Tìm hiểu về đời sống và bí ẩn cung đình của vua chúa Việt xưa
Việt Dũng -
12/09/2024 16:26 (GMT+7)
(VNF) - Vua chúa Việt và những điều ít biết là cuốn sách tập hợp những bài viết, những câu chuyện thú vị, ít người biết về các vị vua chúa Việt Nam của nhà báo Lê Tiên Long mà sách vở hiện nay chưa khai thác nhiều.
Sáchgồm 38 bài viết, nội dung được tác giả nhóm thành ba chủ đề chính (3 phần) gồm: Việc quốc gia đại sự; Đời sống riêng của vua chúa; Muôn chuyện ngoài cung đình.
Qua từng phần sách, độc giả có dịp tìm hiểu nhiều các mặt hoạt động của triều đình trung ương xưa, từ nghi lễ, nghi thức cung đình, việc tuyển chọn, bổ nhiệm người tài, cho đến việc xử lý các công việc triều chính khác nhau của mỗi vị vua.
Bạn đọc cũngđược khám phá những quy định cách xưng hô của vua (qua các triều đại) cũng rất khác thường. Xưa, bề tôi thường gọi vua là “Bệ hạ”, còn vua xưng là “Trẫm”, nhưng thời Lý Thánh Tông, vua ban chiếu xuống cho các quan khi có việc ở trước mặt vua thì gọi vua là “Triều đình”. Còn vua Trần Thái Tông lại xuống chiếu cho thiên hạ gọi mình là “Quốc gia”.
Cuốn sách "Vua chúa Việt và những điều ít biết" của nhà báo Lê Tiên Long
Bạn đọc cũng có dịp khám phá quy định trang phục, lễ nhạc khi vua thiết triều ra sao? Vua đi lại bằng xe gì, phương tiện nào được vua sử dụng nhiều nhất: Voi, ngựa hay thuyền?
Ví dụ theo quy chế thời phong kiến đại giá của vua khi xuất hành gồm 5 thứ xe (ngũ lộ): ngọc lộ, kim lộ, tượng lộ, cách lộ, mộc lộ.
Thời Lê sơ đại giá của vua gồm 5 thứ xe, về sau dần bỏ đi. Thời Lê Trung hưng, các vua chúa đi đâu chỉ dùng kiệu kim long (chạm rồng dát vàng) và kiệu kim quy (chạm rùa vàng), chứ không ngồi xe.
Thời Gia Long, các xe của vua chỉ có 4 chiếc, 1 chiếc ngọc lộ, 1 chiếc kim lộ và 2 chiếc kim bảo dư. Sang thời Minh Mạng quy chế “ngũ lộ” dành riêng cho nhà vua được khôi phục trở lại.
Hay bạn đọc được khám phá chuyện vua tuyển dụng nhân tài, xử lý công việc triều chính như thế nào, quan điểm của các vị vua về phong thủy, hay vua chúa nước ta xây hành cung thế nào, rồi cả việc bảo vệ an toàn của vua...
Nói về chuyện tuyển chọn người tài dưới phong kiến, các vua thường bổ nhiệm người thân cận, hoặc tuyển chọn người tài qua khoa cử, hoặc bổ nhiệm qua tiến cử của đại thần.
Tuy nhiên cũng có những trường hợp đặc biệt được vua “bổ nhiệm thần tốc” vì nhận thấy tài năng vượt trội của bề tôi.
Trường hợp của Đoàn Nhữ Hài là một ví dụ. Ông không phải là người thân cận, nhưng nhờ kiến thức vững chắc chỉ qua tự học, không qua khoa cử, chưa trải kinh nghiệm quan trường, nhưng ông vẫn được vua Trần Anh Tông tin dùng.
Bên cạnh những chuyện có tính “Quốc gia đại sự”, bạn đọc còn được khám phá những khía cạnh khác nhau về đời sống rất riêng tư của các vị vua, từ dung nhan các vị vua, vua ăn tết, vua ngủ, chuyện ăn uống của vua, vua trổ tài xem tướng, vua chi tiêu, vua tiêu khiển, vua rèn luyện thân thể như thế nào...
