'Nhà băng' cắt giảm hàng trăm phòng giao dịch, điều gì đe dọa ngân viên ngân hàng?

Số lượng phòng giao dịch nhiều ngân hàng biến động

Trong 9 tháng đầu năm nay, nhiều ngân hàng đóng cửa hàng loạt phòng giao dịch. VietinBank là nhà băng mạnh tay nhất hệ thống trong việc đóng cửa các phòng giao dịch, với tổng cộng 72 phòng giao dịch trong 9 tháng.

Nhiều nhà băng khác cũng giảm đáng kể số phòng giao dịch. Trong đó, VCBNeo giảm 26 phòng giao dịch, SCB cắt giảm 19 phòng giao dịch, Sacombank giảm 11 phòng giao dịch và GPBank cắt giảm 5 phòng giao dịch.

Trái lại, một số ngân hàng lại tăng về số lượng điểm giao dịch. Trong đó, MB tăng 18 phòng giao dịch, VIB tăng 14 phòng giao dịch, HDBank tăng 7 phòng giao dịch, VietABank tăng 2 phòng giao dịch, còn ACB và Techcombank cùng tăng 1 điểm giao dịch.

Nhóm ngân hàng thương mại nhà nước đang dẫn đầu về số lượng chi nhánh/phòng giao dịch. Tính đến cuối tháng 9, Agribank, BIDV, VietinBank và Vietcombank có tổng số hơn 5.000 chi nhánh/phòng giao dịch, tương đương 48% số điểm giao dịch của toàn ngành ngân hàng.

Cụ thể, tính đến 30/9, Vietcombank có 640 chi nhánh/phòng giao dịch, trong đó, số chi nhánh là 130, giảm 1 so với cuối năm ngoái.

Còn tổng số lượng chi nhánh/phòng giao dịch đến 30/9 của VietinBank là 1.038. So với cuối năm 2024, số lượng chi nhánh VietinBank tại vẫn giữ nguyên nhưng nhà băng này đã đóng cửa 72 phòng giao dịch.

Tại BIDV, tổng số lượng chi nhánh/phòng giao dịch đến 30/9 là 1.117, không thay đổi so với cuối năm ngoái.

Agribank dù chưa công bố báo cáo tài chính quý III nhưng theo báo cáo tài chính ngân hàng mẹ quý II, nhà băng này có tới 2.222 điểm giao dịch trên cả nước, bao gồm 938 chi nhánh và 1.284 phòng giao dịch.

Ở khối ngân hàng thương mại tư nhân, LPBank là ngân hàng có số điểm giao dịch lớn nhất với 566 chi nhánh/phòng giao dịch trên cả nước. Dù cắt giảm gần 1.800 nhân sự trong 3 quý đầu năm nhưng số lượng các điểm giao dịch của LPBank vẫn không thay đổi.

Trong khi đó, dù giảm 11 phòng giao dịch trong 9 tháng nhưng Sacombank vẫn đứng thứ hai sau LPBank về số lượng điểm giao dịch với 535 chi nhánh/phòng giao dịch.

Số nhà băng có số lượng chi nhánh/phòng giao dịch lớn tiếp theo là ACB (389 chi nhánh/phòng giao dịch), HDBank (375 chi nhánh/phòng giao dịch), MB (328 chi nhánh/phòng giao dịch), Techcombank (300 chi nhánh/phòng giao dịch), VPBank (287 chi nhánh/phòng giao dịch), MSB (260 chi nhánh/phòng giao dịch), Eximbank (215 chi nhánh/phòng giao dịch), Vikki Bank (212 chi nhánh/phòng giao dịch)...

Các ngân hàng còn lại có số lượng chi nhánh/phòng giao dịch dưới 200. Nhiều nhà băng hiện duy trì chi nhánh/phòng giao dịch ở con số dưới 100.

Ở khối ngân hàng chuyển giao bắt buộc, Vikki Bank đang duy trì 212 phòng giao dịch và MBV là 101 phòng giao dịch, không thay đổi số lượng điểm giao dịch so với cuối năm ngoái. Còn VCBNeo giảm 26 điểm giao dịch, còn 66 điểm; GPBank giảm 85 điểm giao dịch, còn 80 phòng giao dịch.

Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) cũng giảm tới 19 điểm giao dịch trong 9 tháng đầu năm nay. Hiện SCB chỉ còn duy trì 49 phòng giao dịch, giảm 76% so với trước thời điểm xảy ra đại án Vạn Thịnh Phát.

Xu hướng cắt giảm phòng giao dịch phản ánh điều gì?

