Theo đúng kế hoạch, Thông tư 02/2023 sẽ chính thức hết hiệu lực vào ngày 31/12/2024. Trước “giờ G”, cùng nhìn lại hành trình gần 1 năm rưỡi của Thông tư 02.
Thông tư 02/2023 được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) ban hành vào tháng 4/2023 và chính thức có hiệu lực vào tháng 6/2023. Thông tư này quy định về việc tổ chức tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn.
Thời điểm đó, nền kinh tế chưa kịp hồi phục sau cú sốc Covid-19, hoạt động kinh doanh, đặc biệt là khả năng trả nợ của doanh nghiệp và cá nhân bị ảnh hưởng nặng nề. Nhờ Thông tư 02, các khoản vay của doanh nghiệp không bị “nhảy nhóm” sang nợ xấu, các doanh nghiệp được gia hạn nợ và tiếp cận nguồn vốn thuận lợi để vượt qua khó khăn, duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh.
Ban đầu, Thông tư 02 chỉ có hiệu lực đến ngày 30/6/2024. Tuy nhiên, do sức khỏe của các doanh nghiệp vẫn chưa hoàn toàn “hồi phục”, NHNN đã quyết định ban hành Thông tư 06 kéo dài thời gian thực hiện chính sách tại Thông tư 02 đến hết ngày 31/12/2024.
Trong gần 1 năm rưỡi, Thông tư 02 được ví như chiếc bình oxy, giúp doanh nghiệp có thêm thời gian “cầm cự” để thực hiện các nghĩa vụ nợ. Ở phía "người cho vay", Thông tư này cũng giúp các ngân hàng “nhẹ nhõm” hơn khi áp lực nợ xấu giảm bớt.
Việc Thông tư 02 hết hiệu lực đồng nghĩa với việc các doanh nghiệp và người đi vay không được gia hạn nợ nữa. Theo lý thuyết, tỷ lệ nợ xấu sẽ cao lên, kéo theo tỷ lệ bao phủ nợ xấu của ngân hàng – vốn đã giảm mạnh - sẽ tiếp tục giảm.
Theo báo cáo tài chính của các ngân hàng, tính đến hết quý III/2024, toàn ngành ngân hàng chỉ có 4 nhà băng là Vietcombank, BIDV, VietinBank và Techcombank ghi nhận tỷ lệ bao phủ nợ xấu trên 100%. Mặc dù hiện vẫn dẫn đầu toàn ngành nhưng tỷ lệ bao phủ nợ xấu của 4 ngân hàng trên đã giảm mạnh trong giai đoạn 2020 đến nay. Điển hình là Vietcombank, ngân hàng này từng có tỷ lệ bao phủ nợ xấu lên tới hơn 400% vào năm 2021 nhưng đã giảm xuống còn 204,6% tính đến hết quý III/2024.
Xu hướng này cũng diễn ra tại các ngân hàng hiện có tỷ lệ bao phủ nợ xấu dưới 100% như VPBank, ACB, HDBank, Sacombank, LPBank,… Xét chung toàn ngành, tỷ lệ bao phủ nợ xấu đã giảm 10,2 điểm %, từ mức 91,8% cuối năm ngoái xuống 81,6% vào cuối quý III/2024.
Trong khi đó, số liệu của NHNN chỉ ra, tỷ lệ nợ xấu nội bảng cùng kỳ ở mức 4,55%, tăng hơn gấp 2 lần so với mức 2% của năm 2022. Điều này cho thấy tỷ lệ trích lập dự phòng của các ngân hàng chưa theo kịp với tốc độ tăng trưởng của nợ xấu.
Mặc dù chỉ còn chưa đầy 1 tháng nữa Thông tư 02 hết hiệu lực song đến nay NHNN vẫn chưa có “động tĩnh” gì về việc có hay không tiếp tục gia hạn thông tư này. Liệu đã đến lúc Thông tư 02 khép lại “sứ mệnh lịch sử” của mình hay tiếp tục được gia hạn thêm đang là câu hỏi được nhiều doanh nghiệp, người đi vay lẫn các ngân hàng quan tâm.
Trước khi gia hạn Thông tư 02 vào giữa năm nay, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú đã bày tỏ trăn trở rằng: “Việc gia hạn hay không còn phải xem xét xem những vấn đề nội hàm của Thông tư có phải thay đổi không hay chỉ thay đổi về mặt thời gian. Và phải làm sao hài hòa giữa hỗ trợ nền kinh tế doanh nghiệp vừa đảm bảo an toàn, đảm bảo chất lượng nợ của các ngân hàng thương mại không để nợ xấu phát sinh, dẫn đến hậu quả sau này”.