Ví dụ như nói về dung mạo của các vị vua chúa Việt xưa, dân thường tuyệt đối không được phép nhìn mặt vua. Khi xa giá của vua đi ra ngoài, dân chúng đều phải quỳ rạp bên đường, đầu cúi sát đất, ai dám ngẩng đầu lên nhìn “long nhan” đều bị khép vào trọng tội khi quân, phạm thượng.
Tuy nhiên, sau khi các vị vua Việt băng hà, triều đình vẫn vẽ tranh đúc tượng để thờ. Tiếc rằng, do những biến thiên lịch sử, hầu hết tranh tượng thờ này đều không còn.
Ở triều đại phong kiến cuối cùng của Việt Nam, gần nhất là triều Nguyễn, người ta cũng khó thấy được dung nhan các vua, cho đến khi người Pháp sang ghi lại chân dung các vua bằng ảnh chụp (từ vua Đồng Khánh trở đi).
Trước đó, đời sau chỉ hình dung diện mạo các vua đầu triều Nguyễn qua nét vẽ của các họa sĩ người Pháp.
Liên quan đến việc miêu tả dung nhan của các vua, tác giả cũng cho biết những vị vua nào được sử sách mô tả (mang tính ước lệ) là “mặt rồng”, “dáng rồng”, “dáng vẻ thiên tử”, “thần thái nghiêm trang”, vua nào được sứ thần nước ngoài khen là.... đẹp trai.
Hay như nói về chuyện vua rèn luyện thân thể như thế nào, tác giả sách cho biết trước kia, các vua cũng phải tập các môn võ nghệ như quyền cước, đánh kiếm đâm thương… Còn từ thời Nguyễn khi vũ khí phát triển vua không tập cung tên nữa, nhưng vẫn tập cưỡi ngựa, bắn súng.
Thời Thành Thái, vua bắt đầu đạp xe đạp. Đến Bảo Đại vị vua cuối cùng của triều Nguyễn, nhờ sang Pháp du học từ nhỏ nên vua thông thạo nhiều môn thể thao phương Tây như: tennis, golt, cưỡi ngựa, chạy mô tô, ô tô tốc độ, lướt ván, điều khiển thuyền buồm…
Cũng trong cuốn sách, tác giả sẽ cùng độc giả giải đáp những thắc mắc như vua ăn gì khi đi đánh trận? Vua uống rượu ra sao, những vua nào mê rượu? Lúc còn trẻ vua phải học hành thế nào? Những vị vua Việt nào mắc bệnh lạ, đó là loại bệnh gì?....
Sách cũng đề cập những câu chuyện mà nay vẫn mang tính thời sự như các vị vua nước ta xưa chống tham nhũng thể nào? Các vị vua dùng cách nào để ngăn nhân dân đánh bạc, khi có dịch bệnh lan truyền vua chỉ đạo xử lý thế nào?
Chia sẻ về lý do viết cuốn sách này, nhà báo Lê Tiên Long cho biết, bản thân anh vốn đam mê lịch sử từ nhỏ. Đam mê này bắt nguồn từ hồi còn học lớp 1, khi anh khám phá ra tủ sách của ông ngoại với rất nhiều sách sử, hoặc giai thoại lịch sử.
Từ việc say sưa đọc những cuốn sách này, nhất là các câu chuyện về đời sống các vị vua triều Nguyễn, anh đã tìm tòi các câu chuyện tương tự từ nhiều nguồn, nhiều kênh khác nhau (sách sử, giai thoại, tư liệu xưa…).
Và trong quá trình tìm tòi này, anh đã phát hiện ra lịch sử nước ta còn rất nhiều câu chuyện thú vị về các vị vua chúa, còn nằm rải rác ở nhiều nhân vật, thời đại, hay ở những cuốn sách khác nhau, nhưng chưa được báo chí, sách vở khai thác và độc giả biết tới.
Mặt khác, qua quá trình này, tác giả sách còn thấy có không ít câu chuyện, những tư liệu lịch sử ghi lại hành trạng của một số ít các vua (không phản ánh toàn bộ các vị vua trong lịch sử nước ta) cũng có thể khiến đời sau không nắm được trọn vẹn được chi tiết lịch sử nước nhà.
