Theo báo cáo tài chính của 28 ngân hàng (không bao gồm Agribank), luỹ kế 9 tháng năm 2024, tổng số dư nợ xấu đã tăng lên 27,9%, trong khi dư nợ cho vay chỉ tăng 11,5%, cho thấy nợ xấu trong hệ thống ngân hàng đang “phình to” với tốc độ nhanh chóng.
Một loạt ngân hàng chứng kiến số dư nợ xấu tăng mạnh như: MB (tăng 60%), BVBank (tăng 55%) hay BIDV (tăng 49%). Đáng nói, tại nhiều ngân hàng, nợ xấu có dấu hiệu “ngày càng xấu” khi nợ có khả năng mất vốn “nhảy vọt”, tăng hơn gấp 2 lần ở một số ngân hàng như Techcombank...
Nhìn sâu hơn, mặc dù số dư nợ xấu tăng vọt nhưng tỷ lệ nợ xấu tại các ngân hàng quốc doanh chỉ nhích nhẹ do tổng dư nợ cho vay ở mức cao. BIDV là ngân hàng có tỷ lệ nợ xấu cao nhất, ở mức 1,7% tính đến hết ngày 31/9/2024. Theo sau là VietinBank và Vietcombank với tỷ lệ lần lượt là 1,44% và 1,22%.
Tại bảng xếp hạng tỷ lệ nợ xấu của 25 ngân hàng thương mại tư nhân, chỉ vỏn vẹn 4/25 ngân hàng, bao gồm VPBank, SHB, SeABank và OCB có tỷ lệ nợ xấu giảm so với đầu năm 2024, dẫu vậy mặt bằng tỷ lệ nợ xấu của 4 ngân hàng này vẫn khá cao, nhất là tại VPBank và OCB.
Thêm một điểm đáng lưu ý là có tới 8 ngân hàng gồm: PGBank, ABBank, VietBank, PVcomBank… ghi nhận tỷ lệ nợ xấu vượt mức 3%.
Trước áp lực nợ xấu gia tăng, trích lập dự phòng rủi ro của loạt ngân hàng chứng kiến mức tăng bằng lần, như tại VietBank, KienlongBank, BVBank, OCB… Cá biệt, PVcomBank còn tăng trích lập dự phòng thêm 25 lần so với đầu năm 2024. Và điều này đã ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận của các ngân hàng trong ngắn hạn.
Trong giải trình biến động lợi nhuận sau thuế so với cùng kỳ, đại diện OCB cho biết một trong những nguyên nhân khiến lợi nhuận sau thuế của ngân hàng giảm gần 35% so với 9 tháng năm 2023 là chi phí dự phòng rủi ro tín dụng tăng. Rơi vào tình cảnh tương tự, trong 9 tháng năm 2024, PVcomBank chứng kiến lợi nhuận sau thuế giảm tới 66%, xuống còn 118 tỷ đồng khi trích lập dự phòng tăng 150%. Cùng kỳ, lợi nhuận sau thuế của MSB “bốc hơi” 6% khi chi phí dự phòng tăng 34%.
Đáng lưu ý là mặc dù tích cực trích lập dự phòng nhưng tốc độ tăng trích lập dự phòng lại chưa theo kịp tốc độ tăng của nợ xấu, dẫn đến tỷ lệ bao phủ nợ xấu của nhiều ngân hàng suy giảm. Theo thống kê của Wichart, tính đến hết quý III/2024, tỷ lệ bao phủ nợ xấu toàn ngành ngân hàng chỉ còn 82,54%, giảm từ mức 94% trong đầu năm 2024. Trong đó, có tới 19/28 ngân hàng giảm tỷ lệ bao phủ nợ xấu so với đầu năm 2024 và toàn hệ thống chỉ có 4 ngân hàng có tỷ lệ bao phủ nợ xấu trên 100%, bao gồm: BIDV, VietinBank, Techcombank và Vietcombank.
Khá nhiều ngân hàng có tỷ lệ bao phủ nợ xấu dưới 50%, chẳng hạn như BVBank, Saigonbank, PGBank, VietBank, Eximbank, OCB, Nam A Bank, VPBank. Ngoài ra, những ngân hàng có tỷ lệ nợ xấu cao nhất lại chính là những ngân hàng sở hữu tỷ lệ bao phủ nợ xấu thấp nhất hệ thống.
Trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội tại phiên chất vấn ngày 11/11, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng nhận định việc thiếu vắng các “công cụ” xử lý nợ xấu, đặc biệt là những “công cụ” liên quan đến xử lý tài sản đảm bảo, cũng là nguyên nhân chính khiến tỷ lệ nợ xấu tại nhiều ngân hàng tăng vọt. Bởi lẽ, tài sản đảm bảo cho các khoản vay hết sức quan trọng với các nhà băng khi đây là phương án cứu vớt cho các khoản nợ xấu.
