Tổng xi măng 'quên' tính nghìn tỷ trước khi cổ phần hóa

Trong báo cáo kiểm toán gửi đến Bộ Xây dựng, Kiểm toán Nhà nước (KTNN) xác định tổng giá trị phần vốn nhà nước tại Vicem tăng khoảng 1.169 tỉ đồng khi xác định lại giá trị doanh nghiệp theo phương pháp tài sản.

Cụ thể, kết quả xác định giá trị Vicem theo phương pháp tài sản của KTNN cho thấy, giá trị tài sản Vicem thời điểm tháng 10-2018 khoảng 28.227 tỉ đồng, và giá trị vốn nhà nước khoảng 27.803 tỉ đồng.

Bên cạnh đó, phương pháp thứ 2 là trường hợp xác định giá trị Vicem theo phương pháp chiết khấu dòng cổ tức, KTNN khẳng định tổng giá trị vốn nhà nước tại Vicem đạt 25.127 tỉ đồng, tăng khoảng 1.747 tỉ đồng so với con số báo cáo của Vicem.

Nguyên nhân chênh lệch cả nghìn tỉ đồng tính cả 2 phương pháp trên được KTNN chỉ ra khi xác định giá trị doanh nghiệp trước cổ phần hóa, Vicem bỏ quên giá trị quyền khai thác khoảng sản của một số công ty con trực thuộc Vicem.

Vicem hiện là doanh nghiệp 100% vốn nhà nước. KTNN cho biết tại thời điểm 1-10-2018, các công ty TNHH MTV thuộc Vicem được cấp 9 giấy phép khai thác khoáng sản đá vôi, đá sét để sản xuất xi măng.

Trong đó, Vicem Hoàng Thạch được cấp 4 giấy phép, Vicem Hải Phòng được cấp 3 giấy phép, Vicem Tam Điệp được cấp 2 giấy phép. Thời gian được cấp phép từ 2-30 năm, tùy theo từng giấy phép.

Tổng trữ lượng khoáng sản được cấp phép khai thác hàng năm khoảng 9,56 triệu tấn đá vôi, 1,91 triệu tấn đá sét.

KTNN căn cứ vào giá mua bán đá, mức thuế tài nguyên, nhân với sản lượng khai thác hàng năm theo giấy phép, giá thành khai thác khoáng sản của các đơn vị để xác định giá trị quyền khai thác các mỏ đá vôi, đá sét của các công ty con thuộc Vicem khoảng 1.193 tỉ đồng.

Cụ thể, giá trị quyền khai thác các mỏ khoáng sản của Vicem Hoàng Thạch khoảng 325,8 tỉ đồng, Vicem Hải Phòng khoảng 523,6 tỉ đồng, Vicem Tam Điệp khoảng 344,4 tỉ đồng.

Hơn nữa, khi xác định phần vốn nhà nước tại Vicem, Công ty TNHH hãng kiểm toán AASC chỉ căn cứ theo báo cáo tài chính - giá trị sổ sách của Vicem khi góp vốn đầu tư dài hạn vào các Công ty Xi măng Chinfon, Công ty TNHH Siam City Cement VN, Công ty Xi măng Nghi Sơn - nên chưa bảo đảm đúng giá thị trường của các khoản đầu tư.

 Theo KTNN, giá trị các khoản đầu tư của Vicem vào các công ty con khoảng 3.660 tỉ đồng, tăng khoảng 1.239 tỉ đồng so với kết quả kiểm toán của Công ty TNHH hãng kiểm toán AASC.

Trao đổi với PV Tiền Phong, ông Bùi Hồng Minh, Chủ tịch Hội đồng thành viên Viem cho biết, liên quan đến việc Vicem tính giá trị doanh nghiệp “bỏ quên” hơn 1.000 tỷ đồng, trong báo cáo Kiểm toán đã giải thích rõ. Đó là do phương pháp tính về chiết khấu dòng tiền. Đây là vấn đề nghiệp vụ Bộ Xây dựng và Kiểm toán nhà nước cũng tranh luận với nhau rất nhiều. Xác định kiểm toán đó là của tư vấn chứ không phải của doanh nghiệp

Đơn vị tư vấn đã trình Bộ Xây dựng, Bộ cũng đã trình kiểm toán trong đó có vấn đề xác định về chiết khấu dòng tiền của xi măng Hoàng Thạch và Tam Điệp. Theo dòng tiền chiết khấu trong tương lai về hiện tại có dùng nhiều phương pháp trong đó phương pháp nào có lợi cho nhà nước nhất, kiểm toán cộng vào. Một phương pháp theo tài sản lại là phương pháp khác, tức là người ta dùng cả 2.

“Vấn đề này, doanh nghiệp cũng đã có ý kiến. Báo cáo của kiểm toán vẫn nêu ra. Doanh nghiệp có trình Chính phủ nói rõ vấn đề này còn Chính phủ duyệt phương pháp nào thì tuỳ chính phủ doanh nghiệp thực hiện. Đây là báo cáo kiểm toán chứ Kiểm toán không phải đơn vị quyết định”, ông Minh nói.