Vì sao tỷ phú giàu nhất thế giới không sợ ông Biden tăng thuế?

Theo CNN, tỷ phú Jeff Bezos - CEO Amazon và người đàn ông giàu nhất thế giới (theo chỉ số Bloomberg Billionaire Index) - là một trong những chủ doanh nghiệp hiếm hoi ủng hộ kế hoạch tăng thuế của Nhà Trắng.

Hầu như không lãnh đạo doanh nghiệp nào ủng hộ kế hoạch của Tổng thống Mỹ Joe Biden. Tuy nhiên, kế hoạch này thực chất không ảnh hưởng nhiều đến Amazon. Công ty của ông Bezos thậm chí không phải trả mức thuế 21% hiện tại, chứ chưa kể đến 28% mà ông Biden đề xuất.

Theo hồ sơ của Amazon, công ty phải trả 1,7 tỷ USD thuế thu nhập liên bang trong năm 2020. Họ thực tế có thể không phải trả nhiều đến vậy. Tuy nhiên, con số 1,7 tỷ USD cũng chỉ chiếm khoảng 7% khoản thu nhập trước thuế 24,2 tỷ USD của công ty. Như vậy, Amazon chỉ mất 1/3 so với mức thuế 21%.

Ít ảnh hưởng

Ông John Zimme, nhà đồng sáng lập kiêm Chủ tịch Lyft, cũng ủng hộ tăng thuế doanh nghiệp. Tuy nhiên, công ty hiện vẫn thua lỗ. Điều đó có nghĩa là Lyft sẽ không phải trả bất cứ khoản thuế thu nhập nào trong vòng nhiều năm tới.

Trên thực tế, khoản thuế thực trả của Amazon không phi pháp hay bất thường. Rất ít công ty trả đúng 21% thu nhập trước thuế. Nguyên nhân là các công ty có nhiều cách "phù phép" để thu nhập phải chịu thuế.

"Các công ty không mấy quan tâm đến mức thuế. Thay vào đó, họ chỉ lo biến hóa để giảm thu nhập chịu thuế", ông Matt Gardner, thành viên cấp cao của Viện Chính sách Kinh tế và Thuế (ITEP), nhận định. "Trong tất cả những thứ mà chính quyền ông Biden có thể thực hiện, việc tăng thuế doanh nghiệp là điều khiến họ ít tổn thương nhất", ông nói thêm.

Do đó, nhiều chuyên gia cho rằng điều quan trọng nhất là không chỉ tăng thuế đối với doanh nghiệp. Thay vào đó, Quốc hội Mỹ cần tăng thu nhập chịu thuế của doanh nghiệp. "Tăng thuế suất không phải cách tốt để thay đổi", ông Gardner bình luận.

Ông Biden muốn tăng thuế doanh nghiệp để chi trả cho kế hoạch xây dựng cơ sở hạ tầng trị giá 2.000 tỷ USD. Mới đây, CEO Amazon khẳng định giờ là thời điểm thích hợp để đầu tư vào cơ sở hạ tầng và Amazon đang "ủng hộ việc tăng thuế doanh nghiệp" nhằm giúp chi trả cho kế hoạch này.

Tập đoàn đã trả 0 USD thuế thu nhập liên bang vào năm 2018. Amazon do đó trở thành mục tiêu của nhiều người, bao gồm ông Biden. Họ cho rằng các tập đoàn giàu có đã không chia sẻ sự công bằng.

Phân tích của ITEP chỉ ra 55 tập đoàn lớn đã không phải trả đồng thuế nào trong năm 2020, bao gồm Nike và FedEx. 26 công ty trong số đó không trả thuế kể từ khi luật thuế của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump có hiệu lực vào năm 2018.

Nghiên cứu của ITEP cũng chỉ ra vào năm 2018, mức thuế trung bình mà các công ty có lãi trong danh sách Fortune 500 phải trả là 11,3%. Vào thời điểm này, chính quyền ông Trump ban hành quy tắc 21%.

Ủy ban Hỗn hợp về Thuế của Quốc hội Mỹ cho biết các tập đoàn đa quốc gia tại Mỹ thậm chí còn trả hơn ít hơn mức trung bình, chỉ 7,8%. "Nhiều công ty đang chuyển thu nhập sang các thiên đường thuế ở nước ngoài", ông Martin Sullivan, nhà kinh tế trưởng tại Tax Analysts, cho biết.

Nhiều cách giảm thuế

Amazon có thể trả thuế liên bang thấp nhờ một số khoản giảm thuế. Theo một số chuyên gia, việc giảm thuế có khả năng đến từ chi tiêu cho nghiên cứu và phát triển, cũng như những dự án năng lượng xanh của tập đoàn.

Ngoài ra, Amazon khẳng định các khoản đầu tư của công ty đã giúp nền kinh tế tăng trưởng 315 tỷ USD trong vòng 10 năm qua. Công ty cũng tạo thêm gần 1 triệu việc làm. "Luật thuế của Mỹ được thiết kế để khuyến khích những gì mà Amazon đang làm để thúc đẩy nền kinh tế Mỹ phát triển", công ty khẳng định.

Đề xuất của Tổng thống Biden cũng bao gồm việc xóa bỏ một số cách giúp công ty giảm thu nhập chịu thuế. Tuy nhiên, những cách làm giúp Amazon tiết kiệm được khoản tiền đóng thuế đáng kể có thể không gặp rủi ro.

Theo kế hoạch của chính quyền Mỹ, khoản thuế của Amazon có thể chứng kiến mức tăng lớn nhất bởi đề xuất áp thuế tối thiểu 15% số tiền công ty báo cáo trong thu nhập trước thuế.

Con số này có thể khiến hóa đơn thuế của tập đoàn tăng gấp đôi lên 3,6 tỷ USD. Ngoài ra, còn có thêm một số điều khoản riêng nhằm áp thuế tối thiểu đối với thu nhập ở nước ngoài của doanh nghiệp.

Dù vậy, theo các chuyên gia, so với những quy định khác, mức thuế tối thiểu được đề xuất trên tổng thu nhập trước thuế sẽ không giúp chính quyền Mỹ thu được nhiều tiền hơn.

"Việc tăng cường quy định và chặn những lỗ hổng giúp lợi nhuận chuyển ra nước ngoài mới giúp đem về 'món hời lớn'", ông Frank Clemente, Giám đốc điều hành Americans for Tax Fairness, nhận định.

Tuy nhiên, ông Gardner nhận định mức thuế tối thiểu đối với thu nhập trước thuế vẫn rất quan trọng. Bởi nó tạo cảm giác công bằng và ngăn doanh nghiệp trốn thuế bằng cách che giấu mọi nguồn thu nhập. "Rõ ràng là 28% của 0 USD cũng chẳng khác gì 21% của 0 USD", ông bình luận.