty CP Kim Long Motor Huế đang rộng cửa trở thành nhà đầu tư thực hiện Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng Khu công nghiệp (KCN) số 02 tại Khu kinh tế Chân Mây – Lăng Cô, TP. Huế, với tổng vốn đầu tư hơn 1.840 tỷ đồng.
(VNF) - Cầu Tứ Liên không chỉ là một công trình giao thông đơn thuần mà còn được xác định là mắt xích quan trọng trong quy hoạch mở rộng không gian đô thị Hà Nội về phía Bắc sông Hồng.