Như vậy, có thể thấy rằng, việc có hay không gia hạn Thông tư 02 phải được cân nhắc kỹ lưỡng, xem xét không chỉ ở phía người đi vay mà ở cả phía người cho vay là các ngân hàng.
Trước thời hạn 31/12/2024, nhiều lo ngại cho rằng việc Thông tư 02 hết hiệu lực sẽ khiến ngành ngân hàng phải đối mặt với rủi ro nợ xấu gia tăng. Chưa kể, việc xử lý các khoản nợ đó cũng sẽ trở nên phức tạp hơn khi nhiều doanh nghiệp chưa đủ khả năng phục hồi để đáp ứng nghĩa vụ tài chính, từ đó có thể khiến lợi nhuận của các ngân hàng suy giảm.
Chia sẻ với VietnamFinance, PGS-TS Nguyễn Hữu Huân nhận định, Thông tư 02 một mặt giúp các ngân hàng có thêm thời gian đối phó, xử lý nợ xấu, mặt khác cũng đã gỡ khó cho các doanh nghiệp trong việc tiếp cận vốn, có kế hoạch trả nợ phù hợp. Tuy nhiên, theo ông Huân, việc Thông tư 02 hết hiệu lực vào ngày 31/12 tới sẽ không gây ra quá nhiều cú sốc cho các ngân hàng.
“Trong 9 tháng năm 2024, tỷ lệ nợ xấu ở các ngân hàng tăng mạnh, một phần là do các ngân hàng đẩy nợ xấu vào nội bảng tương đối nhiều, tức các ngân hàng ghi nhận các khoản nợ tiềm ẩn nguy cơ trở thành nợ xấu vào bảng cân đối tài sản nhưng vẫn áp dụng chính sách cơ cấu lại thời gian trả nợ.
Khi Thông tư 02 hết hạn, các ngân hàng không còn có thể giữ nguyên nhóm nợ cho khách hàng gặp khó khăn. Các khoản nợ được cơ cấu lại sẽ bắt đầu được phân loại lại vào các nhóm nợ theo quy định của NHNN. Điều này có thể dẫn đến việc nợ xấu tăng, nhưng mức độ tăng không quá đột biến vì rõ ràng các khoản nợ tiềm ẩn đã được các ngân hàng chuẩn bị từ trước”, ông Huân lý giải.
Đồng quan điểm, trong trao đổi nhanh với VietnamFinance, giám đốc nghiên cứu phân tích của một công ty chứng khoán cho rằng, nhìn chung việc Thông tư 02 hết hiệu lực sẽ không có quá nhiều tác động tiêu cực lên các ngân hàng.
“Thông tư 02 yêu cầu các ngân hàng cơ cấu lại nợ cho khách hàng gặp khó khăn mà không ghi nhận nợ xấu ngay lập tức. Tuy nhiên, các ngân hàng vẫn phải trích lập dự phòng cho các khoản nợ này theo lộ trình, bao gồm trích lập 50% vào cuối năm 2023 và 100% vào cuối năm 2024. Điều này có nghĩa là đến ngày 31/12/2024, các ngân hàng đã có đủ nguồn tài chính để xử lý rủi ro và sẽ không bị ảnh hưởng nhiều khi kịch bản ‘tỷ lệ nợ xấu tăng, tỷ lệ bao phủ nợ xấu tiếp tục giảm’ sau khi Thông tư 02 hết hiệu lực”, ông nói.
Dẫn chứng cụ thể, ông cho biết, những ngân hàng như BIDV, Vietcombank, VietinBank, Techcombank, ACB,… sẽ ít chịu ảnh hưởng nhờ sở hữu bộ đệm dự phòng vững chắc và sức khỏe tài chính tốt.
Đơn cử như Vietcombank, tính đến hết tháng 9/2024, dư nợ tái cơ cấu theo Thông tư 02 chỉ còn chiếm khoảng 0,01% tổng dư nợ. Hay như Techcombank, dư nợ tái cơ cấu theo Thông tư 02 cũng đã giảm về còn hơn 400 tỷ đồng, tương đương 0,1% tổng dư nợ. Do đó, việc Thông tư 02 hết hạn vào cuối năm 2024 sẽ không có tác động đến chất lượng tài sản cũng như lợi nhuận của các ngân hàng này.
Tuy nhiên, ông cũng khuyến nghị rằng, trong bối cảnh Thông tư 02 sắp hết hiệu lực, Luật Các tổ chức tín dụng 2024 hạn chế quyền thu giữ tài sản bảo đảm nợ xấu của các ngân hàng cùng với việc dư nợ tín dụng bị ảnh hưởng bởi cơn bão số 3, các ngân hàng vẫn nên tập trung vào tăng cường trích lập dự phòng cũng như đẩy mạnh thu hồi nợ và xử lý tài sản đảm bảo.