Tại hội nghị Thường trực Chính phủ làm việc với các ngân hàng thương mại tư nhân lớn hồi tháng 9/2024, Chủ tịch VIB Đặng Khắc Vỹ cho biết khó khăn trong thu hồi tài sản đảm bảo, đặc biệt là sau khi Nghị quyết 42 hết hiệu lực, đã làm cho quá trình xử lý nợ xấu của các ngân hàng gặp nhiều trở ngại pháp lý, kéo dài quá trình xử lý nợ xấu.
Trước đó, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 42/2017 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng, trở thành “cây đũa thần” cho nhiều ngân hàng trong quá trình thu giữ nợ xấu.
Trả lời Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance, luật sư Đỗ Xuân Thu, Công ty Luật SBLaw, nhận định một trong những công cụ quan trọng của Nghị quyết 42 là quyền thu giữ tài sản đảm bảo mà không cần phán quyết của tòa án. Nhờ vào những quy định rõ ràng về quyền xử lý tài sản bảo đảm, các ngân hàng có thể giải quyết nhanh hơn các tranh chấp pháp lý liên quan đến quyền thu giữ tài sản bảo đảm.
Một điểm thuận lợi khác của Nghị quyết 42 là xác định rõ ràng thứ tự ưu tiên thanh toán khi xử lý tài sản bảo đảm, tránh tranh chấp giữa các bên liên quan về thứ tự ưu tiên thanh toán, đặc biệt là giữa các ngân hàng và các chủ nợ khác.
Thế nhưng Nghị quyết 42 đã hết hiệu lực vào cuối năm 2023. Sau khi nghị quyết này hết hiệu lực, việc xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng nói riêng vẫn có thể được điều chỉnh bằng nhiều luật khác, nổi bật nhất là Luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi 2024. Dẫu vậy, theo luật sư Đỗ Xuân Thu, so với Nghị quyết 42, các quy định pháp luật hiện hành vẫn còn nhiều “khoảng trống”, một số điều khoản chưa được quy định rõ ràng khiến nhiều ngân hàng loay hoay khi thu hồi nợ.
Giữa lúc cơ chế thu hồi nợ xấu còn “thiếu trước hụt sau”, quả bom nợ xấu lại có nguy cơ phình to hơn nữa khi chỉ còn hơn 1 tháng nữa, Thông tư 02 về cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ sẽ kết thúc. Khối nợ được cơ cấu lại, giãn hoãn có khả năng trở thành nợ xấu. Rõ ràng, nếu không kịp thời có thêm các cơ chế hỗ trợ thu hồi nợ xấu cho các tổ chức tín dụng, rủi ro nợ xấu “bùng nổ” là điều khó tránh khỏi.
Luật sư Đỗ Xuân Thu cho rằng việc thiếu một “công cụ” tương tự Nghị quyết 42 khiến quá trình xử lý nợ xấu quay về các quy trình pháp lý thông thường, vốn phức tạp và mất nhiều thời gian hơn. “Nếu không có sự thay thế hoặc cải cách kịp thời, ngành ngân hàng nói riêng và nền kinh tế nói chung có thể phải đối mặt với những hệ lụy khó lường”, ông nhận định.
Lãnh đạo các ngân hàng cũng bày tỏ mong muốn Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước tạo cơ chế cho việc xử lý nợ xấu mạnh mẽ tương tự Nghị quyết 42 nhằm tạo thuận lợi cho việc thu giữ và xử lý tài sản đảm bảo.
Theo ông Thu, khung pháp lý mới phải làm sao vừa duy trì được những điểm tích cực mà Nghị quyết 42 mang lại, vừa được xây dựng sao cho đồng bộ với các quy định hiện hành, bao gồm Luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi 2024, Bộ luật Dân sự, Luật Phá sản và các quy định liên quan đến thị trường tài chính. Song song với đó, phải làm sao để tạo ra một cơ chế hợp lý, cân bằng quyền lợi giữa các bên liên quan, bao gồm ngân hàng, tổ chức tín dụng, doanh nghiệp, và người vay.
Bên cạnh việc cần có văn bản quy phạm pháp luật thay thế cho Nghị quyết 42, nhiều chuyên gia cũng kiến nghị tiếp tục gia hạn thêm Thông tư 02 bởi thời hạn của thông tư này là chưa đủ dài.
Giải thích cụ thể, ông Lê Hoàng Quân, chuyên gia Nhóm nghiên cứu Saigon Ratings, cho biết mặc dù đã được tạo điều kiện giữ nguyên nhóm nợ bởi Thông tư 02 song tỷ lệ nợ xấu vẫn tăng nhanh cho thấy các tổ chức tín dụng vẫn đang gặp khó khăn trong công tác xử lý nợ xấu.
