Vinachem lỗ nặng, kiểm toán 'khui' ra loạt vấn đề

Lỗ ròng 859 tỷ đồng nửa đầu năm

Theo báo cáo tài chính hợp nhất kiểm toán bán niên năm 2020 vừa công bố, Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) ghi nhận 18.128 tỷ đồng doanh thu thuần trong 6 tháng đầu năm nay, giảm 15% so với cùng kỳ năm ngoái.

Sau khi trừ đi giá vốn, lợi nhuận gộp còn lại là 2.219 tỷ đồng, giảm 33%.

Trong kỳ, Vinachem cũng ghi nhận 195 tỷ đồng doanh thu tài chính và 70 tỷ đồng lợi nhuận khác. Dù vậy, điều này cũng không đủ để tập đoàn này "gồng gánh" được các loại chi phí.

Cụ thể, trong kỳ, chi phí tài chính của Vinachem lên đến 1.121 tỷ đồng (trong đó 1.000 tỷ đồng là chi phí lãi vay). Cùng với đó là 1.217 tỷ đồng chi phí bán hàng và 763 tỷ đồng chi phí quản lý doanh nghiệp.

Chốt 6 tháng, Vinachem lỗ trước thuế 619 tỷ đồng. Nếu trừ đi thuế thu nhập doanh nghiệp thì lỗ 796 tỷ đồng. Nếu tính riêng lợi nhuận sau thuế của Công ty mẹ thì lỗ tới 859 tỷ đồng.

Tính đến hết ngày 30/6/2020, tổng tài sản của Vinachem ở mức 52.037 tỷ đồng. Trong đó phần lớn là tài sản cố định với 25.473 tỷ đồng, hàng tồn kho với 8.886 tỷ đồng, các khoản phải thu ngắn hạn với 6.698 tỷ đồng...

Về nguồn vốn, vốn chủ sở hữu của Vinachem đến hết tháng 6/2020 ở mức 17.089 tỷ đồng. Nợ phải trả ở mức 34.947 tỷ đồng, trong đó, tổng nợ vay đạt con số 14.698 tỷ đồng.

Kiểm toán nêu hàng loạt ý kiến ngoại trừ

Dưới góc độ kiểm toán, Công ty Hãng Kiểm toán AASC đã đưa ra hàng loạt ý kiến ngoại trừ đối với báo cáo tài chính hợp nhất bán niên năm 2020 của Vinachem.

Kiểm toán AASC cho biết tại thời điểm 30/6/2020, một số dự án của Vinachem như: tại dự án Khai thác và chế biến muối mỏ tại huyện Nongbok, tỉnh Khammouan, Lào, hợp đồng với các bên liên quan đã dừng triển khai và đang thực hiện các thủ tục thanh lý; các dự án đầu tư Nhà máy sản xuất Phân đạm từ than cám công suất 560.000 tấn/năm, dự án Xây dựng công trình nhà máy sản xuất phân bón Diamon Photphat (DAP) số 2 và dự án Mở rộng nhà máy Phân đạm Hà Bắc đã tạm bàn giao đưa vào sử dụng nhưng đến nay chưa được quyết toán dự án hoàn thành, hoạt động không hiệu quả.

Cùng với đó, Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình, Công ty Cổ phần DAP số 2 - Vinachem chưa xử lý hết các tồn tại theo kết luận của Kiểm toán Nhà nước và Bộ Công thương. Ngoài ra, Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình không có khả năng thanh toán đầy đủ toàn bộ các khoản nợ vay và lãi vay đến hạn.
 
Chi tiết hơn, tại thời điểm 30/6/2020, báo cáo tài chính giữa niên độ của Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình, Công ty Cổ phần DAP số 2 - Vinachem và Công ty Cổ phần Phân Đạm và Hóa chất Hà Bắc phản ánh Nợ ngắn hạn đã vượt quá Tài sản ngắn hạn, lỗ lũy kế làm âm vốn chủ sở hữu.

Những sự kiện này, cùng với một số vấn đề khác, cho thấy sự tồn tại của yếu tố không chắc chắn trọng yếu dẫn đến nghi ngờ đáng kể về khả năng hoạt động liên tục tại Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình, Công ty Cổ phần DAP số 2 - Vinachem và Công ty Cổ phần Phân Đạm và Hóa chất Hà Bắc.

"Chúng tôi không thu thập được đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp về kế hoạch dòng tiền cho 12 tháng tới cũng như các bằng chứng cho thấy các đơn vị nêu trên có khả năng trả nợ cho các khoản nợ đến hạn và đã quá hạn hay không. Do đó, chúng tôi không thể xác định liệu Báo cáo tài chính giữa niên của Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình, Công ty Cổ phần DAP số 2 - Vinachem và Công ty Cổ phần Phân Đạm và Hóa chất Hà Bắc cho kỳ kế toán từ ngày 1/1/2020 đến ngày 30/6/2020 đang được hợp nhất vào Báo cáo tài chính hợp nhất giữa niên độ của Tập đoàn với giả định các đơn vị này sẽ tiếp tục hoạt động liên tục có phù hợp hay không", Kiểm toán AASC nhấn mạnh. 

Báo cáo kiểm toán của Vinachem cho biết thêm, đến hết tháng 6/2020, dự án muối mỏ tại Lào đang ghi nhận chi phí xây dựng cơ bản dở dang 1.652 tỷ đồng.

Cùng thời điểm, Công ty TNHH Đạm Ninh Bình - đơn vị sở hữu dự án đầu tư Nhà máy sản xuất Phân đạm từ than cám công suất 560.000 tấn/năm - có nợ ngắn hạn 9.560 tỷ đồng, tài sản ngắn hạn 1.129 tỷ đồng; lỗ lũy kế lên đến 6.506 tỷ đồng. Riêng trong 6 tháng đầu năm nay, công ty lỗ 780 tỷ đồng, lỗ lũy kế vượt vốn chủ sở hữu 4.192 tỷ đồng.

Công ty Cổ phần Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc cũng trong tình trạng "bết bát" khi tổng nợ ngắn hạn lớn hơn tài sản ngắn hạn tới 4.410 tỷ đồng. Lỗ lũy kế hiện ở mức 3.979 tỷ đồng, lớn hơn nhiều vốn chủ sở hữu 1.209 tỷ đồng.

Đối với Công ty Cổ phần DAP số 2 - Vinachem, một số khoản vay ngân hàng của doanh nghiệp này đã quá hạn thanh toán. Trong đó, số dư nợ gốc quá hạn là 1.395 tỷ đồng và lãi quá hạn, lãi phạt chậm nộp tương ứng là 1.506 tỷ đồng. Tài sản đảm bảo cho khoản vay là các hợp đồng bảo đảm, tài sản hình thành từ vốn vay, trong đó có "Dự án Nhà máy sản xuất phân bón DAP công suất 330.000 tấn/năm" đã hoàn thành, đưa và sử dụng, hiện nay chủ đầu tư đang thựuc hiện công tác thẩm tra, phê duyệt quyết toán dự án hoàn thành.