1.000 dân Việt Nam mới có 60 người sở hữu ô tô

Viện Nghiên cứu Chiến lược chính sách công thương (Bộ Công thương) vừa đưa ra dự thảo quyết định của Thủ tướng về Chiến lược phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 để lấy ý kiến.

Theo dự thảo, đến năm 2030, tăng trưởng thị trường xe ô tô bình quân từ 14 - 16%/năm, tổng lượng xe tiêu thụ đạt khoảng 1 - 1,1 triệu chiếc; tỷ lệ xe điện và xe sử dụng hybrid, năng lượng mặt trời đạt 350.000 chiếc; xe lắp ráp sản xuất trong nước đạt tốc độ tăng 18 - 20%/năm, sản lượng đạt 600.000 - 700.000 chiếc, lượng tiêu thụ năm 2023 là 302.000 chiếc.

Đến năm 2045, tăng trưởng của thị trường xe ô tô là 11 - 12%, tổng lượng xe đạt từ 5 đến 5,7 triệu chiếc, gồm tỷ lệ xe điện và xe sử dụng hybrid, năng lượng mặt trời, nhiên liệu xanh đạt 4,3 - 4,4 triệu chiếc, chiếm 80 - 85%. Trong khi đó, xe lắp ráp sản xuất trong nước tăng trưởng bình quân là 13 - 14%, sản lượng đạt 4 - 4,6 triệu chiếc, chiếm 80 - 85% nhu cầu nội địa.

Về xuất khẩu, mục tiêu đặt ra của dự thảo là đến năm 2030 với phương tiện vận tải, linh kiện và phụ tùng ô tô đạt 14 tỷ USD và tới năm 2024 đạt 36 tỷ USD.

Đáng chú ý, đến năm 2030 phải bắt đầu sản xuất được một số chi tiết quan trọng trong bộ phận truyền động, hộp số, động cơ, đủ khả năng cung ứng 55 - 60% (về giá trị) linh kiện, phụ tùng cho sản xuất lắp ráp ôtô trong nước.

Cũng theo dự thảo, đến năm 2045 phấn đấu trở thành nhà cung cấp quan trọng nhiều loại linh kiện, phụ tùng cho ngành công nghiệp ôtô khu vực và thế giới. Đáp ứng trên 80 - 85% (tính theo giá trị) nhu cầu về linh kiện, phụ tùng cho sản xuất lắp ráp ôtô trong nước.

Theo thống kê của Viện Nghiên cứu Chính sách chiến lược công thương, sản lượng sản xuất hàng năm của toàn ngành ô tô hiện đạt khoảng 460.000 xe/năm.

Năm 2023, lượng tiêu thụ xe sản xuất, lắp ráp trong nước trong nội địa là 302.000 chiếc, tiêu thụ xe nhập khẩu khoảng 118.000 chiếc, bao gồm cả xe thương mại và xe chuyên dùng.

Trong đó xe con trung bình đạt 200.000 chiếc, xe tải và xe khách là 215.000 chiếc. Tỷ lệ ô tô trên 1.000 người dân năm của Việt Nam năm 2023 là 63 chiếc/1.000 dân.

Giới chuyên gia trong ngành nhận định, với GDP bình quân đầu người Việt Nam đã vượt mức 4.000 USD thì tỷ lệ sở hữu ô tô sẽ còn tăng nhanh hơn nữa trong các năm tới.

Chính vì vậy, thị trường Việt Nam còn dư địa rất lớn trong phát triển ngành công nghiệp ô tô. Nhiều công ty đa quốc gia như Toyota, Honda, Ford, Mercedes-Benz, thậm chí là các hãng xe có nguồn gốc từ Trung Quốc cũng bắt tay với nhiều "ông lớn" tại Việt Nam để đầu tư vào Việt Nam, xây dựng cơ sở sản xuất, lắp ráp chi tiết ô tô lâu dài tại nhiều địa phương.

Bên cạnh đó, Việt Nam được coi là “thỏi nam châm" đối với các “ông lớn” trong giới sản xuất xe hơi bởi vị trí địa lý thuận lợi. Nằm ở trung tâm của khu vực Đông Nam Á, Việt Nam có lợi thế kết nối với nhiều thị trường lớn như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và các nước ASEAN khác. Vị trí này giúp giảm chi phí vận chuyển và tối ưu hóa chuỗi cung ứng cho các doanh nghiệp ô tô.