Chính vì vậy, Lê Tiên Long đã chắt lọc tư liệu, đối chiếu thông tin, viết và tập hợp các câu chuyện này thành cuốn "Vua chúa Việt và những điều ít biết",với mong muốn nó sẽ trở thành một tài liệu khảo, một món ăn nuôi dưỡng niềm yêu thích lịch sử, niềm tự hào dân tộc cho những người yêu lịch sử.
Tóm lại, với việc khai thác những câu chuyện về vua chúa ít được biết tới, nằm rải rác, chưa được tổng hợp lại, sách "Vua chúa Việt và những điều ít biết" không chỉ kể những câu chuyện hấp dẫn, thú vị, mà còn giúp chúng ta biết thêm các khía cạnh khác nhau của lịch sử nước nhà.
Sách cũng là một tư liệu tham khảo thú vị cho những ai quan tâm đến chủ đề cuộc sống, sinh hoạt của vua chúa Việt Nam mà sách vở ngày nay chưa khai thác nhiều.
(VNF) - Sự xuất hiện ngày càng nhiều lãnh đạo người Việt tại các ngân hàng nước ngoài hoạt động ở Việt Nam cho thấy xu hướng nội địa hóa nhân sự cấp cao và khẳng định năng lực của đội ngũ banker Việt trong môi trường tài chính quốc tế.
(VNF) - Ông Nguyễn Hoàng Giang trở thành người Việt Nam đầu tiên được bổ nhiệm giữ chức Phó Tổng Giám đốc tại pháp nhân sản xuất của Samsung tại Việt Nam.
(VNF) - Tin vui và đầy tự hào từ Hoa Kỳ khi 1 giáo sư người Việt làm Viện sĩ Viện Hàn lâm Sáng tạo quốc gia Hoa Kỳ (US National Academy of Inventors – NAI).
Ông Nguyễn Việt Quang, Phó chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Tập đoàn Vingroup - nhà đầu tư của VinSpeed, khẳng định VinSpeed sẵn sàng triển khai Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam với tinh thần phụng sự và cống hiến nhưng nguồn lực của doanh nghiệp không phải là vô hạn nếu phải gồng gánh thêm nhiều chi phí khác.
(VNF) - Nhờ cổ phiếu Vingroup và hệ sinh thái VinFast tăng giá mạnh, tài sản của Chủ tịch Vingroup Phạm Nhật Vượng đạt 21,1 tỷ USD, đưa ông vươn lên vị trí 111 trong danh sách tỷ phú thế giới của Forbes.
(VNF) - Hà Siêu Hân, cô giáo tiểu học tại Bắc Kinh và cũng là ái nữ của tỷ phú Macau Hà Hồng Sân, gây chú ý với công chúng không chỉ bởi sự tận tâm trong giảng dạy mà còn bởi khối tài sản lên tới hơn 700 triệu HKD (hơn 2.000 tỷ đồng)
(VNF) - Ông Đoàn Nguyên Đức - Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Hoàng Anh Gia Lai (HAGL, HoSE: HAG), nói về 3 vị ân nhân, trong đó có một vị từng là tỷ phú USD của Việt Nam.
(VNF) - Với những chiêu trò tinh vi, nữ CEO Bất động sản Nhật Nam, bà Vũ Thị Thúy, đã khiến hàng ngàn nhà đầu tư sập bẫy, ký 43.314 hợp đồng hợp tác đầu tư.
(VNF) - Chia sẻ của các tỷ phú, doanh nhân từng trải qua nhiều mối quan hệ, sóng gió trên thương trường cho chúng ta cái nhìn sâu sắc về phép thử của lòng người ở một thời điểm: xung đột về lợi ích, tiền bạc, quyền lực hay danh vọng.
(VNF) - Theo ông Nguyễn Tuấn Quỳnh - Nhà sáng lập và Chủ tịch Saigon Books: “Người sống tử tế chưa chắc đã trở thành doanh nhân thành công. Nhưng doanh nhân thành công nhất định phải là người tử tế.”
