Úc dỡ lệnh cấm nhập khẩu tôm, doanh nghiệp thủy sản Việt thở phào

Các sản phẩm được dỡ bỏ lệnh cấm nhập khẩu bao gồm: tôm khô và thực phẩm bảo quản lâu dài – tức sản phẩm được cất giữ trong thùng, ngăn, tủ lạnh để sử dụng lâu dài; Mồi ăn sử dụng trong ngành thủy sản đã được chiếu xạ, thức ăn cho vật nuôi được chế biến từ thủy sản và thức ăn dùng trong nuôi trồng thủy sản.

Ngoài ra còn có tôm chưa luộc chín hoặc nấu chín được khai thác từ Vùng đặc quyền kinh tế của Úc (theo Công ước Liên hiệp quốc về luật biển 1982), nhưng không bao gồm tôm từ Vùng này đã được xuất khẩu và được nhập khẩu trở lại Úc sau khi đã được chế biến.

Các sản phẩm nêu trên được dỡ bỏ lệnh cấm là do Bộ nghiệp và Tài nguyên nước Úc cho rằng nguy cơ lây lan virus đốm trắng từ các sản phẩm này là thấp hoặc không có nguy cơ gây nên lây lan.

Trước đó, vào tháng 12/2016, Úc đã ban hành lệnh cấm nhập khẩu tôm xanh sau khi dịch đốm trắng tại các trang trại nuôi tôm phía đông nam bang Queensland bùng nổ. Những người nông dân đã đổ lỗi cho các sản phẩm nhập khẩu chính là nguồn gốc của sự lây lan bệnh dịch này, tuy nhiên chính quyền vẫn chưa xác định được điều đó có đúng hay không. 

Lệnh cấm có hiệu lực thi hành ngày 9/1/2017. Theo đó, tất cả các lô hàng tôm nhập khẩu mới sẽ bị đình chỉ (rời cảng ở nước ngoài vào hoặc sau ngày 9/1/2017) khi đến Úc sẽ bị yêu cầu phải xuất khẩu hoặc tiêu hủy. Bên cạnh đó, sản phẩm tôm nhập khẩu quá cảng sang Úc cũng bị một chế độ kiểm tra và thử nghiệm ngặt nghèo. 

Lệnh cấm nhập khẩu tôm của Úc đã khiến một số doanh nghiệp Việt Nam đối diện nguy cơ thiệt hại hàng triệu USD

Một nhà nhập khẩu thủy sản từ Sydney cho biết công ty của bà nhập khẩu 800 tấn tôm nguyên con mỗi năm từ Thái Lan, do đó lệnh cấm này sẽ gây thiệt hại 1 triệu USD doanh thu mỗi tháng. Ngoài ra công ty của bà đã phải tăng giá bán trong vòng 1 tuần sau khi lệnh cấm được ban hành. Bà cũng cho biết thêm hiện tại giá bán lẻ đang là 22 USD/kg và nó có thể lên tới hơn 30 USD/kg khi nguồn cung giảm. 

Đối với Việt Nam, lệnh cấm nhập khẩu tôm của Úc đã khiến một số doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản gặp khó khăn. Tiêu biểu là hai doanh nghiệp xuất nhập khẩu thủy sản đóng trên địa bàn tỉnh Cà Mau. Có doanh nghiệp đã ký hợp đồng trước đó và đang trên đường vận chuyển hàng tới Úc đã bị trả về. Thiệt hại mà các doanh nghiệp này phải chịu có thể lên tới vài triệu USD.

Hai doanh nghiệp chịu ảnh hưởng này mỗi tháng xuất khẩu sang thị Úc khoảng 100-150 tấn hàng hóa. Việc ngừng ký kết hợp đồng cũng như các hợp đồng đã ký bị trả về đã ảnh hưởng rất nhiều đến hoạt động sản xuất, kinh doanh. Riêng các lô hàng bị trả về, mỗi doanh nghiệp thiệt hại khoảng 1,6 - 1,8 triệu USD. Do vậy, các doanh nghiệp đang kiến nghị các cơ quan chức năng có biện pháp tháo gỡ khó khăn.

Trong một diễn biến liên quan, ngày 6/2, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã tổ chức Hội nghị phát triển ngành tôm Việt Nam tại tỉnh Cà Mau. Số liệu công bố tại hội nghị cho biết trong năm 2016, tổng diện tích thả nuôi tôm là 694.645 ha (đạt 100,1% cùng kỳ 2015), với tổng sản lượng thu hoạch đạt 657.282 tấn, bằng 109,5% so với năm 2015.

Mục tiêu đến năm 2030 của Việt Nam kim ngạch xuất khẩu đạt 8-10 tỷ USD

Năm 2016, Việt Nam đã xuất khẩu tôm sang 90 thị trường, đạt kim ngạch hơn 3,1 tỷ USD, tăng 6,7% so với năm 2015. Trong đó, tôm chân trắng chiếm 62,1%, tôm sú chiếm gần 29,5%, tôm biển khác chiếm 8,3%.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Vũ Văn Tám cho biết mục tiêu phấn đấu đến năm 2020, kim ngạch xuất khẩu tôm đạt trên 4,5 tỷ USD; phấn đấu đến năm 2030 kim ngạch xuất khẩu đạt 8-10 tỷ USD.

Phát biểu tại hội nghị này, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, mục tiêu chúng ta đưa ra phải chậm nhất trước năm 2025 đạt kim ngạch xuất khẩu tôm là 10 tỷ USD. Trong đó, tỉnh Cà Mau đến năm 2021 phấn đấu đạt 2 tỷ USD. "Chúng ta sẽ đưa thương hiệu tôm Việt Nam nổi tiếng đối với thế giới. Ngành tôm phải phát triển bền vững và phấn đấu đạt 10% GDP quốc gia", Thủ tướng nêu rõ.