(VNF) - Năm 2018, hoạt động ngành ngân hàng không sôi động như các năm của giai đoạn 2012 – 2016 nhưng vẫn nổi lên những sự kiện quan trọng. Điểm nổi bật của các sự kiện năm nay là tiếp tục mở rộng các vụ đại án liên quan đến ngành ngân hàng cùng các chuyển động có tính chiều sâu về tín dụng, công nghệ cũng như chuẩn mực hoạt động. VietnamFinance đã tham khảo một số ý kiến chuyên gia và bạn đọc và dưới đây là 10 sự kiện nổi bật trong năm nay.
Những "gương mặt" nổi trội trong làng ngân hàng năm 2018 theo xếp hạng của Vietnam Report. Ảnh: Sưu tầm
Dự trữ ngoại hối quốc gia đạt mức kỷ lục trên 60 tỷ USD
Vào tháng 6/2018, tại phiên họp trực tuyến của Chính phủ với các địa phương, ông Lê Minh Hưng, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước công bố con số dự trữ ngoại hối lên tới 63,5 tỷ USD. Đây là con số kỷ lục tại thời điểm đó. Tuy nhiên, từ đó đến nay, con số này đã không được Ngân hàng Nhà nước cập nhật thêm lần nào.
BIDV và VietinBank có Chủ tịch Hội đồng quản trị mới
Ngày 1/9/2016, ông Trần Bắc Hà, chủ tịch Hội đồng quản trị BIDV nghỉ hưu nhưng mãi đến 15/11/2018, ông Phan Đức Tú mới được bầu vào vị trí này.
Khác với việc bầu chủ tịch Hội đồng quản trị ở VietinBank diễn ra khá chóng vánh, ông Lê Đức Thọ được bầu làm chủ tịch Hội đồng quản trị ngân hàng này chỉ sau 3 tháng kể từ lúc người tiền nhiệm rời đi.
Tổng phương tiện thanh toán và tín dụng tăng thấp nhất kể từ 2014
Cụ thể, tính đến 12/12/2018, tổng phương tiện thanh toán (M2) chỉ tăng 10,99%. Trong khi, con số này ở các năm như sau: 2014: 15,65%; 2015: 13,55%; 2016: 18,38%; 2017: khoảng 16%.
Cùng đó, tăng trưởng tín dụng cũng chỉ ở mức 14% - 15%.
Theo đánh giá của các chuyên gia, việc hãm đà tăng trưởng tín dụng và M2 là cần thiết để tránh bất ổn về lạm phát, hiệu suất đầu tư, tính bền vững của dòng tiền tín dụng ở những năm tiếp theo.
Ồn ào xung quanh việc cho phép thanh toán Nhân dân tệ (CNY) biên giới phía Bắc
Ngày 28/8/2018, Ngân hàng Nhà nước ban hành thông tư hướng dẫn về quản lý ngoại hối đối với hoạt động thương mại biên giới Việt Nam – Trung Quốc.
Mặc dù chỉ là thông tư hướng dẫn cụ thể hơn khung khổ pháp lý đã có và những văn bản ký kết giữa Việt Nam và Trung Quốc về ngoại giao, thương mại; tuy nhiên, nội dung “thanh toán bằng CNY” đã gây ồn ào trong một thời gian dài. Mặc dù Ngân hàng Nhà nước đã xử lý kịp thời nhưng qua đó, cũng bộc lộ sự phối hợp giữa hoạt động truyền thông và nghiệp vụ chưa nhịp nhàng.
Tiếp tục ghi nhận một loạt đại án trong ngành ngân hàng
Ngày 23/11, Toà xử phạt ông Huỳnh Nam Dũng, nguyên Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Phát triển nhà Đồng bằng sông Cửu Long – MHB (nay đã sáp nhập vào Ngân hàng BIDV) 13 năm tù về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ và Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Tiếp đó là mở rộng giai đoạn 2 xét xử vụ án Phạm Công Danh và thiệt hại hàng nghìn tỷ đồng tại VNCB; xét xử vụ Ngân hàng Đông Á. Những vụ án này sẽ còn tiếp tục mở rộng và kéo dài dư chấn sang các năm tiếp theo.