(VNF) - Đầu tháng 11, giới doanh nhân Việt Nam chứng kiến nhiều sự kiện đáng chú ý: Tỷ phú Phạm Nhật Vượng thành lập công ty hàng không vũ trụ VinSpace, CEO Cà Mèn Nguyễn Đức Nhật Thuận qua đời ở tuổi 34, Giám đốc O2 Việt Nam Hồ Đồng Tháp xin án treo trong vụ đánh bạc Pullman, còn doanh nhân Nguyễn Quốc Vũ bị bắt vì sản xuất kem chống nắng giả.
(VNF) - Đây là đề xuất của doanh nhân Phạm Hồng Điệp – Chủ tịch Công ty CP Shinec sau chuyến làm việc tại Australia nhằm chuẩn bị cho làn sóng đầu tư quốc tế khi Việt Nam vận hành hai trung tâm Tài chính quốc tế trong năm 2026 với Shinec
(VNF) - Chiều 4/11, tại điện Kremlin, Tổng thống Vladimir Putin đã đích thân trao Huân chương Hữu nghị cho bà Thái Hương, Anh hùng lao động Việt Nam, nhà sáng lập, Chủ tịch hội đồng chiến lược Tập đoàn TH, Tổng giám đốc Ngân hàng Bắc Á.
(VNF) - Với kinh nghiệm nhiều thập kỷ điều hành doanh nghiệp và từng tham gia hàng loạt dự án lớn, vị doanh nhân kín tiếng cho rằng giới trẻ muốn thành công nên đi làm để “rèn năng lực thật” trước khi nghĩ đến khởi nghiệp – bởi “không kỹ năng, đam mê chỉ đốt tiền”.
Sáng 4/11, ông Nguyễn Duy Ngọc, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương, được Bộ Chính trị phân công tham gia Ban chấp hành, Ban Thường vụ và giữ chức Bí thư Thành ủy Hà Nội nhiệm kỳ 2025-2030.
(VNF) - Tại Hội nghị Ban Chấp hành VCCI lần thứ 11, khóa VII, tất cả đại biểu tham dự đã nhất trí bầu ông Hồ Sỹ Hùng, Bí thư Đảng ủy nhiệm kỳ 2025-2030, giữ chức Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) nhiệm kỳ 2021-2026.
(VNF) - Ông Nhâm Hà Hải, CEO kiêm người đại diện theo pháp luật của Công ty Cổ phần Chứng khoán An Bình (ABS), vừa bất ngờ nộp đơn xin thôi việc theo nguyện vọng cá nhân, kết thúc gần ba năm dẫn dắt công ty.
(VNF) - Câu chuyện chiếc xe cưới tưởng như nhỏ bé lại khiến hình ảnh doanh nhân Nguyễn Viết Vương trở nên đáng chú ý trong lễ thành hôn với Hoa hậu Đỗ Thị Hà. Trong bối cảnh nhiều người trẻ thuộc thế hệ kế nghiệp xuất hiện với hình ảnh thời thượng, Vương lại chọn sự bình tĩnh, tiết chế và tinh tế.
(VNF) - Điểm mạnh của doanh nghiệp Việt là tinh thần linh hoạt, sáng tạo, dám làm và thích ứng nhanh với thị trường. Tuy nhiên, chính sự linh hoạt này đôi khi lại dẫn đến việc bỏ qua nguyên tắc, xem nhẹ tính pháp lý trong điều hành.
(VNF) - Là nữ bộ trưởng trẻ nhất trong nội các đầu tiên của Thủ tướng Sanae Takaichi, bà Kimi Onoda đang nổi lên như một nhân vật trung tâm trong nỗ lực cân bằng giữa an ninh kinh tế và chính sách nhập cư, hai trụ cột đang tái định hình vị thế của Nhật Bản trong thời đại toàn cầu hóa đầy biến động.
(VNF) - Sự xuất hiện ngày càng nhiều lãnh đạo người Việt tại các ngân hàng nước ngoài hoạt động ở Việt Nam cho thấy xu hướng nội địa hóa nhân sự cấp cao và khẳng định năng lực của đội ngũ banker Việt trong môi trường tài chính quốc tế.
(VNF) - Đà Nẵng đã sử dụng một phần khối nhà 8 tầng thuộc Công viên phần mềm số 2 làm trụ sở tạm của Trung tâm tài chính quốc tế và các cơ quan, tổ chức liên quan.