Từ bỏ giấc mơ vì chết hụt, sếp ngân hàng Ấn Độ trở thành tỷ phú USD

Theo Bloomberg, năm 20 tuổi, Uday Kotak bị một trái bóng đập trúng đầu, buộc phải phẫu thuật khẩn cấp và suýt thiệt mạng. Tai nạn đó buộc chàng trai trẻ phải từ giã giấc mơ trở thành vận động viên cricket chuyên nghiệp. Sau quãng thời gian ngắn làm việc trong công ty gia đình, Kotak lấy bằng MBA tại Viện Nghiên cứu Quản trị Jamnalal Bajaj. Năm 1985, ở tuổi 26, anh bước vào ngành tài chính.

Hiện ở tuổi 61, doanh nhân Kotak sở hữu khối tài sản khoảng 16 tỷ USD. Theo Bloomberg Billionaires Index, ông là sếp ngân hàng giàu nhất thế giới. Bất chấp việc Ấn Độ đang lao đao vì cuộc khủng hoảng ngân hàng bóng tối (shadow lending), ngân hàng Kotak Mahindra Bank Ltd của tỷ phú Kotak vẫn tăng trưởng mạnh mẽ.

Ngân hàng hạn chế cho vay rủi ro, siết chặt quản trị và huy động vốn thành công. Nhờ đó, giá cổ phiếu Kotak Mahindra Bank tăng tới 17% trong năm nay. Nhiệm kỳ CEO của ông Kotak được gia hạn thêm 3 năm.

"Ông Kotak không chỉ là sếp ngân hàng giàu nhất thế giới, mà còn là một trong những sếp ngân hàng thông minh nhất thế giới", Bloomberg dẫn lời ông Anand Mahindra, Chủ tịch Mahindra Group (Mumbai) nhận định. "Ông ấy hiểu rõ rằng ngoài các chiến lược thông minh, quản trị vững vàng là điều đảm bảo sự bền vững của ngân hàng”.

Thành công của Kotak Mahindra Bank là điều đặc biệt ở Ấn Độ, nơi các nhà băng lao đao vì nợ khó đòi. Tình hình trở nên tồi tệ vào năm 2015, khi cơ quan quản lý tài chính Ấn Độ mở chiến dịch kiểm toán quy mô lớn và phát hiện những khoản nợ khó đòi khổng lồ ở các ngân hàng.

Ngược lại, Kotak Mahindra Bank cho thấy khả năng thích nghi vượt trội. Ngân hàng này hạn chế cho doanh nghiệp nhỏ và cá nhân có lịch sử tín dụng kém vay vốn. Nhờ đó, giá cổ phiếu ngân hàng tăng 24% trong ba năm qua. Tỷ lệ nợ xấu của Kotak Mahindra Bank tăng trong năm nay nhưng vẫn thấp thứ hai tại Ấn Độ.

Đây là ngân hàng lớn thứ hai tại Ấn Độ và lợi nhuận tăng trưởng 27% trong quý III/2020.

Doanh nhân Uday Kotak - quê ở bang Gujarat - thành lập một công ty đầu tư vào năm 1985 với khoản vay 3 triệu rupee (41.000 USD) từ gia đình và bạn bè. Ông hợp tác với ông Mahindra vào năm 1986. Công ty này mơ rộng hoạt động sang cho vay, môi giới chứng khoán, ngân hàng đầu tư, bảo hiểm và quỹ tương hỗ. Công ty chính thức trở thành một ngân hàng từ năm 2003.

Ông Kotak đảm nhận vị trí CEO từ khi công ty được thành lập và giành thêm quyền kiểm soát sau khi kết thúc quan hệ đối tác với Goldman Sachs vào năm 2006. Khác với các công ty gia đình Ấn Độ, ông Kotak không đưa các thành viên gia đình vào hội đồng quản trị hoặc vào các vị trí điều hành cấp cao.

Nhờ đó, ngân hàng đảm bảo được sự tin tưởng của các nhà đầu tư. “Uday luôn là người ra quyết định cuối cùng”, giáo sư tài chính Ananth Narayan thuộc Viện Nghiên cứu & Quản lý S.P. Jain (Mumbai) cho biết. “Những cấp dưới tài giỏi đều bị lu mờ trước ông ấy. Bất kỳ ai kế nhiệm Uday sẽ gặp rất nhiều khó khăn”.

Hiện, ông Kotak đang cân nhắc mua lại IndusInd Bank, một đối thủ nhỏ. Với nước cờ này, Kotak Mahindra Bank sẽ khẳng định vị thế hàng đầu và tăng tài sản lên 80%.

Ông Mahindra khẳng định quyết định đặt cược vào ông Kotak hồi thập niên 1980 là vô cùng sáng suốt. “Cả cha và chú tôi đều ngạc nhiên vì tôi tin tưởng hoàn toàn một chàng trai trẻ mới ra trường. Tôi nói rằng tôi có linh cảm sau này chúng tôi sẽ vô cùng hạnh phúc vì được gắn liền với tên tuổi của anh ấy".