Trong một diễn biến khác, ông Trần Bắc Hà và một số cựu lãnh đạo BIDV cũng đã bị truy tố vì các sai phạm trước đây.
NHNN công bố Bộ Tiêu chuẩn cơ sở về thẻ chip nội địa
Ngày 5/10/2018, lần đầu tiên, Ngân hàng Nhà nước ban hành Quyết định số 1927/QĐ-NHNN về Tiêu chuẩn cơ sở thẻ chip nội địa.
Đây là cơ sở giúp các ngân hàng và các hãng sản xuất thẻ và thiết bị chấp nhận thẻ dễ đang triển khai; khách hàng thanh toán đồng nhất trên hạ tầng thanh toán của toàn bộ các ngân hàng. Hiện tại NAPAS đang phối hợp với 6 ngân hàng triển khai thí điểm ứng dụng Bộ tiêu chuẩn thẻ chip nội địa và dự kiến chính thức công bố phát hành ra thị trường những chiếc thẻ chip nội địa đầu tiên vào quý I/2019.
BIDV bị phiên toà sơ thẩm tuyên phải nộp lại trên 1.633 tỷ đồng
Tại bản án sơ thẩm vụ án Phạm Công Danh gây thiệt hại hàng nghìn tỷ đồng tại Ngân hàng VNCB, đã quyết định thu hồi số tiền 1.633.714.696.000 đồng có nguồn gốc từ 1.800 tỷ đồng vay của Sacombank mà Phạm Công Danh dùng để trả nợ cho 2 khoản vay của Tập đoàn Thiên Thanh tại BIDV như là yếu tố “vật chứng”.
Sự kiện này gây chú ý đặc biệt đối với ngành ngân hàng và luật sư trong lĩnh vực này. Trong cáo trạng của Viện Kiểm sát cấp cao tại Tp. Hồ Chí Minh phục vụ phiên toà phúc thẩm, đã đề nghị Hội đồng xét xử phải kiến nghị cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao “làm rõ hậu quả của việc thu hồi số tiền hơn 1.633 tỷ đồng” nói trên, nếu toà phúc thẩm tuyên tương tự như bản án sơ thẩm.
Quyết định cuối cùng của vấn đề này sẽ ngã ngũ vào ngày 25/12/2018.
Hai ngân hàng công bố chính thức áp dụng basel II
Mặc dù chuẩn mực basel II đã được thí điểm áp dụng ở 10 ngân hàng cách đây 5 năm nhưng có vẻ như tiến trình này bị đình trệ ở một số đơn vị do không đủ khả năng để theo đuổi.
Điều gây ngạc nhiên, trong số 10 ngân hàng có tên tuổi lớn nhất hệ thống từng thí điểm basel II thì hai ngân hàng áp dụng sớm nhất lại là VIB và Vietcombank.
Basel II được biết đến như là chuẩn mực hiện đại, phổ biến ở hệ thống ngân hàng hiện đại trên thế giới. Tuy nhiên, đó cũng là rào cản khắt khe về an toàn vốn và các tiêu chí phòng ngừa rủi ro tín dụng, rủi ro thị trường, rủi ro hoạt động, không dễ vượt qua.
Chính phủ ban hành Nghị định 116 về tín dụng “tam nông”
Ngày 7/9/2018, Chính phủ ban hành Nghị định số 116/2018/NĐ-CP về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 55/2015/NĐ-CP ngày 9/6/2015 về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn.
Điểm mới ở Nghị định 116 là tăng gấp đôi mức cho vay không cần tài sản bảo đảm đối với hộ nông dân, chủ trang trại. Cùng một loạt cơ chế mới như: cho vay tối đa 70% tổng mức dự án (không thế chấp), cho phép dùng tài sản trên đất nông nghiệp (nhà kính, nhà lưới…) để thế chấp, Chính phủ muốn trợ lực cho mục tiêu “nông nghiệp sạch” và “ứng dụng công nghệ cao” đã đề cập nhiều lần trước đó.
Thống đốc Lê Minh Hưng đứng thứ 5 về “tín nhiệm cao” trong khối lãnh đạo Chính phủ.
Ngày 25/10, trong khuôn khổ kỳ họp thứ 6 Quốc hội khoá XIV, đã công bố kết quả lấy phiếu tín nhiệm đối với 48 chức danh.