“Ngân hàng Nhà nước cần tiếp tục gia hạn Thông tư 02 thêm ít nhất là 1 năm nữa. Đây là khoảng thời gian cần thiết để kinh tế thế giới cũng như trong nước thực sự đi vào chu kỳ tăng trưởng ổn định, thị trường bất động sản trong nước đạt được độ ngấm chính sách, tạo ra tác động lan tỏa thực sự đáng kể đến hoạt động sản xuất tiêu dùng và khả năng trả nợ của các doanh nghiệp và người dân trong nước”, chuyên gia Saigon Ratings kiến nghị.
Tags:
(VNF) - Năm 2025 đánh dấu một giai đoạn đầy biến động trên thị trường tiền tệ toàn cầu. Đồng USD, dù vẫn giữ vị thế trung tâm, đang chịu áp lực giảm mạnh, trong khi các đồng tiền thay thế như euro (EUR), nhân dân tệ (CNY), đô la Úc (AUD) và yen Nhật (JPY) ngày càng thu hút dòng vốn quốc tế.
(VNF) - Lãi suất huy động hiện lên tới 9%/năm tại một số ngân hàng. Mặt bằng lãi suất huy động cao hơn cũng giúp các ngân hàng tư nhân có lợi thế hơn trong thu hút tiền gửi so với các ngân hàng quốc doanh.
(VNF) - Vừa qua trong khuôn khổ Mastercard Customer Forum 2025, Ngân hàng Sài Gòn – Hà Nội (SHB) được vinh danh đồng thời ở hai hạng mục chiến lược dành cho sản phẩm thẻ tín dụng cá nhân và giải pháp thẻ tín dụng doanh nghiệp.
(VNF) - Ngân hàng Nhà nước chính thức vận hành hệ thống giải quyết thủ tục hành chính tập, cung cấp 32 dịch vụ công trực tuyến toàn trình.
(VNF) - Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước về triển khai gói tín dụng 500.000 tỷ đồng ưu tiên lĩnh vực hạ tầng và công nghệ, tiếp tục đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp trong tiến trình chuyển đổi số và phát triển hạ tầng bền vững, Agribank tiên phong triển khai Chương trình tín dụng ưu đãi dành cho khách hàng doanh nghiệp đầu tư hạ tầng, công nghệ số, với tổng quy mô lên tới 60.000 tỷ đồng, lãi suất ưu đãi giảm đến 1,5%/năm áp dụng đến hết 31/12/2030.
(VNF) - Ngân hàng VietinBank đã đóng cửa 100 phòng giao dịch từ đầu năm. Nhiều ngân hàng khác cũng mạnh tay trong việc cắt giảm chi nhánh, phòng giao dịch.
(VNF) - Bức tranh lợi nhuận ngân hàng trong quý cuối năm 2025 đang dần hiện rõ. Lợi nhuận ngành ngân hàng được dự báo sẽ phân hóa rõ nét trong năm 2026.
(VNF) - Lãi suất tiết kiệm tiếp tục đi lên, các kỳ hạn dưới 6 tháng lên mức kịch trần. Lãi suất liên ngân hàng vượt 7%. Trong bối cảnh lãi suất tăng, nhiều ngân hàng dừng tín dụng ưu đãi mua nhà.
(VNF) - Trong tuần 15 - 19/12, thị trường chứng khoán sôi động khi VietinBank, Saigonbank và HDBank đồng loạt chốt danh sách cổ đông trả cổ tức bằng cổ phiếu. Đáng chú ý, VietinBank gây ấn tượng với tỷ lệ phát hành lên tới 44,64%, mức cao nhất trong nhóm ngân hàng năm nay.
(VNF) - Một số ngân hàng thu phí với tài khoản có số dư dưới 2-3 triệu đồng. Khách hàng cần rà soát và đóng những tài khoản ngân hàng không sử dụng để tránh bị thu phí.
(VNF) - Theo NHNN, Chương trình tín dụng đầu tư hạ tầng điện, giao thông, công nghệ chiến lược được triển khai theo hai giai đoạn với tổng quy mô lên tới 500.000 tỷ đồng. Các doanh nghiệp đủ điều kiện sẽ được vay vốn với lãi suất thấp hơn 1 - 1,5% so với mức lãi suất cùng kỳ hạn của ngân hàng.