Trong khi Thông tư 02 vẫn đang còn hiệu lực, vào đầu tháng 10/2024, NHNN đã công bố và lấy ý kiến Dự thảo Thông tư nhằm hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn do cơn bão số 3. Theo ước tính của NHNN, tổng dư nợ chịu ảnh hưởng từ bão số 3 khoảng 165 nghìn tỷ đồng, tương đương 1,16% tín dụng hệ thống tính đến giữa tháng 9/2024.
Những điểm đáng chú ý trong Dự thảo trên có thể kể đến như: Xem xét cơ cấu lại thời hạn trả nợ được thực hiện từ ngày thông tư có hiệu lực đến hết 31/12/2025 và không giới hạn về số lần cơ cấu lại thời hạn trả nợ; Thời điểm trả nợ cuối cùng của số dư nợ được cơ cấu lại thời hạn trả nợ (kể cả trường hợp gia hạn nợ) không vượt quá ngày 31/12/2026.
Tags:
(VNF) - Thỏa thuận hợp tác giữa SHB và Vinachem không chỉ mở ra một chương mới trong mối quan hệ giữa hai doanh nghiệp đầu ngành, mà còn góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội theo hướng bền vững, hiện đại và hội nhập.
(VNF) - Thẻ tín dụng, nếu tận dụng đúng sẽ là công cụ tài chính cá nhân tuyệt vời. Nhưng cũng có rất nhiều người dùng cảm thấy bị “bào mòn ví” mỗi tháng chỉ vì không hiểu đúng về công cụ tài chính này.
(VNF) - Sau thời gian dài duy trì ở mức thấp, "cuộc đua" lãi suất dần nóng lên khi nhiều ngân hàng thông báo tăng lãi suất huy động trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng ở mức cao.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Bắc Á (BAC A BANK) chính thức triển khai chương trình hỗ trợ tài chính dành cho khách hàng cá nhân và khách hàng doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi thiên tai bão lũ.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) vừa chính thức công bố triển khai gói hỗ trợ lãi suất với tổng quy mô lên tới 1.000 tỷ đồng dành cho khách hàng cá nhân bị ảnh hưởng bởi bão lũ tại 15 tỉnh, thành trên cả nước.
(VNF) - Theo doanh nhân Thái Vân Linh, sự độc lập tài chính không chỉ đến từ số tiền kiếm được, mà còn từ cách dòng tiền được vận hành mỗi ngày. Kinh nghiệm nhiều năm điều hành và đầu tư giúp nữ doanh nhân nhận ra: chỉ khi dòng tiền linh hoạt và không ngủ quên, mỗi người mới thật sự bước vào hành trình sinh lời bền vững.
(VNF) - Agribank triển khai chính sách giảm tới 2%/năm lãi suất cho vay hỗ trợ khách hàng bị ảnh hưởng bởi bão số 12, bão số 13 và mưa lũ, giúp người dân, doanh nghiệp sớm ổn định đời sống, khôi phục hoạt động sản xuất kinh doanh.
(VNF) - Ngân hàng Nhà nước hút ròng hơn 28.500 tỷ đồng trên thị trường liên ngân hàng trong tuần qua, lãi suất liên ngân hàng có dấu hiệu hạ nhiệt.
(VNF) - Trước tình hình mưa lũ diễn biến phức tạp, gây hậu quả vô cùng nặng nề tại khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Agribank đã trích 11 tỷ đồng từ Quỹ An sinh xã hội để hỗ trợ khẩn cấp các tỉnh Nam Trung Bộ và Tây Nguyên, thể hiện tinh thần trách nhiệm xã hội và sự sẻ chia kịp thời của Agribank với cộng đồng.
(VNF) - Lãi suất thẻ tín dụng tăng nhanh, gần 40%/năm; cho vay tiêu dùng vào mùa tăng tốc; giá USD sát mức kỷ lục... là thông tin ngân hàng đáng chú ý tuần qua.
(VNF) - Dù tín dụng dành cho doanh nghiệp SME đã tăng trưởng, nhưng dòng vốn vẫn “nhỏ giọt” so với nhu cầu thực tế. Trong bối cảnh đó, ý tưởng xây dựng ngân hàng số chuyên biệt cho SME đang nổi lên như một hướng đi thực tế và đầy triển vọng.