Ông Lê Minh Hưng, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước nhận được 339 phiếu “tín nhiệm cao”, 122 phiếu “tín nhiệm” và 11 phiếu “tín nhiệm thấp”.
So sánh với 48 chức danh lấy phiếu mà Quốc hội đưa ra, số phiếu “tín nhiệm cao” của Thống đốc đứng thứ 10; đồng thời, đứng thứ 5 về số phiếu “tín nhiệm cao” trong khối Chính phủ.
Kết quả này phản ánh dấu ấn điều hành chính sách tiền tệ của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước đã phục vụ hiệu quả các mục tiêu vĩ mô về lạm phát, tăng trưởng mà Quốc hội giao cho Chính phủ. Cùng đó, thể hiện sự kiên định về các mục tiêu khác nội tại của ngành như tái cơ cấu, xử lý nợ xấu và áp dụng các chuẩn mực quản trị hiện đại.
(VNF) - Theo đại diện NAPAS, việc kết nối thanh toán bán lẻ song phương qua mã QR giữa Việt Nam và Trung Quốc mang đến trải nghiệm thanh toán liền mạch, tiện lợi cho người dân hai nước, mà còn góp phần tăng cường kết nối tài chính trong thanh toán xuyên biên giới.
(VNF) - Nhiều ngân hàng đóng cửa hàng loạt phòng giao dịch trong khi có không ít nhà băng tăng số lượng điểm giao dịch, cho thấy xu hướng tái cấu trúc mạnh mẽ trong ngành.
(VNF) - Chiều 1/12, tại Trụ sở chính Agribank, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank) và Công ty Cổ phần Giải pháp Thanh toán Việt Nam (VNPAY) đã chính thức ký kết hợp đồng hợp tác triển khai gói giải pháp chuyển đổi số dành riêng cho hộ kinh doanh và doanh nghiệp nhỏ.
(VNF) - Từ đầu năm đến nay, hàng loạt ngân hàng tư nhân ồ ạt tăng vốn theo nghị quyết đại hội cổ đông 2025 đã được thông qua. Thậm chí, có ngân hàng vừa hoàn tất tăng vốn đã xin ý kiến cổ đông về việc tiếp tục tăng vốn đợt tiếp theo.
(VNF) - Nhiều ngân hàng đẩy mạnh xử lý nợ xấu trong giai đoạn nước rút cuối năm. Công tác thu hồi nợ chuyển biến tích cực giúp nhiều nhà băng gia tăng lợi nhuận.
(VNF) - Nhiều ngân hàng điều chỉnh biểu phí, siết điều kiện miễn phí quản lý tài khoản và áp dụng thêm các khoản phí mới nhằm khuyến khích chuyển sang dịch vụ số.
(VNF) - Trước áp lực nhu cầu vốn tăng mạnh khi tín dụng 10 tháng đã chạm mức 15%, TS Cấn Văn Lực cho rằng việc các ngân hàng đồng loạt nâng lãi suất huy động là diễn biến “khó tránh”. Dù lãi suất điều hành vẫn duy trì thấp, dòng tiền nhàn rỗi đang phân tán sang các kênh đầu tư khác khiến hệ thống ngân hàng buộc phải tăng cạnh tranh để thu hút vốn phục vụ nhu cầu vay đang lên cao.
(VNF) - Hàng triệu tỷ tiền gửi chảy vào ngân hàng; nhà băng đẩy mạnh cho vay mua nhà, rủi ro nợ xấu khi lãi suất tăng... là thông tin ngân hàng đáng chú ý tuần qua.
(VNF) - Công ty Cổ phần Thanh toán số MobiFone trở thành đơn vị thứ hai được Ngân hàng Nhà nước cấp phép triển khai dịch vụ Chuyển mạch tài chính và Bù trừ điện tử.
(VNF) - Nghị định 296/2025 cụ thể hóa các biện pháp cưỡng chế tài chính nhằm thu hồi tiền phạt, đặc biệt là quy định về khấu trừ tiền từ tài khoản, tiền gửi khi đối tượng không tự nguyện chấp hành và có tiền gửi tại tổ chức tín dụng hoặc Kho bạc Nhà nước.