Mở rộng chi nhánh, phòng giao dịch từng là cuộc chạy đua gắt gao giữa các ngân hàng trong nước. Nhưng vài năm trở lại đây, tốc độ gia tăng số lượng điểm giao dịch của các ngân hàng có xu hướng chậm lại.

Thậm chí, nhiều ngân hàng có xu hướng đóng cửa bớt phòng giao dịch hoặc phân bổ lại mạng lưới điểm giao dịch, song song với việc thúc đẩy chuyển đổi số, ứng dụng dữ liệu lớn (Big data) và trí tuệ nhân tạo (AI).

Việc nhiều ngân hàng rút gọn hệ thống phòng giao dịch cho thấy xu hướng tái cấu trúc và số hóa trong ngành ngân hàng đang tăng tốc.

Ngân hàng số không chỉ là một xu hướng mà là điều kiện sống còn. Hàng loạt ngân hàng tuyên bố mạnh tay đầu tư công nghệ, ứng dụng AI vào quản trị điều hành, theo đó sẽ "mạnh tay" cắt giảm nhân sự, đóng cửa bớt các phòng giao dịch truyền thống và tăng giao dịch trên không gian số để giảm chi phí hoạt động.

Các ngân hàng truyền thống đang buộc phải "thay áo" để bước vào cuộc đua công nghệ, nơi chỉ một cú chạm màn hình là có thể thay thế cả một chuỗi quy trình giao dịch cồng kềnh. Chỉ với một chiếc điện thoại thông minh, khách hàng có thể mở tài khoản, đăng ký khoản vay, thậm chí tham gia đầu tư mà không cần rời khỏi nhà.

Thống kê của Ngân hàng Nhà nước cho thấy hơn 90% giao dịch tài chính cá nhân tại các ngân hàng lớn hiện nay được thực hiện qua kênh số, nhiều ngân hàng đạt tỷ lệ trên 95%. Trong khi đó, số lượng giao dịch tại quầy giảm đều qua từng năm.

Các chuyên gia đánh giá, việc cắt giảm mạng lưới không đồng nghĩa với thu hẹp quy mô mà là tái cơ cấu để tối ưu hiệu quả. Việc đóng cửa các điểm giao dịch dư thừa cho phép ngân hàng tiết kiệm hàng trăm tỷ đồng chi phí vận hành mỗi năm, đồng thời có thêm ngân sách để đầu tư hạ tầng số, tăng trải nghiệm khách hàng trên kênh số...

Theo TS Châu Đình Linh, giảng viên Trường Đại học Ngân hàng TP.HCM, nguyên nhân chính là sự thay đổi trong hành vi của khách hàng. Những giao dịch cơ bản như chuyển tiền, gửi tiết kiệm, thanh toán nay đều có thể thực hiện qua ngân hàng số. Khi tần suất đến quầy giảm, nhiều vị trí gắn với giao dịch trực tiếp trở nên dư thừa.

Ông Nguyễn Quang Huy, CEO Khoa Tài chính - Ngân hàng, Trường Đại học Nguyễn Trãi, đánh giá làn sóng cắt giảm phản ánh áp lực chi phí nhưng quan trọng hơn, cho thấy sự chuyển mình chiến lược trong kỷ nguyên ngân hàng số.

Theo ông Huy, việc tiết kiệm từ cắt giảm điểm giao dịch vật lý sẽ được tái đầu tư vào hạ tầng số, an ninh mạng, ứng dụng AI trong quản trị và chăm sóc khách hàng. Điều này không chỉ giảm chi phí hoạt động mà còn mở ra khả năng cá nhân hóa dịch vụ, nâng cao trải nghiệm người dùng.

Còn chuyên gia tài chính Nguyễn Trí Hiếu cho rằng quyết định đóng hay mở một phòng giao dịch không chỉ đơn thuần là bài toán chi phí - hiệu quả mà còn liên quan đến việc đặt khách hàng ở vị trí trung tâm. Mỗi phòng giao dịch là một điểm chạm quan trọng, góp phần xây dựng niềm tin, gắn kết cộng đồng và lan tỏa hình ảnh thương hiệu. Do đó, trước khi đưa ra quyết định, ngân hàng cần lắng nghe nhu cầu, thói quen của khách hàng tại khu vực đó, đồng thời đánh giá kỹ tác động đến chất lượng dịch vụ, khả năng tiếp cận và trải nghiệm tổng thể. Cùng với đó, cần cân đối lợi ích kinh doanh, tối ưu nguồn lực, hướng đến mô hình hoạt động linh hoạt, kết hợp hài hòa giữa kênh truyền thống và kênh số.