(VNF) - Theo ông Nguyễn Đức Hiển - Phó trưởng ban Chính sách, Chiến lược Trung ương, nguồn lực tài chính của doanh nghiệp Việt Nam hiện nay vẫn dựa quá nhiều vào hệ thống ngân hàng trong khi thị trường vốn phát triển chưa tương xứng.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Kỹ Thương (Techcombank) chính thức góp mặt trong danh sách Fortune 100 Best Companies to Work For™ Southeast Asia 2025 – bảng xếp hạng được Fortune và Great Place To Work® công bố lần đầu tiên tại Đông Nam Á.
(VNF) - PVcomBank triển khai chương trình đặc quyền “1 thẻ cho vạn trải nghiệm” bao gồm chính sáchhmở thẻ tín dụng quốc tế miễn chứng minh thu nhập cùng đặc quyền hoàn tiền tới 5 triệu đồng khi mua vé máy bay dành cho Hội viên Bông Sen Vàng.
(VNF) - TPBank tiếp tục khẳng định vị thế dẫn đầu khi được The Asian Banker vinh danh “Ngân hàng Vững mạnh hàng đầu Việt Nam năm 2025” dựa trên các chỉ số tài chính vượt trội. Với định hướng số hóa toàn diện, TPBank đã trở thành một trong những biểu tượng công nghệ của ngành ngân hàng, đồng thời nằm trong nhóm ngân hàng đóng góp ngân sách lớn nhất cả nước, góp phần thúc đẩy một E-Vietnam thịnh vượng.
(VNF) - 592.000 tài khoản thanh toán/ví điện tử có dấu hiệu nghi ngờ gian lận, lừa đảo. 2,13 triệu lượt khách được cảnh báo, 670.000 lượt khách tạm dừng/hủy bỏ giao dịch.
(VNF) - Nhiều ngân hàng đồng loạt tiến hành tăng lãi suất tiết kiệm, nâng lãi suất kỳ hạn ngắn lên mức kịch trần 4,75%/năm do áp lực thanh khoản mùa cao điểm cuối năm.
(VNF) - Thao tác nhanh chóng, dễ dàng, hoàn toàn miễn phí cùng cam kết bảo mật tối ưu… dịch vụ chuyển tiền quốc tế online của ngân hàng Phương Đông (OCB) đang trở thành giải pháp tài chính tin cậy được đông đảo khách hàng lựa chọn.
(VNF) - Trong năm 2025, công nghệ mới - đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI) và tự động hóa - không chỉ thay đổi cách vận hành của các tổ chức tài chính toàn cầu mà còn đặt ra nhiều cơ hội lẫn thách thức cho các nền kinh tế như Việt Nam.
(VNF) - Một số ngân hàng đã điều chỉnh lãi suất huy động tăng tới hai lần chỉ trong chưa đầy nửa tháng, phản ánh áp lực huy động vốn ngày càng lớn.
(VNF) - Lãi suất liên ngân hàng tiếp tục đi lên, kỳ hạn ngắn cao hơn kỳ hạn dài. Lãi suất huy động kỳ hạn ngắn tại nhiều ngân hàng lên mức kịch trần.
(VNF) - Hiện nay, phần lớn nhu cầu cho vay đến từ lạm phát tài sản, khi giá trị các loại tài sản, đặc biệt là bất động sản, tăng lên, thị trường kinh doanh tài sản cũng trở nên sôi động. Điều này kéo theo nhu cầu vay vốn để đầu tư, mua bán tài sản, và thực tế, tín dụng chảy vào khu vực sản xuất không nhiều.
(VNF) - Đến nay, Sacombank vẫn chưa nhận được phản hồi của NHNN về thương vụ xử lý 32,5% cổ phần liên quan đến nhóm ông Trầm Bê do quá trình tái cơ cấu nội bộ tại ngân hàng trung ương.
(VNF) - Lãi suất tăng, kéo theo chi phí vốn tăng trở lại khiến dòng vốn tín dụng vào bất động sản đang có dấu hiệu “dịch chuyển”.
(VNF) - Giá USD tự do tiếp đà giảm mạnh, về sát mốc 27.000 đồng/USD, trong khi giá đồng bạc xanh tại các ngân hàng được điều chỉnh tăng nhẹ.
(VNF) - Năm 2025 đánh dấu một giai đoạn đầy biến động trên thị trường tiền tệ toàn cầu. Đồng USD, dù vẫn giữ vị thế trung tâm, đang chịu áp lực giảm mạnh, trong khi các đồng tiền thay thế như euro (EUR), nhân dân tệ (CNY), đô la Úc (AUD) và yen Nhật (JPY) ngày càng thu hút dòng vốn quốc tế.
(VNF) - Một hộ dân có hơn 400 m2 đất mặt tiền phố Đinh Tiên Hoàng được bồi thường khoảng 400 tỷ đồng để di dời nhường đất làm Quảng trường - công viên phía đông Hồ Hoàn Kiếm.