(VNF) - Các ngân hàng dừng giao dịch thanh toán, rút tiền qua tài khoản thanh toán, thẻ với khách sử dụng giấy tờ tùy thân là hộ chiếu từ 1/1/2026.
(VNF) - Theo ông Lê Hoài Ân, động thái nâng lãi suất thẻ tín dụng của các ngân hàng trong thời gian gần đây xuất phát từ bài toán tối ưu biên lãi ròng (NIM).
(VNF) - Giá USD tự do tăng tới hơn 100 đồng, áp sát mốc kỷ lục 27.960 đồng/USD được thiết lập vào đầu tháng 11. Trong khi đó, giá USD tại kênh ngân hàng đứng yên.
(VNF) - TPBank tiếp tục khẳng định vị thế khi được The Asian Banker (TAB Global) vinh danh là “Ngân hàng Vững mạnh hàng đầu Việt Nam năm 2025”, dựa trên các chỉ số tài chính vượt trội. Đây là thành quả xứng đáng cho những nỗ lực bền bỉ trong chiến lược tài chính an toàn, tăng trưởng hiệu quả và dẫn đầu chuyển đổi số của TPBank.
(VNF) - Nhiều ngân hàng đồng loạt tăng lãi suất thẻ tín dụng, mức cao nhất gần 40%/năm. Người dùng cần thận trọng để tránh phát sinh chi phí và nguy cơ mang nợ.
(VNF) - Trong bối cảnh đầu tư cá nhân bùng nổ, sự khác biệt lớn nhất không còn nằm ở sản phẩm, mà ở trải nghiệm và mức độ cá nhân hoá. Thay vì chú trọng tìm kiếm kênh đầu tư sinh lợi hấp dẫn, hiện nay, góc nhìn của nhà đầu tư chuyển thành “đâu là giải pháp phù hợp với gu đầu tư của tôi?”.
(VNF) - Việt Nam hiện có 125 triệu thẻ thanh toán, nhưng chỉ 13 triệu thẻ tín dụng, một khoảng trống lớn trong nhu cầu tiêu dùng – trả góp của người Việt vẫn chưa được đáp ứng.
(VNF) - Ngày 19/11/2025 – Ngân hàng TMCP Nam Á (Nam A Bank, HoSE: NAB) và Quỹ hợp tác khí hậu toàn cầu (Global Climate Partnership Funds – GCPF) đã ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác chiến lược.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) triển khai một loạt hành động có tính chiến lược: ký kết thỏa thuận hợp tác với Cục Thuế để đồng hành hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi sang thuế kê khai và ra mắt ứng dụng MyShop Pro - Giải pháp quản lý bán hàng toàn diện dành cho tiểu thương và hộ kinh doanh.
(VNF) - Các chuyên gia của VDSC nhận định những cải cách toàn diện với thị trường vàng, trong đó có Nghị định 232 sẽ tác động đáng kể lên CASA của các ngân hàng.
(VNF) - Theo các chuyên gia, Việt Nam cần đẩy nhanh lộ trình nâng cấp từ QR chuyển tiền (transfer) sang QR thanh toán (QR Pay), phù hợp với thông lệ quốc tế và yêu cầu quản lý hiện đại.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) vừa ra mắt sản phẩm thẻ doanh nghiệp MB Visa Hi BIZ phiên bản mới trong bối cảnh hoạt động số hóa ngày càng được các doanh nghiệp chú trọng.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Bắc Á triển khai combo ưu đãi toàn diện dành cho chủ thẻ tín dụng BAC A BANK MasterCard khi thanh toán phí bảo hiểm, áp dụng từ ngày 1/11/2025 đến ngày 31/3/2026 trên toàn hệ thống.
(VNF) - Tín dụng hồi phục ở mức cao và dự báo sẽ tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng tốt bởi nhu cầu vốn lớn từ khu vực bán lẻ và doanh nghiệp, từ sự lan toả của đầu tư công, góp phần hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng GDP từ 8% năm 2025. Ngành ngân hàng không ngừng nâng cao năng lực tài chính, củng cố nền tảng vững chắc cho chiến lược tăng trưởng, đáp ứng dòng vốn cho nền kinh tế.
(VNF) - Thỏa thuận hợp tác giữa SHB và Vinachem không chỉ mở ra một chương mới trong mối quan hệ giữa hai doanh nghiệp đầu ngành, mà còn góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội theo hướng bền vững, hiện đại và hội nhập.
(VNF) - Dự án Khu phức hợp công nghiệp – đô thị – dịch vụ Tiên Tiến (Mường Central) do Công ty cổ phần Thương mại Dạ Hợp thực hiện, với quy mô diện tích lên tới 82ha.