(VNF) - Tiền gửi của khách hàng cá nhân, doanh nghiệp vào ngân hàng trong tháng 9 tăng mạnh. Đáng chú ý, lượng tiền gửi của tổ chức kinh tế vượt tiền gửi cá nhân.
(VNF) - Hợp tác thỏa thuận giai đoạn năm 2025 - 2030 đánh dấu sự liên kết sâu rộng của TPBank và Viettel có vai trò dẫn dắt trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng và công nghệ, hướng tới mục tiêu xây dựng hệ sinh thái dịch vụ số hiện đại, an toàn và bền vững, đóng góp vào tiến trình chuyển đổi số quốc gia.
(VNF) - Kết quả kinh doanh quý III/2025 cho thấy lợi nhuận ngành ngân hàng khởi sắc nhờ tín dụng tăng tốc và thu nhập lãi thuần cải thiện. Tuy nhiên, sự phân hóa về khả năng quản trị chi phí, phát triển thu nhập ngoài lãi và chính sách dự phòng khiến triển vọng lợi nhuận của từng ngân hàng trở nên khác biệt rõ rệt hơn.
(VNF) - Chiến lược tăng vốn sắp tới dự kiến đưa SHB vào Top 4 ngân hàng tư nhân về vốn điều lệ, giúp duy trì lợi thế cạnh tranh của Ngân hàng khi sở hữu tiềm lực vốn lớn. Bên cạnh đó, SHB còn được dự báo vào rổ chỉ số cổ phiếu toàn cầu theo bộ chỉ số của FTSE Russell khi Việt Nam chính thức được nâng hạng lên thị trường mới nổi. Hai yếu tố chính là động lực kép mạnh mẽ cho tiềm năng tăng trưởng vượt trội của SHB trong thời gian tới.
(VNF) - Thỏa thuận hợp tác giữa SHB và Vinachem không chỉ mở ra một chương mới trong mối quan hệ giữa hai doanh nghiệp đầu ngành, mà còn góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội theo hướng bền vững, hiện đại và hội nhập.
(VNF) - Từ 5/1/2026, ngân hàng phải gặp trực tiếp và đối chiếu sinh trắc học của khách trước khi mở thẻ, nhằm tăng an toàn và ngăn gian lận trong giao dịch.
(VNF) - Hưởng ứng Chiến dịch 60 ngày cao điểm chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai do ngành thuế triển khai trên toàn quốc, VietinBank đã phối hợp với thuế tại nhiều địa phương triển khai chuỗi hoạt động ký kết cùng hàng loạt các chương trình hỗ trợ hộ kinh doanh trong giai đoạn chuyển đổi quan trọng này.
(VNF) - Theo các chuyên gia, đà tăng của lãi suất huy động sẽ sớm chững lại với mức tăng không quá nhiều. Đồng thời, mặt bằng lãi suất cho vay nhìn chung vẫn được kì vọng duy trì ở mặt bằng thấp, tiếp tục hỗ trợ khu vực sản xuất – kinh doanh.
(VNF) - Theo Nghị định số 304, khi thu giữ tài sản bảo đảm là chỗ ở duy nhất hoặc công cụ lao động chủ yếu hoặc duy nhất, các ngân hàng có trách nhiệm trích một khoản tiền để người đi vay có khả năng duy trì cuộc sống và chi phí sinh hoạt tối thiểu.
(VNF) - Cho vay mua nhà sẽ tiếp tục là trụ cột trong danh mục cho vay khách hàng cá nhân của các ngân hàng trong thời gian tới. Tuy nhiên, việc mặt bằng lãi suất đang đi lên cũng là một trong những rủi ro mà ngân hàng cần lưu tâm.
(VNF) - Thẻ tín dụng, nếu tận dụng đúng sẽ là công cụ tài chính cá nhân tuyệt vời. Nhưng cũng có rất nhiều người dùng cảm thấy bị “bào mòn ví” mỗi tháng chỉ vì không hiểu đúng về công cụ tài chính này.
(VNF) - Theo đại diện NAPAS, việc kết nối thanh toán bán lẻ song phương qua mã QR giữa Việt Nam và Trung Quốc mang đến trải nghiệm thanh toán liền mạch, tiện lợi cho người dân hai nước, mà còn góp phần tăng cường kết nối tài chính trong thanh toán xuyên biên giới.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.